ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​រក្សា​ជំហ​ចោទ​ប្រកាន់​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​០០៣​និង​០០៤


សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​សាលាក្តី​ខ្មែរក្រហម​ភាគី​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ ​លោក​ អាន់ឌ្រូ ខេយលី​ (Andrew Cayley)។
សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​សាលាក្តី​ខ្មែរក្រហម​ភាគី​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ ​លោក​ អាន់ឌ្រូ ខេយលី​ (Andrew Cayley)។

សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​សាលាក្តី​ខ្មែរក្រហម​ភាគី​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ ​លោក​ អាន់ឌ្រូ ខេយលី​ (Andrew Cayley) ​ការពារ​ការចោទ​ប្រកាន់​របស់​លោក​ ទោះបី​មាន​ការច្រានចោល​ពី​អតីត​កម្មាភិបាល​ខ្មែរក្រហម​ឬ​ក្រុមជនសង្ស័យ​ក្នុង​សំណុំរឿង​បន្ថែម​០០៣​និង​០០៤​ខ្លះ​ថា​ពួកគេ​ទទួលរង​ការចោទប្រកាន់​មិនត្រឹមត្រូវ​ពី​បទកាប់សម្លាប់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្នុង​សម័យ​ខ្មែរក្រហម​នៅ​ទសវត្សរ៍​១៩៧០​ក្តី។​ លោក​ព្រះរាជអាជ្ញា​ អាន់ឌ្រូ ខេយលី​ អះអាង​ដោយផ្ទុះ​សំណើច​តិចៗថា​ ការបដិសេធ​ដូច្នេះ​គឺជា​រឿង​ធម្មតា។

«បាទ​! សុំ​សង្កេត​មើល​ចុះ។​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ជា​ការ​ធម្មតា​ទេ​ មនុស្ស​ដែល​ត្រូវ​ចោទ​ប្រកាន់​អំពី​បទ​ឧក្រិដ្ឋ​ធ្ងន់ៗ​ តែង​តែ​បដិសេធ​ពាក្យ​ចោទ​ទាំង​នោះ»។

លោក​ អាន់ឌ្រូ ខេយលី​បានថ្លែង​ដូច្នេះ​ប្រាប់វីអូអេ​សំឡេង​សរអា​ កាលពី​សប្តាហ៍​កន្លង​ទៅក្នុង​កិច្ចសម្ភាស​ជាពិសេស​មួយនៅ​ឯ​សាកលវិទ្យាល័យ​ Rutgers ​រដ្ឋNew Jersey ​សរអា​ពេល​លោក​ធ្វើបទឧទ្ទេសនាម​ អំពី​រឿង​សាលាក្តី​ខ្មែរក្រហម​ទៅកាន់​ក្រុមនិស្សិត ​និង ​សាស្ត្រាចារ្យ​អាមេរិកាំង។

