លោកមាស មុតជនសង្ស័យម្នាក់ក្នុងសំណុំរឿងលេខ០០៣និងជាអតីតមន្ត្រីយោធាជាន់ខ្ពស់ខ្មែរក្រហមបានស្នើកុំឱ្យកាត់ទោសលើសពី ចំនួនជនជាប់ចោទដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងតុលាការខ្មែរក្រហម។ លោកខេមរានៃវីអូអេសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកបានទៅសម្ភាសដោយផ្ទាល់ជាមួយលោកមាស មុតនៅ ឯលំនៅដ្ឋានរបស់លោកក្នុងខេត្តបាត់ដំបងក្រោយពី ឈ្មោះរបស់លោកត្រូវបានបង្ហាញក្នុងឯកសារមួយរបស់សាលាក្តី។ តទៅនេះសូមលោកអ្នកស្តាប់បទសម្ភាសន៍នេះដូចតទៅ៖
ស៖ ហេតុអីដែរបានអញ្ជើញមករស់នៅទីនេះ បាទ?
ឆ៖ មែនទែន សម័យតស៊ូជាមួយយួនហ្នឹង ក៏មកនៅតាមព្រំដែនហ្នឹងតែម្តង បាទ។
ស៖ នៅទីនេះ វាមានរបៀបថាស្រួលឬក៏ពិបាក ឬក៏យ៉ាងម៉េចដែរ?
ឆ៖ ការពិត យើងធ្លាប់លំបាកហើយ មកនៅកន្លែងនេះ វាទៅជាកន្លែងស្រួលទៅវិញ។
ស៖ ថ្មីៗនេះ មានការចេញដូចថាចោទប្រកាន់ពីព្រះរាជអាជ្ញា បរទេស ទាក់ទងទៅនឹងរឿងការកាប់សម្លាប់កាលសម័យខ្មែរក្រហម តើនៅពេលនោះមានការបញ្ជូនដូចជាកងទ័ពអីដើម្បីទៅកាន់ ស-២១ ឬក៏កន្លែង ឌុច នោះ ដើម្បីឲ្យគេកាប់សម្លាប់អញ្ចឹងមែន ឬក៏លោកមានការបកស្រាយយ៉ាងដូចម៉េចវិញដែរ?
ឆ៖ តាមខ្ញុំមើលគឺ អាចមានខ្លះ បាទ ប៉ុន្តែឲ្យវាជាចំនួនច្រើនដូចតែគេទាយនោះវាមិនពិតទេ តែខ្ញុំថាអាចមានខ្លះ។ ដែលខ្ញុំថាអាច មានខ្លះតាមវិធីអញ្ចេះ ខាងសេនាធិការ គេហៅឲ្យទៅរៀនសូត្រ បាទ ដល់រួចហើយទៅគេប្រាប់មកអង្គភាពវិញថា ឈ្មោះនេះ ឈ្មោះនេះ ប៉ុន្មាននាក់នេះគេមិនឲ្យត្រឡប់ទៅអង្គភាពវិញទេ។ ហើយខាងសេនាធិការ គេបញ្ជូនទៅ ស-២១ ទៅ ហើយខាងអង្គភាពមែនទែនឥតដឹងថារឿងហ្នឹងវាយ៉ាងម៉េចអីយ៉ាងម៉េចទេ។ អានេះខ្ញុំនិយាយចំពោះអង្គភាពដែលខ្ញុំទទួលខុសត្រូវ វាមានបញ្ហាហ្នឹងខ្លះ។ មួយករណីឬពីរករណី អញ្ចឹង បាទ។
ស៖ នៅក្នុងនោះ បើសិនជាគេហៅទៅរៀនសូត្រហៅទៅអីអញ្ចឹង មានចំនួនច្រើនទេនៅពេលនោះ ហើយតើហេតុអីបានជាអាចទៅរៀនសូត្រ តើមានទោសកំហុសអីរបៀបណា?
