ក្រុមចម្រៀងរ៉េបដ៏ល្បីឈ្មោះជាងគេរបស់ប្រទេសថៃ ឬសម្រាប់អ្នកខ្លះជាក្រុមមិនមានឈ្មោះល្អ បានត្រឡប់មកវិញជាមួយនឹងកំហឹងសងសឹក។
ក្រុមរ៉េបឈ្មោះ «រ៉េបប្រឆាំងនឹងរបបផ្តាច់ការ» (Rap Against Dictatorship ឬR.A.D.) ចាប់ផ្តើមមានឈ្មោះបោះសំឡេងនៅឆ្នាំ២០១៨ ជាមួយនឹងបទចម្រៀងដំបូងក្រោមចំណងជើងថា «អ្វីដែលប្រទេសខ្ញុំមាន» (What my country's got) ដែលជាបទចម្រៀងវាយប្រហារបែបនយោបាយមួយសំដៅទៅរបបយោធាដឹកនាំប្រទេសថៃកាលពីគ្រាមុន។ វីដេអូបទចម្រៀងនេះទទួលបានចំនួនទស្សនា ៩៤ លានដងនៅលើគេហទំព័រ YouTube។
ក្រុមចម្រៀងនេះបានបញ្ចេញបទចម្រៀងចុងក្រោយបង្អស់របស់ខ្លួនក្រោមចំណងជើងថា «កំណែទម្រង់» (Reform) នៅលើគេហទំព័រ YouTube កាលពីប៉ុន្មានសប្តាហ៍មុននេះ ខណៈពេលមានបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលកំពុងញាំញីនៅរាជធានីបាងកក។ វីដេអូបទចម្រៀងនេះបានទាក់ទាញចំនួនទស្សនាជាង ៧លានដងរួចមកហើយមកទល់ពេលនេះ។
ខណៈដែលផ្តោតលើប្រធានបទទូទៅស្តីពីការគាបសង្កត់ដោយរដ្ឋអំណាច និទណ្ឌភាព និងភាពមិនស្មោះត្រង់ បទចម្រៀងថ្មីនេះ ក៏ដូចជាបាតុកម្មគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យផងដែរ គឺមិនត្រឹមតែវាយប្រហារទៅលើរដ្ឋាភិបាលថៃប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងទៅលើរាជវង្ស ដែលមិនមាននរណាម្នាក់ហ៊ាននិយាយប៉ះពាល់ ពីគ្រាមុនមក។
សារបង្កប់
ក្រុមយុវជននៅប្រទេសថៃបានចេញធ្វើបាតុកម្មតាមដងផ្លូវក្នុងរាជធានីក្នុងចំនួនរាប់ពាន់នាក់សឹងតែរាល់ថ្ងៃ ចាប់តាំងពីខែកក្កដាមក ដើម្បីទាមទារឲ្យអតីតមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ប្រាយុទ្ធ ចាន់អូចា លាលែងពីតំណែង និងដើម្បីទាមទាររដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីមួយដែលលុបចោលអភ័យឯកសិទ្ធិសម្រាប់យោធា។
ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ ចាប់តាំងពីខែសីហាមក ក្រុមបាតុករបានបង្វែរការថ្នាំងថ្នាក់ចិត្តមកលើរាជវង្ស ដែលខ្លួនចោទប្រកាន់ថា សហការជាមួយនឹងយោធា ដើម្បីរក្សាអំណាច និងទ្រព្យធនរបស់ក្រុមអភិជនអភិរក្សនិយមនៅប្រទេសថៃ។ ពួកគេទាមទារឲ្យមានច្បាប់ថ្មីដើម្បីត្រួតពិនិត្យលើការគ្រងរាជសម្បត្តិរបស់ព្រះមហាក្សត្រថៃព្រះបាទ Maha Vajiralongkorn ដែលច្បាប់នេះនឹងដាក់ឲ្យព្រះអង្គស្ថិតនៅក្រៅឆាកនយោបាយ និងបង្ហាញបញ្ជីចំណូលចំណាយសម្រាប់ជីវិតដ៏ហ៊ឺហារពីពន្ធដារប្រមូលបានពីប្រជាជន។