សំណុំរឿង​០០៣​និង​០០៤​មានជនជាប់​ចោទ៥នាក់​ដែលជា​កម្មាភិបាល​ខ្មែរក្រហម​ថ្នាក់​កណ្តាល។​ ជនសង្ស័យ​ទាំងនេះ​ត្រូវគេផ្សាយ​ឈ្មោះឲ្យដឹង​ក្រោយពី​មានការ​បែកធ្លាយ​ឯកសារ​សម្ងាត់​របស់​ តុលាការ។​ ជនទាំងនោះ​មាន​ លោក ស៊ូ ម៉េត​ ជា​អតីត​មេបញ្ជាការ​កងពល​៥០២​ទទួល​បន្ទុក​ផ្នែក ​ទ័ពអាកាស​ផងដែរ​ និង​ លោក​ មាស មុត​ មេបញ្ជាការ​កងពល​១៦៤​ លោក​ យឹម ទិត​ ជាអតីត​ប្រធាន ​ស្តីទី​ភូមិភាគ​ពាយ័ព្យ​ លោក​ អោម អាន​ ឬ​ តាអាន​ អនុប្រធាន​តំបន់មជ្ឈិម​និង​អ្នកស្រី​អ៊ឹម ចែម​គណៈ ស្រុក​ព្រះនេតព្រះ។ ​ពួកគេ​ត្រូវចោទ​ប្រកាន់​ដោយ​សហ​ព្រះរាជអាជ្ញា​អ.ស.ប​ពីបទ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​សង្រ្គាម​ ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ប្រឆាំង​នឹង​មនុស្សជាតិ​ ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ប្រល័យពូជ​សាសន៍​ និង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ជាច្រើន​ទៀត​ ដែលមាន​ការកាប់​សម្លាប់​ពលរដ្ឋខ្មែរ​ស្លូតត្រង់​ជាច្រើន​ពាន់នាក់ ​និង​ជាច្រើន​ម៉ឺននាក់​សម្រាប់​ជនសង្ស័យខ្លះនៅ​ចន្លោះ​ឆ្នាំ​១៩៧៥ ​និង ​១៩៧៩។ នេះជា​ការបញ្ជាក់​នៃ​ដីកា​បញ្ជូន​រឿងឲ្យ​ស៊ើបសួរ​ក្នុង​សំណុំរឿង​០០៣​និង​០០៤​ ឬ​ ជាឯកសារ​សម្ងាត់​របស់​សហ​ព្រះរាជអាជ្ញា​ផ្ញើ​ជូន​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេត​កាលពី​ខែវិច្ឆិកា​ឆ្នាំ​២០០៨​ដែល​វីអូអេ​ទទួល​បាន។ ឯកសារ​សម្ងាត់​ដដែល​នោះ​បានរៀបរាប់​ពីតួនាទី​ ការពាក់ព័ន្ធ​យ៉ាង​លម្អិត​របស់​ជន​សង្ស័យ​នីមួយៗ។ ឯកសារ​ដដែលបាន​បញ្ជាក់​ថា​អ្នកស្រី​ អ៊ឹម ចែម​ អាយុ៦៥ឆ្នាំ​ជាអតីត​ចៅហ្វាយ​ស្រុក​ព្រះនេតព្រះ​នៅក្នុង​ខេត្តនៅ​ភាគពាយ័ព្យ​និងធ្លាប់​ជា​ប្រធាន​គុក​ភ្នំត្រយូង​ដែលមាន​មនុស្ស​យ៉ាងតិច​៤០.០០០​នាក់​ស្លាប់។ ​ដីកា​សន្និដ្ឋាន​របស់​សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​ដដែល ​ដែលវីអូអេផ្នែក​ខេមរ​ភាសា​ទទួលបាន​ពី​ប្រភព​ស្និទ្ធ​នឹង​តុលាការ​(ដែល​សុំ​លាក់​ឈ្មោះ​ព្រោះជារឿង​រសើប​នោះ)​ សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​អន្តរជាតិ​ចោទប្រកាន់​ជា​បឋម​ថា​ អ្នកស្រី​អ៊ឹម ចែម​មាន​ជាប់​ទាក់ទិន​នឹង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ជាច្រើន​មានដូច​ជា​មនុស្សឃាត ​ធ្វើទារុណកម្ម​ ធ្វើទុក្ខ​បុកម្នេញ​ផ្នែក​សាសនា​ជាពិសេស​ជនជាតិចាម​ ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ប្រឆាំង​មនុស្សជាតិ​ដូច​ជនសង្ស័យ​ផ្សេងទៀត​ក្នុង​សំណុំរឿង​០០៣​ និង​០០៤។

ក៏ប៉ុន្តែ​ថ្លែងប្រាប់​វីអូអេ​ផ្នែក​ខេមរភាសា​កាលពី​ពាក់កណ្តាល​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ២០១១​ ក្នុង​កិច្ចសម្ភាស​ជាពិសេស​ដ៏កម្រ​មួយ​នៅផ្ទះ​របស់​អ្នកស្រី​នៅក្នុង​ស្រុក​អន្លង់វែង​ខេត្ត​ឧត្តរមានជ័យ​អ្នកស្រី ​អ៊ឹម ចែម ​បានថ្លែង​ថា​ការចោទ​ប្រកាន់​អ្នកស្រី​ថា​មានជាប់​ទាក់ទិន​នឹង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​នានា​សម័យ​ខ្មែរក្រហម​គឺជារឿង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ខុសពី​ការណ៍​ពិត​ ជារឿង​ចោទ​សម្លាប់​អ្នកស្រី​ឲ្យ​អស់​ជីវិត។

«អស់ជីវិត​ដូចថា​ចោទខ្ញុំ​គ្រប់គ្រង​គុកអី​ ខ្ញុំអត់បាន​ដឹងផង។​ បើអញ្ចឹង​ព្រះរាជ​អាជ្ញា នេះថា​ខ្ញុំនេះ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​អាក្រក់​ យក(ខ្ញុំ)​ទៅ​តុលាការ​ កាត់ទោស​អញ្ចឹងទៅ​ ខ្ញុំមិនត្រូវអស់​ជីវិត​ហើយ»។

