ប្រជាជនខ្មែរអ៊ិស្លាមនៅក្នុងភូមិជាប់គ្នាចំនួនពីរក្នុងខេត្តព្រះសីហនុមានជំនឿនិងការប្រតិបត្តិខុសគ្នា ក្នុងសាសនាអ៊ិស្លាមតែមួយ។ ក្រុមអ្នកភូមិទាំងពីរបានចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមកពីកំហុសនៃការប្រតិបត្តិសាសនានេះ។
លោក ពេជ្រ សំណាង រាយការណ៍ពិស្តារអំពីរឿងនេះពីខេត្តព្រះសីហនុជូនដូចតទៅ៖
លោកឌិន ណុះ ដែលស្លៀកសារ៉ុងសូត្រមានឆ្នូតពណ៌បៃតងលាយស ហើយលែងខ្លួនទទេ កំពុងសម្រាន្តលេងនៅលើប៉ៅអ៊ីបត់ក្រោមសំយាបខាងមុខផ្ទះរបស់លោកដែលស្ថិតនៅចំពីមុខវិហារអ៊ិស្លាមថ្មីមួយក្នុងភូមិបន្ទាយប្រិយ ចម្ងាយប្រមាណជាង១០គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ។
ថ្វីត្បិតតែរស់នៅជាប់នឹងរបងវិហារអ៊ិស្លាមថ្មីនេះក៏ដោយ ក៏បុរសចាមវ័យ៧៦ឆ្នាំរូបនេះមិនថ្វាយបង្គំនៅក្នុងវិហារថ្មីនេះទេ ដោយលោកសុខចិត្តធ្វើដំណើរឆ្លងទៅភូមិមួយទៀតគឺភូមិអូរត្រាវ ចម្ងាយប្រមាណ១គ.ម ពីផ្ទះរបស់លោកដើម្បីទៅថ្វាយបង្គំនៅរៀងរាល់ថ្ងៃសុក្រនៅឯវិហារចាស់ក្នុងភូមិនោះវិញ។
លោកឌិន ណុះ ពន្យល់ថា វិហារថ្មីនេះគឺសម្រាប់តែអ្នកកាន់សាសនាអ៊ិស្លាមដែលលោកហៅថា ជា"ក្រុមថ្មី"ដែលមានជំនឿនិងការប្រតិបត្តិសាសនាអ៊ិស្លាមខុសពីការប្រតិបត្តិតាមទំនៀមទម្លាប់របស់លោកតាំងពីបុរាណមក។
ការប្រតិបត្តិសាសនាអ៊ិស្លាមតាមទំនៀមទម្លាប់បុរាណរបស់លោក ឌិន ណុះ រួមមានការសូត្រធម៌ឱ្យអ្នកស្លាប់នៅឯវិធីបញ្ចុះសពដើម្បីឱ្យសពនោះអាចឆ្លើយឆ្លងជាមួយយមបាលបាន និងការប្រារព្ធវិធីបុណ្យម៉ាឡូតដើម្បីរំឭកខួបកំណើតដល់ព្យាការី មហាម៉ាត់ ជាដើម ដែលការប្រតិបត្តិបែបនេះត្រូវអ្នកកាន់សាសនាអ៊ិស្លាមក្នុង"ក្រុមថ្មី"ចាត់ទុកថា ជាទង្វើខុសនឹងសាសនាអ៊ិស្លាមពិតប្រាកដ ហើយជាអំពើបាបដ៏ធ្ងន់ធ្ងរទៀតផង។
ការយល់ខុសគ្នានេះហើយដែលធ្វើឱ្យលោក ឌិន ណុះ និងអ្នកភូមិជាច្រើនទៀតក្នុងចំណោមអ្នកភូមិដែលកាន់សាសនាអ៊ិស្លាមចំនួន២០០គ្រួសារក្នុងភូមិបន្ទាយប្រិយនេះ សុខចិត្តទៅថ្វាយបង្គំនៅវិហារចាស់របស់ខ្លួនក្នុងភូមិអូរត្រាវវិញនោះ។
