ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

ព្រះរាជ​អាជ្ញា​អន្តរជាតិ៖ ការកាត់ទោស​សំណុំរឿង​០០២​និង​ការស៊ើប​អង្កេត​សំណុំ​រឿង​ពីរ​ទៀត​អាច​ជួយ​ដោះស្រាយភាព​ស្មុគស្មាញ​របស់​តុលាការ​ខ្មែរក្រហម


សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​នៃ​សាលាក្តី​កាត់ទោស​ខ្មែរក្រហម លោក​ Andrew Cayley។ ​
សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​នៃ​សាលាក្តី​កាត់ទោស​ខ្មែរក្រហម លោក​ Andrew Cayley។ ​

សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​នៃ​សាលាក្តី​កាត់ទោស​ខ្មែរក្រហម​រំពឹងថា​ការ​ចាប់ផ្តើម​កាត់ទោស​ពួកអតីត​មេដឹកនាំ របប​វាល​ពិឃាត​ចំណាស់ៗ​ក្នុង​សំណុំរឿង​០០២​ ដ៏​ឆាប់​ខាងមុខ​និង​ការបន្ត​ស៊ើបអង្កេត​សំណុំ​រឿង​បន្ថែម​០០៣/០០៤​ អាចធ្វើ​ឲ្យ​ស្ថានភាព​ស្មុគស្មាញ​របស់​តុលាការ​នឹងត្រូវ​ថមថយ​ហើយ​គេចផុត​ពី​អ្វី​ដែល​លោក​ព្រមាន​ថា​ អាច​នឹង​បង្កើត​ស្ថានភាព​ «ស្មុគស្មាញ​ដ៏​ធំ»។​ នេះ​បើ​តាម​ការអះអាងរបស់​លោក​សហ​ព្រះរាជអាជ្ញា​ អាន់ឌ្រូ ខេយលី (Andrew ​Cayley)​ ដែល​ការិយាល័យ​របស់​លោក​បានចោទ​ប្រកាន់​ជនជាប់ចោទ​និងជន​សង្ស័យ​សរុប​១០នាក់​មកដល់​ពេលនេះ។

«ខ្ញុំ​អាច​និយាយ​បាន​ថា​ខ្ញុំ​គិតថា​ការចាប់ផ្តើម​សំណុំរឿង​០០២​ នឹង​ជា​បញ្ហា​មួយ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​គ្រប់គ្នា​រវល់។ នេះ​ជា​សំណុំរឿង​ដែល​តម្រូវ​ឲ្យ​ដំណើការ​ទៅមុខ។​ ហើយខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា​រឿង​នេះ​នឹង​បំបាត់​ស្ថានភាព​មិនល្អ​ខ្លះ​ដែល​វិលវល់​ក្នុង​តុលាការ​ចំពោះ​សំណុំ​រឿង​០០៣/០០៤។​ ក៏​ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​នៅតែ​រក្សា​នូវ​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំបាន​និយាយ​រៀង​មក​គឺថាសំណុំរឿង​០០៣/០០៤ ​ចាំបាច់​ត្រូវ​មាន​បែប​ផែន​ខ្លះ​នៃ​ការសន្និដ្ឋាន​ប្រកប​ដោយ​គតិយុត្តិ។ គេត្រូវការ​ធ្វើតាម​ច្បាប់​ ដើរតាម​ច្បាប់។​ ហើយ​នីតិវិធី​តម្រូវឲ្យ​ធ្វើតាម​ បើ​មិន​ដូច្នោះ​ទេ​រឿង​នេះ​នឹង​បង្កើត​ភាព«ស្មុគ​ស្មាញ​ដ៏ធំ»​ ដែល​គ្មាន​នរណា​ម្នាក់​នៅខាង​ជាតិ​និង​អន្តរជាតិ​ ចង់​បាន​ទេ»។