ក្រុមបាតុករកំពុងតែតតាំងនឹងច្បាប់បទឧក្រិដ្ឋបរិហារកេរ្តិ៍ដ៏តឹងរ៉ឹងដែលមានគោលដៅដើម្បីការពារគ្រួសាររាជវង្សពីការរិះគន់ប្រឆាំង និងកំពុងតែតតាំងជាមួយរដ្ឋធម្មនុញ្ញមួយដែលទាមទារការយល់និងគោរព ដើម្បីកែប្រែការហាមប្រាមដែលបានចាក់ឫសអស់ជាច្រើនជំនាន់មកនេះ។
«កំណែទម្រង់» គឺជាបទចម្រៀងរបស់ពួកគេ
ក្រុមចម្រៀងរ៉េប R.A.D. តែងតែប្រគំតន្រ្តីទៅកាន់ហ្វូងបាតុករ និងបានច្រៀងបទថ្មីរបស់ពួកគេ ដោយផ្ទាល់ជាលើកដំបូងនៅក្នុងកម្មវិធី «Mob Fest» កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា។ អ្នកគាំទ្រនៅក្នុងកម្មវិធីប្រគំតន្រ្តីចុងក្រោយបង្អស់របស់ក្រុមចម្រៀងនេះចេះច្រៀងបទចម្រៀងរ៉េបរបស់ពួកគេទាំងអស់។
លោក Tattep "Ford" Ruangprapaikitseree គឺជា អ្នកដឹកនាំចលនាបាតុកម្មមួយរូប និងបាននិយាយទៅកាន់ហ្វូងបាតុករអស់រយៈពេលជាច្រើនថ្ងៃ។
លោកបានប្រាប់ VOA ថា៖ «យើងនិយាយតាមមេក្រូ.... ពួកគេ [ក្រុម R.A.D.] និយាយតាមចម្រៀង។ ប៉ុន្តែគោលគំនិតគឺតែមួយ»។
លោកបានបន្តថា៖ «នៅក្នុងចលនាបាតុកម្ម យើងមានការទាមទារផ្សេងៗ ហើយបទចម្រៀងនេះគឺដូចជាអ្នកនាំសារ...ដើម្បីនាំសារនៅក្នុងចលនាបាតុកម្ម»។
បទចម្រៀងរ៉េបចំណងជើងថា «កំណែទម្រង់» គឺមានផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងកំហឹងលើលោក ប្រាយុទ្ធ និងមានការចំអកថើរៗមកលើក្រុមរាជវង្ស ដោយមានពាក្យសំដៅដូចជា កូនអុក ស្តេច រាជក្រឹត្យ និងរបបដឹកនាំសក្តិភូមិជាដើម។ បទចម្រៀងនេះក៏បានបង្ហើបពីផែនការកែទម្រង់ចំនួន ១០ចំណុចសម្រាប់ក្រុមរាជវង្ស និងបានលើកឡើងពីបែបផែនដែលរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមរាជវង្សចាយវាយថវិកាពីពន្ធដារប្រមូលបានពីប្រជាជន។
ជំនាន់របស់ខ្ញុំ
លោក Skan "Skanbombomb" Aryurapong ដែលដឹកនាំផលិតវីដេអូសម្រាប់បទចម្រៀង «កំណែទម្រង់» បាននិយាយថា៖ «បទចម្រៀងនេះគឺរៀបរាប់អំពីការដែលប្រជាជនថៃចង់ធ្វើកំណែទម្រង់លើរាជវង្ស និងចង់បានជីវិតប្រសើរជាងនេះ»។
ដោយដាក់បញ្ចូលនូវរូបភាពនៃស្ថានភាពពិតនៅក្នុងការផលិតវីដេអូចម្រៀងនេះ ក្រុមចម្រៀងរ៉េប R.A.D. បានថតវីដេអូចម្រៀងភាគច្រើននៅជួរមុខបាតុកម្មកាលពីថ្ងៃទី០៨ ខែវិច្ឆិកា ដែលនៅយប់ថ្ងៃដូចគ្នានេះ ប៉ូលិសបង្រ្កាបបាតុកម្មបានប៉ះទង្គិចជាមួយក្រុមបាតុករអហិង្សានៅវិមាន Grand Palace ដោយមានការបាញ់ទឹកមកលើក្រុមបាតុករ។
លោក Skan បាននិយាយថា៖ «យើងចង់កត់ត្រាទុកនូវស្ថានភាពពិតនៅក្រុងបាងកកនាពេលឥឡូវនេះ នូវអ្វីដែលប្រជាជននិយាយ និងនូវអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលបានធ្វើមកលើពួកយើង»។