“យើងធ្លាប់ធ្វើនៅឯណោះ។ ពីដូនតាយើងមកយ៉ាងម៉ិច យើងធ្វើអញ្ចឹងទៅតាមទំនៀមទម្លាប់ពីដើម អញ្ចឹងតែម្តង មិនមែនថា ហ្អោ ឃើញថ្មី យើងចេះតែមកថ្មី។ វាមិនកើតទេ។ មិនមែនថា គេមិនកើតទេ។ គេកើត ប៉ុន្តែយើងមិនទៅ។ វាចូលគ្នាមិនកើតទេ"។
ភាពខុសគ្នាសំខាន់ៗមួយចំនួនទៀតក្នុងជំនឿនិងការប្រតិបត្តិសាសនាអ៊ិស្លាមរវាង"ក្រុមទាក់វាស់"ឬក្រុមដែលរក្សាទំនៀមទម្លាប់ពីបុរាណ ដូចជាលោកឌិន ណុះជាដើមនេះនិង"ក្រុមថ្មី" ឬ"ក្រុមវ៉ាហាប៊ី" រួមមានការជឿទៅលើអត្ថិភាពនៃព្រះអាឡោះនិងការបួងសួងសុំពរពីព្រះអាឡោះក្នុងវិហារ ក្រោយពីថ្វាយបង្គំរួចហើយ។
"ក្រុមទាក់វាស់"ជឿថា ព្រះអាឡោះដែលជាអាទិទេពក្នុងសាសនាអ៊ិស្លាមនេះ មិនមានរូបរាងនិងទីកន្លែងរស់នៅ ដូចជាមនុស្សនោះទេ ពោលគឺព្រះអាឡោះគឺជាភាវៈដែលគេមើលមិនឃើញ ហើយមានឫទ្ធិអំណាចលើសអស់អ្វីៗផងទាំងពួងក្នុងលោក ខណៈដែល"ក្រុមវ៉ាហាប៊ី"ជឿថា ព្រះអាឡោះមានរូបរាងនិងរស់នៅលើស្ថានសួគ៌។
ចំណែកឯការបួងសួងសុំពរ ពីព្រះអាឡោះក្រោយពីថ្វាយបង្គំ រួចវិញគឺ "ក្រុមទាក់វាស់”ដែលប្រកាន់ការប្រតិបត្តិសាសនាតាមបែបបុរាណនោះ ធ្វើការបួងសួងរួមគ្នាក្រោមការដឹកនាំរបស់អ៊ីមាំក្នុងវិហារតែម្តង ខណៈដែល"ក្រុមវ៉ាហាប៊ី”បួងសួងដាច់ដោយឡែកពីគ្នាទៅតាមការចង់បានរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ។
សូមបញ្ជាក់ថា សាសនាអ៊ិស្លាមមាននិកាយធំៗចំនួនពីរគឺនិកាយស៊ុននីនិងនិកាយស៊ីអ៊ីត។ ហើយនិកាយធំៗទាំងពីរនេះបែកចេញជានិកាយតូចៗជាច្រើនទៀត តួយ៉ាងដូចជានិកាយស៊ុននីបានចែកចេញជានិកាយតូចៗមួយចំនួនទៀត រួមមានសាហ្វីអី ម៉ាឡាគី ហានីហ្វី និងហាំបាលីជាដើម។
ជនជាតិចាមដែលកាន់សាសនាអ៊ិស្លាមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលគេប៉ាន់ប្រមាណថា មានចំនួនជាង៥សែននាក់នោះ ភាគច្រើនបំផុតប្រកាន់ការប្រតិបត្តិសាសនានេះតាមនិកាយសាហ្វីអី ដូចជាអ្នកភូមិខ្មែរអ៊ិស្លាមនៅក្នុងភូមិអូរត្រាវ និងភូមិបន្ទាយប្រិយដែលនៅជាប់ព្រំប្រទល់គ្នានេះជាដើម។
ដំបូងឡើយ ពួកគេមកថ្វាយបង្គំនៅក្នុងវិហារអ៊ិស្លាមតែមួយដែលគេដាក់ឈ្មោះតាមភូមិទាំងពីរនេះតែម្តងគឺ"វិហារអ៊ិស្លាមអូរត្រាវនិងបន្ទាយប្រិយ"ស្ថិតនៅក្នុងភូមិអូរត្រាវ។
