កម្ពុជា​និង​ចិន​ត្រៀម​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​«នាគមាស»​ចាប់ពី​ពាក់​កណ្តាល​ខែ​ឧសភា​នេះ

រូបឯកសារ៖ ទាហាន​កម្ពុជា​និង​ចិន​ចូលរួម​ធ្វើ​សមយុទ្ធយោធា​រួមគ្នាមួយ​ នៅ​ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨។

ប្រទេស​កម្ពុជា​និង​ចិន​កំពុង​ត្រៀម​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​យោធា​រួម​គ្នា ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា ​«នាគមាស»​ ដែល​ជា​សមយុទ្ធ​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ។ ​នេះ​បើ​តាម​មន្រ្តី​ជាន់​ខ្ពស់​ផ្នែក​យោធា​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។​

​ទោះជាយ៉ាង​ណា ​មន្រ្តី​កម្ពុជា​មិន​ទាន់​អាច​បញ្ជាក់​ពេល​វេលា​ជាក់​លាក់​នៅ​ឡើយ​ទេ ​ដោយ​ថា​រង់ចាំ​ការ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​ព័ត៌មាន​ នៅ​ពេល​ថ្ងៃ​សមយុទ្ធ​ជិត​មក​ដល់។​

លោក ​ឈុំ សុជាត ​អ្នក​នាំពាក្យ​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ ​ប្រាប់​វីអូអេ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​ថា​ សមយុទ្ធ​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ខែ​ឧសភា​នេះ ​ប៉ុន្តែ​លោក​មិន​អាច​បញ្ជាក់​ពេល​វេលា​ជាក់​លាក់​ឡើយ។​

លោក​ថ្លែង​ថា៖​ «គណៈ​កម្មការ​សមយុទ្ធ​ហ្នឹង ​គាត់​អត់​ទាន់​ប្រកាស​ទេ។ គាត់​ថា​ ចាំ​ដល់​កៀក​ថ្ងៃ ​គាត់​ធ្វើ​សន្និសីទ​ព័ត៌មាន ​ គាត់​ប្រកាស​តែ​ម្តង ​ក្នុង​ខែ​៥​ហ្នឹង។ ​គាត់​ប្រកាស​ពី​ខ្លឹមសារ ​ពី​កាល​បរិច្ឆេទ​អី​តែ​ម្តង»។​

គេ​មិន​ទាន់​ដឹង​នៅ​ឡើយ​ទេ​ថា​ តើ​សមយុទ្ធ​នេះ​មាន​រយៈ​ពេល​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ ​ហើយ​ជា​សមយុទ្ធ​ជើង​ទឹក​ ជើង​គោក ​និង​ជើង​អាកាស​ឡើយ។​

លោក ​ថោង សូលីម៉ូ ​អ្នក​នាំពាក្យ​អគ្គ​បញ្ជា​ការដ្ឋាន​កង​យោធពល​ខេមរ​ភូមិន្ទ ​ប្រាប់​វីអូអេ​នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ​នេះ​ថា​ លោក​នឹង​រៀបចំ​សន្និសីទ​សារ​ព័ត៌មាន​មួយ​នៅ​សប្តាហ៍​ក្រោយ​ ដើម្បី​បញ្ជាក់​ព័ត៌មាន​ទាក់ទង​នឹង​សមយុទ្ធ​នេះ។​ ទោះ​ជា​យ៉ាងណា ​លោក​ថា​ សមយុទ្ធ​នាគមាស​នេះ​នឹង​ចាប់​ផ្តើម​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ពាក់​កណ្តាល​ខែ​ឧសភា​ខាង​មុខ​នេះ។​

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​ ២២​ ខែ​មេសា ​ឆ្នាំ​ ២០២៤​ មជ្ឈមណ្ឌល​ហ្វឹកហ្វឺន​ភ្នំ​ជុំរាយ ​កង​រាជអាវុធ​ហត្ថ​លើ​ផ្ទៃ​ប្រទេសបាន​ប្រកាស​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​ខ្លួន​ថា​ ​កម្លាំង​កង​រាជ​អាវុធ​ហត្ថ​បាន​កំពុង​រៀបចំ​ទីតាំង​ត្រៀម​សមយុទ្ធ​នាគមាស ​នៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​ហ្វឹកហ្វឺន​កងរាជ​អាវុធ​ហត្ថ​ភ្នំ​ជុំ​សែន​រីករាយ។​