អ្នកស្រី​អ៊ឹម ចែម​បានអះអាង​បន្ត​ថា​អ្នកស្រី​ជា​អ្នកចូល​ទៅ​គ្រប់គ្រង​ថ្មី​គ្មានជាប់​ទាក់ទិន​នឹង​អំពើ ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ហើយ​ក៏​មិន​ដឹងពី​អំពើ​កាប់​សម្លាប់​នោះ​ដែរ។

«មូលហេតុ​ដែលខ្ញុំ​ថាអត់ដឹង​គឺអត់ដឹង​មែន។ តែអ្នក​ដែល​ទទួល​មុនខ្ញុំ​គេប្រព្រឹត្ត​ក៏ ​ខ្ញុំ​អត់ដឹង​ព្រោះខ្ញុំ​ទៅ​ពីឆ្ងាយ​ទៅ​ខ្ញុំ​គិតតែ​ទៅ​ដើម្បី​បំផុស​ ផ្សព្វផ្សាយ​ឲ្យ​ប្រជាជន​ខំ​ដាំដុះ​ ខំធ្វើ​ ខំ​ដក​ខំ​ស្ទូង​ដើម្បី​ចិញ្ចឹម​ជីវិត​កូនចៅ​តែប៉ុណ្ណឹង។​ ភារកិច្ច​ខ្ញុំ​មានតែ​ដឹកនាំ ​ប្រជាជន​ធ្វើស្រែ​ធ្វើចំការ​ដើម្បីចិញ្ចឹម​ជីវិតតែ​ប៉ុណ្ណឹង។​ ឯរឿង​អីទៀត​គេធ្វើមុន​មកខ្ញុំ ​អត់ដឹង»។

ជនសង្ស័យ​ម្នាក់ទៀត​គឺ តា អាន ឬ ​អោម អាន​អាយុ​៧៨ឆ្នាំ​ជា​អតីត​អនុប្រធាន​តំបន់​មជ្ឈិម​ ឬ​ខេត្ត​កំពង់ចាម​ដែល​មាន​មនុស្ស​ជាង​១៥០.០០០​នាក់​ស្លាប់​ក្នុង​របប​ខ្មែរក្រហម។ ជិត​ពាក់​កណ្តាល​នៃ​ចំនួន​នេះ​ជា​ជនជាតិ​ចាម។ ​បើ​យោងតាម​ដីកា​សន្និដ្នាន​ជា​សម្ងាត់​របស់​សហព្រះរាជ​អាជ្ញា​បរទេស​ដែល​វីអូអេ​ខ្មែរ​ទទួល​បាន​ពី​ប្រភព​ស្និទ្ធ​នឹង​តុលាការ​ខ្មែរក្រហម​បានភ្ជាប់​លោក​ អោម អាន​ទៅនឹង​បទឧក្រិដ្ឋកម្ម​នា​សម័យ​នោះ។

តែថ្លែង​ប្រាប់វីអូអេ​ខ្មែរកាលពី​ល្ងាចថ្ងៃ២៧​ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ២០១១​ ក្នុងកិច្ចសម្ភាស​ជាពិសេស​ដ៏កម្រ​មួយ នៅផ្ទះ​របស់​លោក​នៅក្នុង​ភូមិ​មួយ​ជាប់នឹង​ផ្លូវធំ​មួយ​ នៃ​ស្រុកកំរៀង​ ខេត្ត​បាត់ដំបង​ តា អាន ​បដិសេធ​ ពី​ការជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បទឧក្រិដ្ឋ​សម័យ​ខ្មែរក្រហម​ដែល​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​បានចោទ​ប្រកាន់នោះ។ តា អាន​បាន​ថ្លែង​ថា ​លោក​មិន​ព្រួយ​បារម្ភ​នឹង ​តុលាការ​ និង​យមបាល​ដែល​កាត់ទោស​មនុស្ស​ មាន​បាប​ និង​ប្រព្រឹត្ត​អាក្រក់​បន្ទាប់​ពី​ស្លាប់​ទៅ​នោះ​ទេ។

«បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ក៏​ខ្ញុំ​អត់ភ័យ​នឹង​តុលាការ។ ទៅអនាគត​ទៀត​ ពេល​ខ្ញុំ​ស្លាប់ ​ក៏​ខ្ញុំ​អត់​ភ័យ​នឹង​យមបាល។​ អត់ភ័យទេ។​ បុណ្យ​ឥឡូវ​ខ្ញុំ​ធ្វើ។​ សីល​ខ្ញុំ​កាន់។​ ពី​មុន​មក ខ្ញុំ​អត់​មាន​កាប់​សម្លាប់។​ ខ្ញុំ​ខ្លាច​យមបាល?​ ខ្ញុំ​អត់​ខ្លាច​ទេ»។

