និស្សិតសាលាព័ត៌មានហ្គ្រែឌី (Grady) នៃសាកលវិទ្យាល័យដ្យរដ្យា (Georgia) សហរដ្ឋអាមេរិកបានរៀនពីបទពិសោធអនុវត្តផ្ទាល់រយៈពេលបីសប្តាហ៍កន្លះតាមរយៈកម្មវិធី Travel Writing in Cambodia។ នេះបើតាមសម្តីរបស់គ្រូជំនួយ ប្រៃអិន គ្រីច (Brian Creech)។
«គោលបំណងនៃការធ្វើដំណើរនេះគឺធ្វើឲ្យមានបទពិសោធដែលទាក់ទងនឹងអ្វីដែលអ្នកយកព័ត៌មានអាជីពត្រូវធ្វើ»។
កម្មវិធីTravel Writing in Cambodia នៃសាកលវិទ្យាល័យដ្យរដ្យា ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ២០១០ ដោយសាស្ត្រាចារ្យ ចន ហ្គ្រីនមែន (John Greenman) ដែលយល់ឃើញថា កម្ពុជាមានវប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏សម្បូរបែប ដែលភាពសម្បូរបែបនេះអាចជួយនិស្សិតឲ្យរកបាននូវរឿងល្អៗសម្រាប់សរសេរ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា វាជាគោលបំណងរបស់សាកលវិទ្យាល័យដ្យរដ្យាក្នុងការផ្តល់ឱកាសធ្វើដំណើរទៅបរទេស និងសរសេរ ដល់និស្សិតរបស់ខ្លួនចំនួន២៥ភាគរយ។ លោកបានបា្រប់វីអូអេថា កម្មវិធីគឺជាឱកាសសម្រាប់អ្នកយកព័តមានថ្មីៗក្នុងការសរសេរអំពីប្រធានបទជាច្រើន។ លោកសាស្ត្រាចារ្យមានប្រសាសន៍ថា និស្សិតនៅក្នុងកម្មវិធីនេះប្រៀបបានទៅនឹងអ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មានអន្តរជាតិ។
«យើងចង់សរសេរអំពីយុវជនយុវនារីដែលតស៊ូដើម្បីការអប់រំថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា អំពីស្ត្រីសហគ្រិនដែលខ្ចីលុយតិចតួចដើម្បីបើកក្រុមហ៊ុន អំពីក្មេងប្រុសជនបទក្រីក្របួសរៀន ហើយពេលបានចំណេះសឹកទៅវិញ អំពីបុរសស្រ្តីបាត់បង់ជើងដោយសារគ្រាប់មីន និងអំពីវប្បធម៌ដែលវិវត្តន៍នៅតាមបណ្តោយបឹងទន្លេសាប ។ល។»។
កម្មវិធីនេះសហការជាមួយក្រុមហ៊ុនJourney Within នៅខេត្តសៀមរាប។ ក្រុមហ៊ុនបង្កើតអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយឈ្មោះថា «ធ្វើដំណើរក្នុងសហគមន៍យើង» ដែលមានគម្រោងជាច្រើន។
លោក ផៃ ណូឡា ប្រធានទេសចរណ៍នៃក្រុមហ៊ុនJourney Within ជួយសម្រួលការធ្វើដំណើររបស់និស្សិតនៃកម្មវិធីTravel Writing in Cambodia។ លោកនិយាយថា កម្មវិធីនេះសំខាន់ណាស់សម្រាប់សហគមន៍នៅសៀមរាប។ លោកណូឡា បញ្ជាក់ថា និស្សិតអាមេរិកមិនត្រឹមតែបង្រៀនភាសាអង់គ្លេស ទឹកស្អាត និងអនាម័យ ដល់សហគមន៍ប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងសរសេរអំពីសហគមន៍ផ្សាយទៅពិភពខាងក្រៅទៀតផង។
«មិនត្រឹមតែការទស្សនាប្រាសាទបូរាណនៅក្នុងតំបន់អង្គរក៏ដូចជាជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋប៉ុណ្ណោះទេ ពួកគាត់បានជួយយ៉ាងច្រើនទៅលើសហគមន៍ទាំងផ្នែកសុខភាព ដូចជាការលាងដៃ ការប្រើប្រាស់ទឹកស្អាត ការដុះសម្អាតធ្មេញ ថែរក្សាខ្លួនប្រាណជាដើម»។ មិនតែប៉ុណ្ណោះទាក់ទងនឹងការសិក្សាក៏ដូចគ្នា គាត់បានមកជួយបង្ហាត់បង្រៀនផ្ទាល់ដល់សិស្សអាហារូបករណ៍ដែលជាគ្រូបង្គោលក្នុងការបង្រៀនសិស្សដទៃទៀតដើម្បីឲ្យគាត់មានជំនាញក្នុងការផ្តល់ការសិក្សាហ្នឹងទៅដល់កូនសិស្សជំនាន់ក្រោយៗផ្សេងទៀត»។
គ្រូជំនួយលោកប្រៃអិន គ្រីច និយាយថា លោកប្រៀបដូចជាអេប៉ុងដែលបឺតយកអ្វីៗគ្រប់យ៉ាង។ លោកថា កម្ពុជាគឺជាទី គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ដែលមានរឿងជាច្រើនត្រូវសរសេរ។ លោកបញ្ជាក់ថា រឿងទាំងឡាយដែលលោកជួបប្រទះទាក់ទងនឹងការណ៍ពិត។ អត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្ត្រអស្ចារ្យណាស់សម្រាប់លោក។
