អ្នកវិភាគខ្លះនិយាយថា កិច្ចព្រមព្រៀងការពារជាតិកាលពីពេលថ្មីៗនេះរវាងរុស្ស៊ីនិងកូរ៉េខាងជើងអាចនាំឱ្យមានឱកាសការទូតសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិនក្នុងការធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីស្ថិរភាពនៅឧបទ្វីបកូរ៉េ ដែលជាបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងផលប្រយោជន៍រួមទាំងសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិន។
អនុរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាមេរិកលោក Kurt Campbell បាននិយាយកាលពីថ្ងៃចន្ទ ទី២៤ ខែមិថុនាថា ចិនទំនង«មានក្តីកង្វល់» អំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការខ្លាំងជាងមុនរវាងរុស្ស៊ីនិងកូរ៉េខាងជើង ដោយបន្ថែមថា មន្រ្តីចិន «បានបង្ហាញដូច្នេះនៅក្នុងកិច្ចសន្ទនាខ្លះជាមួយភាគីអាមេរិក ហើយយើងអាចឃើញភាពតានតឹងខ្លះពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះ»។
អ្នកនាំពាក្យផ្នែកសន្តិសុខជាតិប្រចាំសេតវិមានលោក John Kirby បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាន បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំកំពូលរុស្ស៊ីនិងកូរ៉េខាងជើងកាលពីពាក់កណ្តាលខែមិថុនានៅក្រុងព្យុងយ៉ាងថា ការព្រួយបារម្ភអំពីកិច្ចព្រមព្រៀងការពារជាតិថ្មីរវាងប្រទេសទាំងពីរ «នឹងត្រូវចែករំលែកដោយសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន» ដែលជាឈ្មោះផ្លូវការរបស់ចិន។
អំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលដែលត្រូវបានគេតាមដានយ៉ាងដិតដល់ ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក Vladmir Putin និងមេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើងលោក Kim Jong Un បានចុះហត្ថលេខាលើកសន្ធិសញ្ញាភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្រ្តពេញលេញ ដោយប្តេជ្ញាតតាំងនឹងរចនាសម្ព័ន្ធសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក។
នៅក្រោមសន្ធិសញ្ញានេះ ប្រទេសទាំងពីរ ដែលមានព្រំដែនខ្លីរួមគ្នាតាមបណ្តោយទន្លេ Tumen ខាងក្រោម ឥឡូវនេះត្រូវតម្រូវឱ្យផ្តល់ជំនួយយោធា ដោយប្រើប្រាស់គ្រប់មធ្យោបាយដែលមាន ប្រសិនបើប្រទេសណាមួយត្រូវរងការវាយប្រហារពីសំណាក់ប្រទេសទីបី។
លោក Putin ថែមទាំងបានពង្រឹងគោលជំហរនៃទំនាក់ទំនងរវាងរុស្ស៊ីនិងកូរ៉េខាងជើងដែលត្រូវបានរឹតបន្តឹងនាពេលថ្មីៗនេះ ដោយនិយាយថា លោកនឹងមិនលុបចោលលទ្ធភាពដែលរុស្ស៊ីផ្តល់អាវុធវាយប្រហារចំគោលដៅឥតខ្ចោះ ទៅកាន់កូរ៉េខាងជើងនោះទេ។
យោងតាមអ្នកវិភាគខ្លះនៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន ភាពតឹងតែងអារម្មណ៍របស់ចិនជាមួយនឹងប្រទេសជិតខាងទាំងពីរអាចបង្កឱ្យមានឱកាសសម្រាប់កិច្ចប្រឹងប្រែងរវាងចិននិងសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលរុស្ស៊ីនិងកូរ៉េខាងជើងកុំឱ្យជំរុញទៅមុខជាមួយនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងការពារជាតិថ្មីថ្មោងរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