ឆ៖ ខាងអង្គភាពមែនទែនដូចជាខាងខ្ញុំអញ្ចឹង មែនទែនមិនបានដឹងបញ្ហាហ្នឹងច្បាស់លាស់ថាយ៉ាងម៉េចទេ ប៉ុន្តែជាទម្លាប់ខាងសេនាធិការដែលទទួលខុសត្រូវគ្រប់កងពលហ្នឹងគេតែងហៅមេៗថ្នាក់មធ្យមថ្នាក់ក្រោមនោះទៅរៀនសូត្រនៅកន្លែងគេ។ អាហ្នឹងវាជារបៀបរបបធ្វើការងាររបស់គេមួយ។ មួយឆ្នាំបីដង មួយឆ្នាំបួនដងអីអញ្ចឹង បាទ។ ទៅម្តង មួយកងពល ២០ ឬ ៣០ ឬរហូតដល់កងពលខ្លះ ៥០ ឬ ៦០ នាក់ក៏មានដែរ។
ស៖ នៅក្នុងការណ៍ដែលឯកសាររបស់តុលាការចេញមកនោះ បានចោទប្រកាន់អំពីរឿងហ្នឹងថា អ្នកទទួលខុសត្រូវសម័យនោះគឺក្នុងកងពល ១៦៤ អញ្ចឹងបានទាក់ទងទៅនឹងបទឧក្រិដ្ឋហ្នឹង។ ហើយមានជាប់ទាក់ទងទៅនឹងការបង្ខិតបង្ខំឲ្យធ្វើការងារហួសកម្លាំង ឬក៏ធ្វើមនុស្សឃាត និងចាប់បញ្ជូនទៅដើម្បីឲ្យ ស-២១ កន្លែង ឌុច សម្លាប់។ តើរឿងហ្នឹង វាពិតប៉ុណ្ណាមិនពិតប៉ុណ្ណា ហើយវាទាក់ទងយ៉ាងម៉េចខ្លះ បាទ?
ឆ៖ នៅកន្លែងខ្ញុំមែនទែន មិនមានប្រជាជនទេ បាទ ហ្នឹងមួយ។ ទីពីរគឺមានតែកងទ័ពហើយនឹងគ្រួសារកងទ័ព ដូច្នេះការបង្ខិតបង្ខំឲ្យធ្វើការងារអីៗ នៅកន្លែងខ្ញុំគ្មានទេ បាទ។
ស៖ ប៉ុន្តែ ដល់ពេលឯកសារនេះចេញមកយ៉ាងអញ្ចឹង តើគេមានភស្តុតាង មានស៊ើបសួរមកដល់កន្លែងនេះទេ ឬក៏គេបានពីណាពីណីមក?
ឆ៖ ខ្ញុំមិនដឹងថា ខាងគេបានឯកសារហ្នឹងពីណាទេ ហើយការមកសាកសួរអីខ្ញុំ ក៏មិនដែលមានដែរ បាទ។
ស៖ នៅក្នុងនេះ សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិដូចជាអត់មានការយល់ព្រមដើម្បីចាប់ខ្លួនជនប្រាំនាក់បន្ថែមទៀតនោះទេ តើក្នុងនាមលោកជាអ្នកទទួលខុសត្រូវម្នាក់នៅក្នុងរបបនោះ ក្នុងកងពល ១៦៤ ហ្នឹង តើយល់ឃើញយ៉ាងម៉េចពីការណ៍ដែលចេញឯកសារនេះ ហើយសហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិមិនចង់ធ្វើ តែព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិគេចង់ធ្វើនោះ បាទ?
