តម្រូវការមណ្ឌលព្យាបាលជំងឺកុមារ
ដំណើរស្វែងរកការព្យាបាលជំងឺដល់កូន
របស់ស្ត្រីជាម្តាយពីបណ្តាខេត្តមកកាន់រាជធានី
ដោយ ស៊ឹម ចាន់សំណាង
ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ស្ត្រីកម្ពុជាដែលជាម្តាយរាប់រយនាក់ បានធ្វើដំណើរពីតំបន់ជនបទដាច់ស្រយាលនិងតំបន់ទីប្រជុំជននៃខេត្តជិតឆ្ងាយ មកកាន់មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផានៅរាជធានីភ្នំពេញ ដែលជាមណ្ឌលព្យាបាលជំងឺដ៏ជឿទុកចិត្តសម្រាប់ស្ត្រីដែលមានកូនតូចៗ ដើម្បីស្វែងរកនិងទទួលបានការព្យាបាលជំងឺដល់កូនៗរបស់ពួកគេ។
ក្នុងទឹកមុខស្រងូតស្រងាត់ អង្គុយចាំចាប់លេខនាពេលព្រឹកព្រលឹម អ្នកស្រី ពិន ឃន់ អាយុ ៣៣ ឆ្នាំ ដែលធ្វើដំណើរមកពីស្រុកបាភ្នំ ខេត្តព្រៃវែង បានប្រាប់វីអូអេថា កូនរបស់អ្នកស្រីមានបញ្ហាពោះវៀនធ្លាក់ចូលបំពង់បង្ហូរនោម ដែលត្រូវការការវះកាត់។ អ្នកស្រីតែងតែនាំកូនស្រីមកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា រាល់ពេលកូនឈឺ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «[ពេទ្យ]មណ្ឌលដល់ពេលយើងបើកថ្នាំអីទៅលេប អត់សូវត្រូវ តែពេលមកបើកនៅនេះ [មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុបា្ផ] ឧស្សាហ៍ត្រូវ អ៊ីចឹងចេះតែយកមកហ្នឹងរហូតទៅ»។
ជាកម្មកររោងចក្រម្នាក់នៅរាជធានីភ្នំពេញ ចំណូលរបស់អ្នកស្រី ពិន ឃន់ ពេលខ្លះអាចបានដល់ ២០០ ដុល្លារក្នុងមួយខែ ប្រសិនបើជាអ្នកស្រីធ្វើការថែមម៉ោង។ ប៉ុន្តែវាមិនបានជួយសម្រាលដល់ជីវភាពរបស់អ្នកស្រីឡើយ ពីព្រោះអ្នកស្រីត្រូវចំណាយនៅពេលដែលកូនឈឺ និងការចាយវាយផ្សេងៗ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ច៎ា វាអត់ទៀតទេបង ផ្នែករោងចក្រថ្ងៃណាគេថែមម៉ោង ខែណាអត់គឺអត់ទៅ បានត្រឹម ២០០ [ដុល្លារ] ជាង ខែអត់បានត្រឹម ១២០ [ដុល្លារ] អី។ វាខ្វះខាតរហូតដែរ វាមិនគ្រប់គ្រាន់កូនឈឺ យើងចាយថ្លៃផ្ទះ ថ្លៃចាយស៊ីចុកទៀត»។
កំពុងអង្គុយលើស្មៅជាមួយកូនស្រីដែលទើបចេញពីមន្ទីរពេទ្យហើយរង់ចាំរ៉ឺម៉កកង់បីជូនត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ អ្នកស្រី ឆេង លក្ខិណា ដែលមកពីស្រុកគងពិសី ខេត្តកំពង់ស្ពឺ បាននិយាយជាមួយទឹកមុខព្រួយបារម្ភមកកាន់វីអូអេថា កូនរបស់អ្នកស្រីមានជំងឺមួយ ដែលស្រដៀងទៅនឹងរោគស្រ្តី។ អ្នកស្រីបានធ្លាប់នាំកូនទៅព្យាបាលនៅមណ្ឌលសុខភាពក្នុងស្រុកភូមិនិងមន្ទីរពេទ្យឯកជនច្រើនកន្លែង ប៉ុន្តែអាការៈរបស់កូនស្រី វ័យ ៦ ឆ្នាំ នៅតែមិនបានធូរស្បើឡើយ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «និយាយទៅ ប្រមែលប្រមូលលក់អស់គ្មានសល់យកកូនមកពេទ្យ ហើយខ្ញុំថា បើមកពេទ្យនេះអស់ទៀត ខ្ញុំដាក់ដីលក់ទៀត»។
