រដ្ឋ​មន្ត្រី​ការពារជាតិ​អាមេរិក​ជួប​ពិភាក្សា​ជាមួយ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​កម្ពុជា​លើ​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ​និង​សន្តិសុខ

រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Lloyd Austin និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចាប់ដៃស្វាគមន៍គ្នា​ក្នុងជំនួបមួយ នៅរាជធានីភ្នំពេញ នាថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤។

ប្រមុខការពារជាតិ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​លោក ​ឡយ ​អូស្ទីន​ (Lloyd Austin) បាន​មក​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា​នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​អង្គារ​នេះ​ ដើម្បី​ជួប​ពិភាក្សាទេ្វភាគី​មួយ​ចំនួន​ជាមួយ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ថ្មី​របស់​ប្រទេស​ដែល​ជា​សម្ពន្ធ​មិត្ត​ស្អិត​រមួត​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​។

ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក ឡយ ​អូស្ទីន​ មក​កាន់កម្ពុជា កើត​ឡើង​តែ​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ក្រោយ​ការ​បិទ​បញ្ចប់​សមយុទ្ធជើងទឹក​ «​នាគ​មាស​ ឆ្នាំ២០២៤» ដែល​ជា​លំហាត់​កងទ័ព​ប្រចាំ​ឆ្នាំរបស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ និង​ចិន​ដែល​បាន​ជួយ​កម្ពុជា​ធ្វើ​ទំនើប​កម្ម​មូលដ្ឋាន​កងទ័ពជើង​ទឹក​សមុទ្រ​រាម​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​។

អ្នក​នាំពាក្យ​ស្ថានទូត​អាមេរិក​ប្រចាំ​កម្ពុជា​ លោក​ Holzer Wesley ​ប្រាប់​វីអូអេ​តាម​សារ​អ៊ីមែល​នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​នេះ​ថា​ ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក ឡយ ​អូស្ទីន​ គឺ​ជា​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ទ្វេភាគី​ជា​លើក​ទី​មួយ​របស់​រដ្ឋមន្ត្រីការពារ​ជាតិ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ហើយ​ជាលើក​ទី​២​របស់​លោក ​អូស្ទីន​ មក​កម្ពុជា បន្ទាប់ពី​លោក​បាន​ចូលរួម​កិច្ច​ប្រជុំ​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​អាស៊ាន​បូក​កាល​ពី​ខែ​វិច្ឆិកា​ឆ្នាំ២០២២។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​រូប​នេះ​បញ្ជាក់​ថា៖ «លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​ (Lloyd) Austin ​កំពុង​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​កម្ពុជា​ដើម្បី​ជួប​ប្រជុំ​ទ្វេភាគី​ ពិភាក្សា​លើ​បញ្ហា​ការពារ​ជាតិ​ជាមួយ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​កម្ពុជា​ជំនាន់​ថ្មី»។

​វត្តមាន​របស់លោក ឡយ ​អូស្ទីន​ នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​គឺ​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ចរបស់​លោក​មក​កាន់​តំបន់​ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក​ ទី​ដែល​លោក​បាន​ចូលរួម​វេទិកា​ការពារ​ជាតិ​ Shangri-La ​ក្នុង​ប្រទេស​សិង្ហបុរី​នា​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ​។ លោក​បាន​មក​តំបន់​នេះ​ចំនួន ​១០ ​លើក​មក​ហើយ។

ពេល​មក​ដល់កម្ពុជា​កាល​ពីព្រឹក​ថ្ងៃអង្គារ​នេះ​ លោក ឡយ ​អូស្ទីន​ បាន​ជួប​ពិភាក្សា​ទេ្វភាគី​ ជាមួយ​អតីត​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី និង​បច្ចុប្បន្ន​ជា​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា​លោក ​ហ៊ុន សែន។ នេះ​បើតាម​ប្រព័ន្ធ​ទំនាក់​ទំនង​តេឡេក្រាមផ្លូវការ​របស់​លោក ​ហ៊ុន សែន។

ប្រមុខ​ការពារ​ជាតិ​អាមេរិក ​លោក ​អូស្ទីន​ ក៏​បាន​ជួប​ពិភាក្សា​ជាមួយ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា​បច្ចុ​ប្បន្ន លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត​ និង​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​លោក ទៀ​ សីហា ផងដែរ។

