ការជួយ​សង្គ្រោះ​ភាសា​ពូនង ដែល​ជា​ភាសា​ងាយរងគ្រោះ​មួយ​នៅ​កម្ពុជា

បណ្ឌិត Sylvain Vogel សាស្រ្តាចារ្យ​ភាសា​សំស្ក្រឹត​និង​ភាសាវិទ្យា​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​វិចិត្រ​សិល្បៈ​និង​ជា​អ្នកស្រាវជ្រាវ​ឯករាជ្យ​លើ​ភាសា​ពូនង​។ (រូបថត៖ ផ្តល់​ឲ្យ​ដោយ​លោក Peter Maguire)

«ភាសា​ពូនង​អត់​សូវ​មាន​តួនាទី ហើយ​និង​ដោយសារ​ប្រែប្រួល​សង្គម​ទាំងអស់ ខ្ញុំ​ខ្លាច​ថា​ភាសា​ពូនង​ពិបាក​រស់​នៅ​ត​ទៅ​ទៀត​ដែរ‍»។

លោក Sylvain Vogel ជនជាតិ​បារាំង កើត​នៅ​តំបន់ Alsace-Lorraine ដែល​និយាយ​ភាសា​បារាំង​និង​អាល្លឺម៉ង់។ ក្រោយ​មក លោក​រៀន​ចេះ​ស្ទាត់​ភាសា​ជាច្រើន​ទៀត ដូចជា​ភាសា​អង់គ្លេស ព័រទុយហ្កាល់ ហ្វាស៊ី ប៉ាស្ទូ និង​ភាសាខ្មែរ​ជាដើម។ ​

លោក Vogel បាន​ចំណាយ​ពេល​ជាច្រើន​នៃរយៈពេល​២៥​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ​សិក្សា ស្រាវជ្រាវ បង្រៀន និង​ជួយ​ដល់​ការ​កកើតឡើង​វិញ​នូវ​ការ​ទទួល​បាន​អាហារូបករណ៍​សម្រាប់​និស្សិត​ខ្មែរ​ឲ្យ​ទៅ​សិក្សា​នៅ​បរទេស ក្រោយ​ពី​ប្រទេសក្នុង​តំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​មួយ​នេះ​ឆ្លងកាត់​ការ​គាបសង្កត់​និង​ការប្រឆាំង​នឹង​បញ្ញវន្ត​ក្នុង​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ក្នុង​ទសវត្សរ៍​១៩៧០។

សាស្ត្រាចារ្យ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទវិចិត្រ​សិល្បៈ​រូប​នេះ សព្វ​ថ្ងៃ​កំពុង​បង្រៀន​ភាសាវិទ្យា​និង​ភាសា​សំស្រ្កឹត​ដែល​ជា​ភាសា​មួយ​ដែល​មាន​ទំនាក់ទំនង​យ៉ាង​ជិត​ស្និទ្ធ​ជាមួយ​នឹង​ភាសាខ្មែរ។​ក្រៅ​ពី​បង្រៀន លោក​ក៏​បាន​ធ្វើ​គម្រោង​មួយ​ដែល​លោក​ស្រឡាញ់​ចូលចិត្ត ដោយ​ចងក្រង​ជា​សៀវភៅ​អំពី​ភាសា​និង​វប្បធម៌​ជនជាតិ​ពូនង ចាប់​តាំង​ពី​ពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍១៩៩០​មក។ ភាសា​ដែល​មាន​តែ​ភាសា​និយាយ មិន​មាន​សរសេរ​ជា​អក្សរ​នេះ គឺ​ជា​ភាសា​របស់​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ពូនង ដែល​រស់នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី ដែល​មាន​សម្រស់​ធម្មជាតិ​ដ៏​ស្រស់បំព្រង និង​កំពុង​រងការ​គំរាមកំហែង​ពី​ទំនើបភាវូនីយកម្ម​និង​ការ​ទន្ទ្រាន​ពី​ប្រជាជន​ខ្មែរ​និង​ការវិនិយោគបរទេស។

កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​នេះ ការ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​របស់​លោក Vogel ក្នុង​ការ​ជួយ​ឲ្យ​និស្សិត​ខ្មែរ​ទទួល​បាន​អាហារូបករណ៍​ទៅ​សិក្សា​នៅ​បរទេស​និង​ការ​ស្រាវជ្រាវ​ឯករាជ្យ​របស់​លោក​ទៅ​លើ​ភាសា​និង​វប្បធម៌​ពូនង​បាន​ទទួល​ការ​លើក​ស្ទួយ តាមរយៈ​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ស្នាដៃ​ការងារ​ពី​មូលនិធិ Fainting Robin។ មូលនិធិ​អាមេរិក​ដែល​គាំទ្រ​បញ្ញវន្ត​ឯករាជ្យ​នេះ បាន​ប្រកាស​កាល​ពី​ខែ​មីនា​ថា លោកVogel គឺ​ជា​មនុស្ស​ដំបូង​គេ​បង្អស់​ដែល​ទទួល​បាន​រង្វាន់«បញ្ញវន្ត​កិត្តិយស‍» ឬ​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ហៅ​ថា “distinguished scholar។

ជនជាតិដើមភាគតិចពូនងស្លៀកពាក់សម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីរបស់ខ្លួននៅក្នុងទីក្រុង Charlotte រដ្ឋ North Carolina កាលពីឆ្នាំ២០១៥។ (រូបថត៖ ផ្តល់ឲ្យដោយ​អ្នកស្រី Becky Butler)

​ការ​ស្រាវជ្រាវ​របស់​លោក Vogel ភាគច្រើន​ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​នេះ​អំពី​ភាសា​និង​ទំនៀមទម្លាប់​របស់​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ពូនង ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​ចំណាយ​ថវិកា​ផ្ទាល់​របស់​លោក។ នេះ​បើយោង​តាម​ការ​បញ្ជាក់​របស់​លោក Peter Maguire ដែល​ជា​ប្រធាន​នៃ​មូលនិធិ Fainting Robin នេះ។ ​

លោក Maguire ដែល​ជា​អ្នក​និពន្ធ​សៀវភៅ​និង​ជា​ប្រវត្តិវិទូ ហើយ​ក៏​ជា​ស្ថាបនិក​មូលនិធិ​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង Wilmington រដ្ឋ North Carolina មួយ​នេះ​ផង​នោះ បាន​ថ្លែង​ថា «វា​គឺ​ជា​គម្រោង​មួយ​ដែល​លោក[Vogel] ​បាន​ចំណាយ​ពេល​វេលា​ជិត​២០​ឆ្នាំ ដោយ​គ្មាន​ការ​ឧបត្ថម្ភ​ពី​ខាង​ក្រៅ ឬ​មាន​ការ​ឧបត្ថម្ភ​ពី​ខាង​ក្រៅ​បន្តិចបន្តួច‍​តែ​ប៉ុណ្ណោះ»។

លោក ច័ន្ទ សំណព្វ ដែល​ជា​និស្សិត​ខ្មែរ​ដំបូង​បំផុត​ម្នាក់​របស់​លោក Vogel ហើយ​ឥឡូវ​នេះ​ជា​អនុប្រធាន​រាជបណ្ឌិត​សភា​កម្ពុជា​និង​ជា​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ជាតិ​ភាសា​ខ្មែរ​នៃ​ទីស្តីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី បាន​និយាយ​ថា «គាត់​[លោក Vogel] គឺ​ជា​ធនធាន​មួយ​ដែល​មិន​អាច​ខ្វះ​បាន​ទេ​នៅ​កម្ពុជា‍»​។

លោក​បណ្ឌិត ច័ន្ទ សំណព្វ អនុប្រធាន​រាជបណ្ឌិត​សភា​កម្ពុជា​និង​ជា​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ជាតិ​ភាសា​ខ្មែរ​នៃ​ទីស្តីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ (រូបថត៖ ដកស្រង់​ពីហ្វេសប៊ុក)

​លោក Vogel បាន​ជួបជាមួយ​នឹង​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ពូនង​កាល​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩៤។ លោក​បាន​ចាប់​អារម្មណ៍​យ៉ាង​ខ្លាំង​ទៅ​លើ​ភាសា​ពូនង​ដែល​មិនមាន​ភាសា​សរសេរ​នេះ ក៏​ដូចជា​ទំនៀមទម្លាប់​រស់នៅ​ដ៏​សម្បូរបែប​របស់​ពួកគេ​ដែល​និយាយ​ប្រាប់​តៗគ្នា​ពី​មួយ​ជំនាន់​ទៅ​មួយ​ជំនាន់​។

