ដោយ Andre de Nesnera
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ រដ្ឋបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតី អូបាម៉ា (Obama) បានប្រកាសអំពីផែនការដាក់ពង្រាយប្រព័ន្ធការពារកាំជ្រួចផ្លោងនៅក្នុងរដ្ឋអាឡាស្កា (Alaska)។ ប៉ុន្តែ ដូចដែល Andre de Nesnera អ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មានជាន់ខ្ពស់របស់វីអូអេរាយការណ៍ពីទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន (Washington) បានឲ្យដឹងថា ស្របពេលជាមួយគ្នានេះដែរ រដ្ឋបាលសហរដ្ឋអាមេរិក បានលុបចោលផ្នែកដ៏សំខាន់នៃប្រព័ន្ធការពារកាំជ្រួច ដែលមានមូលដ្ឋាននៅអឺរ៉ុប។
ផែនការរបស់លោក អូបាម៉ា អំពាវនាវឲ្យមានការបោះទីតាំងប្រព័ន្ធបាញ់ទម្លាក់កាំជ្រួចចំនួន១៤កន្លែង នៅរដ្ឋអាឡាស្កា ដើម្បីការពារតំបន់ឆ្នេរខាងលិចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ពីប្រទេសកូរ៉េខាងជើង ដែលត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការគំរាមកំហែងមួយ ដោយសារតែភាពជឿនលឿនទៅមុខរបស់ប្រទេសនេះ លើផ្នែកអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងបច្ចេកវិទ្យាកាំជ្រួច។ ផែនការនេះក៏អំពាវនាវឲ្យមានការដាក់ពង្រាយរ៉ាដារមួយនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុនផងដែរ។
ចំណែកភាគីអឺរ៉ុបឯណោះវិញ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៩មក រដ្ឋបាលសហរដ្ឋអាមេរិក បានចូលរួមក្នុងកម្មវិធីមួយ ដែលមានបួនដំណាក់កាល ដែលបានប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបាញ់ទម្លាក់កាំជ្រួចដែលមានមូលដ្ឋាននៅលើសមុទ្រនិងនៅលើដីគោក។ ក្រុមអ្នកជំនាញនិយាយថា វាជាផែនការប្រកបដោយភាពបត់បែនច្រើនជាងផែនការដែលត្រូវបានគាំទ្រដោយអតីតប្រធានាធិបតី ហ្សច ដាប់ប៊ែលយូ ប៊ូស (George W. Bush)។
ប៉ុន្តែ ឥឡូវនេះ រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក បានសម្រេចលុបចោលដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃគម្រោងការពារកាំជ្រួចនៅអឺរ៉ុប ដែលត្រូវបានស្គាល់ថាជា «ដំណាក់កាលទី៤»។
លោក ចូ ស៊ីរិនស៊ីអូណេ (Joe Cirincione) គឺជាប្រធានមូលនិធិផ្លៅស៊ែរ (Ploughshares Fund) ដែលជាអង្គការឯកទេសខាងគោលនយោបាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។
«ផ្នែកដ៏ចម្រូងចម្រាស់របស់កម្មវិធីនេះ គឺផែនការតម្លើងប្រព័ន្ធបាញ់ទម្លាក់កាំជ្រួចដ៏ទំនើបជាងមុននៅក្នុងដំណាក់កាលទី៣និងទី៤។ ផែនការនេះបានចាប់ផ្តើមធ្វើឲ្យប្រទេសរុស្ស៊ីមានការព្រួយបារម្ភ។ ពួកគេគិតថា ប្រព័ន្ធបាញ់ទម្លាក់កាំជ្រួច«ដំណាក់កាលទី៤»នេះ ដែលជាប្រព័ន្ធយ៉ាងធំធេងនិងមានល្បឿនលឿន អាចមានលទ្ធភាពបាញ់ទម្លាក់កាំជ្រួចរយៈចម្ងាយឆ្ងាយរបស់រុស្ស៊ី ប្រសិនបើប្រព័ន្ធនេះអាចដំណើរការបានល្អនោះ។ នោះគឺជាអ្វីដែលពួកគេបានជំទាស់»។
អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ប្រព័ន្ធការពារកាំជ្រួចផ្លោង ដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលមានមូលដ្ឋាននៅអឺរ៉ុប នៅតែជាបញ្ហាប្រទាំងប្រទើសរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ី។
លោក ស៊ាន ខេ (Sean Kay) អ្នកជំនាញខាងការគ្រប់គ្រងអាវុធនៅឯសាកលវិទ្យាល័យអូហាយយ៉ូ វ៉េសឡេយ៉ាន (Ohio Wesleyan University) និយាយថា ទីក្រុងម៉ូស្គូជឿថា ផែនការរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក មានគោលដៅចុងក្រោយទៅលើប្រទេសរុស្ស៊ីតែប៉ុណ្ណោះ។ ទស្សនៈមួយនេះត្រូវបានសហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រទេសលោកខាងលិចផ្សេងទៀតបដិសេធ។
«រុស្ស៊ីបានពឹងផ្អែកកាន់តែខ្លាំងឡើង ទៅលើការគំរាមកំហែងផ្នែកអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន ដោយសារតែសមត្ថភាពផលិតអាវុធធម្មតារបស់ខ្លួនមានភាពអន់ថយយ៉ាងខ្លាំង ចាប់តាំងពីចុងនៃសង្គ្រាមត្រជាក់មក។ បណ្តាប្រទេសដែលមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ មានការព្រួយបារម្ភអំពីសមត្ថភាពរបស់ប្រទេសដទៃទៀត ក្នុងការធ្វើឲ្យមានអព្យាក្រិតភាពសមត្ថភាពក្នុងការវាយប្រហារឬការការពារខ្លួនដោយនុយក្លេអ៊ែរ ដោយសារតែសមត្ថភាពនុយក្លេអ៊ែរនេះអាចបណ្តាលឲ្យពួកគេងាយទទួលរងនូវការវាយប្រហារដោយមិនដឹងខ្លួន»។
នៅក្នុងការប្រកាសអំពីការលុបចោល «ដំណាក់កាលទី៤» នៃប្រព័ន្ធការពារកាំជ្រួចនៅអឺរ៉ុប រដ្ឋបាលរបស់លោកអូបាម៉ា បានលើកឡើងអំពីបញ្ហានៃភាពតានតឹងផ្នែកថវិការ។
ប៉ុន្តែ លោក ស៊ាន ខេ បានពិនិត្យឃើញការពន្យល់ផ្សេងទៀត។
«ហេតុផលដែលនាំឲ្យពួកគេអាចបោះបង់ចោលបច្ចេកវិទ្យា នាពេលឥឡូវនេះ ឬយ៉ាងហោចណាស់ បោះបង់ចោលផ្នែកខ្លះនៃផែនការនោះ គឺដោយសារតែបច្ចេកវិទ្យាសម្រាប់ផែនការនោះមិនមានអតិ្ថភាពផង។ វាមិនមានអត្ថិភាពទេនៅក្រោមផែនការរបស់លោក ប្រធានាធិបតី ប៊ូស។ វាមិនមានអត្ថិភាពទេនៅក្រោមផែនការរបស់លោក អូបាម៉ា។ វាគ្រាន់តែជាសមត្ថភាពជាការសន្មត់មួយថា បច្ចេកវិទ្យានោះនឹងត្រូវបានដាក់ពង្រាយនាពេលអនាគត។ ដូច្នេះ យើងពិតជាមិនបានបោះបង់អ្វីចោលនោះទេ។ យើងនឹងបោះបង់ចោលផែនការនេះ នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
សម្រាប់ប្រតិកម្មតបពីដំបូងរបស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងម៉ូស្គូ ចំពោះវិធានការរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនរបស់រុស្ស៊ី បាននិយាយថា គោលជំហររបស់រុស្ស៊ីលើប្រព័ន្ធការពារកាំជ្រួច នៅតែគ្មានការផ្លាស់ប្តូរ៕
ប្រែសម្រួលដោយ លី សុខឃាង
