ក្រុមសមាជិកសភាអាមេរិកមួយចំនួនបានប្រមើលមើលឃើញថាតំបន់អាស៊ានគឺជា ប្លុកយុទ្ធសាស្ត្រដ៏សំខាន់ ដែលរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវការចាំបាច់ធ្វើទំនាក់ ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យជាច្រើនខ្លាំងជាងពេលមុនៗ ខណៈដែល ឥទ្ធិពលចិនចេះតែកើនឡើងខ្លាំងទៅៗ។
លោកស្រី អាន វែកនឺ (Ann Wagner -R-MO) សមាជិកសភាគណបក្សសាធារណរដ្ឋ មកពីរដ្ឋ មីសួរី (Missouri) ដែលជាសហប្រធាន គណៈកម្មាការ Asean Caucus នៃ គណៈគម្មាការការបរទេសសភាបានអះអាងថា៖
«តំបន់អាស៊ានគឺពិតជាតំបន់យុទ្ធសាស្ត្រស៊ីជម្រៅមួយ ហើយនឹងមានសារៈសំខាន់ ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក ហើយជាតំបន់ដែលមានកំណើនឥទ្ធិពល ពិភពលោក»។
បន្ថែមពីលើសេដ្ឋកិច្ចពាណិជ្ជកម្ម លោកស្រី Ann Wagner ដែលជាអ្នកធ្វើសេចក្តីស្នើច្បាប់ស្តីអំពីអាស៊ីអាគ្នេយ៍ហៅថា South East Asia Act ឬហៅថា H.R. 6828 កាលពី ថ្ងៃទី១៣ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១៨នោះ បានជម្រុញដល់រដ្ឋបាលលោកប្រធានាធិបតី ត្រាំ បញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់ ធានាយុទ្ធសាស្ត្រ និងគោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ចំពោះអាស៊ាននិងប្រទេសជាសមាជិកទាក់ទងនឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច សន្តិភាព សន្តិសុខ ស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ និង តំបន់ឥណ្ឌូ បាស៊ីហ្វ៊ិក ។
លោកស្រីថាលោកស្រីបានប្រាប់ឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក បង្កើតយុត្តិសាស្ត្រ គ្រប់ជ្រុងជ្រោយដើម្បីធ្វើការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងតំបន់អាស៊ាន រួមទាំងព័ត៌មាន អំពីសម្ព័ន្ធមិត្ត ដៃគូ ការធ្វើវិនិយោគ ការអភិវឌ្ឍន៍ គម្រោងអំពីសិទ្ធិមនុស្ស កិច្ចសហ ប្រតិបត្តិការសន្តិសុខ សន្តិសុខផ្នែកថាមពល ការកសាងសមត្ថភាព ការអនុវត្តន៍ច្បាប់ អន្តរជាតិ និង ការដាក់ទណ្ឌកម្ម ហើយនឹងការបង្កើតកិច្ចសហការផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម ដែលមានបញ្ចូលជាមួយនឹងការវាយតម្លៃអំពីការផ្តល់ថវិកាផងដែរ។
«សហការីរបស់ខ្ញុំ និងខ្ញុំ ប្តេជ្ញាដើម្បីពង្រីកពាណិជ្ជកម្មជាមួយនឹងតំបន់ ហើយផ្តល់ ថវិកាដល់កម្មវិធីអង្គការសង្គមស៊ីវិលដើម្បីពង្រឹងនីតិរដ្ឋនិយាយដោយត្រង់ទៅគឺ ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ហើយនឹងពង្រឹងសេរីភាពព័ត៌មាន ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និង សេរីភាព នាវាចរណ៍ ការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយនិស្សិត អ្នកជំនាញវិជ្ជាជីវៈផ្សេងៗមកពីជុំវិញ តំបន់។ នោះគឺជាគោលបំណងរបស់យើង»។
ថ្លែងប្រាប់ VOA នៅក្រោយពីលោកចូលរួមថ្លែងសុន្ទរកថាក្នុងកម្មវិធីអាស៊ានសំខាន់
ចំពោះអាមេរិក និងអាមេរិកសំខាន់ចំពោះអាស៊ាននៅឯរដ្ឋសភាកាលពីថ្ងៃអង្គារសប្តាហ៍មុន លោក ថេត យូហូ (Ted Yoho) សមាជិករដ្ឋសភានៃគណបក្សសាធារណ រដ្ឋមកពីរដ្ឋ Florida បានធ្វើការកត់សម្គាល់អំពីសារៈសំខាន់ដែលរដ្ឋបាលលោក ត្រាំ ត្រូវមានទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការខ្លាំងថែមទៀត ជាកម្រិតយុទ្ធសាស្ត្រក្នុង វិស័យជាច្រើនរាប់ទាំងសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម សន្តិសុខ វប្បធម៌ជាដើម។