ឆ៖ ខ្ញុំគិតថាព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ ដែលគាត់មិនចង់ធ្វើនោះគឺត្រឹមត្រូវ ពីព្រោះបើធ្វើនោះវាហួសច្បាប់ ពីព្រោះច្បាប់កាត់ទោសខ្មែរក្រហមគេកម្រិតត្រឹមតែថាអ្នកដឹកនាំខ្ពស់បំផុតហើយនឹងអ្នកដែលទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុត។ ឥឡូវអ្នកដែលដឹកនាំខ្ពស់បំផុតនិងទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតហ្នឹង វានៅឯហ្នុងហើយ។ បើយកអ្នកក្រៅពីហ្នឹងទៀត អាហ្នឹងវាហួសច្បាប់ហើយ ហើយបើហួសច្បាប់ ក្រែងវាមានបញ្ហា វាមិនស្រួលដល់សង្គម ដល់សន្តិសុខជាតិរបស់ខ្មែរយើង បាទ។ អាហ្នឹង ខ្ញុំគិតឃើញថា បើហួសអាហ្នឹងវាប៉ះពាល់ហើយ។
ស៖ ប៉ះពាល់សំដៅយ៉ាងម៉េចខ្លះ បាទ?
ឆ៖ ទីមួយគឺខុសច្បាប់ បាទ។ ច្បាប់គេកម្រិតត្រឹមប៉ុណ្ណេះ យើងធ្វើហួសច្បាប់ បាទ។ ហើយទីពីរ បើធ្វើហួសពីហ្នឹងទៀត វាប៉ះពាល់កម្លាំងដែលកំពុងតែការពារព្រំដែន កម្លាំងដែលកំពុងតែរក្សាសន្តិសុខជាតិ បាទ។ ឧបមាថាឥឡូវប្រលេះមួយទៀត ប្រលេះពីរទៀត ប្រលេះប្រាំទៀត ប្រលេះប្រាំហ្នឹងវាអត់បញ្ហាអីទេ ប៉ុន្តែអាអ្នកនៅប៉ុន្មានទៀតនោះ វានឹកថាមុខតែដល់អញទៀត បាទ អាហ្នឹងហើយដែលវាគ្រោះថ្នាក់ អាហ្នឹងដែលហៅថាប៉ះពាល់ គឺអញ្ចឹង។ ទោះតិចទោះច្រើនវាមាន មិនអត់ទេ បាទ។
ស៖ នៅក្នុងសម័យហ្នឹង ឃើញមានការចោទប្រកាន់ដែរនៅក្នុងឯកសារនេះមិនដឹងថារឿងនោះពិតប៉ុណ្ណា ដែលថាមានជនជាតិវៀតណាមអីត្រូវសម្លាប់នៅក្នុងពេលដែលលោកគ្រប់គ្រងកងពលហ្នឹង ហើយចាប់ជនជាតិថៃអី តើរឿងហ្នឹងយ៉ាងម៉េចដែរ បាទ?
ឆ៖ តាមពិត នែ៎ ខាងខ្ញុំមិនដែលដឹង មិនដែលឮរឿងហ្នឹងទេ បាទ ហើយនៅកន្លែងខ្ញុំ គ្មានយួនគ្មានសៀមអីទេ បាទ។
ស៖ បើ នៅក្នុងករណីនេះសហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិមិនបានយល់ព្រមទៅនឹងការចាប់ខ្លួនជនទាំងប្រាំនាក់បន្ថែមទៀតនោះទេ តែបើសិនជាថ្ងៃក្រោយបើរឿងករណីហ្នឹងកើតឡើងជាយថាហេតុណាមួយ គេមកនាំខ្លួនលោកទៅកាន់តុលាការ អញ្ចឹង តើសុខចិត្តទៅ ឬក៏តវ៉ាតាមផ្លូវច្បាប់យ៉ាងម៉េចខ្លះបាទ?