ស្រ្តីវ័យ ៣៨ ឆ្នាំរូបនេះ បានបន្តថា ខ្លួនមានជីវភាពក្រីក្រ ដោយសារប្តីរបស់អ្នកស្រីមានពិការភាពដោយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ព្រមទាំងមានកូនតូចអាយុ២ឆ្នាំក្នុងបន្ទុកថែមទៀត។ អ្នកស្រីបានបញ្ជាក់ថា មូលហេតុដែលអ្នកស្រីសម្រេចចិត្តនាំកូនស្រីមកទទួលការព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា ពីព្រោះមន្ទីរពេទ្យមិនគិតប្រាក់កម្រៃលើការព្យាបាលជំងឺពីសំណាក់ប្រជាជនដែលមានជីវភាពខ្វះខាត។
អ្នកស្រីថា៖ «ខ្ញុំសម្រេចចិត្ត ទី ១ មកពេទ្យដូចថា យើងអ្នកអត់ៗ អ៊ីចឹងនេះពេទ្យយើងអត់អស់លុយ ពេទ្យអត់មានយកលុយ អត់មានយកថវិកាពីយើងទេតែយើងអស់តែធ្វើសាហុយមក ហើយនិងការហូបចុកនៅក្រោយ»។
ស្រ្តីជាម្តាយជាច្រើននាក់ ដូចជាអ្នកស្រី ឆេង លក្ខិណា បានធ្វើដំណើរពីស្រុកកំណើតតាំងពីព្រលប់ ហើយស្ត្រីជាម្តាយខ្លះទៀតត្រូវឡើងមកជួលកន្លែងស្នាក់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីចាំទទួលលេខចូលពិនិត្យសុខភាពរបស់កូនពួកគេ។ ពួកគេត្រូវចំណាយថ្លៃសោហ៊ុយធ្វើដំណើរ កន្លែងស្នាក់នៅ និងចំណីអាហារ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី ស្ត្រីទាំងនេះយល់ថា ការចំណាយទាំងនេះចាំបាច់ ដើម្បីឱ្យកូនតូចៗរបស់ពួកគេដែលមានជំងឺ ទទួលបានសេវាព្យាបាលជំងឺដោយឥតគិតថ្លៃ មានគុណភាព និងជឿទុកចិត្តបាន។
ចំណែកឯអ្នកស្រី ត្រឹង រដ្ឋា មកពីស្រុកស៊ីធរកណ្តាល ខេត្តព្រៃវែង កំពុងតែអង្គុយជាមួយកូនស្រី ក្រោយចេញពីទទួលថ្នាំនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យ បានលើកឡើងថា អ្នកស្រីបាននាំកូនស្រីមកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាតាំងតែពីនាងកើតមក ដោយសារតែអាការៈរបស់កូនអ្នកស្រីធ្ងន់ធ្ងរពេក ទើបខាងមណ្ឌលសុខភាពក្នុងស្រុកសម្រេចឱ្យអ្នកស្រីនាំកូនមកទីនេះ។
អ្នកស្រីថា៖ «តាំងពីកើតមក គឺយកមកហ្នឹងម្ម៉ង់ ពេទ្យគេឱ្យឡើងយកមកពេទ្យធំម្ម៉ង់ វាធ្ងន់ដល់ពោះវៀនបត់ចូលក្នុងផ្ចិត។ ហ្នឹងហើយគេអត់មានលទ្ធភាពមើលគេដេញយើងឱ្យមកពេទ្យធំ»។
ស្រ្តីជាម្តាយរូបនេះក៏បន្តថា អ្នកស្រីចំណាយថវិកាសម្រាប់តែម្ហូបអាហារបរិភោគប៉ុណ្ណោះ ចំណែកឯថ្លៃព្យាបាល និងថ្នាំ គឺមិនមានការបង់ប្រាក់នោះឡើយ។
អ្នកស្រីថា៖ «គេជួយដូចថាអស់ថ្នាំគេអត់គិតលុយ អស់តែយើងហូបចុកអ៊ីចឹងទៅណា ចំណាយអស់ ១០ ២០ ម៉ឺន ដែលយើងហូបចុកទម្រាំតែយើងមើលកូនយើងជាទៅវិញអ៊ីចឹងទៅណា»។
ដៃម្ខាងកំពុងពរចៅប្រុសដែលទើបតែចេញពីពិនិត្យជំងឺដោយកាន់ថង់ថ្នាំមួយកញ្ចប់ក្នុងដៃម្ខាងទៀត អ្នកស្រី គឹម សន ដែលបានខំធ្វើដំណើរពីព្រលឹមពីស្រុកព្រះសេ្តច ខេត្តព្រៃវែង បានប្រាប់វីអូអេថា អ្នកស្រីធ្លាប់តែយកចៅទៅព្យាបាលនៅមណ្ឌលសុខភាពក្នុងស្រុកភូមិ។ ហើយនេះជាលើកទី ១ ដែលអ្នកស្រីយកចៅមកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា ដោយហេតុមានគេប្រាប់ថាមកព្យាបាលនៅទីនេះ ជំងឺនឹងឆាប់ជាសះស្បើយ។