«ដៃគូយុត្តិសាស្ត្រ នឹងក្លាយជារឿងសំខាន់ជាងមុន នៅពេលដែលចិនបន្តភាពក្រអឺត ក្រទមរបស់ខ្លួននិងពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនក្នុងតំបន់ ឥណ្ឌូ ប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក គំរាមកំហែង ដល់ប្រទេសអាស៊ាន។ ហើយខ្ញុំនឹងមិននិយាយច្រើនអំពីរឿងនេះទេ ដោយសារតែខ្ញុំ ជាអ្នកប្រឆាំងនឹងបញ្ហានេះយ៉ាងខ្លាំង។ ខ្ញុំជឿថារឿងដែលសំខាន់បំផុតដែលសហរដ្ឋ អាមេរិកអាចធ្វើបានសម្រាប់អាស៊ានគឺការបង្ហាញការគាំទ្ររបស់យើងហើយមាន វត្តមានក្នុងតំបន់។ ខ្ញុំគិតថាលោកអ្នកនឹងឃើញរឿងនេះនឹងដំណើរការទៅមុខក្នុង រដ្ឋបាលនេះនិងរដ្ឋបាលបន្ទាប់»។
លោក ថេត យូហូ ដែលចង់ឲ្យមានច្បាប់ទាក់ទងនឹងពាណិជ្ជកម្មជាមួយអាស៊ាន កើត ឡើងផងនោះបានបន្ថែមថាអាស៊ាននិងសហរដ្ឋអាមេរិកមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាលើបញ្ហាជាច្រើនយូរមកហើយ។
«អាស៊ានបានក្លាយជាប្លុកនាំមុខ និង ជាសហគមន៍កសាងនិងតំបន់អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច ស្ថិរភាពតំបន់ ឥណ្ឌូ ប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក។ ប្លុកអាស៊ានបានបង្កើតទំនាក់ទំនងជិតដិត ជាមួយ សហរដ្ឋអាមេរិក ហើយចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៧ មក អាស៊ាននិងសហរដ្ឋអាមេរិកបាន ធ្វើកិច្ចសហប្រតិ្តបត្តិការលើបញ្ហាជាច្រើនចាប់ពីបញ្ហាសន្តិសុខ និង ការមិនសាយ ភាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែ»។
តំបន់អាស៊ាន១០ប្រទេស ដែលក្នុងនោះ មានកម្ពុជាផងនោះ មានពលរដ្ឋសរុប ជាង ៦៥០ លាននាក់។ ហើយបើតាមតួលេខរបស់អង្គការបី ដែលរួមគ្នាសម្ពោធសៀវភៅ ស្តីពី អាស៊ានសំខាន់សម្រាប់អាមេរិកនិងអាមេរិកសំខាន់សម្រាប់អាស៊ាន ដែលរៀប ចំដោយ«ក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច អាមេរិក អាស៊ាន» មជ្ឈមណ្ឌល «East West Center» ក្នុងប្រទេសអាមេរិក និង វិទ្យាស្ថាន «ISEAS Yousof Ishak Institute» នៃប្រទេស សីង្ហបូរី បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថាប្លុកអាស៊ានទាំង១០ប្រទេស មានផលិតផលសរុបក្នុង ស្រុក GDP ដល់ទៅ ២.៨ លាន លាន ដុល្លារអាមេរិក ហើយជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចទី៣ ក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូ ប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក បន្ទាប់ពីចិន និង ឥណ្ឌា។ ហើយអាស៊ានជាទីតាំងសំខាន់ សម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក ដែលបង្កើតចំណូលសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មឆ្លងកាត់ តំបន់ដល់ទៅ ៣.៤ លាន លាន ដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំៗ អាមេរិកនាំចូលទំនិញនិងសេវាកម្មទៅកាន់អាស៊ានដែលមានទឹកប្រាក់ ដល់ទៅ ១០៥ ពាន់លានដុល្លារ ក្រៅពីមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាច្រើនរួមទាំង សេដ្ឋិកច្ច សន្តិសុខ ការទូត ផងនោះ។