តា អាន​ថ្លែង​ដូច្នេះ​ដោយ​យោង​ថា លោក​បាន​ផ្លាស់​ពី​ខេត្ត​កំពត​ទៅ​កាន់​កាប់​តំបន់​មជ្ឈិម​នៅ​កំពង់ចាម​ដែល​មាន​ស្រុក​ជា​ច្រើន​ ដែល​រួម​មាន ​ស្រុកព្រៃឈរ ​ពាមជីកង ​កំពង់​សៀម ​និង​បាធាយ ​កាល​ពី​ចុង​ឆ្នាំ​១៩៧៧។ តា អាន​និយាយ​ថា ​ពេលនោះ​ គាត់​ពុំ​ដឹង​ថា​គេ​ដក​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ទៅ​ណា​អស់​នោះ​ទេ។ តា អាន​ បញ្ជាក់​ថា​ មុន​ពេល​គាត់​ទៅ​ដល់​តំបន់​នោះ​ស្ថិត​ក្រោម​ការគ្រប់​គ្រង​របស់​កែ ពក​ដែល​ជា​ប្រធាន​ភូមិភាគ។ តា អាន ​បាន​ថ្លែង​ប្រាប់​វីអូអេ​ខ្មែរ​ថា៖

«ខ្ញុំ ​បើ​មាន​សិទ្ធិ​តវ៉ា​ដូច​ខ្ញុំ​ថា​អញ្ចឹង​គឺ​ខ្ញុំអត់​មាន​បញ្ហា​អី​ទាក់​ទិន​នឹង​ឃាតកម្ម​អស់​ហ្នឹង​ទេ។​ អត់​មាន​ទេ​ដូច​ខ្ញុំ​ជម្រាប​ប្រសាសន៍​អញ្ចឹង​គឺ​ថា​ពេល​ដែល​ខ្ញុំ​ទៅ​គឺ​អស់​ហើយ​ពីក្រោម​រហូត​ដល់​លើ​នៅ​តែ​កែ ពក​មួយ​ទេ។​ រួច​ខ្ញុំ​ទៅ​រៀប​ចំ​ភូមិ​ ឃុំ​ថ្មី។ ខ្ញុំ​មាន​ការទាក់​ទិន​រឿង​អី?​ អត់»។

នៅ​ពេល​សួរ​បញ្ជាក់​តា អាន​ជា​ថ្មីថា​តើ​ពេល​គេ​ផ្លាស់​គាត់​ឲ្យ​ទៅ​កាន់​កាប់​តំបន់​កំពង់ចាម​នោះ​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ត្រូវ​គេ​សម្លាប់​អស់​ក្នុង​ពេល​ច្របូក​ច្របល់​នោះ​មែន​ឬ​យ៉ាង​ណា?​ តា អាន​បាន​បញ្ជាក់​ថា៖

«បាទ!​ គេ​ដោះស្រាយ ​(សម្លាប់) ​អស់​ហើយ​ រួច​បាន​ខ្ញុំ​ទៅ​ក្រោយ។ ទៅ​អស់​ហើយ។ ខ្ញុំ​រៀប​ចំ​ក្រោយ។ នៅ​តែ​ កែ ពក​មួយ។ ភូមិ ​ឃុំ ស្រុក ​តំបន់​ រួច​ខ្ញុំ​អត់​មាន​ទៅ​ប្រឡាក់​ប្រឡូស​អី​ទេ។​ អាហ្នឹង​ដែល​ខ្ញុំ​ចង់​តវ៉ា​អញ្ចឹង​ឯង​ តើ​ខ្ញុំ​មាន​បញ្ហា​អី​ទាក់​ទិន?​ ហើយ​មក​ដល់​ឆ្នាំ​១៩៧៧ ​ឆ្នាំ​១៩៧៨​ ហើយនឹង​ឆ្នាំ​១៩៧៩​អស់​ហើយ»។