ឆ៖ នែ៎ បើរដ្ឋាភិបាលគេសម្រេចហើយ អាហ្នឹងខ្ញុំត្រូវធ្វើតាមហ្នឹងហើយ បាទ ក៏ប៉ុន្តែក៏ត្រូវវែកញែកឲ្យវាច្បាស់លាស់ដែរ បាទ តើច្បាប់វាកម្រិតត្រឹមប៉ុណ្ណឹង ហើយធ្វើហួសពីហ្នឹងទៀតតើច្បាប់ហ្នឹងវាយ៉ាងម៉េច? បាទ អាហ្នឹងមួយ ប៉ុន្តែទីពីរ បើធ្វើទៅ វាប៉ះពាល់ដល់កិច្ចការងារសន្តិសុខរបស់ជាតិយ៉ាងម៉េច បាទ? វាប៉ះបាល់ដល់អ្នកដែលនៅបន្តទៅទៀត ពីព្រោះខ្មែរក្រហមវាមិនមែនតែពីរបីនាក់នោះឯណា វាច្រើនដែរបាទ នៅក្នុងនៅក្រៅ នៅជិតនៅឆ្ងាយអី វាមានទាំងអស់តែគ្នាមែនទែន ខ្មែរពេលហ្នឹង បាទ។
ស៖ ការបែកធ្លាយឯកសារ យ៉ាងអញ្ចឹង តើលោកគិតថាភ័យបារម្ភអំពីរឿងអ្វីខ្លះទៅ បាទ?
ឆ៖ ទេ ខ្ញុំដូចជា ការថាភ័យ ថាព្រួយ ថាបារម្ភអី ខ្ញុំដូចគ្មានអីទេ បាទ ពីព្រោះខ្ញុំគិតអញ្ចេះ បាទ មួយ មនុស្សយើងម្នាក់ៗគ្មានអ្នកណាអាយុ ៨០ ពីរដងទេ បាទ ហើយបើឯកសារហ្នឹងវាធ្លាយវាអីៗអញ្ចឹង អាហ្នឹងវាជារឿងរបស់តុលាការទេ បាទ តុលាការធ្វើការងារវាមិនហ្មត់ចត់ វាមិនប្រាកដប្រជា វាធ្វើឲ្យបែកធ្លាយ។ អានេះបើនិយាយ បើខ្ញុំគិតទេណា ខ្ញុំគិតថា នែ៎ វាដូចជាអុចឲ្យរត់ អុចធ្វើឲ្យមនុស្សដែលមានខ្លួនហ្នឹង វារត់ចូលព្រៃហើយ ព្រោះមនុស្សគ្មានអ្នកណាសុខចិត្តងាប់ទេ។ តែខ្ញុំ ខ្ញុំអត់មានទៅភ័យអត់មានទៅព្រួយអីទេ។
ស៖ ការចូលរួមតស៊ូសម័យនោះ តើមានល័ក្ខខ័ណ្ឌយ៉ាងម៉េច ហើយប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងម៉េចដែលបានចូលរួមនៅក្នុងចលនាខ្មែរក្រហម ហើយនៅឆ្នាំណាដល់ឆ្នាំណា យ៉ាងម៉េចទៅបាទប្រវត្តិតស៊ូនោះ?
ឆ៖ នែ៎ មែនទែនវាវែងបន្តិច ប៉ុន្តែឥឡូវ មិនបាច់និយាយវែងទេ ខ្ញុំនិយាយខ្លីទេ។ រឿងដែលធំគឺ ឧបមាថាតុលាការហ្នឹងក៏ដោយ យើងត្រូវដឹងឲ្យច្បាស់ថា ដើមចោទនៃបញ្ហាវាចេញមកពីប្រភពណា? គឺដោយសារមានរដ្ឋប្រហារ ១៨ មិនា ១៩៧០ ហើយតាមសេចក្តីអំពាវនាវរបស់សម្តេចឪ នាំឲ្យមហាជនខ្មែរយើងគ្រប់ទិសទី គ្រប់កន្លែងទាំងអស់រត់ប្រមូលផ្តុំគ្នាងើបឡើងតស៊ូ។ អញ្ចឹងនែ៎ ដើមចម មេធំរបស់ខ្មែរក្រហម ទីមួយគឺអាមេរិក ហើយទីពីរគឺសម្តេចឪ បាទ។ ឯតុលាការយកប៉ុន្មាននាក់ទៅកាត់ក្តីសូន្យពីរហ្នឹង ខ្ញុំថាមិនទាន់ចំមេមែនទែននៅឡើយទេ បាទ។ ពីព្រោះរឿងវាអញ្ចឹង បើសិនណាជាគ្មានអាមេរិក បញ្ឆេះឲ្យ លន់ នល់ ធ្វើរដ្ឋប្រហារ ក៏អត់កើតខ្មែរក្រហម ហើយបើកុំមានការអំពាវនាវរបស់សម្តេចឪឲ្យកូនចៅរត់ចូលព្រៃម៉ាគីតស៊ូ ក៏អត់មានខ្មែរក្រហម បាទ។ រឿងវាសរុបមក វានៅត្រង់ហ្នឹង បាទ។ អញ្ចឹងបានថា នែ៎ បើតែលេងតែពាក់កណ្តាលផ្លូវ វាហ្នឹងវាដូចជា ខ្ញុំថាដូចជាវាអត់សូវជាស្រួលបួល បាទ។ ខ្ញុំនិយាយខ្លីតែប៉ុណ្ណឹងចុះ បាទ។
ស៖ នៅក្នុងសម័យនោះ ដូចជាមានការឈ្លោះប្រកែកគ្នា បើតាមលោក នួន ជា គាត់បានបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងកុនឯកសាររបស់លោក ថេត សម្បត្តិ នោះបានបញ្ជាក់ថា ដូចជាគាត់កំទេចក្រុមអ្នកដែលសត្រូវរបស់ប្រជាជននៅពេលកសាងមនុស្សនោះមិនបាន គាត់ចាប់យកមកដើម្បីកសាងសិន។ តើពាក្យសំដីអស់នោះមើលទៅមានលក្ខណៈឬក៏ទ្រង់ទ្រាយមិនដឹងជាខុសប្លែកពីសម័យមុនហ្នឹងឬក៏លោកចាត់ទុកថាយ៉ាងម៉េចដែរ បាទ?
ឆ៖ ខ្ញុំ នែ៎ ខ្ញុំធ្លាប់មើលរឿង សាមកុក បាទ។ ស៊ុន អ៊ួ គាត់ថា សុខចិត្តគាត់ក្បត់គេ ធ្វើម៉េចកុំឲ្យតែគេក្បត់គាត់។ អ្នកឯងប្រឆាំងនិងខ្ញុំ ដាច់ខាតខ្ញុំត្រូវតែមិនទុក បាទ។ ហើយខ្ញុំឃើញថាបញ្ហាហ្នឹង ប្រហែលជាតាមដំណើរហ្នឹង បាទ។ ហើយសូម្បីតែនៅក្នុងប្រទេសណាក៏អញ្ចឹងដែរ ឥឡូវក៏អញ្ចឹងដែរ បាទ។ ឥឡូវយើងមើលនៅអាហ្វ្រិក អារ៉ាប់ បាទ ប្រទេសមួយចំនួនមានបាតុកម្មមានអីៗ នៅ ស៊ីរី ប៉ុន្មានថ្ងៃនេះបាញ់ងាប់មិនមែនតិចទេ។ អាហ្នឹងប្រឆាំងហើយ គេម៉េចនឹងទុកអ្នកឯងឲ្យនៅប្រឆាំងនឹងគេតទៅទៀត។
ស៖ នៅក្នុងសម័យនោះ មានការថាការកាប់សម្លាប់ហ្នឹង ចេញពីការមិនទុកចិត្តគ្នា ឈ្លោះគ្នាអ្នកថ្មីទៅចូលទៅ មានអ្នកចាស់មិនសប្បាយចិត្តទៅ មានការមិនទុកចិត្តគ្នា តើលោកបានឃើញព្រឹត្តិការណ៍នោះយ៉ាងម៉េចខ្លះដែរ តើរឿងហ្នឹងវាកើតឡើងដោយសារអញ្ចឹងមែន ឬមានការបញ្ជាពីក្បាលម៉ាស៊ីនទៅថាត្រូវតែកម្ចេចអ្នកនេះអ្នកនោះ ឲ្យអ្នកនេះកម្ចេចអ្នកនោះ អ្នកនោះកម្ចេចអ្នកនេះអញ្ចឹងឬក៏យ៉ាងម៉េចដែរ បាទ?
