ដោយជន សក្តា រាយការណ៍ពីរាជធានីភ្នំពេញ
ប្រេសិតពិសេសអង្គការសហប្រជាតិទទួលបន្ទុកកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា នៅថ្ងៃព្រហស្បត៍នេះ បានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អំពីការជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រព័ន្ធតុលាការ ដែលធ្វើឱ្យជនក្រីក្រ និងជនងាយរងគ្រោះ ទទួលរងនូវភាពអយុត្តិធម៌។
លោកសុរីយ៉ា សុបិឌី (Surya P. Subedi) អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីស្ថានភាពសិទ្ធិ មនុស្សនៅកម្ពុជា បានបញ្ចប់បេសកកម្មស្វែងរកការពិតរយៈពេល១០ថ្ងៃអំពីការប្រព្រឹត្តទៅនៃប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជា។
លោក សុរីយ៉ា សុបិឌី បានថ្លែងប្រាប់សន្និសិទកាសែតថាប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជា កំពុងជួបប្រទះនឹងការលំបាកជាច្រើន ក្នុងការផ្តល់យុត្តិធម៌ជូនប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសនេះ ជាពិសេសជនក្រីក្រ និងជនដែលគេមិនសូវគិតគូរដល់។ លោកបន្តថា៖
«កង្វះខាតធនធាន កង្វះខាតស្ថាប័ននិងការរៀបចំស្ថាប័ន កង្វះខាតការយល់ដឹងពេញលេញអំពីបទដ្ឋានពាក់ព័ន្ធ នឹងសិទ្ធិមនុស្ស និងការជ្រៀតជ្រែកពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ ឬបញ្ហាផ្សេងៗ ទៀតក្នុងកិច្ចការតុលាការបានធ្វើឱ្យស្ថាប័ននេះ មិនអាចផ្តល់ការជឿទុកចិត្តដល់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់ស្រទាប់ជាន់ថ្នាក់បាន។»
លោក សុរីយ៉ា សុបិឌី បានពន្យល់ថាការជ្រៀតជ្រែកពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅនេះ គឺទាក់ទងនឹងការជ្រៀតជ្រែកខាងនយោបាយ និងហិរញ្ញវត្ថុ ហើយការសន្និដ្ឋានរបស់លោក គឺកង្វះខាតផ្សេងៗជាច្រើននៅក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការ។
លោកសុរីយ៉ា សុបិឌី បានបន្តថា មានចន្លោះប្រហោងនៃសមត្ថកិច្ចរបស់ចៅក្រមក្នុងការផ្តល់យុត្តិធម៌រាប់ទាំងបញ្ហាថវិកា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការបណ្តុះបណ្តាលព្រមទាំងភាពខ្វះខាតនៃ ចំណេះរបស់ពួកគេលើផ្នែកច្បាប់សិទ្ធិមនុស្ស។ លោកថ្លែងថា៖
«ចៅក្រមជាច្រើនអាចមានការសន្យាចាំបាច់ ដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ទៅតាមច្បាប់ ប៉ុន្តែសម្រាប់ករណីជាច្រើនដែលការសន្យានេះ ត្រូវបានសម្របសម្រួលដោយការជ្រៀតជ្រែកពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅ ហើយសម្រាប់អ្វីផ្សេងពីនេះ ការសន្យាគឺមិនមានទេ។"
ក្នុងបេសកកម្មស្វែងរកការពិតអំពីប្រព័ន្ធតុលាការនេះ លោកសុរីយ៉ា សុបិឌី បានលើកអំពីកង្វល់ ជាក់លាក់មួយចំនួនទាក់ទងនឹងតួនាទីរបស់តុលាការក្នុងការការពារសេរីភាពបញ្ចោញមតិ និងក្នុង ករណីទាក់ទងនឹងសិទ្ធិដីធ្លី។ លោកសុរីយ៉ា សុបិឌី បន្តថា៖
«ខ្ញុំមានកង្វល់អំពីផលប៉ះពាល់នៃទំនាស់ដីធ្លី សម្បទានដី និងការតាំងទីលំនៅថ្មី ដល់ប្រជាពល រដ្ឋសាមញ្ញទាំងនៅទីប្រជុំជន និងទាំងនៅតំបន់ជនបទ។ ការអនុវត្តន៍យុត្តិធម៌មិនបានត្រឹមត្រូវ។»
លោកសុរីយ៉ា សុបិឌី បានអំពាវនាវដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឱ្យដាក់ចេញនូវវិធានការជាបន្ទាន់ ដើម្បីពង្រឹងឯករាជ្យភាព និងសមត្ថភាពនៃប្រព័ន្ធតុលាការ ដើម្បីឱ្យស្ថាប័ននេះអាចអនុវត្តការងាររបស់ខ្លួន និងជាស្ថាប័នមួយដែលមានសមត្ថភាពផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ជនគ្រប់រូបនៅ កម្ពុជា។ លោកសុរីយ៉ា សុបិឌី មានប្រសាសន៍ថា៖
«ឥឡូវនេះ ដល់ពេលដែលរាជរដ្ឋាភិបាល ត្រូវបង្កើតតារាងពេលវេលាមួយច្បាស់លាស់ហើយ ដើម្បីអនុវត្តអនុសាសន៍ទាំងនេះប្រកបដោយអត្ថន័យ។»
លោក ឯក ថា អ្នកនាំពាក្យប្រចាំទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានបដិសេធអ្វីដែលលោកសុរីយ៉ា សុបិឌីបានលើកឡើងពីការជ្រៀតជ្រែកផ្នែកនយោបាយទៅក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការ។ លោកឯក ថា ថ្លែងថា៖
«យើងសូមច្រានចោលនូវអ្វីដែលលោកសុរីយ៉ា សុបិឌី មានប្រសាសន៏ថា តុលាការកម្ពុជា មានការជ្រៀតជ្រែកពីអ្នកនយោបាយ និងនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ យើងសូមបដិសេធចោលនូវយោបល់របស់គាត់នេះ។»
លោក ឯក ថា បានបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលបានខិតខំធ្វើកំណែទម្រង់ដីធ្លី និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ រួមមានការបង្កើតសាលាភូមិន្ទចៅក្រម ដែលបានបណ្តុះបណ្តាលចៅក្រមថ្មីចំនួន៥៥នាក់ ក្នុង១ឆ្នាំៗ សំដៅធ្វើឱ្យល្អប្រសើរដល់កំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នេះ។ លោកបន្តថា៖
«ការកែទម្រង់១០០ % នៅក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ យើងមិនអាចធ្វើបាននៅក្នុងរយៈពេលខ្លីទេ ប៉ុន្តែយើងត្រូវការពេលវេលាសមរម្យណាមួយ ដើម្បីធ្វើការកែប្រែនៅក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នេះ និងប្រព័ន្ធដទៃទៀតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។»
លោក សុរីយ៉ា សុបិឌី បានបញ្ជាក់ថា លោកនឹងធ្វើរបាយការណ៏អំពីកង្វល់ និងអនុសាសន៍ ពិស្តារនានាអំពីកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និងវិធានការមួយចំនួនផ្សេងទៀត ដាក់ជូនទៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិនៅសម័យ ប្រជុំក្នុងទីក្រុងហ្ស៊ឺណែវ នាខែកញ្ញាខាងមុខនេះ។