រយៈពេលមួយឆ្នាំបន្ទាប់ពីការរញ្ជួយដីក្នុងឆ្នាំ២០១១ ប្រទេសជប៉ុន កំពុងតែស្តារឡើងវិញយ៉ាងយឺតៗ។ តែទោះយ៉ាងណា វិស័យទេសចរណ៍ក្នុងស្រុក ត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញ ខណៈដែលប្រជាពលរដ្ឋជប៉ុនជាច្រើន ដែលសោកសង្រេងដោយសារតែវិប្បដិសារចិត្តរបស់អ្នករស់រានមានជីវិត ជ្រើសរើសយកការស្ថិតនៅក្នុងផ្ទះ ហើយទេសចរបរទេសបន្តគេចចេញពីប្រទេសនេះ ដោយសារតែភ័យខ្លាចធាតុវិទ្យុសកម្ម។
ចំនួនទេសចរមកកំសាន្តនៅលើជម្រាលសម្រាប់ជិះស្គី នៃជួរភ្នំអ័ល្បជប៉ុន (Japanese Alps) នៅរដូវរងារនេះ បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង។ កាលពីឆ្នាំ២០១០ ទេសចរបរទេសចំនួន៣សែននាក់ បានទៅទស្សនាសង្កាត់ទាំងឡាយរបស់ទីក្រុងណាខាណូ ដែលជាទីតាំងមានព្រឹត្តការណ៍កីឡាជាច្រើន នៅក្នុងពហុកីឡាដ្ឋានអូឡាំពិករដូវរងារ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៨។
លោក នីស៊ីមឺរ៉ា ហ៊ីរ៉ូស៊ី (Nishimura Hiroshi) ជំនួយការនាយកអង្គភាពទេសចរណ៍អន្តរជាតិនៅទីក្រុងណាហ្គាណូ មានប្រសាសន៍ថា ចាប់តាំងពីការរញ្ជួយដី រលកយក្សស៊ូណាមី និងការភ័យខ្លាចចំពោះបញ្ហានុយក្លេអ៊ែរ កាលពីឆ្នាំមុន មានការធ្លាក់ចុះចំនួន៨០ភាគរយ ក្នុងវិស័យទេសចរណ៍។
«វិស័យទេសចរណ៍បានធ្លាក់ចុះ នៅទូទាំងប្រទេស។ ទេសចរបរទេសឈប់មកធ្វើដំណើរកំសាន្ត ដែលមិនមែនដោយសារតែការរញ្ជួយដីនោះទេ តែដោយសារតែធាតុវិទ្យុសកម្មក្នុងរោងចក្រ ហ៊្វូគូស៊ីម៉ា (Fukushima)។ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនៅបរទេស វាហាក់ដូចជាទីក្រុង ណាខាណូ (Nagano) ស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយពីហ៊្វូគូស៊ីម៉ាឡើយ ដូច្នេះ វាប៉ះពាល់យើងច្រើនកាន់តែខ្លាំង។»
លោក ថូមីជីរ៉ូ សាតូ (Tomijiro Sato) ជាប្រធានរបស់វីឡាអ៊ីជីណូសឺ (Villa Ichinose) ដែលជាសណ្ឋាគារគ្រប់គ្រងជាលក្ខណៈគ្រួសារ ដែលស្ថិតនៅក្បែរផ្លូវជិះស្គីអូឡាំពិករបស់ទីក្រុងណាខាណូ។ លោកសាតូ វ័យ៧០ឆ្នាំ បានបើកសណ្ឋាគារនេះជាមួយឪពុករបស់លោក ក្នុងអំឡុងពេលការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិក នៅទីក្រុងតូក្យូក្នុងឆ្នាំ១៩៦៤។ ភូមិរបស់លោក និងភូមិផ្សេងទៀតនៅក្បែរនោះ ត្រូវបានញ័ររញ្ឋួយដោយសាររលករញ្ជួយដីកម្លាំង៦រីកទ័រ បន្ទាប់ពីការរញ្ជួយដីដំបូង កាលពីឆ្នាំមុន។