ជនសង្ស័យ​ម្នាក់​ទៀត​គឺ​លោក ​មាស មុត​អាយុ​៧១​ឆ្នាំ​ជា​អតីត​មេបញ្ជាការ​កងពល​១៦៤​ទទួល​បន្ទុក​ទាហាន ​ជើងទឹក​នៅ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​និង​កំពត​នៅក្នុង​ទសវត្សរ៍​១៩៧០។ បើតាម​ដីកា​សន្និដ្ឋាន​ដដែល​ សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​អន្តរជាតិ​ចោទប្រកាន់​ជាបឋម​ លើ​រូប​លោក​មាស មុត​ថា​មាន​ជាប់​ទាក់ទិន​នឹង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ជាច្រើន​មានដូច​ជា​ការធ្វើ​មនុស្សឃាត​ កម្ចាត់​ជនសង្ស័យ​ដែលក្បត់​បក្ស​ឬ​អង្គការ​ ធ្វើទារុណកម្ម​ ធ្វើទុក្ខ​បុកម្នេញ​ផ្នែក​សាសនា​ ជាតិសាសន៍​ នយោបាយ ​បញ្ជូនឲ្យ​គុក ស​២១ សម្លាប់​ ឬ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ប្រឆាំង​មនុស្សជាតិ​ដូច​ជនសង្ស័យ​ម្នាក់​ទៀតគឺ​លោក ស៊ូ ម៉េត​ អតីត​មេបញ្ជាការ​កងពល​៥០២​ ដែល​តុលាការ​បានចោទ​ប្រកាន់​ដូចគ្នា​ទៅនឹង ​លោក​មាស មុត​ដែរ។ ដីកា​សន្និដ្ឋាន​ដដែល​បាន​ និយាយ​ថា​មាន​មនុស្ស​ជាច្រើន​ពាន់​នាក់​ដែល​ស្លាប់​ក្រោម​ការកាន់កាប់​របស់​លោក​ មាស មុត។

ក៏​ប៉ុន្តែ​នៅក្នុង​ដីការ​បញ្ជូនរឿង​ឲ្យស៊ើបសួរ​លើកទី៣​ជា​ឯកសារ​សម្ងាត់​របស់​សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​ អន្តរជាតិ​ដែលមាន​ចំនួន​១១២​ទំព័រ​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ដែល​ វីអូអេ​ខេមរភាសា​ទទួលបាន​ពី​ប្រភព​ស្និទ្ធ នឹង​តុលាការ​ សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​អន្តរជាតិ​បានសរសេរ​ពី​ការទទួល​ខុសត្រូវ​របស់​លោក​ មាស មុត​ ថា​ជា ​ប្រធាន​គុក​ វត្តអង់តាញឹម​ ខេត្តព្រះសីហនុ​ និង​ជាប់សង្ស័យ​ពី​ការកម្ចាត់​ ក្រុមមន្ត្រី​កងទ័ព​ក្នុង​កងពល ១៦៤​ ឯកសារ​ដដែល​នោះ​បានបញ្ជាក់​ថា​លោក​ មាស មុត ​បានទាក់ទង​ជា​លិខិត​ ទូរស័ព្ទ​ជា​ប្រចាំ ​ជាមួយ​ សុន សេន​ អតីត​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​ខ្មែរក្រហម​ដែលកាន់​កាប់​កងទ័ព​ទាំងមូល។ ហើយពេល​ខ្លះ​ទាក់ទង​ជាមួយ​ប៉ុល ពត​និង​មេដឹកនាំ​ជាន់ខ្ពស់​របស់​ខ្មែរក្រហម​ផងដែរ​ក្រៅពីបាន បញ្ជាក់​ពីការដឹងឮ​ទាំងអស់​ទាក់ទង​នឹង​ការចាប់ខ្លួន​ ការបញ្ជូន​ខ្លួន​ទៅ​កាន់​គុក ​ស២១។ ឯកសារ​ដដែល​បានបញ្ជាក់​ថា៖

«ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ការសម្លាប់​ក្នុង​កងពល​១៦៤ ​លោក​ មាស មុត ​បានចាប់​កងទ័ព​នៃ​កងពល​១៦៤ ​និង បញ្ជូន​ពួកគេ​ទៅកាន់​គុកស ២១​ ដែល​ជន​ទាំងនោះ​ត្រូវគេ​ឃុំ ​គេធ្វើ​ទារុណកម្ម​ហើយនឹង​សម្លាប់ ទៀត​ផង​នៅ​ទីបំផុត។ កងទ័ព​ជិត​៤០០នាក់​មកពី​កងពល​១៦៤​ត្រូវចាប់ខ្លួន ​ហើយ​បញ្ជូន​ទៅគុក​ស២១ ដោយ​លោក​ មាស មុត»។