សំណុំរឿង​០០២ មាន​អតីត​មេដឹកនាំ​ខ្មែរក្រហម​៤នាក់​ ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បទចោទ​ប្រកាន់រឿង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​សង្រ្គាម ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ប្រឆាំង​មនុស្សជាតិ​ និង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍​ដែល​ធ្វើឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជិត​២​លាន​នាក់​ស្លាប់។​ សំណុំរឿង​នេះ​ត្រូវគេ​រំពឹងថា​នឹង​កាត់ទោស​ជនចាប់ចោទ​ទាំង​នេះ​ នៅចុង​ខែ​វិច្ឆិកា។​ ជនជាប់ចោទ​ទាំងបួនរូប​ដែលចាស់ជរា​ មាន​នួន ជា​ បងធំទី២​ អៀង សារី​ រដ្ឋមន្ត្រីការ​បរទេស ខៀវ សំផន​ ប្រមុខរដ្ឋ​ និង​ អៀងធីរិទ្ធ​ រដ្ឋមន្ត្រី​សង្គមកិច្ចនឹងត្រូវ​តតាំង​ជាមួយចុងចោទ​និង​រក​អំណះ​អំណាង​ដោះបន្ទុក​ ឬជំទាស់​នឹង​ការចោទប្រកាន់​របស់​សហព្រះ​រាជអាជ្ញា។

លោក​ Andrew Cayley ​បានសម្តែង​ឲ្យឃើញ​ពីសុទិដ្ឋិនិយម​ថា​លោក​មាន​ភស្តុតាង​ ឯកសារ​ដើម្បី ដាក់បន្ទុក​ជនជាប់ចោទ​ទាំង​៤​រូប​ក្នុង​សំណុំរឿង​០០២​ ជាច្រើន។

«ខ្ញុំមិនអាច​និយាយ​ថា​ជាចន្លោះ​ដ៏​ធំ​ទេ។​ ខ្ញុំ​មាន​ន័យ​ថា​សំណុំរឿង​នេះ​មាន​ទម្ងន់​ណាស់​ដើម្បីតតាំង ជាមួយ​ជនជាប់ចោទ​ទាំងនេះ​ពីព្រោះតែ​ទំហ៊ុំ​នៃ​បទឧក្រិដ្ឋ​ដែល​គេ​ប្រព្រឹត្ត។​ មានភស្តុតាង​ជា​ខ្សែភាព យន្ត​ដែល​ភ្ជាប់​ពួកគេ​នឹង​បទឧក្រិដ្ឋ​នៅនឹង​កន្លែង​ រួមទាំង​ការបោះពុម្ភផ្សាយ​ជាច្រើន​នៃ​របប​ខ្មែរក្រហម​ផង​ ហើយរួម​ទាំង​ភស្តុតាង​ជាឯកសារ​ដែលគេ​បានឃើញ​ផង។​ លោក​ដឹងទេ​ យើង​បាន និយាយ​សំអាង​លើ​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា។​ ខ្ញុំ​មាន​ន័យ​ថា​មជ្ឈមណ្ឌល​ នេះមាន​ ឯកសារ​ជិត ​៥ម៉ឺន​កើត​ចេញ​ពី​អំឡុង​ពេលនោះ​ដែល​បង្កើត​ជា​ភស្តុតាង​ពាក់ព័ន្ធដែលយើង​កំពុង​និយាយ។​ ជា​អវសាន​ រឿង​នេះ​សម្រេច​លើ​ចៅក្រម​ក្នុង​ការសម្រេច​ថា​តើ​បុគ្គល​ទាំងបី​នេះ​មានជាប់​ទាក់ទង​នឹង​ បទឧក្រិដ្ឋ​ឬ​ទេ។ គេ​គ្មានទោស​រហូតទាល់​តែមាន​ភស្តុតាង​ដាក់ទោស។​ ក្រុមរដ្ឋអាជ្ញា​យើង​ហៅថា​ភស្តុតាង​ដាក់​បន្ទុក។ យើង​ត្រូវតែ​ផ្តល់​ភស្តុតាង​អំពី​បទឧក្រិដ្ឋ​ និង​ការជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​របស់​ពួកគេ​ ដល់​ពួកគេ​ដោយមាន​ភស្តុតាង​ជាក់ច្បាស់។​ក៏​ប៉ុន្តែ​ ខ្ញុំ​មាន​ក្តី​សង្ឃឹម​ថា​យើង​នឹង​ផ្តល់​ភស្តុតាង​បញ្ជាក់​បាន​ពី​សំណុំ​រឿង​យើង​នៅក្នុង​ពេល​សវនាការ»។