ប៉ុន្តែក្រោយពីមានការបែងចែកក្រុមទៅតាមជំនឿផ្សេងគ្នាក្នុងការប្រតិបត្តិសាសនាអ៊ិស្លាមនេះនៅក្នុងរយៈពេលពីរបីឆ្នាំចុងក្រោយនេះអ្នកភូមិខ្លះក៏បានទៅថ្វាយបង្គំនៅឯវិហារថ្មីដែលស្ថិតនៅក្នុងភូមិបន្ទាយប្រិយវិញ។ វិហារថ្មីដែលមានឈ្មោះថា "មាស្សិតឌឺរ៉ូលអិសឡាស”នេះត្រូវបានសាងសង់ក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ក្រោមថវិកាជំនួយប្រមាណ៣ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិករបស់ប្រទេសអារ៉ាប៊ី សាអូឌិត។ នេះបើយោងតាមគ្រូបង្រៀនសាសនាអ៊ិស្លាមនៅក្នុងវិហារថ្មីនេះ។
ការបែងចែកក្រុមសាសនិកអ៊ិស្លាមនេះបានកើតឡើង បន្ទាប់ពីការវិលត្រឡប់របស់យុវជនខ្មែរអ៊ិស្លាមមួយចំនួននៅក្នុងភូមិដែលបានទៅសិក្សារៀនសូត្រអំពីសាសនាអ៊ិស្លាមនៅតាមបណ្តាប្រទេសកាន់សាសនាអ៊ិស្លាមមួយចំនួន ដូចជាអារ៉ាប៊ី សាអូឌិត ម៉ាឡេស៊ី និងឥណ្ឌូនេស៊ីជាដើម។
លោក រូន អះម៉ាត់ ជាទួនឬគ្រូបង្រៀនសាសនាអ៊ិស្លាមក្នុងវិហារថ្មីនេះ មានប្រសាសន៍នៅក្នុងវិហារនេះថា ការប្រតិបត្តិសាសនាអ៊ិស្លាមក្នុងចំណោម"ក្រុមទាក់វាស់"ដែលធ្វើតាមទំនៀមទម្លាប់បុរាណនោះគឺខុសនឹងសាសនាអ៊ិស្លាម ដោយលោកពន្យល់ថា គម្ពីរកូអាននៃសាសនានេះបានបង្គាប់អ្នកកាន់សាសនាអ៊ិស្លាមឱ្យធ្វើបុណ្យតែពីរគត់ គឺបុណ្យបួសតមអាហារ ឬបុណ្យរ៉ាម៉ាឌនដែលជាទូទៅគេធ្វើនៅខែសីហា ឬកញ្ញានិងបុណ្យហាច នៅទីក្រុងម៉ាកាស ប្រទេសអារ៉ាប៊ី សាអូឌិត។
គ្រូបង្រៀនសាសនាអ៊ិស្លាមវ័យ២៩ឆ្នាំ ដែលបានទទួលការអប់រំថ្នាក់បរិញ្ញាប័ត្រផ្នែកសាសនាអ៊ិស្លាម នៅក្នុងប្រទេសថៃរូបនេះ មានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ដូច្នេះការប្រារព្ធបុណ្យផ្សេងពីនេះនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការប្រតិបត្តិសាសនាអ៊ិស្លាមនៅពេលអនាគត។