ប៉ុន្តែ​នៅពេល​ថ្លែងប្រាប់​វីអូអេ​ផ្នែក​ខេមរភាសា​កាលពី​ពាក់កណ្តាល​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ២០១១​ ក្នុង​កិច្ចសម្ភាស​ជាពិសេស​មួយ​នៅផ្ទះ​របស់​លោក​នៅក្នុង​ស្រុកសំឡូត​ខេត្ត​បាត់ដំបង​លោក មាស មុត​ អះអាង​ថា​លោកពុំ​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​បទឧក្រិដ្ឋកម្ម​ដូច​ការចោទ​ប្រកាន់​របស់​សហ​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​នៃ​តុលាការ​ខ្មែរក្រហម​នោះ​ទេ។​ លោក ​ថ្លែងថា​មិនបាន​ដឹងពី​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​កើតឡើង​ទេ​ព្រោះ​នៅ​កន្លែង​លោក​គ្មាន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ទេ​មានតែ​ទាហាន។​ តែលោក​ទទួលស្គាល់​ថា​អង្គភាព​របស់​លោក​ មាន​ការកើតឡើង​មួយ​ករណី​ឬ​ពីរ​ករណី​ដែរ​ ពេល​សេនាធិកា​ជា​ថ្នាក់លើ​បានចាត់​វិធានការ។

«ដែល​ខ្ញុំ​ថា​អាចមាន​ខ្លះ​តាមវិធី​អញ្ចេះ​ ខាង​សេនាធិការ​គេហៅឲ្យ​ទៅ​រៀនសូត្រ។​ ដល់រួចទៅ​គេប្រាប់ ​មក​អង្គភាព​វិញថា​ឈ្មោះ​នេះៗ​ ប៉ុន្មាន​នាក់​នេះ​គេមិនឲ្យ​ត្រឡប់​ទៅ​អង្គភាព​វិញ​ទេ។​ ហើយ​ខាង ​សេនាធិការ​គេបញ្ជូន​ទៅ​ស ២១​ទៅ។ ​ហើយ​ខាង​អង្គភាព​អត់ដឹងថា​រឿងហ្នុង​វា​យ៉ាងម៉េច​អីយ៉ាង ​ម៉េច​ទេ។​ នេះ​ខ្ញុំ​និយាយ​ពី​អង្គភាព​ដែល​ខ្ញុំ​ទទួល​ខុសត្រូវ​មាន​បញ្ហា​ហ្នឹង​ខ្លះ ​មួយ​ករណី ​ពីរ​ករណី»។

ទោះជា​មាន​ការបដិសេធ​ពីក្រុម​ជនសង្ស័យ​ដូច្នេះ​មែន​តែ​លោក​ ព្រះរាជអាជ្ញា ​Andrew Cayley​ ដែល ​ការិយាល័យ​របស់​លោក​ជាអ្នកចោទ​ប្រកាន់​អតីត​កម្មាភិបាល​ខ្មែរ​ក្រហម​ទាំងនេះ​បានថ្លែង​ទៀត​ថា៖

«ខ្ញុំ​គិត​ថា​រឿង​ទាំង​នេះ​ ជា​ញឹក​ញយ​អាច​ដោះស្រាយ​បាន​នៅ​ក្នុង​តុលាការ​ ពីព្រោះ​នឹង​មាន​សវនាការ​ មួយ​ស្តីពី​ភស្តុតាង ​ បុគ្គល​ម្នាក់​នឹង​មាន​អ្នក​ការពារ។​ ដូច្នេះ​អ្នក​ជាប់​ចោទ​នឹង​មាន​មេធាវី​ការពារ​ម្នាក់​ ដែល​អាច​សួរ​ចម្លើយ​កសិណ​សាក្សី​ ដោយ​សួរ​ពួក​គេ​ថា​តើ​អ្នក​ជាប់​ចោទ​នេះ​ បាន​និយាយ​អ្វី​ខ្លះ​ជា​មួយ​អ្នក​ «នែ៎​ ខ្ញុំ​មិន​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ក្នុង​រៀង​នេះ​ទេ។​ ខ្ញុំ​មិន​បាន​ប្រព្រឹត្ត​ទេ។​ ខ្ញុំ​មិន​បាន​ដឹង​រឿង​នេះ​ទេ»។​ ក្រោយ​មក​ចៅក្រម​សម្រេច​ថា​តើ​ ជន​នោះ​ជា​អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ឬ​មិន​ទទួល​ខុស​ត្រូវ។ តែ​ខ្ញុំ​គិតថា​ នៅក្នុង​អាជីព​របស់​ខ្ញុំ​ ខ្ញុំ​មិនអាច​ចាំបាន​រឿងក្តី​ណាមួយ​ទេ​ លើកលែង​តែ​សំណុំរឿង​ ឌុច ​ចេញ​ គឺថា​គ្រប់​សំណុំរឿង​ទាំងអស់​ដែល​ខ្ញុំប្តឹងឡើង​តុលាការ​ ជនជាប់ចោទ​បានអះអាង​ដូចៗ​គ្នា ​ថា​ពួកគេ​មិនជា​អ្នក​ទទួល​ខុសត្រូវ​ទេ»។

