ថ្វីបើការលើកលែងទោសជាច្រើនរបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Donald Trump មានភាពចម្រូងចម្រាស រួមមានទាំងការលើកលែងទោសឲ្យសហការីរបស់លោកគឺលោក Michael Flynn កាលពីខែវិច្ឆិកាក៏ដោយ ក៏លោក Trump បានធ្វើការលើកលែងទោសតិចជាងប្រធានាធិបតីកាន់តំណែងមុនៗលោក។ នេះតាមក្រុមស្រាវជ្រាវមួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ Pew ដែលបានប្រើទិន្នន័យមកពីក្រសួងយុត្តិធម៌ បានបញ្ជាក់ថា លោកប្រធានាធិបតី Trump បានចេញការលើកលែងទោសចំនួន២៩ រួមមានលោក Flynn កាលពីថ្ងៃពុធ ទី២៥ ខែវិច្ឆិកាផង និងបន្ធូរបន្ថយទោសចំនួន១៦នាក់ទៀតចាប់តាំងពីចូលកាន់តំណែងនៅឆ្នាំ២០១៧មក។
ផ្ទុយទៅវិញ លោក Barak Obama ប្រធានាធិបតីកាន់តំណែងមុនលោក បានចេញការលើកលែងទោសចំនួន២១២នាក់ និងបន្ធូរបន្ថយទោសចំនួន១ពាន់៧រយ១៥នាក់ក្នុងអំឡុងនៃការ កាន់តំណែង៨ឆ្នាំរបស់លោក។ លោកប្រធានាធិបតី George H. W. Bush បានចេញការលើកលែងទោសចំនួន៧៤នាក់ ក៏ប៉ុន្តែបន្ធូរបន្ថយទោសតែចំនួន៣នាក់ក្នុងអំឡុងនៃការកាន់តំណែងរយៈពេល៤ឆ្នាំរបស់លោក។
បុគ្គលនានា អាចធ្វើសំណើទៅប្រធានាធិបតីដើម្បីសុំការអត់ឱនទោសក្នុងរបៀប២យ៉ាងគឺ បន្ធូរបន្ថយទោសនិងលើកលែងទោស។ ជាទូទៅ ការបន្ធូរបន្ថយទោសមានន័យថា ការបន្ថយទោសមួយផ្នែកឬទាំងស្រុងនៃទោសរបស់ទណ្ឌិត។ ការលើកលែងទោសមានន័យថា ធ្វើឲ្យទណ្ឌិតរួចផុតពីទោសទណ្ឌនានាដែលនៅសល់ ឬរួចផុតទោសចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មនេះនៅពេលអនាគត។
កាលពីថ្ងៃពុធ ទី២៥ ខែវិច្ឆិកា លោកប្រធានាធិបតី Trump បានលើកលែងទោសឲ្យលោក Michael Flynn ដែលបានសារភាពទទួលកំហុសក្នុងឆ្នាំ២០១៧ចំពោះការភូតកុហកភ្នាក់ងាររបស់ការិយាល័យស៊ើបអង្កេតសហព័ន្ធ FBI អំពីការសន្ទនាជាបន្តបន្ទាប់ដែលលោកមានជាមួយលោក Sergey Kislyak ឯកអគ្គរដ្ឋទូតរុស្ស៊ីប្រចាំនៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោននៅពេលនោះអំពីការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់រដ្ឋបាលលោកអូបាម៉ាក្នុងអំឡុងនៃអន្តរកាលរបស់ប្រធានាធិបតីTrump នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦។
លោកប្រធានាធិបតី Trump បានសរសេរនៅលើ Twitter របស់លោកកាលពីថ្ងៃពុធ ទី២៥ ខែវិច្ឆិកា គឺមួយថ្ងៃមុនថ្ងៃឈប់សម្រាកថ្ងៃបុណ្យរំឭកគុណ Thanksgiving ថា៖ «សូមអបអរចំពោះលោកឧត្តមសេនីយ៍ Flynn និងក្រុមគ្រួសារដ៏អស្ចារ្សរបស់លោក ខ្ញុំដឹងថា លោក ឥឡូវនេះ នឹងអាចប្រារព្ធពិធីបុណ្យ Thanksgiving យ៉ាងល្អអស្ចារ្សពិតប្រាកដ»។
It is my Great Honor to announce that General Michael T. Flynn has been granted a Full Pardon. Congratulations to @GenFlynn and his wonderful family, I know you will now have a truly fantastic Thanksgiving!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) November 25, 2020
ចំណាត់ការនេះ កើតមានឡើងនៅពេលដែលចៅក្រមសហព័ន្ធមួយរូប កំពុងថ្លឹងថ្លែងអំពីការសម្រេចភ្លាមៗដោយក្រសួងយុត្តិធម៌នៅដើមឆ្ នាំដើម្បីទម្លាក់ចោលរឿងក្តីរបស់លោក Flynn។