ដោយសេដ្ឋកិច្ចរបស់ទីក្រុងណាខាណូប្រហែល២០ភាគរយ ពឹងផ្អែកលើវិស័យទេសចរណ៍ សណ្ឋារគារយ៉ាងតិច ចំនួន១៥ ត្រូវបិទទ្វារ។ លោក សាតូ បានថ្លែងថា លោកមិនដែលជួបពេលវេលាដ៏លំបាកបែបនេះទេ សូម្បីតែក្រោយពីការរញ្ជួយដីនៅទីក្រុងកូបេ (Kobe) ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៥ ដែលមនុស្សចំនួន ៦ពាន់ ៥០០នាក់ បានស្លាប់។
«យើងមានសណ្ឋាគារនិងបុគ្គលិកល្អៗ។ យើងអាចដំណើរការបានដោយសារការផ្សព្វផ្សាយពីមាត់មួយទៅមាត់មួយ។ យើងអត់មានភ្ញៀវទេ ក្រោយពីការរញ្ជួយដី ហើយសណ្ឋាគារខ្លះបានបិទទ្វា។ ប៉ុន្តែ រដ្ឋាភិបាល បានផ្តល់ប្រាក់កម្ចី ដែលមានប្រយោជន៍យ៉ាងខ្លាំង។»
ក្រៅពីការឲ្យខ្ចីប្រាក់ រដ្ឋាភិបាល បានផ្តល់ថវិការប្រហែល១៥លានដុល្លារ ដើម្បីលុបបំបាត់ការព្រួយបារម្ភក្នុងចំណោមទេសចរបរទេសទាំងឡាយ ស្តីពីគ្រោះថ្នាក់ប្រកបដោយសក្តានុពល ក្នុងការមកកំសាន្តនៅជប៉ុន។ មានការមូលមតិគ្នាថា ការគំាទ្រលើវិស័យទេសចរណ៍ អាចជួយជំរុញឲ្យមានការស្តារសេដ្ឋកិច្ចរបស់ជប៉ុនឡើងវិញ។ លោក នីស៊ីមូរ៉ូ ហ៊ីរ៉ូស៊ី (Nishimura Hiroshi) ថ្លែងថា៖ «ការទទួលបានអ្នកទស្សនាកាន់តែច្រើន អាចជួយយើង ជួយតំបន់រងគ្រោះ និងកសាងប្រទេសកាន់តែច្រើនដែរ។»
តែទោះយ៉ាងណា ដោយសារមានអស្ថិរភាពកាលពីពេលថ្មីៗនេះនៅក្នុងទីផ្សាសេដ្ឋកិច្ចសកលលោក ប្រាក់យេន(Yen)របស់ជប៉ុន បានក្លាយជាទីកន្លែងសុវត្ថិភាព។ ការឡើងថ្លៃប្រាក់យេនមានន័យថា ការមកកំសាន្តនៅជប៉ុន កាន់តែមានតម្លៃថ្លៃខ្លាំងដែរ សម្រាប់ទេសចរបរទេស ដែលប្តូរប្រាក់សម្រាប់ចាយវាយ ពីរូបិយបណ្ណដទៃ។
ហាក់ដូចជាមិនសូវប្រាកដប្រជាស្តីពីថាតើត្រូវផ្តល់អាទិភាពដ៏ប្រសើរបំផុតដល់វិស័យទេសចរណ៍ នៅក្នុងបរិបទកសាងប្រទេសឡើងវិញយ៉ាងដូចម្តេច។ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ រដ្ឋសភាជប៉ុន បានបដិសេធមិនព្រមអនុម័តថវិការសម្រាប់គម្រោងចំណាយទឹកប្រាក់ចំនួន១៤លានដុល្លា ដើម្បីផ្តល់សំបុត្រយន្តហោះដោយឥតគិតថ្លៃចំនួន១ម៉ឺនសន្លឹកទៅឲ្យទេសចរ។ ការព្រួយបារម្ភ ត្រូវបានលើកឡើងទាក់ទងនឹងតម្លៃ និងឧទាហរណ៍ផ្នែកសីលធម៌ ដែលការផ្តល់ជូនបែបនេះ នឹងត្រូវបានធ្វើឡើង ដោយសារតែមានភាពខ្ទេចខ្ទាំនៅគ្រប់ទីកន្លែង។