លោក Patrick Cronin ប្រធានផ្នែកសន្តិសុខតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកប្រចាំវិទ្យាស្ថាន Hudson បានថ្លែងប្រាប់វីអូអេភាសាកូរ៉េកាលពីចុងខែមិថុនាថា មានមាគ៌ាមួយសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងការស្វែងរក «ចំណុចរួម» ជាមួយចិនលើបញ្ហានេះ។
រូបឯកសារ៖ ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក Vladimir Putin (ឆ្វេង) និងមេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង លោក គីម ជុងអ៊ុន ញញឹមនៅពេលពួកគេដើរបន្ទាប់ពីកិច្ចពិភាក្សានៅទីក្រុងព្យុងយ៉ាង ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង ថ្ងៃទី១៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៤។ (រូបថត វិមានក្រឹមឡាំង តាមរយៈ AP)
លោកបានបកស្រាយថា វាជាប្រយោជន៍របស់ចិននៅក្នុងការបញ្ចៀសការបញ្ជូនបច្ចេកវិទ្យាវាយប្រហារយោធាទំនើបរបស់រុស្ស៊ីទៅកាន់កូរ៉េខាងជើង ដែលនេះអាចបង្កឱ្យមានអស្ថិរភាពនៅឧបទ្វីបកូរ៉េ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «នេះបានបើកឱ្យមានចំណុចរួមសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងការដោះស្រាយជាមួយចិន ដើម្បីដាក់កំហិតលើការបញ្ជូនបច្ចេកវិទ្យាដែលបង្កឱ្យមានអស្ថិរភាពមកលើឧបទ្វីបកូរ៉េ»។
លោក Joseph DeTrani ដែលបានបម្រើការជាប្រេសិតពិសេសសម្រាប់កិច្ចពិភាក្សារំលាយនុយក្លេអ៊ែរ ដែលមានប្រាំមួយភាគីចូលរួម ជាមួយកូរ៉េខាងជើងចាប់ពីឆ្នាំ២០០៣ ដល់ ២០០៦ បានថ្លែងប្រាប់វីអូអេភាសាកូរ៉េកាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនាថា នេះជាបញ្ហាដែលសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិនត្រូវសហការគ្នា។
លោក DeTrani បាននិយាយថា កូរ៉េខាងជើងត្រូវតែស្ថិតនៅក្នុងបញ្ជី «បញ្ហាក្តីកង្វល់រួម» រវាងប្រទេសមហាអំណាចទាំងពីរ ស្របពេលសហរដ្ឋអាមេរិកស្វះស្វែងរកកិច្ចពិភាក្សាជាមួយចិននៅលើបញ្ហាផ្សេងៗដូចជា បញ្ញាសិប្បនិម្មិត និងពាណិជ្ជកម្ម។
លោក Dennis Wilder ដែលបម្រើការជានាយកជាន់ខ្ពស់ផ្នែកកិច្ចការអាស៊ីបូព៌ានៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិប្រចាំសេតវិមានអំឡុងពេលរដ្ឋបាលប្រធានាធិបតីលោក George W. Bush បង្ហាញជាការប្រយ័ត្នប្រយែងជាងជុំវិញលទ្ធភាពនៃការសម្របសម្រួលរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិន។
លោក Wilder បានថ្លែងប្រាប់វីអូអេភាសាកូរ៉េកាលពីចុងខែមិថុនាថា ស្ថានភាពនាពេលបច្ចុប្បន្ននៃទំនាក់ទំនងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិនបានធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងមិនចង់ធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនពាក់ព័ន្ធនឹងកូរ៉េខាងជើងនោះទេ។
លោក Wilder បានថ្លែង៖ «ទេ ពួកគេមិនមានចំណង់ក្នុងការចួលរួមជាមួយយើងនោះទេ បើគិតពីការណ៍ដែលពួកគេគិតថា យើងកំពុងប្រព្រឹត្តដាក់ពួកគេ។ ខ្ញុំមិនគិតថា ចិនមានចំណង់ចូលរួមនោះទេ។ លទ្ធភាពដ៏ឆ្ងាយមួយអាចថា ពួកគេប្រហែលចង់ចែករំលែកព័ត៌មាន ប៉ុន្តែគឺមានតែត្រឹមនេះប៉ុណ្ណោះទេ»។