លោក​ Cayley​ បានថ្លែងដែរថា​មានភស្តុតាង​ សាក្សី​ច្រើន​ណាស់​ដែល​បន្សល់​ទុក​ពីរបប​ខ្មែរក្រហម ដែល​គាំទ្រ​ការចោទ​ប្រកាន់​របស់​លោក​ ឲ្យ​ក្លាយជា​សំណុំរឿង​ដ៏​រឹងមាំ។ នេះ​បើ​តាម​ការបញ្ជាក់​ របស់​លោក​ Cayley​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​សំណុំរឿង​០០២ ​ឬ​សំណុំរឿង​មេដឹកនាំ​ខ្មែរក្រហម​កំពូលៗ​៤នាក់​ដែល​ត្រៀម​ប្រឈមមុខ​នឹង​ការកាត់ទោស​នៅចុង​ខែ​នេះ។

«ខ្ញុំ​មិនអាច​និយាយ​ថា​ជា​ចន្លោះ​ដ៏​ធំ​ទេ។​ ខ្ញុំ​មាន​ន័យ​ថា​សំណុំរឿង​នេះ​មាន​ទម្ងន់​ណាស់​ដើម្បីតតាំង ជាមួយ​ជនជាប់ចោទ​ទាំងនេះ​ពីព្រោះតែ​ទំហំ​នៃ​បទឧក្រិដ្ឋ​ដែល​គេ​ប្រព្រឹត្ត។​ មានភស្តុតាង​ជា​ខ្សែភាព យន្ត​ដែល​ភ្ជាប់​ពួកគេ​នឹង​បទឧក្រិដ្ឋ​នៅនឹង​កន្លែង​ រួមទាំង​ការបោះពុម្ភ​ផ្សាយ​ជាច្រើន​នៃ​របប​ខ្មែរក្រហម​ផង​ ហើយរួម​ទាំង​ភស្តុតាង​ជាឯកសារ​ដែលគេ​បានឃើញ​ផង។​ លោក​ដឹងទេ​ យើង​បាន និយាយ​សំអាង​លើ​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា។​ ខ្ញុំ​មាន​ន័យ​ថា​មជ្ឈមណ្ឌល​ នេះមាន​ ឯកសារ​ជិត ​៥ម៉ឺន​កើត​ចេញ​ពី​អំឡុង​ពេលនោះ​ដែល​បង្កើត​ជា​ភស្តុតាង​ពាក់ព័ន្ធដែលយើង​កំពុង​និយាយ។​ ជា​អវសាន​ រឿង​នេះ​សម្រេច​លើ​ចៅក្រម​ក្នុង​ការសម្រេច​ថា​តើ​បុគ្គល​ទាំងបី​នេះ​មានជាប់​ទាក់ទង​នឹង​ បទឧក្រិដ្ឋ​ឬ​ទេ។ គេ​គ្មានទោស​រហូត​ទាល់​តែមាន​ភស្តុតាង​ដាក់ទោស។​ ក្រុមរដ្ឋអាជ្ញា​យើង​ហៅថា​ភស្តុតាង​ដាក់​បន្ទុក។ យើង​ត្រូវតែ​ផ្តល់​ភស្តុតាង​អំពី​បទឧក្រិដ្ឋ​ និង​ការជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​របស់​ពួកគេ​ ដល់​ពួកគេ​ដោយមាន​ភស្តុតាង​ជាក់ច្បាស់។​ក៏​ប៉ុន្តែ​ ខ្ញុំ​មាន​ក្តី​សង្ឃឹម​ថា​យើង​នឹង​ផ្តល់​ភស្តុតាង​បញ្ជាក់​បាន​ពី​សំណុំ​រឿង​យើង​នៅក្នុង​ពេល​សវនាការ»។