នាយ​ឧត្តម​សេនីយ៍ ​ឥត សារ៉ាត់ ​អគ្គ​មេ​បញ្ជាការ​រង​នាយ​សេនាធិការ​ចម្រុះ​នៃ​កង​យោធពល​ខេមរ​ភូមិន្ទ​បដិសេធ​មិន​អត្ថាធិប្បាយ ​ដោយ​ស្នើ​ឱ្យ​ទាក់ទង​អ្នកនាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​វិញ។​

ចំណែក​លោក ​អេង ហ៊ី​ អ្នក​នាំពាក្យ​កងរាជ​អាវុធ​ហត្ថ​លើ​ផ្ទៃ​ប្រទេស​ស្នើ​ឱ្យ​សួរ​ទៅ​អគ្គ​មេ​បញ្ជាការ​ដ្ឋាន​នៃ​កង​យោធពល​ខេមរ​ភូមិន្ទ​វិញ។ ​លោក​ប្រាប់​ថា​ កង​រាជ​អាវុធហត្ថ​គ្រាន់​តែ​ជា​អ្នក​រៀបចំ​ទីតាំង​សម្រាប់​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។​

កាល​ពី​ឆ្នាំ​ ២០២៣​ កម្ពុជា​និង​ចិន​ក៏​បាន​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​នាគ​មាស​នេះ​ម្តង​ហើយ ​បន្ទាប់​ពី​ខក​ខាន​រយៈពេល​ពីរឆ្នាំ​ជាប់​គ្នា ​ដោយ​សារ​វិបត្តិ​ជំងឺ​កូវីដ​១៩។​ សមយុទ្ធ​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០២៤ ​នឹង​ក្លាយ​ជា​សមយុទ្ធ​លើក​ទី​ ៦ ​ដែល​កម្ពុជា​បាន​ធ្វើ​ជាមួយ​ចិន​ ដែល​សមយុទ្ធ​នាគមាស​ដំបូង​ចាប់​ផ្តើម​តាំង​ពី​ឆ្នាំ ​២០១៦។​

កម្ពុជា​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើ​ញ​ថា​ ងាក​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ទៅ​រក​ចិន ​ហើយ​កម្ពុជា​បាន​សម្រេច​លុប​ចោល​សមយុទ្ធ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា​ «ឆ្មាំ​អង្គរ» ​ជាមួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​ ២០១៧ ​ក្រោម​ហេតុផល​ថា​ កាល​នោះ​កម្ពុជា​មមាញឹក​ជាមួយ​ការ​បង្ក្រាប​គ្រឿង​ញៀន ​និង​ត្រៀម​សម្រាប់​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់។ ​មក​ទល់​ពេល​នេះ ​គេ​មិន​ទាន់​ឃើញ​មាន​សញ្ញា​នៃ​ការ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​ជា​មួយ​គ្នា​សា​ជា​ថ្មី​ឡើយ​រវាង​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​និង​កម្ពុជា។​

អ្នក​នាំពាក្យ​ស្ថានទូត​អាមេរិក​ប្រចាំ​កម្ពុជា​ លោក​ Holzer Wesley ​ប្រាប់​វីអូអេ​តាម​សារ​អ៊ីម៉ែល​នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ​នេះ​ថា សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​នៅតែ​បើក​ចំហ​សម្រាប់​ការ​ពិភាក្សា​អំពី​មធ្យោបាយ​ដែល​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​អាច​ធ្វើការ​ជាមួយ​គ្នា​ ដើម្បី​លើក​កម្ពស់​សន្តិសុខ ​និង​សន្តិភាព​ពិភពលោក​និង​តំបន់​ បើទោះ​កម្ពុជា​បាន​លុបចោល​សមយុទ្ធ​យោធា​ទ្វេភាគី​ប្រចាំ​ឆ្នាំ ​កាលពី​ឆ្នាំ​ ២០១៧​ ក៏​ដោយ។​