នៅក្នុងសៀវភៅអាស៊ានដដែលបានទស្សទាយថា អាស៊ាននឹងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ៥.៥ ភាគរយ ក្នុងមួយឆ្នាំ ហើយនឹងក្លាយជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចធំបំផុត ទី៤ក្នុងពិភពលោក នៅឆ្នាំ២០៥០។
ថ្លែងក្នុងវេទិកាស្តីពីអាស៊ាននៅឯអគាររដ្ឋសភាដែលមានការចូលរួមជាច្រើនពីស្ថាប័ន រដ្ឋ ឯកជន និង តំណាងទូតអាស៊ានមួយចំនួន រួមទាំងកម្ពុជាផងនោះ លោក MAHENDRA SIREGAR ឯកអគ្គរដ្ឋទូតឥណ្ឌូនេស៊ីប្រចាំប្រទេសអាមេរិកបានថ្លែងពី សក្តានុពលតំបន់អាស៊ាននិងការបើកចំហរសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម សន្តិសុខ ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។
«តំបន់ប្រកបដោយយុត្តិសាស្ត្រនេះគឺផ្តល់ឳកាសដ៏ធំធេងសម្រាប់ការវិនិយោគផ្នែកប្រព័ន្ធហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការតភ្ជាប់នានា ដែលជាកន្លែងក្រុមហ៊ុនអាមេរិកជាច្រើន និងអ្នកវិនិយោគ មានបំណងក្នុងការចូលរួម។ ហើយខ្ញុំសូមបញ្ជាក់អំពីសារៈសំខាន់ នៃច្បាប់មួយហៅថា BUILD ACT ឬ ជាច្បាប់ស្តីពីការប្រើប្រាស់វិនិយោគឲ្យប្រសើរឡើងដើម្បីការអភិវឌ្ឍន៍ ក្នុងការសម្រួលឲ្យមានវិនិយោគច្រើនលើគម្រោងហេដ្ឋារចនា សម្ព័ន្ធដែលអាចទទួលបានប្រាក់ចំណាយនោះ»។
លោក អេឡិចសាន់ឌឺ ហ្វេលមែន (ALEXANDER C FELDMAN) ជាប្រធានក្រុម ប្រឹក្សាពាណិជ្ជកម្មអាមេរិក អាស៊ាន បានថ្លែងថាតំបន់អាស៊ានគឺជាប្លុកដ៏សំខាន់បំផុតមួយក្នុងពិភពលោកសម្រាប់ការវិនិយោគ ហើយលោកមានក្តីរំពឹងថារដ្ឋាភិបាល អាមេរិកនឹងគិតគូរបន្ថែមអំពីតំបន់នេះ។
«ខ្ញុំគិតថារដ្ឋបាលសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះតំបន់អាស៊ាន ហើយនឹងចំពោះ តំបន់ឥណ្ឌូ ប៉ាស៊ីហ្វ៊ិក ហើយយុទ្ធសាស្ត្រនោះនឹងផ្តល់ឲ្យអាមេរិកមានទំនាក់ទំនងជិតដិតជាមួយតំបន់អាស៊ាន»។
លោកអះអាងថាតំបន់អាស៊ានមានវប្បធម៌ចម្រុះ មានជំនាញនិង ទេព្យកោសលច្រើន ដែលលោកគិតថា ក្រុមហ៊ុនអាមេរិកាំងចូលចិត្តពលរដ្ឋអាស៊ាន ស្រឡាញ់តំបន់ដែល មានយុវជនរាប់រយលាននាក់ជាធនធានមនុស្សគឺច្រើនជាងពលរដ្ឋអាមេរិកទៅទៀត។
«ពាណិជ្ជកម្មសំខាន់ណាស់សម្រាប់អាមេរិក។ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអាស៊ាន អាមេរិកមាន ជាង១០០ពាន់លានក្នុងមួយឆ្នាំ ហើយមានរដ្ឋចំនួន២២ក្នុងប្រទេសអាមេរិក មាន ពាណិជ្ជកម្មជាង១ពាន់លានក្នុងមួយឆ្នាំជាមួយនឹងអាស៊ាន»។
លោកបានបន្ថែមសេចក្តីថា ពាណិជ្ជកម្មអាស៊ានជាមួយអាមេរិកមានច្រើនជាងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរវាងអាមេរិក ជាមួយនឹងប្រទេសធំៗចំនួន៤ គឺ ចិន ឥណ្ឌា ជប៉ុន និងកូរ៉េ ខាងត្បូង។
នៅឯកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ានក្នុងទីក្រុងបាងកកលោក Mike Pompeo រដ្ឋមន្ត្រីការ បរទេសអាមេរិក បានជំរុញដល់ប្រទេសអាស៊ានឲ្យជឿទុកចិត្តសហរដ្ឋអាមេរិកដោយ បានបញ្ជាក់ថាសហរដ្ឋអាមេរិកជាច្រើនទសវត្សរ៍មកនេះបាននាំឲ្យសម្ព័ន្ធមិត្តធ្វើឲ្យ តំបន់អាស៊ីដើរចេញពីភាពក្រីក្រទៅកាន់ភាពរីកចម្រើន ក្រៅពីបានបញ្ជាក់ពីយុទ្ធ សាស្ត្រឥណ្ឌូ ប៉ាស៊ីហ្វ៊ិករបស់រដ្ឋបាលលោក ត្រាំនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ាននៅទីក្រុងបាងកក និង រិះគន់គោលនយោបាយចិន ចំពោះតំបន់ផងនោះ។
