រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសកម្ពុជា លោក សុខ ចិន្តាសោភា នឹងដឹកនាំគណៈប្រតិភូកម្ពុជាទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាស៊ានលើកទី ៥៧ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធ នៅទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ ប្រទេសឡាវ ចាប់ពីថ្ងៃទី ២៤ ដល់ថ្ងៃទី ២៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៤។
ប្រទេសឡាវគឺជាប្រធានប្តូរវេននៃកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធរបស់សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៅឆ្នាំ ២០២៤ នេះ។
កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអ៊ាសានលើកទី ៥៧ ធ្វើឡើងក្រោមមូលបទ «អាស៊ាន៖ ការពង្រឹងការតភ្ជាប់ និងភាពធន់» ដែលនឹងផ្តល់ឱកាសដើម្បីពិភាក្សាការងារកសាងសហគមន៍អាស៊ាន រួមទាំងវិធីសាស្ត្រប្រកបដោយនវានុវត្តន៍ក្នុងការលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ានបន្ថែមទៀត ដើម្បីសម្រេចបាននូវតំបន់មួយដែលកាន់តែមានភាពតភ្ជាប់ និងភាពធន់ជាងមុនសម្រាប់វិបុលភាពរួម។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានលើគេហទំព័រ ASEAN LAOS PDR 2024 ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ១៨ ខែកក្កដា បង្ហាញថា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាស៊ានលើកទី ៥៧ នឹងមានកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីចំនួន ២៥ ដែលនឹងចូលរួមដោយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងតំណាងមកពីប្រទេសចំនួន ៣១ ដែលមានគណៈប្រតិភូជាង ១០០០ នាក់។ អ្នកសារព័ត៌មានប្រមាណ ៥០០ នាក់ នឹងធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍អំពីកិច្ចប្រជុំមួយនេះផងដែរ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានដដែល កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាស៊ាននឹងផ្តោតលើការពិភាក្សាលើការពង្រឹងការកសាងសហគមន៍អាស៊ាន ក៏ដូចជាការពង្រឹងការតភ្ជាប់ និងភាពធន់របស់អាស៊ានស្របតាមប្រធានបទនៃការធ្វើជាប្រធានអាស៊ានប្តូរវេនរបស់ឡាវ តាមរយៈការអនុវត្តអាទិភាពចំនួនប្រាំបួនសម្រាប់ប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ ២០២៤ របស់ឡាវ និងការអនុវត្តចក្ខុវិស័យសហគមន៍អាស៊ានឆ្នាំ ២០២៥ និងការអភិវឌ្ឍផែនការយុទ្ធសាស្រ្ត ដើម្បីអនុវត្តចក្ខុវិស័យសហគមន៍អាស៊ានឆ្នាំ ២០៤៥។ ជាមួយគ្នានេះ កិច្ចប្រជុំក៏នឹងពិភាក្សាអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអាស៊ាន និងដៃគូខាងក្រៅ តាមរយៈយន្តការដឹកនាំដោយអាស៊ាន និងការផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈលើបញ្ហាតំបន់ និងអន្តរជាតិដែលមានផលប្រយោជន៍ និងកង្វល់រួម។
ជាមួយគ្នានោះ លោក សុខ ចិន្តាសោភា ក៏នឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំដោយឡែកក្រោមក្របខណ្ឌនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គជាមួយរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសជប៉ុន កូរ៉េ និងសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា។