លោក​ Andrew Cayley ​ថ្លែង​ដូច្នេះ​កាលពី​ថ្ងៃទី​២៦ ខែតុលា​ប្រាប់​វីអូអេ​សំឡេង​សហរដ្ឋអាមេរិក​ក្នុង​បទសម្ភាស​ជាពិសេស​មួយនៅ​ក្រោយពេល​លោកបាន​ថ្លែង​អំពី​ដំណើរការ​កាត់ទោស​ខ្មែរក្រហម​ពី​បទឧក្រិដ្ឋកម្ម​ដ៏​ឃោរឃៅ​ក្រោយ​រយៈពេល​៣០ឆ្នាំ​ ប្រាប់​ក្រុម​និស្សិត​និង​សាស្ត្រាចារ្យ​អាមេរិកាំង​ក្នុង​សាកល​វិទ្យាល័យ​ Rutgers​ រដ្ឋ​ New Jersey។

សាលាក្តី​កាត់ទោស​ខ្មែរក្រហម​ទទួលរង​ការរិះគន់​ខ្លាំងៗ​ពី​ក្រុមអ្នក​ឃ្លាំមើល​ចំពោះ​ឯករាជ្យភាព​ ការជ្រៀតជ្រែក​ផ្នែក​នយោបាយ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ ដែលនាំ​ឲ្យ​មាន​ការលាឈប់ពីមុខ​តំណែង​របស់​មន្ត្រី​តុលាការ​និងចៅក្រម​ដែល​ថា​ពួកគេ​មិន​អាច​បំពេញ​កិច្ចការ​បាន។

ការ​លាឈប់​នេះ​និង​បញ្ហា​នានា​របស់តុលាការ​បានបង្ក​ឲ្យមាន​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោកស្រី​អគ្គលេខាធិការរង​អ.ស.ប ​Particia ​O’ Brien ​ទៅកាន់​ប្រទេស​កម្ពុជា​កាលពី​ពេលថ្មីៗ​នេះ​ ដើម្បី​ជួប​ជាមួយ​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ក្នុង​ការដោះស្រាយ​បញ្ហា​ស្មុគស្មាញ​រឿង​លូកដៃ​ចូលក្នុង​កិច្ចការ​តុលាការ។ នៅក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ពេលបញ្ចប់​ទស្សនកិច្ច​កាលពី​សប្តាហ៍​ទី៣ខែ​តុលា​ លោកស្រី​ O’ Brien ​បានទទូច​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​កុំឲ្យលូកដៃ​ចូលក្នុង​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ខ្មែរក្រហម ​ហើយ​បញ្ឈប់​ធ្វើ​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ជាសាធារណៈ​អំពី​សំណុំរឿង​០០៣​និង​០០៤។ ក៏ប៉ុន្តែ​មិនបាន​បញ្ជាក់​ពី​ការណ៍​ដែលមាន​ការទាមទារ​សុំឲ្យ​មាន​ការស៊ើប​អង្កេត​ពីភាព​មិនប្រក្រតី​ក្នុង​ការិយាល័យ​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេត​ដែល​អ្នកឃ្លាំមើល​បាន​ចាត់ទុក​ថា​មាន​ភាព​មិនប្រក្រតី​ មិនបាន​ស៊ើបអង្កេត​សំណុំរឿង​បន្ថែម​នោះ​ទេ។

សហចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេត​ Siegfried Blunk ​ដែល​ដាក់​ពាក្យសុំ​លាឈប់​ពី​ការងារ​នោះ​បាន​ការពារ​ខ្លួនលោក​ដោយ​ហេតុផល​ថា​មាន​ការជ្រៀតជ្រែក​ផ្នែក​នយោបាយ​ដែល​លោក​មិនអាច​បំពេញ​កិច្ចការ​របស់​លោក​បាន។​ ការលា​ឈប់​ចំ​ពេល​មាន​ភាពមិនប្រក្រតី​នានា​ រួមទាំង​ការខកខាន​មិនបាន​ស៊ើបអង្កេត​សំណុំរឿង​បន្ថែម ០០៣/០០៤​នេះ​ អាចនាំ​ឲ្យ​មេធាវី​ការពាក្តី​ជនជាប់​ចោទ​យកធ្វើ​ជាសំអាង​ដ៏ធំ​ថាការស៊ើប​អង្កេត​សំណុំរឿង​០០២​ និងភស្តុតាង​មិនអាច​យក​ជា​ការបាន​ហើយ​ក៏​មិនអាច​កាត់ក្តី​លើ​កូនក្តី​របស់​ពួកគេ​ឲ្យ​បាន​យុត្តិធម៌​តាម​ស្តង់ដា​អន្តរជាតិ​ផងដែរ។ ពួកគេ​ក៏មានការ​តវ៉ា​លើបញ្ហា​ជាច្រើន​ផ្សេងៗ​ទៀត​ផងដែរ។

ទោះជា​យ៉ាងណា​ក៏ដោយ​ការលាឈប់​របស់​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេត ​Siegfried Blunk​ ដោយសារ​ការបំភ្លឺ​ថាមាន​ការជ្រៀតជ្រែក​ផ្នែក​នយោបាយ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ កម្ពុជា​និង​បញ្ហា​មិនដំណើរការ​សំណុំរឿង​បន្ថែម​០០៣/០០៤​និង​ការប្រទាញ​ប្រទង់គ្នា​ជាច្រើននាំ​ឲ្យមាន​ការខកចិត្ត​ពីក្រុម​អ្នកឃ្លាំមើល​មួយចំនួននៅ​សរអា។ សំណុំរឿង​០០៣/០០៤​ដែលមាន​អតីត​មេដឹកនាំ​ខ្មែរក្រហម​៥នាក់​បន្ថែម​ទៀត​ជា​ឧទាហរណ៍​មួយ។ សហ​ព្រះរាជអាជ្ញា​អន្តរជាតិ​បានដាក់​ដីកា​សន្និដ្ឋាន​ឬ ការចោទ​ប្រកាន់​របស់ខ្លួន​ទៅកាន់​ការិយាល័យ​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេត​កាលពី​ឆ្នាំ​២០០៨​ដើម្បី​ឲ្យ​មានការចាប់ខ្លួន​ជនសង្ស័យ​មកឃុំ​ដើម្បី​បន្ត​ការស៊ើបអង្កេត។ តែ​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេត​ពុំបាន​ធ្វើនោះ​ទេ​រហូត​ទាល់​ការប្រកាស​លា​ឈប់​របស់​លោក​សហចៅក្រម​ស៊ើប ប៊្លុង ​ដោយបន្សល់​ពាក្យ​ធ្វើកិច្ចការ​មិនបាន​ដោយសារ​ការជ្រៀត​ជ្រែកផ្នែក​នយោបាយ។

លោក ​អាឡិច ហ៊ិនតុន (Alex Hinton) ​សាស្ត្រាចារ្យ​នៃ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ Rutgers​ និង​ជា​នាយក​មជ្ឈមណ្ឌល​សិក្សា​អំពី​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍​និង​ការដោះ​ស្រាយ​ទំនាស់​និង​សិទ្ធិមនុស្ស។​ លោក​ជា​អ្នករៀបចំ​សន្និសីទ​រវាង​លោក ​Andrew Cayley ​និង​និស្សិត។