លោក Vogel បាន​ថ្លែង​ប្រាប់ VOA ​ថា «ខ្ញុំ​ដឹង​ថា ភាសា​ពូនង​ស្ថិត​ក្នុង​អំបូរ​ខ្មែរ​មន​ដែរ។ ដោយសារ​ខ្ញុំ​ជា​អ្នកភាសាវិទ្យា ខ្ញុំ​ត្រូវ​តែ​រៀន​ភាសា​ពូនង​ដែរ​ដើម្បី​ប្រៀបធៀប​ភាសាខ្មែរ​និង​ភាសា​ពូនង»។

លោក Vogel ចូលចិត្ត​ជីវភាព​រស់នៅ​បែប​សហគមន៍​នៅ​ក្នុង​ព្រៃ។ លោក​បាន​ចាប់​ផ្តើម​ចូល​ទៅ​រស់នៅ​ជាមួយ​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ពូនង​និង​រស់នៅ​ក្នុង​ជា​របៀប​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​ពួកគេ​នៅ​ក្នុង​ភូមិ​ដាច់ស្រយាល​រយៈពេល​រាប់​ថ្ងៃ ហើយ​ពេល​ខ្លះ​ដល់​ទៅ​រាប់​សប្តាហ៍។

ការ​និយាយ​ភាសា​ពូនង​បាន​យ៉ាង​ស្ទាត់​ជំនាញ គឺ​ដោយសារ​តែ​លោក Vogel បាន​បង្កើន​ទំនាក់ទំនង​កាន់​តែ​ជិតស្និទ្ធ​ជាមួយនឹង​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ពូនង។ ហើយ​ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ក្រោយ​មក លោក​បាន​សង្កេត​ឃើញ​ថា ការ​រស់នៅ​ក្នុង​ព្រៃ​របស់​ពួកគេ​មាន​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ។

ប្រព័ន្ធ​គ្រប់គ្រង​ដែល​មាន​មេភូមិ​និង​ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ​នៅ​ក្នុង​ភូមិ​ជា​អ្ន​កគ្រប់គ្រង​បាន​ប្រែក្លាយ​ទៅ​ជា​ការ​គ្រប់គ្រង​ដោយ​មន្ត្រី​រដ្ឋបាល​និង​មន្ត្រី​ថ្នាក់​ខេត្ត​វិញ។ កុមារ​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ពូនង​ត្រូវ​បាន​លើក​ទឹកចិត្ត​ឲ្យ​ចូលរៀន​នៅ​សាលា​ដែល​រៀន​ភាសាខ្មែរ រៀន​កុំព្យូទ័រ​និង​ភាសាអង់គ្លេស។

តើ​ការ​បាត់បង់​ភាសា​មួយ​មាន​ន័យ​យ៉ាង​ណា?

លោក Vogel បាន​សម្តែង​ការ​ព្រួយបារម្ភ​របស់​លោក ទៅ​លើ​លទ្ធភាព​នៃ​ការ​បាត់បង់​ភាសា​និង​ទំនៀមទម្លាប់​ពូនង។

លោក Vogel បាន​ថ្លែង​ថា «ភាសា​ពូនង​អត់​សូវ​មាន​តួនាទី ហើយ​និង​ដោយសារ​ប្រែប្រួល​សង្គម​ទាំងអស់ ខ្ញុំ​ខ្លាច​ថា​ភាសា​ពូនង​ពិបាក​រស់​នៅ​ត​ទៅ​ទៀត​ដែរ‍»។

ចុចមើល៖ លោក Dieu ជនជាតិ​ពូនង និយាយ​ភាសា​ពូនង រៀបរាប់​អំពី​កន្លែង​ដែល​លោក​បាន​ធំ​ក្តី​ឡើង​។

Your browser doesn’t support HTML5

ជួយ​សង្គ្រោះ​ភាសា​ពូនង ដែល​ជា​ភាសា​ងាយរងគ្រោះ​មួយ​នៅ​កម្ពុជា

អ្នកស្រី Becky Butler នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ North Carolina នៅ​ក្រុង Chapel Hill ដែល​បាន​សរសេរ​និក្ខេបបទ​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ Cornell អំពី​ភាសា​ពូនង បាន​យល់​ស្រប​ទៅ​នឹង​ការ​វាយតម្លៃ​របស់​លោក Vogel។