ឆ៖ ខ្ញុំឃើញបញ្ហាហ្នឹងវាអាចមាន ក្នុងស្ថានភាពដែលការគ្រប់គ្រងវានៅថ្មី អញ្ចឹងការគ្រប់គ្រងវាអត់ជុំទេ។ ហើយទីពីរ គឺថាអ្នកដែលគេមានគំនិតប្រឆាំងជាមួយនឹងការគ្រប់គ្រងឡើងកាន់អំណាចរបស់ខ្មែរក្រហមហ្នឹងក៏មិនមែនតិចទេ ពីខាងអាមេរិកក៏មាន ពីប្រទេសជិតខាងដូចជាយួនក៏មាន។ អញ្ចឹង ភ្នាក់ងាររបស់គេវានៅក្នុងហ្នឹង បាទ។ គេធ្វើសកម្មភាពអុច ដើម្បីធ្វើយ៉ាងម៉េចគឺថាឲ្យរដ្ឋអំណាចហ្នឹងវារលុងរលាយ តាមគោលការណ៍មួយដែលគេនិយាយថា នែ៎ «ដុតឲ្យខ្លោច រោចឲ្យឆៅ»។ តាមខ្ញុំមើលគឺអាចបញ្ហាហ្នឹងគឺអញ្ចឹង បាទ។
ស៖ ប៉ុន្តែ កាលដែលនៅក្នុងកងពលអីហ្នឹង មានការដាក់បញ្ជាថានឹងយកអ្នកនេះទៅឲ្យ ឌុច ដើម្បីកម្ចេចចោល ឬក៏សម្លាប់អី ឬក៏យ៉ាងម៉េច បាទ?
ឆ៖ ខាងខ្ញុំ ដូចមិនមានបទបញ្ចាឲ្យនាំទៅអញ្ចឹងទេ។ ខ្ញុំឃើញមានតែម្តងដែលហៅទៅរៀនសូត្រហើយ បីនាក់គេប្រាប់មកវិញថាគេទុកនៅឯនោះហើយមិនឲ្យត្រឡប់មកអង្គភាពវិញទេ។
ស៖ គាត់ខុសអីដែរ អ្នកបីនាក់នោះ?
ឆ៖ នែ៎ ខ្ញុំពិនិត្យទៅវាដូចជាមិនឃើញមានអីទេ។ ពីព្រោះ ជួនណាយើងក្តាប់ប្រវត្តិគេពីដើមមកវាវែង មកវាអត់បាន ហើយខាងនោះគេក្តាប់បានយ៉ាងម៉េចអាហ្នឹងក៏យើងមិនដឹងដែរ។
ស៖ កាលពីឆ្នាំ ១៩៩៦ រដ្ឋាភិបាលបានសន្យាថាមិនយកទោសពៃរ៍ជនទាំងឡាយដែលចេញពីចលនាតស៊ូខ្មែរក្រហម ហើយសុខចិត្តឲ្យមករួមរស់ជាមួយសង្គមវិញ ប៉ុន្តែដល់ក្រោយមកមេដឹកនាំប្រាំនាក់ត្រូវយកទៅជំនុំជម្រះទោស ហើយអ្នកដទៃទៀតត្រូវ(តុលាការជាតិ) តុលាការខ្មែរក្រហមដែលមានអន្តរជាតិចូលរួម ចង់យកប្រាំនាក់ឲ្យបានដប់នាក់ទៅទៀត។ តើរឿងហ្នឹង ក្នុងពេលដែលកើតឡើងអញ្ចឹង នៅក្នុងអារម្មណ៍បងប្អូនដែលផ្តាច់ខ្លួនកាលសម័យនោះ ពិបាកចិត្តទេ ហើយចាត់ទុកថារដ្ឋាភិបាលមានជំហរពិបាកទេ ឬក៏ក្បត់ពាក្យសន្យាអីអញ្ចឹង តាមដែលលោកសង្កេតឃើញនោះ បាទ?