អ្នកស្រីថា៖ «គេឱ្យមកពេទ្យគន្ធបុប្ផា គេថាពូកែស័កិ្តសិទ្ធិ ឱ្យតែក្មេងមួយៗមកតាំងតែពីជាហើយ ឥឡូវបានខំមកតាំងពីម៉ោង ៤ ម៉ោង ៣ ឡើងឌុបចៅមក»។
របាយការណ៍របស់សូចនាករស្នូលនៃការអង្កេតប្រជាសាស្ត្រ និងសុខភាពកម្ពុជាឆ្នាំ ២០២១-២០២២ បានបង្ហាញថា អត្រាមរណភាពរបស់ទារក និងកុមារកម្ពុជាមានការថយចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ក៏ប៉ុន្តែគេនៅតែមើលឃើញថា កង្វះមន្ទីរពេទ្យព្យាបាល គឺនៅតែមានតាមតំបន់ជនបទ។
នៅកម្ពុជា អត្រាមរណភាពទារកបានថយចុះពី ១៨ នាក់នៅឆ្នាំ ២០១៤ មកនៅ ៨ នាក់ ក្នុងចំណោមទារកកើតរស់ ១.០០០ នាក់នៅឆ្នាំ ២០២១-២០២២ ខណៈអត្រាមរណភាពកុមារ អាយុក្រោម ១ ឆ្នាំ បានថយចុះពី ២៨ នាក់ នៅឆ្នាំ ២០១៤ មកនៅ ១២ នាក់ ក្នុងចំណោមទារកកើតរស់ ១.០០០ នាក់នៅឆ្នាំ ២០២១-២០២២។ ណែកឯ អត្រាមរណភាពកុមារ អាយុក្រោម ៥ ឆ្នាំ បានថយចុះពី ៣៥ នាក់ នៅឆ្នាំ ២០១៤ មកនៅ ១៦ នាក់ ក្នុងចំណោមទារកកើតរស់ ១.០០០ នាក់ នៅឆ្នាំ ២០២១-២០២២។
របាយការណ៍គម្រោងរបស់អង្គការយូនីហេស្វប្រចាំកម្ពុជា បានបង្ហាញថា ករណីស្លាប់របស់ទារករបស់ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះដែលបន្តកើតមាននៅកម្ពុជា «អាចដោយសារតែគ្រួសារមានការលំបាកក្នុងការធ្វើដំណើរទៅមណ្ឌលសុខភាព ជាពិសេសនៅតំបន់ជនបទ និងតំបន់ដាច់ស្រយាល ឬដោយសារតែពួកគេមានការលំបាកក្នុងការស្វែងរកបុគ្គលិកជំនាញ ឬដោយសារគុណភាពនៃការផ្តល់សេវានៅមានកម្រិតទាប»។
កាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៩ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងក្នុងពិធីបិទសន្និបាតក្រសួងសុខាភិបាលលើកទី ៤០ ដោយបង្គាប់ឲ្យពង្រាយក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញបន្ថែមទៀត នៅតាមមន្ទីរពេទ្យសាធារណៈទូទាំងប្រទេស ជាពិសេសនៅតាមទីប្រជុំជនដាច់ស្រយាល ដើម្បីបំពេញតម្រូវការខ្វះខាត និងពង្រឹងវិស័យឡើងវិញ។
សម្រាប់ស្ត្រីជាម្តាយនិងជីដូន ដែលវីអូអេខ្មែរបានសម្ភាសន៍ ក្តីសង្ឃឹមរបស់ពួកគេនាពេលអនាគត គឺការទទួលបានមន្ទីរពេទ្យដែលផ្តល់សេវាព្យាបាលជំងឺដោយមិនយកប្រាក់កម្រៃ និងមានការថែទាំដិតដល់ល្អ ដូចនឹងមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា នៅតាមស្រុកភូមិរបស់ពួកគេ ពីព្រោះវានឹងជួយសម្រាលបន្ទុកថវិកាបានមួយកម្រិតដល់ក្រុមគ្រួសារដែលមានជីវភាពខ្សត់ខ្សោយ ដូចជា អ្នកស្រី ពិន ឃន់។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «វាមិនសូវចុះលុយដូចពេទ្យឯកជនអ៊ីចឹង យើងអត់អាស្រ័យស៊ីចាយ យើងសល់ខ្លះ។ មានអ៊ីចឹងរឹតតែល្អ កុំឱ្យយើងពិបាកឡើងចុះពីខេត្តមកភ្នំពេញ»៕
រូបភាពដោយ ទែន សុខស្រីនិត