អ្នកស្រី​បាន​ថ្លែង​ប្រាប់ VOA ថា «គេហទំព័រ Ethnologue ផ្សាយ​ថា [ភាសា​ពូនង]​កំពុង​តែ​វិវត្ត​។ អង្គការ UNESCO ថា វា​កំពុង​តែ​ឈាន​ដល់​ការ​បាត់បង់​ធ្ងន់ធ្ងរ។ ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​គិត​ថា ភាសា​នេះ​ប្រហែលជា​កំពុង​តែ​រងគ្រោះ‍»។

អ្នកស្រី​ប៉ាន់ប្រមាណ​ថា មាន​អ្នក​និយាយ​ភាសា​ពូនង​ប្រហែល​៧៥០០០​នាក់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា វៀតណាម និង​សហរដ្ឋអាមេរិក។ ​

នៅ​ក្នុង​សៀវភៅ​ដំបូង​បង្អស់​របស់​លោក Vogel អំពី​ភាសា​ពូនង លោក​បាន​បកប្រែ​វេយ្យាករណ៍​ភាសា​ពូនង​ទៅ​ជា​អក្សរ​ដែល​មាន​សព្ទ​អន្តរជាតិ ដែល​ហៅ​ថា international phonetic alphabet។ សៀវភៅ​នោះ​ត្រូវ​បាន​បោះពុម្ព​ផ្សាយ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៦ ជា​ភាសា​បារាំង។ លោក Vogel ក៏​បាន​សរសេរ​សៀវភៅ​២​ក្បាល​អំពី​វេយ្យករណ៍​និង​អក្សរសិល្ប៍​ផ្ទាល់​មាត់​របស់​ពួកគេ ដូចជា កំណាព្យ​ ចម្រៀង​ និង​ស្មូត​ជាដើម ហើយ​សៀវភៅ​មួយ​ក្បាល​ទៀត​សរសេរ​អំពី​វប្បធម៌​របស់​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ពូនង។

អ្នកស្រី Butler បាន​និយាយ​ថា «ខ្ញុំ​គិត​ថា​ វា​សំខាន់​ខ្លាំង​ណាស់ ដោយសារ​តែ​លោក [Vogel]​ កំពុង​តែ​ចងក្រង​នូវ​ទំនៀមទម្លាប់​ដែល​មាន​តែ​ការ​និយាយ​ប្រាប់​តៗ​គ្នា ដែល​បង្ហាញ​ពី​អត្តសញ្ញាណ​នៃ​សហគមន៍​របស់​ពួកគេ និង​អ្វី​ដែល​ពួកគេ​ជឿ​ជាក់​នៅ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​ពួកគេ ហើយ​ការ​ដែល​ពួកគេ​មើលឃើញ​ពី​ខ្លួនឯង​តាមរយៈ​ការ​យល់​ឃើញ​របស់​អ្នក​ដទៃទៀត​ទៅ​លើ​ជីវិត​រស់នៅ​របស់​ពួកគេ ដែល​អាច​បាត់បង់​ ជាពិសេស​នៅ​ពេល​ដែល​មនុស្ស​ជំនាន់​មុន​ស្លាប់បាត់បង់​ជីវិត​អស់‍​ទៅ​‍»។ ​​

អ្នក​ភូមិ​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ពូនង​កំពុង​កាន់​អន្ទាក់​ទាក់​ដំរី​នៅខេត្ត​មណ្ឌលគិរី។ (រូបថត៖ ផ្តល់​ឲ្យ​ដោយ​លោក Peter Maguire)

លោក យុណ ឡូរ៉ង់ ដែល​ជា​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ពូនង ក៏​មាន​ការ​ព្រួយបារម្ភ​ថា ភាសា​កំណើត​របស់​លោក​មិន​សូវ​មាន​ការ​ប្រើប្រាស់​ច្រើន។ ​

