ភ្នំពេញៈ ជនជាតិភាគតិចចំនួនជាង ៣០០នាក់ មកពីខេត្តផ្សេងៗ បានជួបជុំគ្នានៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃពុធនេះ ដើម្បីស្វែងយល់ពីដំណើរការកាត់ទោសពួកអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម និងដើម្បីសិក្សា បន្ថែមទៀតពីបទចោទប្រកាន់ចំពោះអំពើប្រល័យពូជសាសន៍។ បទចោទនេះ ដែលទាក់ទងទៅនឹង ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើជនជាតិភាគតិច។
ជនជាតិមិល ក្រោល កួយ ភ្នង ខ្មែរអ៊ីស្លាម និងខ្មែរកម្ពុជាក្រោមសរុបចំនួន ៣៤០ នាក់ បានជួបប្រជុំគ្នានៅក្នុងសិក្ខាសាលាមួយនៅថ្ងៃពុធនេះ ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ដើម្បីស្វែងយល់ពីដំណើរការកាត់ទោសពួកអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមដែលកំពុងបន្ដ និងក៏ដើម្បីស្វែងយល់ពីទ្រឹស្ដីនៃបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍។ បទចោទនេះ ត្រូវបានអនុវត្តចំពោះជនជាប់ចោទ ដែលជាអតីតមេដឹកនាំកំពូលៗខ្មែរក្រហមក្នុងសំណុំរឿង០០២ មាន នួន ជា ខៀវ សំផន អៀង សារី និងអៀង ធីរិទ្ធ ទាក់ទងទៅនឹងការសម្លាប់ និងការធ្វើទុកបុកម្នេញទៅលើជនជាតិចាម វៀតណាម និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។ ជនជាប់ចោទទាំងបួននាក់ ត្រូវគេរំពឹងថា នឹងត្រូវកាត់ទោសនៅដើមឆ្នាំក្រោយ។
ជនជាតិភាគតិចខាងលើបានមកពីខេត្តសៀមរាប ព្រះវិហារ ក្រចេះ បន្ទាយមានជ័យ តាកែវ កំពង់ចាម កំពង់ធំ កំពង់ឆ្នាំង ពោធិ៍សាត់ រតនៈគិរី មណ្ឌលគិរី ព្រះសីហនុ ព្រៃវែង កោះកុង និង ទីក្រុងភ្នំពេញ។
លោក វ៉ាន់ថាន់ ពៅតារា នាយករងមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ដែលបានរៀបចំសិក្ខាសាលាស្ដីពីបទល្មើសប្រល័យពូជសាសន៍សម្រាប់ជនជាតិភាគតិចទាំងនោះ មានប្រសាសន៍ថា ការយល់ដឹងពីបទប្រល័យពូជសាសន៍ក្នុងស្រទាប់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា អាចនឹងជួយទៅដល់ការទប់ស្កាត់នៃអំពើនេះមិនឱ្យកើតឡើងសារជាថ្មីម្ដងទៀតនៅកម្ពុជា។
“យើងចង់ឲ្យគាត់ទទួលបាននូវការយល់ដឹងនូវពាក្យនេះ ឲ្យបានទូលំទូលាយ ហើយតាមរយៈការយល់ដឹងនេះឯងគឺជាការទប់ស្កាត់ដ៏មានប្រសិទ្ធិភាព ដើម្បីកុំឲ្យអំពើប្រល័យពូជសាសន៍កើតមានជាថ្មីម្ដងទៀត"។
លោក វីលៀម ស្មីត សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិរបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហម បានពន្យល់នៅក្នុងសិក្ខាសាលានោះថា អំពើប្រល័យពូជសាសន៍ គឺជាសកម្មភាពទាំងឡាយណា ដែលមានចេតនា ប្រព្រឹត្តឡើងនៅក្នុងគោលបំណងបំផ្លិចបំផ្លាញទាំងស្រុង ឬក៏មួយផ្នែកនូវក្រុមជាតិ ជាតិពន្ធុ ក្រុមពូជសាសន៍ ឬសាសនាណាមួយ។
ក្នុងចំណោមជនរងគ្រោះ ដែលបានបាត់បង់ជីវិតដោយសាររបបខ្មែរក្រហមចន្លោះពី ១,៧ លាន នាក់ ទៅ ២,២ លាននាក់ ជនជាតិខ្មែរអ៊ីស្លាមត្រូវគេជឿថា បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតប្រមាណជា ៥០០.០០០ នាក់។ ដោយឡែកជនជាតិវៀតណាម និងឈ្លើយសឹកវៀតណាម ជាច្រើនរយនាក់ ទៀតត្រូវពួកខ្មែរក្រហមសម្លាប់ចោល និងមានជនជាតិខ្មែរកម្ពុជាក្រោមជាច្រើនទៀតបានទទួលរង គ្រោះផងដែរ។ រីឯជនជាតិភាគតិចខ្មែរតំបន់ភ្នំ ក៏បានទទួលរងនូវការធ្វើទុកបុកម្នេញ និងសម្លាប់ចោល ផងដែរ ។
លោករ៉ុន សឹម ជនជាតិខ្មែរឥស្លាម អាយុ៦២ឆ្នំា មកពីខេត្តតាកែវ មានប្រសាសន៍ថា ពួកខ្មែរក្រហម មានចេតនាផ្តាច់ពូជសាសន៍ជនជាតិភាគតិចរបស់គាត់ ហើយគាត់ ត្រូវការតាមដាន ដំណើរការកាត់ ទោសពួកមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមទាំងនោះ។
«ស្វែងយល់ថា កាត់ទោសពួកខ្មែរក្រហម ប្រឆាំង និងមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ជំនាន់៣ឆ្នាំ ៨ខែ វាធ្វើបាប ជនជាតិយើងខ្ញុំខ្លាំងណាស់ បង្ខំឲ្យធ្វើការខ្លាំងឲ្យហូបតិច បែកបាក់គ្រួសារ គោរពប្រពៃណីក៏ មិនឲ្យ គោរព កន្លែងណាហូមមិនកើត គឺវាបង្ខំឲ្យហូបកន្លែងហ្នឹង។ វាធ្វើសង្រ្គាមត្រជាក់ ដើម្បីឲ្យជនជាតិយើង ខ្ញុំស្លាប់ដោយមិនដឹងខ្លួន»។
ដោយឡែក លោក ធិន ធាម ជនជាតិក្រោល មកពីស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ ក៏បានលើកឡើងដែរថា លោកត្រូវការយុត្តិធម៌សម្រាប់ជនជាតិផងខ្លួន។
«ដើម្បីរកយុត្តិធម៌ កាត់ទោសខ្មែរក្រហម ចង់ដឹងពីកាត់ទោសខ្មែរក្រហម»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជនជាតិភាគតិច ដែលបានចូលរួមនៅក្នុងសិក្ខាសាលា មិនបានចោទសួរ ច្រើនទៅលើបទល្មើស ដែលទាក់ទងទៅ នឹងឧក្រិដ្ឋកម្មនៃបទប្រល័យពូជសាសន៍នោះទេ បើទោះបីជា មានការបកស្រាយយ៉ាងពិស្តារយ៉ាងណាក៏ដោយពីសហព្រះរាជអាជ្ញារងជាតិ និងអន្តរជាតិ និងពីអ្នក ជំនាញផ្នែកអក្សរសាស្រ្តខ្មែរក៏ដោយ៕
