ប្រទេសកម្ពុជាជ្រើសរើសកងទ័ពថ្មីបានចំនួនជាង៣.០០០នាក់ គិតមកត្រឹមថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី១៤ខែកក្កដាកន្លងទៅនេះ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់មន្ត្រីយោធាជាន់ខ្ពស់របស់ក្រសួងការពារជាតិ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានដាក់បញ្ជាកាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភាឲ្យជ្រើសរើសកងទ័ពថ្មីនៅទូទាំងប្រទេសសរុបចំនួន៥.០០០នាក់ដើម្បីយកទៅជំនួសកងទ័ពដែលត្រូវចូលនិវត្តន៍។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ឯក ឈុំ សុជាតិ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិបានបញ្ជាក់បា្រប់ វីអូអេសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកជាខេមរភាសាកាលពីថ្ងៃសុក្រថាការជ្រើសរើសកងទ័ពថ្មីនេះគឺធ្វើឡើងនៅតាមភូមិភាគនានានិងនៅតាមបញ្ជាការដ្ឋានយោធាខេត្តនានាផងដែរ។
លោកសុជាតិបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា៖ «ដំណើរការហ្នឹងឱ្យមានបទដ្ឋានត្រឹមត្រូវ មានគណៈកម្មការជ្រើសរើសត្រឹមត្រូវ មានរបស់ក្រសួង មានកងទ័ពជើងគោក សហការជាមួយអគ្គបញ្ជាការឯកភាពរបស់ខេត្តនិងរៀបចំជាមួយភូមិភាគទៀត។ យើងរៀបចំឱ្យមានបទដ្ឋាន ឱ្យត្រឹមត្រូវហើយយើងរើសលក្ខណៈសម្បត្តិឈរលើការស្ម័គ្រចិត្ត។ អញ្ចឹងយើងមិនចង់បានបរិមាណច្រើនទេ កាលណាបរិមាណច្រើនវាត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញវាខាតថវិកា»។
យ៉ាងណាក៏ដោយការសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសកងទ័ពថ្មីរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីមានការប្រឈមមុខដោយប្រដាប់អាវុធជាមួយប្រទេសថៃដោយសារបញ្ហាព្រំដែន។ ប្រទេសថៃបានយកកងទ័ពរបស់ខ្លួនមកដាក់ពង្រាយលើភ្នំក្បែរប្រាសាទព្រះវិហាររបស់ខ្មែរជាការជំទាស់ទៅនឹងការដាក់ប្រាសាទព្រះវិហារជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ ការដាក់ពង្រាយកងទ័ពនៅក្បែរប្រាសាទចំណាស់៩០០ឆ្នាំនេះដែលបានពញ្ញាក់កងទ័ពកម្ពុជាដែលបានស្ថិតក្នុងស្ថានភាពខ្វះការពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន។
លោកហ៊ុន សែន បានស្ដីបន្ទោសទៅលើការដឹកនាំកងទ័ពក្នុងស្ថានភាពនោះ ហើយបានសម្រេចដកលោកឧត្តមសេនីយ៍ កែ គឹមយ៉ាន ពីអគ្គមេបញ្ជាការកងទ័ព។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ឯក ឈុំ សុជាតិ មានប្រសាសន៍ថា កងទ័ពដែលត្រូវជ្រើសរើសថ្មី នឹងត្រូវយកទៅដាក់ពង្រាយនៅតាមក្រវ៉ាត់ព្រំដែនមានជម្លោះរវាងប្រទេសកម្ពុជានិងប្រទេសថៃ។
ក្នុងនោះកងទ័ពចំនួន១.០៥០នាក់នឹងត្រូវទៅបំពេញការងារនៅយោធភូមិភាគ២ ដែលស្ថិតនៅប៉ែកភាគខាងកើតនិងឦសាន។ កងទ័ពថ្មីចំនួន៨០០នាក់ នឹងទៅកាន់ការងារនៅយោធភូមិភាគ៣ ដែលស្ថិតនៅប៉ែកខាងលិច និងខាងត្បូងប្រទេស។ ដោយឡែកយោធភូមិភាគ ៤ដែលគ្របដណ្ដប់ខេត្តភាគខាងជើង ត្រូវការយុទ្ធជនថ្មី ចំនួន១.១០០នាក់។ រីឯយោធភូមិភាគ៥ ដែលស្ថិតខេត្តភាគខាងជើង និងពាយព្យនឹងទទួលយកយោធាថ្មីចំនួន៨០០នាក់និងយោធភូមិភាគពិសេសដែលស្ថិតនៅតំបន់ខេត្តកណ្ដាលប្រទេស នឹងទទួលយកយោធាថ្មីចំនួន១.១៥០នាក់។