លោក​ Hinton ​បាន​សម្តែង​ការខកចិត្ត​ចំពោះ​បញ្ហា​ប្រទាញ​ប្រទង់​គ្នា​ដែល​កើត ឡើង​ក្នុង​សាលាក្តី​កាត់ទោស​ខ្មែរក្រហម​ជាពិសេស​ក្នុង​ដំណាក់កាល​ដែល​សំណុំរឿង​០០២កំពុងតែ​ហៀប​ដំណើរការ​ហើយ​ការ​មិនត្រូវគ្នា​រឿងចាប់​ឃុំ​ជនសង្ស័យ​សំណុំរឿង​បន្ថែមគឺ​សំណុំរឿង​០០៣និង​០០៤។លោកថ្លែង​ថា​បញ្ហា​ក្នុង​តុលាការ​ជាច្រើន​នេះ​កើតឡើង​ជាយូរ​ដែរ​ហើយ​ភាគី​កម្ពុជា​និង​អ.ស.ប​គួរ​ដោះស្រាយ​មុនពេល​បញ្ហា​ទាំងនេះ​ធ្លាក់ចូល​ទៅក្នុង​សភាព​ទ្រេតទ្រោត​ធ្ងន់ធ្ងរ។

«ខ្ញុំមាន​អារម្មណ៍​ខកចិត្ត​ណាស់​ ហើយខ្ញុំ​សង្ឃឹមថា​អ្នកធ្វើការ​នៅតុលាការ ​មន្ត្រី មកពី​រដ្ឋាភិបាល​ នឹងប្តូរផ្តាច់​រឿងនេះ។​ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា​គ្រប់គ្នា​នឹង​រួមគ្នា​ព្រមព្រៀង​គ្នា​យោគយល់​គ្នា​ថា​បញ្ហា​នានា​ត្រូវតែ​ដំណើរការ​តាម​បទដ្ឋាន​អន្តរជាតិ។ តែ​ដំណាក់កាល​ខ្លះ​ គេ​ត្រូវតែ​និយាយ​ថា​ ការកាត់ទោស​ប៉ុន្មាន​ដែលត្រូវ​ធ្វើ។ ខ្ញុំ​គិត​ថា​គ្រប់គ្នា​ត្រូវតែ​មូលមាត់គ្នា​ សម្រេច​ដូច្នោះ​ បន្ទាប់មក​ត្រូវធ្វើ​ឲ្យ​ការស៊ើប​អង្កេត​កើត​ឡើង​ ហើយ​ចាំមើល​ថា​តើ​បញ្ហា​នឹង​ដំណើរការ​ទៅ​យ៉ាងណា»។

លោក​ Hinton បាន​អះអាងថា​លទ្ធផល​ដែលកើតចេញ​ពីរឿងរ៉ាវ​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងនេះ​ គឺការធ្វើ​ឲ្យគេយល់​ដឹងច្បាស់​អំពីរឿងរ៉ាវ​ដែលកើត​ឡើងក្នុង​តុលាការ​ខ្មែរក្រហម​ព្រោះ​នេះ​ជា​បញ្ហា​ដ៏​សំខាន់។

«គេត្រូវ​មាន​ការសម្រេច​ចិត្ត​មួយ​ដែល​ថា​តើ​ពេលណា​តុលាការ​នេះ​ត្រូវ​បញ្ចប់? ហើយ​ថា​តើ​គេត្រូវ​ដំណើរការ​យ៉ាងម៉េច​ដើម្បីឲ្យ​សំណុំរឿង០០២​មាន​ប្រសិទ្ធភាព ហើយ​ការស៊ើប​អង្កេត​សំណុំរឿង​០០៣ ​និង​០០៤​ ដំណើរការ​ទៅមុខ​បានបើ​ទោះ បី​ ជា​គេ​មិនអាច​កាត់ក្តី​ដោយតុលាការ​នេះ​បាន​មែន​តែគេ​អាចថា​តុលាការ​ក្នុង ស្រុក​អាច​ធ្វើកិច្ចការ​ទាំងនេះ​បាន។​ នេះជា​ដំណើរការ​ច្បាប់ដែល​ខ្ញុំ​ គិតថា​វាមាន សារៈសំខាន់​បំផុត​សម្រាប់​ជា​គតិយុត្តិ​របស់តុលាការ​ និង​កេរ្តិ៍តំណែល​ តុលាការ»។