លោក ឡយ ​អូស្ទីន​ ទើបតែ​បាន​បិទ​បញ្ចប់​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ប្រទេស​សិង្ហបុរី​ មុន​ពេល​លោក​មក​ប្រទេស​កម្ពុជា​ជា​លើកទី២ ហើយ​បន្ត​ធ្វើ​ដំណើរ​ឆ្ពោះ​ទៅ​ប្រទេស​បារាំង​ ទី​ដែល​លោក​នឹង ចូលរួម​កម្មវិធី​ជាច្រើន​ដើម្បី​រំ​ឭក​ដល់​ព្រឹត្តិការណ៍​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​សង្គ្រាម​លោក​លើកទី២ ក្នុង​នោះ​ការរំឭក​ខួប​ទី៨០ឆ្នាំ​នៃ​ថ្ងៃ​វាយ​ប្រយុទ្ធ​ផ្តាច់​ព្រ័ត្រ ឬ​ហៅ​ថា D-Day​។​

រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Lloyd Austin និង​នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក Hun Sen ពិភាក្សាគ្នា​ក្នុងជំនួបមួយ នៅវិមានរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុា រាជធានីភ្នំពេញ នាថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤។ (Ministry of Information/Handout via REUTERS)


អំឡុង​ពេល​មាន​វត្តមាន​នៅ​ប្រទេស​សិង្ហបុរី ប្រមុខ​ការពារ​ជាតិ​អាមេរិក លោក ឡយ ​អូស្ទីន​ និង​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​ចិន​លោក Dong Jun បាន​ជួប​ប្រជុំ​ដោយ​ផ្ទាល់​ជាលើក​ដំបូង​នៅ​ខាង​ក្រៅ​សន្និសីទ​កំពូល​ Shangri-La Dialogue។

មន្ត្រី​ទាំងពីរ​រូប​បាន​ផ្លាស់ប្តូរ​ទស្សនៈ​ទៅ​លើ​បញ្ហា​ចម្រូង​ចម្រាស​នានា​ រួមទាំង​ភាព​តានតឹង​ដែល​កំពុង​កើនឡើង​នៅ​ទូទាំង​ច្រក​សមុទ្រ​តៃវ៉ាន់​ ការ​ប្រឈម​មុខ​ដាក់​គ្នា​ដែល​កំពុង​បន្ត​កើត​មាន​ឡើង​រវាង​ហ្វីលីពីន​និង​ចិន​នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូង ក៏​ដូចជា​ជម្លោះ​សាកល​ធំៗ​នានា​ដូចជា​សង្គ្រាម​រុស្ស៊ី​នៅ​អ៊ុយក្រែន​និង​ជម្លោះ​នៅ​មជ្ឈិម​បូព៌ា។

លោក​ក៏​បាន​ជួប​ពិភាក្សា​ជាមួយ​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​អាស៊ាន​ និង​បាន​ថ្លែង​ថា​ មាន​ការវិវឌ្ឍ​ជាច្រើន នៅ​ក្នុង​តំបន់​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក ដែល​បាន​មក​ពី​ទស្សន​វិស័យ​រួម​សម្រាប់​តំបន់ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក​ដែល​បើក​ទូលាយ​ និង​សេរី​។ លោក​បាន​បន្ថែម​ថា​ សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​កំពុង​កសាង​សមត្ថភាព​ក្នុង​តំបន់​។

គេ​មិន​ទាន់​ដឹង​ថា​ លោកAustin នឹង​មាន​ការពិភាក្សា​លើ​បញ្ហា​អ្វីខ្លះជាមួយ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ប្រទេស​កម្ពុជា។ ក៏ប៉ុន្តែ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ជា​ញឹកញាប់​បាន​លើកឡើង​ពី​ក្តីបារម្ភ​នៃ​ការធ្វើ​ទំនើបកម្ម​យោធា​នៅ​មូល​ដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើង​ទឹក​សមុទ្រ​រាម​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ក្រោម​ជំនួយ​ឥតសំណង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​ប៉េកាំង។

វីអូអេ​ព្យាយាម​សុំ​ការអត្ថា​ធិប្បាយ​ពី​នាយ​ឧត្តម​សេនីយ៍​ ឈុំ​ សុជាត អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការ​ពារ​ជាតិ​ តែ​លោក​បាន​ស្នើ​ឲ្យ​អ្នកសារ​ព័ត៌មាន​យោង​ទៅ​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រសួង​ការពារជាតិដែល​ចេញ​ផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​នេះ។

សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​កម្ពុជាបាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ ដំណើរ​ទស្សន​កិច្ច​របស់​លោក​ Lloyd Austin មក​កាន់​កម្ពុជា​ ជា​ការ​បន្ត​ពង្រឹង​ និង​ពង្រីក​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ល្អ​រវាង​កម្ពុជា​ អាមេរិក​ ដែល​មាន​ជាង​ ៧០​ ឆ្នាំ​មក​ហើយ​ ជាពិសេស​តាមរយៈ​ការ​ជំរុញ​ការ​អនុវត្ត​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ទាំង​ពីរ​។

ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​កម្ពុជា​លើកឡើង​ទៀត​ថា​៖ «ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវ​ការ​ឯកឧត្តម​ ឡយ ​អូស្ទីន​ រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​នឹង​បញ្ជាក់​ជាថ្មី​ នូវចំណង​មិត្តភាពដ៏យូរអង្វែង​ និង​គូស​បញ្ជាក់​ពី​ការប្តេជ្ញា​ចិត្ត​របស់​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​ អាមេរិក​ និង​កង​យោធពល​ខេមរភូមិន្ទ​ក្នុងការ​សហការ​ជា​ដៃគូ​ដ៏​សំខាន់​ ដើម្បី​ជំរុញ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ការពារ​ឲ្យ​កាន់​តែ​ស៊ី​ជម្រៅ​ សម្រាប់​ការថែ​រក្សា​នូវសន្តិភាព​ ស្ថិរភាព​ និង​ការអភិវឌ្ឍ​ប្រកប​ដោយ​ ចីរភាព​របស់​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ ក៏​ដូច​ជា​សម្រាប់​តំបន់​ទាំង​មូល។​

រូបឯកសារ៖ ពលរដ្ឋគ្រវីទង់ជាតិ​ខ្មែរ​និង​ចិន​ ខណៈ​នាវា​ហ្វឹកហ្វឺន Qijiguang របស់ចិនដែលត្រៀម​សំចត​នៅ​កំពង់ផែ​ព្រះសីហនុ នៅខេត្ត​ព្រះសីហនុ កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤។

អ្នកតាមដាន​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​អន្តរជាតិ​ លោក សេង វណ្ណលី ប្រាប់​វីអូអេ​ថា ដំណើរ​ទស្សន​កិច្ច​របស់​រដ្ឋមន្រ្តី​ការពារជាតិ​អាមេរិក​លោក Lloyd Austin មក​កម្ពុជា​នេះ​គឺ​ដើម្បី​បង្ហាញ​ពីការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ខ្លាំង​របស់​អាមេរិក​មក​លើ​បញ្ហា​សន្តិសុខ​នៅ​ក្នុង​តំបន់ ដោយសារ​តែ​កម្ពុជា-ចិន​បាន​នឹង​កំពុង​បង្កើន​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​បន្ថែម​ទៅ​លើ​ទំនាក់​ទំនង​ផ្នែក​យោធា ជាពិសេស​បញ្ហា​ជម្លោះ​នៅ​កោះតៃវ៉ាន់ និង​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ជាដើម។

លោក​បន្ថែម​ថា ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​មក​តំបន់​អាស៊ីអាគេ្នយ៍​នេះ​ក៏ជា​ផែនការ​មួយ​របស់​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ស្របពេល​ដែល​ចិន​កំពុង​បង្កើន​ឥទ្ធិពល​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​តំបន់ ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​អាមេរិក​ត្រូវ​ខិតខំ​បង្កើន​កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​ប្រទេស​ដែល​ជា​សម្ពន្ធ​មិត្ត​របស់​ខ្លួន​រួមមាន​ជប៉ុន កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង ហ្វីលីពីន ឥណ្ឌូនេស៊ី និង​ឥណ្ឌា​ ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​ការ​ជះឥទ្ធិពល​ខ្លាំងក្លា​ពី​ចិន។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ «តាម​ពិត​ទៅ​ផែនការ​នៃ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ជា​ផែនការ​មួយ​ដែល​វា​ដើរ​ស្រប​ទៅ​នឹង​យុទ្ធសាស្ត្រ​ឡោមព័ទ្ធ​របស់​អាមេរិក​ទៅ​លើ​ចិន​ ដោយសារ​តែ​យើង​ឃើញ​ថា​ការ​ងើប​ឡើង​របស់​ចិន​ហ្នឹង វា​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ឥទ្ធិពល​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក្នុង​តំបន់​។ ហើយ​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​លោក Biden នេះ​ចាប់​ផ្តើម​បង្កើន​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​សម្ពន្ធ​មិត្ត​របស់​ខ្លួន»។

បើតាម​អ្នកតាមដាន​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​អន្តរជាតិ​រូបនេះ​ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មាន​សុទិដ្ឋិនិយម​មក​លើ​រដ្ឋាភិបាល​អាណត្តិ​ថ្មី​របស់​កម្ពុជា​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា​នឹង​អាច​ស្តារ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ក្នុង​ប្រទេស​វិញ។ ប៉ុន្តែ​បញ្ហា​ខ្ទាស់​នោះ​គឺ​រដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​នៅ​តែ​បន្ត​បង្កើន​ទំនាក់ទំនង​យ៉ាង​ជិត​ស្និទ្ធ​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​ជាពិសេស​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​យោធា ដោយ​មាន​ការ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​យោធា​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ​ជា​ញឹកញាប់។