“ពួកគាត់ធ្វើហ្នឹង វាអាចប៉ះពាល់ដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ។ ពេលណាក្មេងជំនាន់ ក្រោយមើលឃើញចាស់ពីមុនធ្វើអញ្ចឹង វាអាចតាមអញ្ចឹង។ ដល់អញ្ចឹងយើងពិបាកកែតម្រូវ។ ប្រសិនណាចាស់ ហ្នឹងគាត់ឈប់ គាត់ដឹងខ្លួនខុស។ កំហុសដែលគាត់ធ្វើហ្នឹងអត់មាននៅក្នុងគម្ពីរ ដែលមហាមាត់ប្រាប់ទេ។ បើគាត់ឈប់ អាចក្មេងជំនាន់ក្រោយមើលអត់ឃើញដែរ តែបើគាត់ធ្វើដូចរាល់ថ្ងៃហ្នឹង អាចក្មេងជំនាន់ក្រោយមើលឃើញ”។
លោក សេន សាការីយ៉ា ដែលជាទួនឬគ្រូបង្រៀនសាសនាអ៊ិស្លាមក្នុង"វិហារអ៊ិស្លាមអូរត្រាវនិងបន្ទាយប្រិយ”នៃក្រុមដែលរក្សាទំនៀមទម្លាប់បុរាណ ឬក្រុមទាក់វាស់នោះ មានប្រសាសន៍នៅអែបនឹងវិហារអ៊ិស្លាមចាស់របស់លោកថា ក្រុមរបស់លោកមិនអាចទទួលយកការប្រតិបត្តិថ្មីតាម"ក្រុមវ៉ាហាប៊ី”បាននោះទេ ដោយលោកមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមនោះមានបំណងចង់លុបបំបាត់ការប្រតិបត្តិសាសនាជាលក្ខណៈប្រពៃណីរបស់លោកតាមរយៈការអូសទាញទឹកចិត្តអ្នកភូមិដោយប្រើប្រាស់សម្ភារៈនិយមដូចជាការសង់វិហារថ្មីឱ្យពួកគេជាដើម។
“ពួកទាក់វាស់នេះមិនអាចទទួលយកនៃការប្រៀនប្រដៅរបស់ពួកវ៉ាប៊ីបានទេ មិនអាចទទួលយកបាន មិនអាចឯកភាពជាមួយ ដោយសារអី? គឺដោយសារពួកខ្ញុំនេះធ្វើតាំងពីបុរមបុរាណ ធ្វើតាំងពីចាស់បុរាណមក គឺទំនៀមទម្លាប់។ ពួកខ្ញុំនេះធ្វើអញ្ចឹង ធ្វើដូចពីចាស់បុរាណមក។ អញ្ចឹងពួកវ៉ាហាប៊ីយ៉ាស់នេះចង់លុបបំបាត់នៃប្រការទាំងអស់នោះ។ គេថា បាប។ ប៉ុន្តែពួកខ្ញុំមិនអាចទទួលបានទេ”។
ការខ្វែងគំនិតគ្នាខាងជំនឿនិងការប្រតិបត្តិសាសនាអ៊ិស្លាមតែមួយក្នុងចំណោមអ្នកភូមិខ្មែរអ៊ិស្លាមទាំងពីរភូមិនេះបានធ្វើឱ្យភាគីទាំងសងខាងមើលមុខគ្នាមិនចំ ហើយក៏មានការប្រហារគ្នាជាពាក្យសម្តីជាហូរហែកន្លងមកហើយ ប៉ុន្តែពុំមានអំពើហិង្សាណាមួយកើតឡើងនោះទេ។
លោក អ៊ុង ហ្វើល ជាអ៊ីមាំ ឬមេដឹកនាំសាសនាអ៊ិស្លាមប្រចាំខេត្តព្រះសីហនុ មានប្រសាសន៍នៅលើ គ្រែមុខផ្ទះរបស់លោកថា លោកបានធ្វើការសម្រុះសម្រួលជាមួយក្រុមទាំងពីរនោះហើយ ដោយបាន បង្គាប់ឱ្យក្រុមនីមួយៗគោរពសិទ្ធិគ្នាទៅវិញទៅមកចំពោះការប្រតិបត្តិសាសនាអ៊ិស្លាមនេះទៅតាមការយល់ឃើញរបស់ភាគីរៀងៗខ្លួន។
ពីខេត្តព្រះសីហនុ ខ្ញុំ ពេជ្រ សំណាង VOAសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក៕