ថ្លែងប្រាប់​វីអូអេ​សំឡេង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ផ្នែក​ខេមរភាសា​ក្នុង​ឋានៈ​ផ្ទាល់ខ្លួន​របស់​លោក​ហើយ​មិន​ឆ្លុះបញ្ចាំង ​ពី​ទស្សនៈ​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិកាំង​លោក​ អ៊ា សុផល​ សាស្រ្តាចារ្យ​សាលា​បណ្ឌិត ​សភា​កងទ័ព​ជើងទឹក​សរអា​ដែលមាន​ដើមកំណើត​ខ្មែរ​បាន​ដាក់ពាក្យ​ប្តឹង​តាំងខ្លួន​ជាដើម​បណ្តឹង​រដ្ឋប្បវេណី​ តទល់​នឹង​ជនជាប់ចោទ​ដើម្បី​រកយុត្តិធម៌​ដល់​ឪពុក​ បងប្អូន​លោកដែល​ត្រូវ​ខ្មែរក្រហម​សម្លាប់​ក្នុង​ទសវត្សរ៍​១៩៧០។ លោក​ថ្លែងថា​អ្វីដែល​លោកចង់​បានពី​តុលាការ​គឺ​ «ការពិត»​ដែល​បាន​កើតឡើង ​ហើយ​ត្រូវ​កាត់ទោស​រកយុត្តិធម៌​ត្រឹមត្រូវ​ចំពោះ​ជន​ប្រព្រឹត្ត​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ដែល​លោក​ចាត់​ទុកថា​ប្រពៃណី​មួយ​គួរត្រូវ​កើតមាន​នៅកម្ពុជា។

«ពីព្រោះ​ចុងក្រោយ​បំផុត​ ប្រសិនបើ​គេសម្លាប់​មនុស្ស​១លាន៧​សែននាក់ហើយ មិនបាន​ទទួលទោស​ នោះគេ​អាច​សម្លាប់​មនុស្ស​២ពាន់នាក់​ហើយ​ជម្លៀស​ប្រជាជន​ចេញ​ពីតំបន់​បឹងកក់​ ធ្វើអ្វីៗ​ដែលគេចង់ធ្វើ​ដោយគ្មានការ​ភ័យខ្លាច​ថាមាន​ នរណា​មួយ​តាម​ចាប់​ខ្លួន​គេ»។

លោកសុផល​បានបង្ហាញ​ពីការ​មិន​សប្បាយចិត្ត​ ចំពោះ​តុលាការ​កាត់ទោស​ខ្មែរក្រហម​ដែល​ចូលរួម​ដោយ​អសប​ ជាពិសេស​បញ្ហា​ទាក់ទង​នឹង​រឿងកាត់​ប្រាក់ខែ​បុគ្គលិក​ សូកប៉ាន់​មន្ត្រី​កម្ពុជា​ បញ្ហា​នយោបាយ​ចូល​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុង​តុលាការ​ ការដាក់​មន្ត្រីមិន​ត្រឹមត្រូវ​ខ្លះ​ក្នុង​សាលាក្តី​ ដែល​បញ្ហា​ទាំងនោះ​ជាអ្វី​លោក សុផល​ចាត់ទុកថា​ជា​ការប៉ះពាល់​ដល់មុខ​មាត់​តុលាការ។

«ការប៉ះពាល់​ជានិច្ចកាល​គឺកេរ្តិ៍ឈ្មោះ​តុលាការ។ តើ​គេធ្វើ​ប្រាកដ​ប្រជា​ទេ​អំពី​យុត្តិធម៌?​ ឬ​មួយ​ជា​សាមញ្ញ​គេដំណើរការ​តាមអ្វី​ជាសកម្មភាព​ដ៏​ងាយស្រួល​ហើយ​ចំណាយ​លុយ១៥​លាន​ឬ​២០០លាន​ដុល្លារ​ជា​ការបរិច្ចាក​របស់​ពិភពលោក ​ក្នុងរឿង​រកយុត្តិធម៌​នេះ។ នេះជាអ្វី​ដែល​ខ្ញុំមិនអាច​ទទួល​យកបាន»។