លោក​ក៏​ជំរុញ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ធ្វើ​ពិពិធកម្ម​យោធា​ឲ្យ​មាន​ភាព​ទូលំទូលាយ​ ដោយ​បង្កើន​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ​បន្ថែម​ជាមួយ​បណ្តា​មួយចំនួន​ដូចជា បារំាង ឥណ្ឌា ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និង​អូស្ត្រាលី​ ក៏​ដូច​ជា​ប្រទេសជា​សមាជិក​អាស៊ាន​។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ «ដូច្នេះ​ដើម្បី​ធ្វើម៉េច​បង្ការ​ហានិភ័យ​ដែល​កើត​ចេញ​ពី​អរិយភាព​ ឬ​ក៏​ទំនាស់​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​រវាង​អាមេរិក និង​ចិន​ក្នុង​តំបន់​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​កម្ពុជា​គួរ​តែ​កាត់​បន្ថយ​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​ជាពិសេស​ផ្នែក​យោធា​រវាង​ខ្លួន​ជាមួយ​នឹង​ចិន​ ហើយ​បែរ​ទៅ​ចាប់​ចូលរួម​ជាមួយ​នឹង​អាស៊ាន​ ត្រូវ​ចាប់​អាស៊ាន​ឲ្យ​ជាប់​ ចូល​រួម​កិច្ច​សន្ទនា​ផ្នែក​សន្តិសុខ​ ហើយ​និង​សហការ​ជាមួយ​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ាន ប្រកាន់​គោលការណ៍​អាស៊ាន​ជាស្នូល​ឲ្យ​ខ្លាំង​ ប្រហែល​ជា​អាច​នឹង​គេច​វេះ​ការ​រិះគន់ និង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នានា​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ទំនាក់​ទំនង​របស់​ខ្លួន​នឹង​ចិនដែរ​»។

គួររំឭក​ថា កាល​ពីឆ្នាំ ២០២២​ គឺ​នៅ​ពេល​ប្រទេស​កម្ពុជា​ធ្វើជា​ប្រធាន​អាស៊ាន​ប្តូរ​វេន សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ និងអាស៊ាន​ បាន​សម្រេច​ដំឡើង​ទំនាក់ទំនង​ដល់​ កម្រិត​ដៃគូ​យុត្តិសាស្ត្រ​គ្រប់​ជ្រុង ជ្រោយ​ ដែល​នឹង​បើក​ផ្លូវ​ឲ្យ​ប្រទេស​ទាំង១០​នៅ​អាស៊ាន​រួម​ទាំង​កម្ពុជាបន្ត​ ឬ​បង្កើន​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​លើ​វិស័យ​ជាច្រើន​ ក្នុង​នោះ​មាន​ទាំង​វិស័យ​យោធា​និង​សន្តិសុខ​ ដែល​ជា​ក្តី​បារម្ភ​មួយ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក្នុង​តំបន់​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហិ្វក​ជា​តំបន់​អាមេរិក​ចាត់ទុកថា​ជា​អាទិភាព​។

នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ចង្អៀត​របស់​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​អាស៊ាន និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ នៅ​សិង្ហបុរី​កាល​ពី​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​ រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​កម្ពុជា​លោក​ទៀ សីហា​ បាន​ថ្លែង​ថា​អាមេរិក​គឺជា​ដៃគូ​ដ៏​រឹង​មាំ​របស់​អាស៊ាន​ហើយ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​បាន​ចាប់ផ្តើម​ដោយ​ឈរ​លើ​គុណ​តម្លៃ​ និង​ប្រយោជន៍​រួម។ ទាំង​អាស៊ាន និង​អាមេរិក​គឺ​សុទ្ធតែ​បាន​ខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង​យ៉ាង​ខ្លាំង​ក្នុង​ការ​ការពារ និង​គាំទ្រ​សណ្តាប់​ធ្នាប់​អន្តរជាតិ​ដែល​ផ្អែកលើច្បាប់ ដោយ​នេះបាន​បង្កើតបរិយាកាស​អំណោយ​ផល​ក្នុង​ការជំរុញ​ឲ្យ​មាន​សន្តិភាព និង​ស្ថិរភាព ព្រមទាំង​ការគោរព​អធិបតេយ្យភាព​របស់​ប្រជាជាតិ​ទាំងអស់​នៅ​ក្នុង​ពិភពលោក៕