​លោក ឡូរ៉ង់ ដែលជាអ្នកសម្របសម្រួលលេខាធិការដ្ឋានសម្ព័ន្ធជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា បានថ្លែងប្រាប់ VOA តាមទូរស័ព្ទថា «ខ្ញុំព្រួយបារម្ភខ្លាំងដែរ ដោយសារទាក់ទងនឹងភាសា វាទាក់ទងនឹងអត្តសញ្ញាណតែម្តង»។

លោក​បាន​បន្ថែម​ថា «ពេល​គាត់​[ជនជាតិ​ពូនង]នៅ​ក្នុង​ទីប្រជុំជន អី​ចឹង​ទៅ គាត់​ក៏មិន​សូវ​មាន​ភាពក្លាហាន​ក្នុង​ការ​និយាយ​ស្តី ឬ​មួយ​ក៏​គាត់​ព្យាយាម​ធ្វើ​ខ្លួន​ឯង​ឲ្យ​ទៅ​ជា​ខ្មែរ ចឹងទៅ គាត់​មិន​និយាយ​អី​ចឹង​ទៅ‍»។

លោក ឡូរ៉ង់ គិត​ថា ការណ៍​ដែល​មាន​អ្នក​ចងក្រង​ភាសា​និង​វប្បធម៌​របស់​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ពូនង​ជា​សំណេរ​និង​បោះពុម្ព​ជា​ឯកសារ​អាច​ជួយ​ទប់ស្កាត់​កុំ​ឲ្យ​ភាសា​នេះ​បាត់បង់​បាន។

លោក ឡូរ៉ង់ ដែល​រស់នៅ​ក្នុង​ក្រុង សែន​មនោរម្យ នៃ​ខេត្ត​មណ្ឌលគីរី បាន​ថ្លែង​ថា «ប្រវត្តិសាស្រ្ត​គឺ​សំខាន់​ណាស់​សម្រាប់​ពួក​ខ្ញុំ ដើម្បី​រក​ព្រលឹង​របស់​ខ្លួន​ឯង រក​តម្លៃ​របស់​ខ្លួន​ឯង ជា​អត្តសញ្ញាណ​របស់​ខ្លួន​ឯង​ឡើង​វិញ‍»។​

អ្នកស្រី Butler នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ North Carolina មាន​ប្រសាសន៍​ថា «ខ្ញុំ​គិត​ថា ការណ៍​ដែល​ភាសា​ណាមួយ​បាត់បង់​ទៅ គឺ​ជា​សោកនាដកម្ម​មួយ‍។ ភាសា​គឺ​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​អត្តសញ្ញាណ ដែល​បង្ហាញ​ថា​ពួកគេ​គឺ​ជា​នរណា។ គេ​និយាយ​ថា វា​កំណត់​ថា​តើ​យើង​មើល​ឃើញ​ពិភពលោក​នេះ​យ៉ាង​ដូចម្តេច‍»។ ​

អ្នកស្រី​បាន​បន្ថែម​ទៀត​ថា «ខ្ញុំ​គិត​ថា យើង​ទាំងអស់​គ្នា​ជា​អ្នក​បាត់បង់ គឺ​បាត់បង់​ចំណេះដឹង​អំពី​ស្ថានភាព​មនុស្ស ចំណេះដឹង​អំពី​ថា​តើ​ហេតុអ្វី​មនុស្ស​ធ្វើ​អ្វី​មួយ​ដែល​ពួកគេ​ធ្វើ​យ៉ាង​ដូច្នេះ ហើយខ្ញុំ​គិត​ថា ​យើង​ក៏​បាត់បង់​ទិដ្ឋភាព​ដ៏​ស្រស់បំព្រង​មួយ​ចំនួន​នៅ​ក្នុង​ពិភពលោក​នេះ​ដែរ‍»។​

លោក Sylvain Vogel (ឆ្វេង) កំពុង​បណ្តើរ​ម៉ូតូ​ឆ្លង​កាត់​ទឹក​ដើម្បី​សម្ភាស​អ្នក​ភូមិ​ជនជាតិដើម​ភាគតិច​ពូនង​ក្នុង​ខេត្ត​មណ្ឌលគីរី។ (រូបថត​៖ ផ្តល់​ឲ្យ​ដោយ​លោក Peter Maguire)