លោក សុផល​បាន​សរសើរ​ដល់​កិច្ចការ​របស់​លោក​ Andrew Cayley​ សហ​ព្រះរាជអាជ្ញា​សាលាក្តី​កាត់ទោស​ខ្មែរក្រហម​ និង​បានបញ្ជាក់​ស្រដៀងគ្នា​ទៅនឹង​ប្រសាសន៍​លោក​ Cayley​ ដែរ​ ដែល​ជំរុញ​តាមច្បាប់​ឲ្យសំណុំ​រឿង​០០៣​និង​០០៤ ដំណើការ​ទៅមុខ​ ហើយ​បន្ថយ​បញ្ហា​ចោទប្រកាន់​នានា​ក្នុង​តុលាការ ​ស្តារ​ជំនឿ​ទុកចិត្ត​ជាដើម។​ លោក​ អ៊ា សុផល ​បានបញ្ជាក់​ថា​អ្វីៗ​គឺស្រេច​លើ​ដំណើរការ​សំណុំរឿង​០០៣និង០០៤។ ប្រសិនបើ​គេមិន​ដំណើរការ​ពេលនោះ គ្រប់គ្នា​នឹង​មាន​ការសង្ស័យ​ថាគេ​មិនដំណើរការ​តាម​ច្បាប់តែ​ធ្វើតាម​ហេតុផល​នយោបាយ។

«សកម្មភាព​នៃ​សាលាក្តី​ខ្មែរក្រហម​ត្រូវតែ​ធ្វើតាម​មូលដ្ឋាន​ច្បាប់​ មិនត្រូវ​ធ្វើតាម ​មូលដ្ឋាន​នយោបាយ​ទេ។ បច្ចុប្បន្ន​នេះ​រឿងនេះ​រំលេច​ឲ្យ​ឃើញ​ពី​ការធ្វើ​តាម​មូលដ្ឋាន​នយោបាយ»។

លោក​ សុផល​បានថ្លែង​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ប្រាប់​វីអូអេ​ក្រោយពេល​ដែល​លោកបាន​ចូលរួម​ធ្វើ​បទបង្ហាញ​ពី​បញ្ហា​ខ្មែរក្រហម​ប្រាប់​ក្រុម​និស្សិត​ សាស្ត្រាចារ្យ​នៅមហាវិទ្យាល័យ​ Bard College ​ក្នុងរដ្ឋ​ New York ​កាលពី​សប្តាហ៍​មុន។

លោក ​Peter Maguire​ អ្នក​គ្រប់គ្រង​ម្នាក់​នៃមហា​វិទ្យាល័យ​ ​Bard College បាន ស្តីបន្ទោសអ.ស.ប​ចំពោះភាព​យឺតយ៉ាវ​ក្នុងការ​កាត់ទោស​មេដឹកនាំ​ជាន់ខ្ពស់​ខ្មែរក្រហម។

«ខ្ញុំរន្ធត់​ពីដំណើរការ​យឺតយ៉ាវ​ដែលគេ​បានធ្វើ​ ជាពិសេស​គឺគេដឹង​ហើយ ពីការ​ដែលគេមាន​ពេលវេលា​តិចតួច​ ធនធាន​តិចតួច​ និង​ឆន្ទៈ​នយោបាយ​តិចតួច។ អារម្មណ៍​របស់ខ្ញុំ​រំពឹងថា​គេជំរុញ​យ៉ាងលឿន​និង​យ៉ាងខ្លាំង​ដើម្បី​បញ្ចប់ការ​កាត់ទោស​មេដឹកនាំ​ជាន់ខ្ពស់​ តែគេ​មិនបាន​ធ្វើទេ»។