«ប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសខេត្តសៀមរាបគឺទីកន្លែងដ៏ល្អសម្រាប់កម្មវិធីដូចនេះ។ ភាគច្រើនគឺដោយសារវាពេញដោយរឿង ពេញដោយវប្បធម៌ពេញដោយព័ត៌មាន។ សម្រាប់អ្នកដែលចាប់អារម្មណ៍ខាងផ្នែកព័ត៌មាន វាជាទីកន្លែងដ៏អស្ចារ្យ។ គ្រាន់តែនិយាយជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ ស្តាប់រឿងរ៉ាវដែលមាន។ វាមិនមែនជាកន្លែងពិបាកសម្រាប់ជនបរទេសដែលត្រូវយល់ពីរឿងគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍នោះទេ»។
លោក សាមុន រ៉េយ (Sumon Ray) ដែលនិស្សិតឆ្នាំបញ្ចប់ផ្នែកព័ត៌មាននៃសាកលវិទ្យាល័យដ្យរដ្យា និងដែលបានទៅ កម្ពុជាតាមរយៈកម្មវិធីនេះនៅឆ្នាំ២០១១ សរសរអំពីភាពជាបុរសស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នានៅកម្ពុជា។ លោកនិយាយថា កម្មវិធីនេះបានបង្ហាញសារៈសំខាន់នៃបទពិសោធន៍។ លោកថា បទពិសោធន៍បានបង្រៀនលោកអំពីការសា្រវជ្រាវ និងដំណើរការ ធ្វើការដោយឯករាជ្យ និងជាក្រុម ហើយនឹងរឿងជាច្រើនដែលមិនអាចធ្វើបានបើមិនមានផែនការ។ លើសពីអ្វីដែលលោកបានឃើញ លោកថាកម្មវិធីនេះធ្វើឲ្យលោកមានលទ្ធភាពក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយអ្នកមូលដ្ឋាន និងស្វែងយល់អំពីបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់លោកផ្ទាល់។
«ខ្ញុំរៀនបានច្រើនពីប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។ ខ្ញុំរៀនអំពីឃ្លាដែលគេតែងតែប្រើ “ដូចគ្នា តែខុសគ្នា”។ វាពិតណាស់ថា អ្នកដឹងថាយើងទាំងអស់គ្នាដូចគ្នាក្នុងនាមជាមនុស្ស ប៉ុន្តែក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ យើងខុសគ្នា ហើយក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះយើងអាចរស់នៅជាមួយគ្នាបានដោយសុខដុមរមនា»។
លោកភីត ម៉ាក់ដូណលដ៍ (Pete McDonald) ដែលជានិស្សិតឆ្នាំបញ្ចប់ខាងព័ត៌មាន និងដែលបានទៅកម្ពុជាតាមរយៈកម្មវិធី Travel Writing in Cambodia នៅឆ្នាំ២០១១ សរសេរអំពីផលប៉ះពាល់នៃការបាញ់កាំភ្លើងកំសាន្តនៅក្រៅក្រុងសៀមរាប។ លោកភីត បានប្រាប់វីអូអេថា ការធ្វើដំណើរទៅកម្ពុជាគឺជាបទពិសោធដ៏អស្ចារ្យ ដែលបានជួយគាត់ឲ្យរៀបចំខ្លួនសម្រាប់ជីវិតវិជ្ជាជីវៈនាពេលអនាគត។
«អាជីពណាដ៏ដោយដែលខ្ញុំនឹងមាន ការដែលមានបទពិសោធដូចនេះ ដែលផ្តល់ឱកាសដល់អ្នកឲ្យបានឃើញវប្បធម៌ផ្សេងៗ ស្វែងយល់អំពីរបៀបដែលមនុស្សផ្សេងៗប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នា ភាសាដែលគេប្រើ អ្វីដែលសំខាន់សម្រាប់គេ របៀបរស់នៅរបស់គេដែលខុសពីរបៀបរស់នៅរបស់យើងនៅអាមេរិក។ ការយល់ដឹងអំពីរឿងទាំងនេះនឹងជួយនៅក្នុងវិស័យជាច្រើន។ ខ្ញុំពិតជាយល់ថា បទពិសោធន៍វប្បធម៌នេះនឹងជួយខ្ញុំនៅគ្រប់កន្លែងដែលខ្ញុំនៅ»។
និស្សិតនៅក្នុងកម្មវិធីត្រូវចូលថ្នាក់ពេលព្រឹកដើម្បីរៀនបច្ចេកទេសនៃការសរសេរព័ត៌មាន និងដាក់ផែនការក្នុងការអនុវត្តបច្ចេកទ្ទេស។ ពួកគេបានទស្សនាកន្លែងប្រវត្តិសាស្ត្រនៅខេត្តសៀមរាប និងភ្នំពេញ។ ក្នុងរយៈពេលបីសប្តាហ៍ និស្សិតត្រូវសរសេរអត្ថបទប្រហែលប្រាំ ឬប្រាំមួយដោយផ្អែកលើអ្វីដែលគេបានឃើញ។ សម្រាប់គម្រោងចុងក្រោយ និស្សិតម្នាក់ៗត្រូវសរសេរអត្ថបទវែងមួយអំពីប្រធានបទដែលគេជ្រើសរើស។ អត្ថបទទាំងនោះត្រូវបានផ្សាយតាមអ៊ីនធឺណិតដែលមានអាសយដ្ឋានៈ travelwritingincambodia.wordpress.com