ឆ៖ នែក ចំពោះបញ្ហានេះ ខ្ញុំគិតថាទុកឲ្យរដ្ឋាភិបាលពិចារណាចុះ បាទ ព្រោះជាពាក្យសំដីរបស់រដ្ឋាភិបាល បាទ។
ស៖ នៅក្នុងពេលឥឡូវនេះមានកងទ័ពសៀមបាន ដូចថាមានការវាយប្រយុទ្ធគ្នានៅតំបន់តាមព្រំដែន អញ្ចឹងនៅតំបន់នេះមានកងទ័ពផ្តាច់ខ្លួនសម័យមុននោះទៅចូលរួមនៅក្នុងការការពារទឹកដីនោះទេ ហើយតើអារម្មណ៍របស់គេយ៉ាងម៉េចអំពីការកាត់ទោសអីហ្នឹង តាមលោកស្ទាបស្ទង់មើលទៅនោះ បាទ?
ឆ៖ នែ៎ ទីមួយ កម្លាំងអតីតខ្មែរក្រហមមួយភាគធំក៏បានរួមចំណែក ឈរជើងការពារនៅតាមព្រំដែន ហើយកន្លែងខ្លះក៏បានចូលប្រយុទ្ធនៅក្នុងសមរភូមិខ្លាំងក្លាមែនទែន បាទ។ ឯទីពីរ ពីរឿងដែលថាមានកាត់ទោសមេនេះមេនោះបន្តបន្ទាប់អី ហើយវាចេះតែឮពាក្យចចាមអារ៉ាមអីតទៅទៀត មែនទែនក្នុងអារម្មណ៍មិនមែនអត់ទេ បាទ ហើយចេះតែគិតចេះតែពិចារណាទៅ បើអញ្ចឹងខ្លូនឯងដែលខំប្រយុទ្ធ ថ្ងៃក្រោយទៅឮគេមកចោទថា នែ៎ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ឧក្រិដ្ឋកម្មស្អីៗទៀត តើគិតយ៉ាងម៉េច? បាទ អាហ្នឹងមានគិត មិនអត់ទេ បាទ ហើយក៏មានការព្រួយបារម្ភដែរ។
ស៖ ជានយោបាយ លោកគិតយ៉ាងម៉េចដែរ នៅពេលឃើញមេរបស់ខ្លួនត្រូវគេជំនុំជម្រះទោស លោក អៀង សារី លោក ខៀវ សំផន លោក នួន ជា។ ហើយជាមនោសញ្ចេតនាវិញ យ៉ាងម៉េចដែរ បាទ នៅក្នុងពេលដែលតុលាការកាត់ទោសអ្នកទាំងប្រាំនោះ បាទ?
ឆ៖ នែ៎ អាហ្នុងមែនទែនវាដូចជា ហៅថាឪពុកហើយនឹងកូន កូនហើយនឹងឪពុក អាហ្នឹងវាជារឿងធម្មតាទេ សូម្បីតែសត្វតិរច្ឆានក៏វាមានអារម្មណ៍ដែរ បាទ។ យើងឃើញកូនមាន់ហើយនិងមេមាន់ ពេលដែលគេចាប់កូន អាមេនោះវាខំរត់តាម បាទ ហើយដល់ពេលអាគេចាប់មេនោះ អាកូនហ្នឹងវាខំស្រែក។ អាហ្នឹងវាអត់ខុសគ្នាទេ មនុស្សហើយនឹងសត្វតិរច្ឆាន បាទ។
ស៖ បាទ សុំអរគុណច្រើន លោក មាស មុត ដែលបានផ្តល់កិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយវីអូអេសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក សុំជម្រាបលា បាទ។
ឆ៖ បាទ អរគុណ បាទ៕