អ្នកតាមដានភូមិសាស្ត្រនយោបាយអន្តរជាតិ លោក សេង វណ្ណលី លើកឡើងថា កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានលើកទី ៥៧ នេះ នឹងផ្តោតសំខាន់ទៅលើមូលបទដែលបានរៀបចំឡើងដោយប្រធានអាស៊ានប្តូរវេនឡាវ គឺពង្រឹងការតភ្ជាប់ និងភាពធន់នៃអាស៊ាន ដោយឆ្លើយតបទៅនឹងការប្រែប្រួលភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅក្នុងតំបន់ និងសន្តិសុខរវាងមហាអំណាចចិន និងអាមេរិកជាដើម។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថាក្រៅតែពីប្រធានបទពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាសន្តិសុខ ការតភា្ជប់នៅក្នុងចំណោមសមាជិកអាស៊ាន កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាស៊ានលើកទី៥៧នេះ ក៏នឹងផ្តោតសំខាន់ទៅលើបញ្ហាផ្សេងៗនោះទៀត ដូចជាការព្រងឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ានរវាងដៃគូសន្ទនា មិនថាក្របខណ្ឌតំបន់ដូចជាតំបន់មេគង្គជាដើម»។
អ្នកតាមដានភូមិសាស្ត្រនយោបាយអន្តរជាតិរូបនេះបន្តថា ក្រៅតែពីកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការបទេសអាស៊ាន ក៏មានកិច្ចប្រជុំដោយឡែកផ្សេងទៀតរវាងប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានជាមួយបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនដូចជាជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង អាមេរិក និងអូស្រ្តាលី។ លោកបន្ថែមថា ទន្លេមេគង្គក៏ជាបញ្ហាដ៏ចម្បងមួយដែលបានយកចិត្តទុកដាក់ពីប្រទេសមហាអំណាចនានា។
លោកថ្លែងថា៖ «ដោយសារតំបន់ហ្នឹងជាតំបន់ប្រភពផ្គត់ផ្គង់ដល់ធនធាននានារបស់ប្រទេសប្រាំ ប្រាំមួយដែលជាសមាជិកអាស៊ានផងហើយចិនផង។ អ៊ីចឹងហើយប្រសិនបើប្រទេសណាដែលមានឥទ្ធិពលនៅក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ ប្រទេសហ្នឹងនឹងអាចបញ្រ្ជាប ឬក៏មានឥទ្ធិពលទៅលើបណ្តាប្រទេសដែលអាស្រ័យផលទៅលើដងទន្លេមេគង្គ អ៊ីចឹងបានយើងឃើញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទាក់ទងនឹងមេគង្គជាមួយនឹងប្រទេសសមាជិកអាស៊ានជាមួយនឹងមហាអំណាចខាងក្រៅមានការកើនឡើងជាប្រចាំ»។
លោក សុទ្ធ ឆាយហេង ប្រធានគ្រប់គ្រងកម្មវិធីនយោបាយការបរទេសនៃមូលនិធិខុនរ៉ាដ អាដិនណៅអ៊ែរប្រចាំនៅកម្ពុជា (Konrad-Adenauer-Stiftung Cambodia) ប្រាប់វីអូអេតាមសារអ៊ីម៉ែលថា ការរៀបចំចាំបាច់សម្រាប់ការអនុម័តចក្ខុវិស័យអាស៊ានក្រោយឆ្នាំ ២០២៥ គឺជាអាទិភាពមួយក្នុងចំណោមអាទិភាពសំខាន់ៗរបស់អាស៊ាននាពេលនេះ ដែលវាស្ថិតនៅក្នុងរបៀបវារៈសំខាន់ៗ ដូចជាការកសាងសហគមន៍អាស៊ាននឹងត្រូវបានលើកមកពិភាក្សានៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាស៊ានលើកទី ៥៧ នេះ។
លោកប្រាប់វីអូអេជាភាសាអង់គ្លេសតាមសារអ៊ីម៉ែលនិងត្រូវបានប្រែសម្រួលជាភាសាខ្មែរថា៖ «បញ្ហានយោបាយ និងសន្តិសុខដែលនៅសេសសល់ផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់ និងពិភពលោកនឹងនៅតែស្ថិតក្នុងរបៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាស៊ានលើកទី ៥៧ រួមមានជម្លោះនៅមីយ៉ាន់ម៉ា បញ្ហាដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូងជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ និងជម្លោះនៅអ៊ុយក្រែន។ ការធានានូវភាពអព្យាក្រឹតរបស់អាស៊ានចំពេលមានបញ្ហាប្រឈមក្នុងតំបន់ និងសកលលោកនៅតែជាកិច្ចការសំខាន់សម្រាប់រដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់»។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ២២ ខែកក្កដា លោក សុខ ចិន្តាសោភា រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសកម្ពុជា រួមជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន និងអគ្គលេខាធិការអាស៊ាននឹងចូលជួបសម្តែងការគួរសមជាមួយលោក សនសៃ ស៊ីផាន់ដន នាយករដ្ឋមន្រ្តីឡាវ។ លោក សុខ ចិន្តាសោភា ក៏រំពឹងថានឹងមានជំនួបពិភាក្សាទេ្វភាគីជាមួយសមភាគីបរទេសមួយចំនួន ដើម្បីពិភាក្សាពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលមានផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមកទាំងក្នុងក្របខណ្ឌទេ្វភាគី និងពហុភាគី៕