ចំណែក​ជនសង្ស័យ​២នាក់​ផ្សេងទៀត​នៃ​សំណុំ​រឿង​បន្ថែម​គឺ​លោក​ យឹម ទិត ​និង​ លោក ស៊ូ ម៉េត​ដែល​ជា​មន្ត្រីយោធា​ជាន់ខ្ពស់​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល​មិនបាន​ឆ្លើយតប​នឹង​ការសុំ​ធ្វើ​កិច្ចសម្ភាស​របស់​វីអូអេ​ទេ។ទោះបីជា​យ៉ាងណា​ក៏ដោយ​ជនសង្ស័យ​ទាំងនាក់​ទៀត​ក្នុងសំណុំរឿង​០០៣/០០៤​ គឺស្ថិត​ក្នុងដៃ​ សហ ​ចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេត​ដែលត្រូវ​សម្រេច​ថា​ នឹង​ចាប់ខ្លួន​មកឃុំ​បណ្តោះ​អាសន្ន​ ស៊ើបអង្កេត​ ឬ​ក៏​មិន​ធ្វើ ​តាម​សហ​ព្រះរាជអាជ្ញា​បរទេស។ សហ​ព្រះរាជអាជ្ញា​ បរទេស​បានស្នើឲ្យ​សហចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេត​ចាប់ឃុំខ្លួន​ជនសង្ស័យ​ក្នុង​សំណុំរឿង​បន្ថែមឬ​សំណុំរឿង​០០៣/០០៤​ តាំងពីខែ​វិច្ឆិកា​ឆ្នាំ​២០០៨​ម៉្លេះ នៅក្នុង​ដីកា​បញ្ជូនរឿង​ឲ្យស៊ើបសួរ​ចុងក្រោយ។ ក៏ប៉ុន្តែ​សហចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេត​ពុំបាន​ធ្វើតាម​នោះទេ រហូត​ទាល់តែ​មាន​ការលាឈប់​ពី​មុខតំណែង​របស់​សហចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេត​ Siegfried Blunk​ដោយ​ចោទ​ថាមាន​ការជ្រៀត​ជ្រែក​ផ្នែក​នយោបាយ​ធ្វើឱ្យ​លោក​មិនអាច​បំពេញ​កិច្ចការ​បាន។ សំណុំរឿង​០០៣​និង​០០៤​គឺជា​សំណុំរឿង ​ដ៏ចម្រូង​ចម្រាស​ពេលដែល​ចៅក្រម​និង​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​ជាតិ​មានជំហរ​ដូច​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ដែល​មិនចង់ឃើញ​ជនសង្ស័យ​ណាផ្សេង​ទៀត​ត្រូវគេ​នាំ​យកមក​ជុំនំជម្រះ​ទោស។​ ការសម្រេច​របស់​រដ្ឋាភិបាល ​គឺ​ឈរ​លើ​សន្តិភាព​ ការបង្រួប​បង្រួម​ជាតិ​ ដែលផ្ទុយពី​ភាគី​អ.ស.ប​ដែលអះអាង​ តាមច្បាប់​ថាជន​ទាំងឡាយ​ណា​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​បទឧក្រិដ្ឋ​ត្រូវតែ​នាំយក​មកកាត់​ទោស។

ក្រៅពីបាន​ជំនុំជម្រះទោស​ប្រធានគុក​ទួលស្លែង​ខ្មែរក្រហម​ កាំង ហ្កេកអ៊ាវ ​ហៅឌុច​ឬសំណុំ​រឿង​០០១ នោះ ​សាលាក្តី​កាត់ទោស​ខ្មែរក្រហម​ដែលចំណាយ​លុយអស់​ជិត២០០​លាន​ដុល្លារ​ គ្រោង​នឹង​ចាប់ផ្តើម ​កាត់ទោស​អតីត​មេដឹកនាំ​ជាន់ខ្ពស់​នៃ​របប​ខ្មែរក្រហម​៤នាក់​នៅចុង​ខែ​វិច្ឆិកា​នេះ​ពីបទជាប់​សង្ស័យ​ ថា​មានពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការកាប់​សម្លាប់​ពលរដ្ឋខ្មែរ​ស្លូតត្រង់​ជិត​២លាន​នាក់​ក្នុង​ទសវត្សរ៍​១៩៧០។​ ជនជាប់ចោទ​ ទាំងនោះ​មាន​ នួន ជា​ បងធំទី២​ ខៀវ សំផន​ ប្រមុខរដ្ឋ ​អៀង សារី ​រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​ និង ​អ្នកស្រី​អៀង ធីរិទ្ធ​ រដ្ឋមន្ត្រី​សង្គមកិច្ច​ការងារ៕

XS
SM
MD
LG