វាមិនគ្រាន់តែតួលេខទេសចរបរទេសដែលបានធ្លាក់ចុះនោះទេ។ យោងតាម លោក នីស៊ីមឺរ៉ា ដំណើរកំសាន្តក្នុងស្រុក និងការធ្វើដំណើរដើម្បីធ្វើជំនួញ នៅទីក្រុងណាខាណូ បានធ្លាក់ចុះចំនួន៦០ភាគរយដែរ។
«ជនជាតិជប៉ុន បានចាប់ផ្តើមមានន្និនាការមិនធ្វើឲ្យខ្លួនឯងសប្បាយរីករាយ បន្ទាប់ពីការរញ្ជួយដី ដោយសារតែមនុស្សជាច្រើនបានស្លាប់ និងឈឺចាប់។ តាមការយល់ ពួកគេឈប់ធ្វើដំណើរកំសាន្ត និងសប្បាយរីករាយ។»
បណ្ឌិត វីលាម ហេលតុន (William Helton) សាស្រ្តាចារ្យផ្នែកចិត្តសាស្រ្តនៃសាកលវិទ្យាល័យ ខានតឺប៊ឺរី នៅប្រទេស នូវេ ហ្សេឡង់ (New Zealand) បានសង្កេតឃើញថា ជម្ងឺបាក់ស្បាត និងវិប្បដិសារចិត្តរបស់អ្នករស់រានមានជិវិត មិនមែនជារឿងចំឡែកនោះទេ បន្ទាប់ពីមានគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ។
«យើងមិនចូលចិត្តការផ្លាស់ប្តូរទាំងស្រុង ប៉ុន្តែគ្មានផ្លូវដើម្បីចៀសវាងនោះទេ។ ហើយ នេះជាការផ្លាស់ប្តូរទាំងស្រុង។ វាជំរុញឲ្យយើងគិតឡើងវិញថាតើអ្វីៗនឹងប្រព្រឹត្តទៅជាយ៉ាងដូចម្តេច។ វាច្បាស់ណាស់ថា តាមការសង្កេតមើលគឺថា យើងអាចប្រទះឃើញបញ្ហាផ្លូវចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។»
លោក ហេលតុន បានសិក្សាពីផលប៉ះពាល់នៃការរញ្ជួយនៅវិហារសាសនាគ្រិស្តក្នុងឆ្នាំ២០១១ ទៅលើប្រជាពលរដ្ឋនូវេហ្សេឡង់។ លោក បានទូន្មានថា ខណៈដែលពេលវេលា អាចជាឪសថដ៏អស្ចារ្យ ការជាសះស្បើយពីជម្ងឺបាក់ស្បាតនៅក្នុងតំបន់ ដែលរងគ្រោះដោយសារការរញ្ជួយដី អាចជួបបញ្ហា។
«ពួកគេនិយាយថា ជម្ងឺបាក់ស្បាត។ ពួកយើងនៅទទួលរងរលករញ្ជួយដី នៅឯវិហារសាសនាគ្រឹស្ត។ វាពិតជាមិន«ក្រោយការរញ្ជួយដី»ទេ។ ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅក្រៅតំបន់រញ្ជួយដី មិនអាចយល់ទេថា ការរញ្ជួយដី មិនមែនជាព្រឹត្តិការណ៍កើតឡើងតែម្តងគត់នោះឡើយ។»
ប្រទេសជប៉ុន បានទទួលរងទុក្ខយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារគ្រោះមហន្តរាយ កាលពីខែមីនាឆ្នាំ២០១១។ ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន បន្តកាន់ទុក្ខជនរងគ្រោះរាប់ពាន់នាក់ ហើយតំបន់សេដ្ឋកិច្ចជាច្រើនកំពុងត្រដាបត្រដួស ខណៈដែលគម្រោងស្តារឡើងវិញក្នុងទឹកប្រាក់ចំនួន១៥ពាន់លានដុល្លារត្រូវបានដាក់ចុះ៕
ប្រែសម្រួលដោយ សៀក អេង