នៅក្នុងសាលាខេត្តកណ្តាលកាលពីថ្ងៃអាទិត្យបានរៀបចំពិធីជូនដំណើរកងទ័ពស្ម័គ្រចិត្តចំនួន២០០នាក់ពីយោធភូមិភាគពិសេសទៅហ្វឹកហាត់នៅសាលានាយទាហានសកម្មត្មាតពងនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ទោ ពូ សាមឌី មេបញ្ជាការរងយោធភូមិភាគពិសេសនិងជាអនុប្រធានគណៈកម្មការជ្រើសរើសកងទ័ពបានបញ្ជាក់នៅក្នុងពិធីនោះថាដំណើរការជ្រើសរើសកងទ័ពនៅក្នុងខេត្តកណ្តាលបានធ្វើឡើងពីថ្ងៃទី១រហូតដល់ថ្ងៃទី១៥ខែកក្កដាបានចប់សព្វគ្រប់ ហើយទទួលបានយុវជនស្ម័គ្រចិត្តចូលបម្រើកងទ័ពចំនួន២១៥នាក់លើសផែនការកំណត់ដែលត្រូវជ្រើសរើសតែ២០០នាក់ប៉ុណ្ណោះ។
«ក្នុងនាមគណៈកម្មការជ្រើសរើសពលទាហាននិងក្នុងនាមខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់សុំថ្លែងអំណរគុណចំពោះក្រុមគ្រួសារយុវជនស្ម័គ្រចិត្តទាំងអស់ដែលបានយល់ច្បាស់ពីបុព្វហេតុការពារជាតិមាតុភូមិបានបំផុសនិងជំរុញឱ្យប្តី កូនចៅចូលរួមក្នុងកងយុទ្ធពលខេមរភូមិន្ទដើម្បីការពារជាតិមាតុភូមិ»។
ក្រុមយុវជនដែលស្ម័គ្រចិត្តបានកាត់សក់ខ្លីនិងពាក់អាវយឺតដៃវែងឈរតម្រង់ជួរនៅពីមុខគណៈអធិបតីយ៉ាងមានរបៀបរៀបរយក្រោមការចូលរួមពីក្រុមគ្រួសារនិងមន្ត្រីរាជការជាច្រើននាក់។
យុវជន សឹម សុខឡេង អាយុ២២ឆ្នាំ មកពីឃុំម្នាក់ស្រុកអង្គស្នួលខេត្តកណ្តាលបានបញ្ជាក់ថាលោកបានចូលបម្រើកងទ័ពដោយសារតែយល់ឃើញថា ប្រទេសថៃបានប្រើប្រាស់កងទ័ពដើម្បីធ្វើការឈ្លានពានប្រទេសកម្ពុជា។
យុវជនរូបនោះបានបញ្ជាក់ថា គឺនៅពេលនោះហើយដែលលោកបានចាប់ផ្តើមស្រឡាញ់មាតុភូមិរបស់ខ្លួន។
«នេះគឺជាកាតព្វកិច្ចសម្រាប់ប្រទេសជាតិយើងទាំងមូលពីព្រោះអីខ្ញុំគ្មានការរារែកចិត្តហើយសុំរំលែកការរីករាយយ៉ាងខ្លាំងដល់បងប្អូនជនរួមជាតិទាំងអស់ដែលខ្ញុំបានចូលបម្រើប្រទេសជាតិ»។
យុវជន ប៊ុត ស៊ីណាតអាយុ២៤ឆ្នាំមកពីឃុំត្រាំម្កាក់ស្រុកអង្គស្នួលខេត្តកណ្តាលបានបញ្ជាក់ថាលោកបានប្តេជ្ញារួចហើយដើម្បីការពារបូរណភាពទឹកដីនិងក្រុមគ្រួសារ។
«ដើម្បីការពារជាតិនិងដើម្បីការពារគ្រួសារខ្ញុំ។ បើជាតិរីកចម្រើនគ្រួសារខ្ញុំក៏រីកចម្រើនដែរ។ បើសិនអត់ខ្ញុំទៅការពារហើយបើសិនគេឈ្លានពានបានប្រទេសយើងត្រូវរលាយហើយដល់អញ្ចឹងយើងត្រូវស្ម័គ្រចិត្ត»។
លោកប្រេះ ឡេង អាយុ៥៣ឆ្នាំមកពីភូមិខ្ពកវែងឃុំកំពង់សំណាញ់ស្រុកកណ្តាលស្ទឹងខេត្តកណ្តាល។ លោកមានកូនឈ្មោះឡេង ប៊ុនលីអាយុ២៤ឆ្នាំបានស្ម័គ្រចិត្តចូលបម្រើក្នុងជួរកងទ័ព។ លោកប្រេះ ឡេង បាននិយាយថាលោកយល់ព្រមឲ្យកូនរបស់ខ្លួនចូលបម្រើកងទ័ពដោយសារលោកចង់ឲ្យរូបគេរៀនធ្វើការងារសម្រាប់ប្រទេសជាតិ។