តារាចម្រៀងរ៉េបលោក Pongsatorn Dechanupad ដែលមានឈ្មោះលើឆាកថា Protozua បាននិយាយថា ដើម្បីជួយជ្រោមជ្រែងចលនាទាមទារការកែទម្រង់ ក្រុមចម្រៀង R.A.D. ចង់ «ថតទុកជាកំណត់ត្រានូវអ្វីដែលប្រជាជនចង់បាន អ្វីដែលប្រជាជនកំពុងនិយាយ និងអ្វីដែលកំពុងកើតឡើង វាដូចជាភស្តុតាងប្រវត្តិសាស្រ្តអញ្ចឹង»។
លោក Pongsatorn បានបន្តថា ជាមួយនឹងសមាជិកចំនួន ១២នាក់ និងកំពុងកើនឡើងនាពេលបច្ចុប្បន្ន ក្រុម R.A.D. គឺជាបណ្តុំសិល្បករដែលមានគោលគំនិតដូចគ្នា ជាជាងក្រុមចម្រៀងសម្រិតសម្រាំងមួយ។ សមាជិកស្ថាបនិកចំនួន ៤ ឬ៥នាក់ជាសមាជិកគោល ប៉ុន្តែគ្មាននរណាម្នាក់មានសិទ្ធិសម្រេចចម្បងនោះទេ ហើយនេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីចលនាបាតុកម្ម ដែលអះអាងថា មិនមានមេដឹកនាំ។
សមាជិកចំនួន ៩នាក់ ដែលបានបង្ហាញមុខនៅក្នុងបទចម្រៀង «កំណែទម្រង់» ម្នាក់ៗបានច្រៀងបែបរិះគន់ទៅតាមប្រធានបទរៀងៗខ្លួន។ ដោយរៀបរាប់ពីបទពិសោធន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ឃ្លាឃ្លោងនៅក្នុងវគ្គបទចម្រៀងរបស់លោក Pongsatorn ឆ្លុះបញ្ចាំងពីសម្ពាធពីបាតុកម្មដឹកនាំដោយក្រុមយុវជនបានធ្លាក់មកលើក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ។
លោក Pongsatorn បានប្រាប់ VOA ថា៖ «ឪពុកម្តាយ និងចាស់ៗយល់ស្រប និងចង់រក្សាអ្វីៗដូចដើម ហើយពួកគាត់និយាយថា សព្វថ្ងៃគឺមានភាពប្រសើរហើយបើប្រៀបនឹងអតីតកាល។ ប៉ុន្តែយើងសង្ឃឹមថា អ្វីៗអាចមានភាពប្រសើរជាងនេះ ដូច្នេះហើយទើបយើងចេញមកធ្វើបាតុកម្ម»។
ក្រុមអ្នកស្មោះស្ម័គ្រនឹងរាជវង្ស ដែលជាទូទៅមានវ័យចំណាស់ជាងក្រុមបាតុករគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ក៏បានចេញមកធ្វើបាតុកម្មដូចគ្នាផងដែរ ដោយរៀបចំជាបាតុកម្មប្រឆាំងទៅនឹងការកែទម្រង់ណាមួយមកលើរាជវង្ស។
លោក Skan បាននិយាយថា ក្រុមអ្នកគាំទ្ររាជវង្សជ្រុលនិយមក៏បានបង្វែរកំហឹងមកលើក្រុមចម្រៀង R.A.D. ផងដែរ ដោយបានធ្វើការរិះគន់បទចម្រៀងរបស់ពួកគេនៅលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត ដោយហៅពួកគេថា ជាជនកុហក និងចោទសួរពីការស្នេហាជាតិរបស់ពួកគេ។
បទចម្រៀងប្រឆាំងនឹងអាជ្ញាធរ