ពួកអ្នកស្រាវជ្រាវ កត់សម្គាល់ថា ខណៈដែលលោកប្រធានាធិបតី Trump បានចេញការ លើកលែងទោសនិងការបន្ធូរបន្ថយទោសតិចជាងប្រធានាធិបតីកាន់តំណែងមុនៗរបស់លោក ក៏ចំនួនបន្ធូរបន្ថយទោសនិងលើកលែងទោស ទំនងផ្លាស់ប្តូរក្នុងរយៈពេល២ខែចុងក្រោយរបស់លោកជាប្រធានាធិបតី។
លោក John Gramlich ជាអ្នកស្រាវជ្រាវនៅឯមជ្ឈមណ្ឌល Pew បានប្រាប់ VOA តាមអ៊ីមែលថា៖ «ខ្ញុំមិនអាចនិយាយស្មានៗចំពោះមូលហេតុថា តើហេតុអ្វីបានជាលោកប្រធានាធិបតី Trump បានចេញការលើកលែងទោសឬបន្ធូរបន្ថយទោសតិចមកទល់ពេលនេះ ឬអ្វីអាចកើតមានឡើងនៅពេលអនាគតនោះទេ»។
លោកបានបន្ថែមទៀតថា៖ « ក៏ប៉ុន្តែ វាជាការធម្មតាសម្រាប់ប្រធានាធិបតីលើកលែងទោសនៅពេលក្រោយមកក្នុងអាណត្តិនៃការកាន់តំណែងរបស់អស់លោកនោះ ដូច្នេះ វានឹងមិនមែនជាការភ្ញាក់ផ្អើលទេដែលឃើញចំនួននៃការលើកលែងទោសឬបន្ធូរបន្ថយទោសរបស់លោក Trump កើនឡើងក្នុងរយៈពេល៣ឬ៤សប្តាហ៍ទៀតនោះ»។
Trump%27s pardon of Michael Flynn is his 29th to date and his 45th overall act of clemency (including 16 commutations). So far Trump has used his clemency power less than any POTUS in 120+ years, but there%27s still plenty of time left in his term. https://t.co/LpzA6CixMJ pic.twitter.com/iOooRa0HJk
— John Gramlich (@johngramlich) November 25, 2020
លោកប្រធានាធិបតី Trump បានអត់ឱនទោសចំនួន 0,5ភាគរយនៃចំនួនសំណើសុំអត់ឱនទោសទាំងអស់ ដែលរដ្ឋបាលរបស់លោកទទួលបាន។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកជំនាញច្បាប់ខ្លះ រំពឹងថា លោកអាចទំនងលើកលែងទោសកាន់តែច្រើនឡើងនៅមុនខែមករា ជាពិសេសចំពោះអតីតសហការីរបស់លោកដែលត្រូវបានជាប់ទោសលើបទចោទប្រកាន់ស្រដៀងគ្នាទៅនឹងការចោទប្រកាន់លោក Flynn ។
កាសែត The New York Times រាយការណ៍ថា ពួកមេធាវីដែលតំណាងឲ្យទីប្រឹក្សាយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់លោក Trump រួមមានលោក Rick Gates និងលោក George Papadopoulos អាចស្នើឲ្យលើកលែងអត់ឱនទោសពីលោកប្រធានាធិបតីនៅពេលដែលលោកជិតផុតអាណត្តិរបស់លោក។
លោក Gates និងលោក Papadopoulous ក៏ត្រូវបានរងការចោទប្រកាន់ពីឧក្រិដ្ឋកម្មមួយចំនួនក្នុងអំឡុងនៃការស៊ើបអង្កេតរបស់រដ្ឋអាជ្ញាពិសេសលោក Robert Mueller អំពីចំណងទាក់ទងរបស់រដ្ឋបាលលោក Trump ជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ី។
ការលើកលែងទោសលើកដំបូងដោយលោកប្រធានាធិបតី Trump គឺក្នុងឆ្នាំ២០១៧ឲ្យលោក Joe Arpaio មន្ត្រីប៉ូលិសរដ្ឋ Arizona ដែលបានរងការចោទប្រកាន់អំពីការប្រកាន់ពូជសាសន៍ខុសច្បាប់។ ការលើកលែងទោសនោះ បានទទួលការខឹងសម្បារយ៉ាងខ្លាំងពីអង្គការនិងសកម្មជន រួមមានអង្គការសហភាពសេរីភាពពលរដ្ឋអាមេរិកាំងឬ American Civil Liberties Union ដែលបានហៅចំណាត់ការនេះថាជា «ការផ្តល់ការយល់ព្រមរបស់ប្រធានាធិបតីដល់ការប្រកាន់ពូជសាសន៍»៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ជឹង ប៉ូជីន