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖​ «សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​គោរព​អធិប​តេយ្យភាព​កម្ពុជា​ក្នុង​ការ​ជ្រើស​រើស​ដៃគូ​របស់​ខ្លួន​[ដើម្បី​ធ្វើ​សមយុទ្ធ]​ ប៉ុន្តែ​អាមេរិក​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ភាព​ចម្រុះ​នៃ​ដៃ​គូ​យោធា​ និង​តម្លាភាព​ទៅ​លើ​សកម្មភាព​ដែល​អាច​បង្ក​ផល​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​តំបន់»។​

លោក ​មាស នី​ អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​មួយ​រូប​ ថ្លែង​ថា​ ការ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​រវាង​ប្រទេស​កម្ពុជា​និង​ប្រទេស​ដទៃ​ជា​រឿង​ធម្មតា​ទេ។ ​ប៉ុន្តែ​លោក​ថា​ ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែល​ស្និទ្ធ​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​ចិន​កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​ស្ថានភាព​រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ភូមិ​សាស្រ្ត​នយោបាយ។​

លោក​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា៖ ​«ក្នុង​ស្ថានភាព​បែប​នេះ ​បើ​យើង​មាន​តែ​សមយុទ្ធ​ជាមួយ​ចិន​រហូត​ អាហ្នឹង​បាន​ន័យ​ថា​ មិត្តភាព​កម្ពុជា​ចិន​ វា​នឹង​ដើរ​ទៅ ​មិន​ត្រឹម​តែ​សហការ​ផ្នែក​នយោបាយ​ទេ ​ឬ​សេដ្ឋកិច្ច​ទេ ​ប៉ុន្តែ​វា​នឹង​អាច​មាន​ការ​សហការ​ផ្នែក​យោធា​ទៅ​ថ្ងៃ​ខាង​មុខ​ទៀត។​ ខ្ញុំ​គិត​ថា ​អា​នេះ​ជា​ជំហរ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ទេ។ ​ប៉ុន្តែ​ការ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​ អា​ហ្នឹង​ជា​សិទ្ធិ​របស់​ប្រទេស​មួយៗ​ទេ​បាទ។ ប្រសិន​បើ​យើង​មិន​បាន​គិត​គូរ ​ប៉ុន្តែ​ចង់​មិន​ចង់​ យើង​អាច​ធ្លាក់​ទៅ​ក្នុង​គន្លង​ភូមិ​សាស្រ្ត​នយោបាយ»។​

កន្លង​ទៅ ​មន្រ្តី​ជាន់​ខ្ពស់​កម្ពុជា​ធ្លាប់​បាន​បញ្ជាក់​ថា​ សម​យុទ្ធ​យោធា​ជា​មួយ​ចិន​កន្លង​មក​មិន​មែន​ជា​ការ​គំរាម​កំហែង​ប្រទេស​ណា​ទេ ​ហើយ​កម្ពុជា​បើក​ទូលាយ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​ជាមួយ​បណ្តា​ប្រទេស​ផ្សេង​ទៀត​ ប៉ុន្តែ​ប្រទេស​ទាំង​នោះ​ត្រូវ​ស្នើ​មក​ឱ្យ​ស្រប​តាម​គោល​នយោបាយ​កម្ពុជា ​និង​មាន​ផល​ប្រយោជន៍។​

គួរ​រំឭក​ថា​ ចិន​បាន​ជួយ​កម្ពុជា​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ទំនើប​កម្ម​មូលដ្ឋាន​បញ្ជា​ការដ្ឋាន​កងទ័ព​រាម ​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះ​សីហនុ ​ដែល​ជា​ជំនួយ​ឥត​សំណង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ចិន ​និង​សាងសង់​ដោយ​ក្រុម​កងទ័ព​រំដោះ​ប្រជាជន​ចិន។​ ការ​ធ្វើ​ទំនើប​កម្ម​នេះ​ត្រូវ​បាន​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​បង្ហាញ​ការ​សង្ស័យ​ថា​ អាច​ប្រើ​ប្រាស់ ដើម្បី​ធ្វើ​ជា​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​របស់​ចិន​នា​ពេល​ណា​មួយ ​ដើម្បី​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​របស់​ចិន​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ទប់​ទល់​នឹង​អាមេរិក ​ប៉ុន្តែ​កម្ពុជា​បាន​បដិសេធ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់៕​