ការ​ប្តេជ្ញាចិត្ត​ដ៏​កម្រ​មួយ

លោក Maguire បាន​ស្គាល់​លោក Vogel អស់​រយៈពេល​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ និង​បាន​ចំណាយពេល​ខ្លះ​នៅ​ជាមួយ​នឹង​លោកVogel ក្នុង​ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី​ទៀត​ផង។ លោក Maguire បាន​កោតសរសើរ​ការប្តេជ្ញា​របស់​លោក Vogel ក្នុង​ការ​សិក្សា​ភាសា​ពូនង ដែល​ជា​ភាសា​មួយ​ដែល​មិន​សូវ​ទទួល​បាន​ការ​យកចិត្តទុកដាក់​ពី​អ្នកស្រាវជ្រាវ​និង​ស្ថាប័ន​អប់រំ​នានា​ទាំងនៅ​កម្ពុជា​និង​អន្តរជាតិ។ ​

លោក Vogel ក៏​បង្រៀន​ភាសា​សំស្ក្រឹត​និង​ភាសាវិទ្យា​ដល់​និស្សិត​ខ្មែរ​របស់​លោក​ជាជាង​បង្រៀន​ភាសា​បារាំង ដោយសារ​តែ​ទំនាក់ទំនង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​រវាង​ភាសាខ្មែរ​និង​ភាសា​សំស្ក្រឹត​ដែល​ជា​ភាសា​ចំណាស់​មួយ​នេះ។ ​

លោក Vogel បាន​ថ្លែង​ថា មិនមាន​និស្សិត​ខ្មែរ​ច្រើន​ទេ​ដែល​ចង់​រៀន​ភាសាសំស្រឹ្កត​នោះ ប៉ុន្តែ​ត្រឹមតែ​ម្នាក់​គឺ​គ្រប់គ្រាន់​ហើយ ដោយសារ​តែ «ថ្ងៃ​ក្រោយ​អាច​គេ​រក​ឃើញ​សិលាចារឹក​សំស្ក្រឹត​ទៀត។ ដូច្នេះ​បើ​សិន​ណា​មាន​អ្នក​ឯកទេស​ខាង​ភាសា​សំស្ក្រឹត​ក្នុង​ចំណោម​និស្សិត​ខ្មែរ មាន​ន័យ​ថា គេ​អាច​ធ្វើ​ការ​រួម​ជាមួយ​នឹង​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​អន្តរជាតិ ដែល​រហូត​សព្វថ្ងៃ​នេះ ​បកប្រែ​សិលា​ចារឹក​សំស្ក្រឹត​ដែល​ជា​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា‍»។

ការងារ​របស់​លោក Vogel ជា​សាស្ត្រាចារ្យ​ភាសាសំស្ក្រឹត​និង​ភាសាវិទ្យា ដែល​បាន​ជួយ​បង្រៀន​ដល់​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ​ដ៏​គួរ​ឲ្យ​គោរព​ដូចជា​លោក សំណព្វ គឺ​ជា​កត្តា​មួយ​ទៀត​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​មូលនិធិ​ Fainting Robin ទទួល​ស្គាល់​ស្នាដៃ​របស់​លោក។ ​

លោក Maguire បាន​លើកឡើង​ថា «តាំង​ពី​ខ្ញុំ​ស្គាល់​គាត់​មក គាត់​បង្រៀន​ភាសា​វិទ្យា​៥​ថ្ងៃ​ក្នុង​មួយ​សប្តាហ៍ ហើយ​គាត់​បង្រៀន​ជា​ភាសាខ្មែរ។ គាត់​មិន​បង្រៀន​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ទេ ហើយ​គាត់​ក៏​មិន​បង្រៀន​ជា​ភាសា​បារាំង​ដែរ។ គាត់​បាន​ខិតខំប្រឹងប្រែង​យ៉ាង​ខ្លាំង​ក្នុង​ការ​រៀន​ភាសា[ខ្មែរ] គាត់​រៀន​បាន​យ៉ាង​ល្អ និង​រៀន​វេយ្យាករណ៍​បាន​យ៉ាង​ត្រឹមត្រូវ ហើយ​រៀន​ចេះ​អាន​និង​ចេះ​សរសេរ។ នេះ​គឺ​ជា​ការ​ប្តេជ្ញា​ក្នុង​កម្រិត​មួយ​ដែល​បញ្ញវន្ត​តិច​ណាស់​អាច​ធ្វើ​បាន»៕