លោក Robert Gallucci ប្រធានផ្នែកចរចាពីភាគីសហរដ្ឋអាមេរិកអំឡុងពេលវិបត្តិនុយក្លេអ៊ែរកូរ៉េខាងជើងឆ្នាំ ១៩៩៤ បានផ្តល់ជាទស្សនៈស្រដៀងគ្នា។
លោកបានថ្លែងកាលពីចុងខែមិថុនាថា៖ «យើងមិនមានទំនាក់ទំនងជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនាពេលឥឡូវនេះក្នុងកម្រិតដែលយើងអាចពឹងផ្អែកបាននោះទេ»។
លោក Gallucci បានថ្លែងប្រាប់វីអូអេភាសាកូរ៉េថា ចិនមិនសាទរលទ្ធភាពដែលឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនមកលើកូរ៉េខាងជើងត្រូវបានធ្វើឱ្យថមថយនោះទេ។
លោក Gary Samore ដែលបានបម្រើការជាអ្នកសម្របសម្រួលរបស់សេតវិមានសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងយុទ្ធភណ្ឌ និងអាវុធប្រល័យទ្រង់ទ្រាយធំ អំឡុងពេលពេលរដ្ឋបាលប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកបារ៉ាក់ អូបាម៉ា (Barack Obama) បានថ្លែងប្រាប់វីអូអេភាសាកូរ៉េតាមសារអ៊ីមែល កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនាថា ចិនប្រហែលមានឥទ្ធិពលមានកម្រិតមកលើអ្វីកំពុងតែកើតឡើងរវាងរុស្ស៊ីនិងកូរ៉េខាងជើង បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងមានប្រយោជន៍រួមក្នុងការរក្សាអ្វីៗឱ្យនៅស្ងប់ស្ងាត់នៅឧបទ្វីបកូរ៉េក៏ដោយ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំរំពឹងថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនឹងមិនគាំទ្រជំនួយយោធាណាមួយពីរុស្ស៊ីទៅកាន់កូរ៉េខាងជើងដែលអាចបង្កអស្ថិរភាពនោះទេ។ តែខ្ញុំមិនអាចនិយាយបាននោះទេថាតើលោក Putin ឬលោក Kim Jong Un នឹងគោរពតាមបំណងរបស់ចិនឬទេ»។
លោក Liu Pengyu អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតចិននៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន បានថ្លែងប្រាប់វីអូអេភាសាកូរ៉េតាមសារអ៊ីមែលកាលពីចុងខែមិថុនាថា៖ «ជាគោលការណ៍ ចិនស្វាគមន៍រុស្ស៊ីនៅក្នុងការពង្រឹងនិងបង្កើតទំនាក់ទំនងមិត្តភាពប្រពៃណីជាមួយបណ្តាប្រទេសពាក់ព័ន្ធ» ដោយអ្នកនាំពាក្យនោះមិនសំដៅចំៗទៅលើកូរ៉េខាងជើង។
ស្របពេលដូចគ្នានេះ រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនកំពុងប្រកាន់ក្តីសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនៅតែអាចប្រើទំនាក់ទំនងបែបប្រវត្តិសាស្រ្តជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្រុងព្យុងយ៉ាងដើម្បីជំរុញឱ្យមានជាដំណោះស្រាយមួយ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបទេសអាមេរិកបានថ្លែងប្រាប់វីអូអេភាសាកូរ៉េកាលពីថ្ងៃទី ខែ២៦មិថុនាថា៖ «យើងជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនដើម្បីជំរុញឱ្យសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យប្រជាមានិតកូរ៉េងាកពីឥរិយាបថបង្កអស្ថិរភាពនិងវិលត្រឡប់មកកាន់តុចរចាវិញ»៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ណឹម សុភ័ក្រ្តបញ្ញា