ក្រុមចម្រៀងរ៉េប R.A.D. បានទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍របស់ក្រុមអាជ្ញាធរផងដែរ។ ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីក្រុមចម្រៀងរ៉េបនេះបានបញ្ចេញបទចម្រៀង «អ្វីដែលប្រទេសខ្ញុំមាន» នៅឆ្នាំ២០១៨ ប៉ូលិសបានធ្វើការស៊ើបអង្កេតសំណេរចម្រៀងនេះពាក់ព័ន្ធនឹងការបំពានច្បាប់ណាមួយ។ លោក ប្រាយុទ្ធ ក៏បាននិយាយពីបទចម្រៀងនេះដោយផ្ទាល់ផងដែរ ដោយប្រាប់ទៅបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុកនាពេលនោះថា នរណាម្នាក់ដែល «ហ៊ានសាទរ» បទចម្រៀងនេះ នឹងត្រូវ «ទទួលខុសត្រូវចំពោះអ្វីកើតមានឡើងមកលើប្រទេសនាពេលអនាគត»។
គ្មានពាក្យបណ្តឹងណាមួយត្រូវបានធ្វើឡើងពីការស៊ើបអង្កេតនោះទេ។ ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ កាលពីខែសីហា ប៉ូលិសបានចាប់ខ្លួនសមាជិកស្ថាបនិកក្រុមចម្រៀងរ៉េបលោក Decathorn “Hockhacker” Bamrungmuang ពាក់ព័ន្ធនឹងបាតុកម្ម ដែលលោកបានចូលរួមកាលពីមួយខែមុន និងបានចោទប្រកាន់រូបលោកពីបទញុះញង់ការបះបោរ មុនពេលដោះលែងលោកឲ្យនៅក្រៅឃុំ។
បន្ទាប់ពីផ្អាកការចាប់ខ្លួនរយៈពេលពីរឆ្នាំ អាជ្ញាធរបានចាប់ផ្តើមចោទប្រកាន់ក្រុមបាតុករសាជាថ្មីជាមួយនឹងបទបរិហារកេរ្តិ៍ប្រឆាំងនឹងរាជវង្ស ដែលអាចមានទោសជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់ ១៥ឆ្នាំ។ លោក Skan និងលោក Pongsatorn បាននិយាយថា ក្រុមអាជ្ញាធរមានមេធាវីសម្រាប់ពិនិត្យមើលសំណេរចម្រៀង «កំណែទម្រង់» ដើម្បីអាចធ្វើការចោទប្រកាន់តាមផ្លូវច្បាប់ណាមួយ។ ប៉ុន្តែបទចម្រៀងនេះគឺនៅតែស្តែងពីរឿងពិត ប្រកបដោយកំហឹង និងជាអត្តសញ្ញាណផ្ទាល់របស់ក្រុម R.A.D.។
លោក Pongsatorn បាននិយាយថា៖ «យើងនិយាយពីអ្វីដែលនៅក្នុងចិត្តប្រជាជន។ ពួកគេចង់និយាយវា ប៉ុន្តែពួកគេមិនហ៊ាននិយាយ ពីព្រោះនាពេលបច្ចុប្បន្ន យើងនៅតែមានអ្វីមួយដែលដាក់សម្ពាធមកលើពួកយើង ដូចជា របាំងធំមួយដែលរារាំងប្រជាជនពីការនិយាយពីគំនិតរបស់ពួកគេ ដូចជាអំពី រដ្ឋាភិបាល ឬច្បាប់»។
ក្រុមចម្រៀងរ៉េប R.A.D. ចង់វាយបំបែករបាំងនេះ។ លោក Pongsatorn សារភាពថា វាប្រហែលជារឿងហួសហេតុក្នុងការរំពឹងថា បទចម្រៀងមួយអាចផ្លាស់ប្តូរគំនិតបាន ប៉ុន្តែលោកសង្ឃឹមថា បទចម្រៀងនេះនឹងនាំឲ្យមានការជជែកសន្ទនានានាដែលអាចផ្លាស់ប្តូរគំនិតបាន។
លោកបាននិយាយថា៖ «នេះអាចជាការចាប់ផ្តើមដំបូង ពីព្រោះចំណងជើងបទចម្រៀងនេះគឺ «កំណែទម្រង់» ហើយនៅពេលដែលមនុស្សឮវា ទោះបីជាពួកគេនៅខាងប្រឆាំងក៏ដោយ ពួកគេនឹងមានគំនិតពីការកែទម្រង់នៅក្នុងចិត្តរបស់ពួកគេ ហើយបន្ទាប់ពីមក ពួកគេនឹងឃើញមានព័ត៌មានដទៃទៀត ហើយពួកគេអាចធ្វើការវិនិច្ឆ័យ និងអាចធ្វើការសម្រេចចិត្តនាពេលក្រោយមក»៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ណឹម សុភ័ក្រ្តបញ្ញា