លោក​ Maguire ​បានបន្ត​ទៀត​ថា​អសប​គួរត្រូវ​បញ្ចប់​សំណុំ​រឿង០០២​ឲ្យបាន​ឆាប់​មិនគួរ​ធ្វើឲ្យ​រឿង​ដ៏​ល្អ​ឥតខ្ចោះ​ក្លាយជា​សត្រូវ​នឹង​រឿង​ល្អ​ទេ។ លោក​ថ្លែង​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ដោយ​យោង​ថា​មិន​គួរព្រោះតែ​ការទាមទារ​សំណុំរឿង​០០៣​និង​០០៤​ធ្វើឲ្យ​ខូចខាត​ដំណើរការ​ទាំងស្រុង​ទេ។​ លោក​ Maguire​ បានអះអាង​ថាលោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន​បានបញ្ជាក់​ច្បាស់​ហើយៗ​ក៏​មិនដែល​កែប្រែ​ជំហរ​ដែរ​ថា​គ្មានសំណុំ​រឿង​០០៣​និង​០០៤។

«អសប​គ្មាន​ជម្រើស​ផ្សេងណា​ក្រៅពី​ទទួលយក​អ្វីដែល​បានចាប់​ផ្តើមទេ​និង​អ្វី​ដែលគេ​គួរនឹង​ធ្វើទេ។​ ដូចខ្ញុំ​បាន​និយាយ​ ខ្ញុំគឺ​ជាមនុស្ស​ទីមួយ​ដែល​សរសើរ​អសប។​ ប្រសិនបើ​អសប​បាន​ជោគជ័យ​ក្នុងការ​កាត់ទោស​ពួក​មេដឹកនាំខ្មែរ​ក្រហម​ដែល​ពួកគេ​កំពុងរស់​នៅ។​ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា​អសប​អាចធ្វើ​បាន។​ ដូចខ្ញុំ​ និយាយ​ខ្ញុំមាន​ការគោរព​ខ្លាំងណាស់​ចំពោះ​អ្នកធ្វើការ​ក្នុង​តុលាការ។​ ខ្ញុំ​ដឹង​ពី​ការងារ​លំបាក​របស់​គេ។​ ខ្ញុំ​មិនយល់​ស្រប​ជាមួយ​ពួកគេ​ទាំងស្រុង​មែនតែ​គេ​ត្រូវការ​បញ្ចប់​សំណុំរឿង​០០២​ទោះជា​មាន​រឿងអ្វី​កើត​ឡើង​ក្តី។ ប្រសិន​បើ​អសប​បញ្ចប់​សំណុំ​រឿង​០០២ ​គេអាច​ហៅថា​ជារឿង​ជោគជ័យ​ និង​មោទនភាព។​ តែប្រសិន​បើ​គេមិន​បញ្ចប់ សំណុំ​រឿង​០០២​ទេ​ ហើយ​រអ៊ូរទាំ​ អំពី​សំណុំ​រឿង០០៣​និង​០០៤ រឿងនេះ​បរាជ័យ​ទាំងស្រុង​ ហើយ​ពួកគេ​នឹង​វេច​បង្វេច​គេទៅ​កាន់ទីក្រុង​ហ្ស៊ឺណែវ​ឬ​ New York ​ឬ​កន្លែង​ណា​ដែលពួក​គេ​មក»។

ទោះជា​យ៉ាងណា​ក៏ដោយ​ លោក​ Adrew Cayley​ ​បានថ្លែងពី​សមិទ្ធិផល​ជាច្រើន ​ដែល​តុលាការ​បានធ្វើ​រួមទាំង​ការរកយុត្តិធម៌​ជូន​ជនរងគ្រោះ​តាមរយៈ​ការកាត់ទោស​កាំង ហ្កេកអ៊ាវ​ ហៅឌុច ​ដោយ​មានការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ដល់​ពលរដ្ឋ​និង​ការចូលរួម​របស់​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ក្នុង​ដំណើរការ​កាត់ទោស៕

XS
SM
MD
LG