ពាក្យស្លោកជាង២០ត្រូវបានដាក់នៅក្នុងវិទ្យាល័យទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាតាំងពីឆ្នាំ២០១០ ក្នុងគោលបំណងដើម្បីអប់រំក្មេងៗជំនាន់ក្រោយឱ្យយល់ដឹងអំពីសម័យខ្មែរក្រហម អំពីអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ និងទប់ស្កាត់កុំឱ្យមានអំពើបែបនេះកើតឡើងម្តងទៀត។
លោកឌី ខាំបូលី នាយកសាលាផ្នែកផ្សព្វផ្សាយការយល់ដឹងអំពើអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ អំពីជម្លោះ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅវិទ្យាស្ថានស្លឹករឹត បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានវីអូអេនៅក្នុងសប្តាហ៍នេះថា គម្រោងនេះគឺនាំយកប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហមមកបង្រៀនឱ្យសិស្សានុសិស្សពីថ្នាក់ទី៧ដល់ថ្នាក់ទី១២បានយល់ដឹង ដោយសារពួកគេនឹងក្លាយជាអ្នកចូលរួមចំណែកនៅក្នុងសង្គម និងដើម្បីទប់ស្កាត់ការកើតឡើងម្តងទៀតនូវអំពើប្រល័យពូជសាសន៍នៅពេលអនាគត។
លោកនិយាយថា៖ «ការយល់ដឹងអំពីប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់យើងនឹងធ្វើឱ្យយើងរកដំណោះស្រាយក្នុងការដឹកនាំប្រទេសជាតិលើផ្លូវត្រូវ និងដើម្បីឱ្យយើងយល់ច្បាស់អំពីអតីតកាល»។
លោកបានបន្តថា តាមគម្រោង ពាក្យស្លោកទាំងនេះនឹងត្រូវបន្តដាក់នៅតំបន់ព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជា និងថៃ ដែលជាតំបន់អតីតទាហានខ្មែរក្រហមរស់នៅ។
លោកពន្យល់ថា៖ «គម្រោងនេះគឺដើម្បីផ្សព្វផ្សាយអំពីការផ្សះផ្សា និងការអប់រំកូនចៅឱ្យចេះអត់ឱន និងអធ្យាស្រ័យគ្នា»។
ពាក្យស្លោកមានលក្ខណៈជាសិលាចារិក ដែលរំឭកអំពីរឿងរ៉ាវក្នុងរបបខ្មែរក្រហមនេះ ត្រូវបានដាក់នៅក្នុងវិទ្យាល័យទួលទំពូងក្នុងចំណោមវិទ្យាល័យដទៃទៀតក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញដើម្បីលើកទឹកចិត្តឱ្យសិស្សនិយាយជាមួយជនរងគ្រោះនៅក្នុងសម័យនោះ។
លោកកុយ សេដា នាយកវិទ្យាល័យទួលទំពូង បានឱ្យដឹងថា គម្រោងនេះជួយឲ្យសិស្សសិក្សាអំពីអតីតកាល ដូច្នេះពួកគេអាចចៀងវាងកំហុសបែបនេះ។
លោកបន្តថា៖ «វានឹងធ្វើឱ្យក្មេងជំនាន់ក្រោយដឹងអំពីស្ថានភាពរបស់ឪពុកម្តាយ និងជីដូនជីតារបស់ពួកគេ កាលពីអតីតកាល។ ដូច្នេះពួកគេនឹងរៀនពីវិធីដោះស្រាយជម្លោះក្នុងផ្លូវវិជ្ជមាន និងអត់ឱនឱ្យគ្នា»។
ពាក្យស្លោករំឭកការចងចាំអំពីសម័យខ្មែរក្រហមនេះត្រូវបានដាក់នៅក្នុងវិទ្យាល័យទួលទំពូងតាំងពីឆ្នាំ២០១១។
សិស្សានុសិស្សនៅឯវិទ្យាល័យទួលទំពូងបានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានវីអូអេថា ពួកគេយល់ពីសារៈសំខាន់នៃប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរក្រហម ដែលវានឹងជួយដល់អនាគតប្រទេសកម្ពុជា។
ពាក្យស្លោករំឭកការចងចាំអំពីសម័យខ្មែរក្រហម នៅក្នុងវិទ្យាល័យទួលទំពូង ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃទី ១៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥។ (ស៊ូ ពិសែន/VOA Khmer)
ជាសិស្សវិទ្យាល័យទួលទំពូងម្នាក់ឈ្មោះឃុទ សាវុទ្ធ អាយុ១៩ឆ្នាំ បានឱ្យដឹងថា៖
«វាជារឿងល្អសម្រាប់សិស្សដែលមានអាយុប្រហែលខ្ញុំ ដើម្បីសិក្សាអំពីជីវភាពប្រជាជននៅក្នុងសម័យវាលពិឃាត និងដើម្បីផ្សព្វផ្សាយការផ្សះផ្សា និងដើម្បីអប់រំសិស្សឱ្យចេះអត់ឱន និងអធ្យាស្រ័យគ្នា»។
ដូចគ្នាដែរ អ្នកស្រី ចាន់ សុភាព ដែលជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីក្នុងសំណុំរឿង០០២ នៅសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានវីអូអេថា អ្នកស្រីចង់ឱ្យអ្នកជំនាន់ក្រោយយល់ដឹងអំពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍នេះ។
អ្នកស្រីនិយាយថា៖
«នៅពេលដែលសិស្សយល់ ពួកគេនឹងចងចាំវា ហើយនឹងចែករំលែកវាទៅអ្នកជំនាន់ក្រោយទៀត»។
មិនមែនសិស្សគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែចាប់អារម្មណ៍ទាំងអស់គ្នានោះទេ។
លោកមួង សុផាត អនុប្រធានផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍កម្មវិធីសិក្សាសង្គម នៅក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បាននិយាយថា សិស្សមួយចំនួនគិតតែសប្បាយនឹងទំនើបកម្មនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ដោយមិនគិតពីប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ជាតិខ្លួនទេ។
លោកនិយាយថា៖ «បើទោះជាលោកគ្រូ អ្នកគ្រូបានពន្យល់នៅក្នុងថ្នាក់រៀនក៏ដោយ ក៏ពួកគេមិនខ្វល់ដែរ។ ពួកគេគិតថា វាមិនសំខាន់សម្រាប់ពួកគេទេ ប៉ុន្តែការណ៍ពិតវាសំខាន់»។
លោកកុយ សេដាបានបន្ថែមថា គ្រូបង្រៀនបានពន្យល់អំពីបញ្ហានេះទៅសិស្សានុសិស្សជា រឿយៗ។ លោកក៏បានពន្យល់សិស្សនៅពេលគោរពទង់ជាតិពេលព្រឹក មុនពេលសិស្សចាប់ផ្តើមចូលរៀន។ ប៉ុន្តែសិស្សមួយចំនួនមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ស្តាប់លោកទេ ពួកគេគិតតែពី«ភាពសប្បាយរីករាយរបស់ពួកគេ»៕