«បាទកងទ័ពបម្រើជាតិមាតុភូមិ។ ឱ្យកូនទៅធ្វើកងទ័ពដើម្បីឱ្យបានចេះដឹងចេះយល់»។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ទោ នាង ខេន មេបញ្ជាការកងពលតូចថ្មើរជើងលេខ៤១ចំណុះយោធភូមិភាគ៤បាននិយាយថាលោកត្រូវការចំនួនកងទ័ពបន្ថែមទៀតចំនួន១.០០០នាក់ដើម្បីដាក់ពង្រាយតាមក្រវ៉ាត់ព្រំដែន។
«កន្លងមកពេលដែលទ័ពយើងធ្វើសមាហរណកម្មយើងមិនទាន់មានទ័ពគ្រប់គ្រាន់ទេដោយសារតែមានវ័យចំណាស់។ នេះយើងបំពេញអ្នកដែលត្រូវចូលនិវត្តន៍និងសម្រាប់ផ្លាស់ប្តូរអ្នកលើសអាយុ»។
ជម្លោះព្រំដែនរវាងប្រទេសកម្ពុជានិងថៃ បានផ្ទុះឡើងចាប់តាំងពីខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០៨ មកម្ល៉េះ។ ទាហាននៃគូជម្លោះបានវាយប្រយុទ្ធគា្នជាច្រើនលើកដែលបានបណ្តាលឱ្យកងទ័ពទាំងសងខាងស្លាប់និងរងរបួស។
មន្រ្តីគណបក្សប្រឆាំងនិងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនបានរិះគន់ថារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគួរធ្វើការពង្រឹងកងទ័ពឡើងវិញដើម្បីការពារបូរណភាពទឹកដីដើម្បីជៀសវាងពីការចូលទន្រ្ទានពីប្រទេសជិតខាង។
លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកតំណាងរាស្រ្តនិងជាអ្នកជាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សសមរង្ស៊ីបាននិយាយថាលោកបានស្នើសុំឱ្យពង្រឹងវិស័យការពារជាតិតាំងពីឆ្នាំ២០០៦មកម្ល៉េះ។
លោកបានបញ្ជាក់ព្រមានថាកម្ពុជាមិនត្រូវលង់លក់ក្នុងសន្តិភាពទេ។
«យើងត្រូវតែមានកងទ័ពរបស់យើងការពារព្រំដែនពីព្រោះប្រទេសជិតខាងយើងតែងតែមានមហិច្ចតាចង់ឈ្លានពានប្រទេសរបស់យើង។ ដូចជាប្រទេសយួនអញ្ចឹងបានបោះបង្គោលព្រំដែនមកលើទឹកដីខ្មែរ ហើយដែលពេលហ្នឹងគណបក្សប្រជាជនមិនបានឆ្លើយតបអ្វីបន្តិចទាល់តែសោះពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាព្រំដែន»។
ចំណែកលោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគឯករាជ្យមួយរូបបាននិយាយថាការជ្រើសរើសកងទ័ពមិនត្រូវរើសម្តងច្រើនពេកទេវាអាចបង្កការលំបាកដល់រដ្ឋាភិបាល។
លោកបានបញ្ជាក់ថាយើងគួរតែជ្រើសរើសមួយវរៈម្តងៗដើម្បីយកទៅអប់រំឱ្យបានល្អនិងមានគុណភាព។
«អាហ្នឹងត្រូវគិតយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីក្នុងការការពារជាតិហ្នឹងមិនមែនមានតែកម្លាំងទ័ពទេ។កម្លាំងទ័ពយើងចិញ្ចឹមប្រហែលជាពិបាកដែរ។ យើងត្រូវស្របគ្នាកិច្ចការទូតហ្នឹងផងហើយបើត្រូវមានកងទ័ពគួរយើងត្រូវមានអាទិភាពដែរ»។
ប្រទេសកម្ពុជាបានអនុម័តច្បាប់កាតព្វកិច្ចយោធាកាលពីឆ្នាំ២០០៩ក៏ប៉ុន្តែចំនួនកងទ័ពដែលត្រូវជ្រើសរើសថ្មីមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងច្បាប់កាតព្វកិច្ចយោធាទេ។ នៅក្នុងច្បាប់នេះបានបញ្ជាក់ថាពលរដ្ឋគ្រប់រូបត្រូវបំពេញកាតព្វកិច្ចយោធាចាប់ពីអាយុ១៨ឆ្នាំរហូតដល់អាយុ៣៥ឆ្នាំរយៈពេល៦ខែ។ ប៉ុន្ដែច្បាប់នេះមិនទាន់ត្រូវបានយកមកអនុវត្តសម្រាប់ជំរុញការចូលរួមបម្រើក្នុងវិស័យយោធារបស់យុវជនជំនាន់ក្រោយនៅឡើយ៕
