មន្ដ្រីរាជការ បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនឯកជននានារួមទាំងកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ និងសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មសំខាន់ៗភាគច្រើនត្រូវផ្អាកដំណើរការ សម្រាប់ឱកាសបីថ្ងៃចុងក្រោយនៃពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។
រាជធានីភ្នំពេញដែលមានប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅប្រមាណជាពីរលាននាក់ បានក្លាយទៅជាទីក្រុងដែលមានសភាពស្ងប់ស្ងាត់ជាងពេលធម្មតា។ ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅទីនេះដែលមួយចំនួនមានដើមកំណើតនៅខេត្តនានាបានត្រឡប់ទៅកាន់ទីកន្លែងកំណើតដើម្បីប្រារព្ធពិធីសាសនានេះ។
ក៏ប៉ុន្ដែ លោក កាវ ចយ មកពីស្រុកកំពង់ត្របែក ខេត្តព្រៃវែងមិនបានត្រឡប់ទៅស្រុកកំណើតដូចអ្នកផ្សេងទៀតទេ។ ទម្រេតខ្លួនលើស៊ីក្លូចំណាស់មួយលើចិញ្ចើមផ្លូវជាប់នឹងវាលព្រះមេរុ ខាងជើងព្រះបរមរាជវាំង បុរសអាយុ៤៧ ឆ្នាំរូបនេះ កំពុងតែសម្លឹងរកអតិថិជន។ គាត់ប្រកបមុខរបរធាក់ស៊ីក្លូនេះចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៨២ ដោយគាត់សង្ឃឹមថា នឹងអាចរកប្រាក់បានងាយស្រួល ប៉ុន្ដែគាត់គ្មានទីជម្រកទេក្នុងក្រុងភ្នំពេញនេះទេពោលគឺគាត់ស្នាក់នៅតាមចិញ្ចើមផ្លូវនៅពេលយប់ដូចអ្នកធាក់ស៊ីក្លូមួយចំនួនទៀតដែរ។ គាត់មិនត្រឹមតែមិនបានទៅស្រុកកំណើតទេ ប៉ុន្ដែថែមទាំងមិនបានទៅវត្តណាមួយទៀតផង។
«អត់សូវបានលុយបានកាក់។ អត់បានទៅស្រុកទេ។ វត្តនៅភ្នំពេញក៏មិនបានទៅ វត្តនៅស្រែក៏មិនបានទៅ គ្រាន់តែបានផ្ញើលុយកាក់បន្ដិចបន្តួចតាមគេសម្រាប់ធ្វើបុណ្យខ្លះ»។
លោក កាវ ចយ ពោលថា គាត់អាចរកកម្រៃក្នុងមួយថ្ងៃបានចន្លោះពី១០.០០០ ទៅ១៥.០០០ រៀល ក៏ប៉ុន្ដែគាត់មិនអាចសន្សំប្រាក់ទាំងនេះសម្រាប់ទៅស្រុកកំណើតនោះទេ ដោយសារតែម្ហូបអាហារក្នុងក្រុងភ្នំពេញឡើងថ្លៃ។
លោក ចន្ថា ក៏ជាអ្នកស្រុកម្នាក់ទៀតមកពីខេត្តព្រៃវែងដែរ។ គាត់ប្រកបរបរប៉ះកង់ក្បែរក្រសួងបរិស្ថានដែលនៅមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីវិមានឯករាជ្យក្នុងក្រុងភ្នំពេញនោះទេ។ មានអាយុ៤០ឆ្នាំ និងមានមាឌធំសម្បុរស្រអែម លោកចន្ថាប្រកបរបរនេះអស់រយៈពេលដប់ឆ្នាំហើយ។ ឆ្នាំនេះលោកក៏មិនអាចទៅចូលរួមពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌនៅស្រុកមេសាង ដែលជាស្រុកកំណើតរបស់លោកទេ។ លោកត្អូញត្អែរថា ការធ្វើដំណើរទៅស្រុកកំណើតនឹងចំណាយសោហ៊ុយច្រើន។
«មូលហេតុដែលរកលុយមិនសូវបានព្រោះឥឡូវពិបាករក។ មួយថ្ងៃៗរកបានតែ ២០.០០០ ប៉ុណ្ណឹង ហើយយើងចាយនៅភ្នំពេញដឹងស្រាប់ហើយ ទំនិញឡើងថ្លៃទាំងអស់។ ហើយរកមួយថ្ងៃសម្រាប់ចាយបានតែមួយថ្ងៃ សល់តែតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។ នឹកថា យើងរកបានតិចហើយ តែបើសិនជាទៅស្រុកបងប្អូននឹកថា នឹងសប្បាយដោយសារដល់យើងរកលុយមិនបានខ្ជិលទៅ»។
បញ្ហាថវិកាគឺជាឧបសគ្គមួយដែលបានរារាំងអ្នកប្រកបមុខរបរតូចតាចដូច្នេះមិនឲ្យមានលទ្ធភាពធ្វើដំណើរទៅកាន់ស្រុកកំណើត។ ក៏ប៉ុន្ដែសម្រាប់លោក ជា តូច អ្នកធាក់ស៊ីក្លូម្នាក់ទៀតមិនត្រឹមតែដោយសារតែបញ្ហាថវិកានោះទេ។ ជំនន់ទឹកភ្លៀងដែលលិចភូមិរបស់គាត់ក្នុងស្រុកស្រីសន្ធរ ខេត្តកំពង់ចាមក្នុងពេលនេះជាផលវិបាកមួយទៀត។ ទឹកជំនន់កំពុងរាតត្បាតក្នុងខេត្តមួយចំនួននៅកម្ពុជា ហើយបានបង្កឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជាង៦០នាក់ស្លាប់ចាប់តាំងពីខែសីហាមក។
លោក ជា តូច ដែលមានអាយុ៥៧ឆ្នាំ ពាក់មួកកន្ដឹប រង់ចាំអតិថិជននៅក្បែរផ្សារកណ្ដាលជាមួយនឹងស៊ីក្លូរបស់គាត់។
«ទឹកលិចផ្លូវផង អត់លុយផង រកមិនបាន។ ពីរឆ្នាំហើយមិនបានទៅវត្តដោយសារតែក្រពេក។ ម្នាក់ឯង ហើយមានជំងឺរោគាច្រើនផង»។
បុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌគឺជាពិធីបុណ្យយ៉ាងសំខាន់ និងធំបំផុតសម្រាប់ពលរដ្ឋកម្ពុជា។ ពិធីព្រះពុទ្ធសាសនានេះតែងតែប្រព្រឹត្តិទៅជារៀងរាល់ឆ្នាំក្នុងរយៈពេល១៥ថ្ងៃ។ គឺចាប់ពីថ្ងៃ១រោចដល់ថ្ងៃ១៤រោចខែភទ្របទ គឺហៅថាពិធីកាន់បិណ្ឌ។ ពិធីកាន់បិណ្ឌនៅក្នុងឆ្នាំនេះ បានចាប់ផ្ដើមចាប់តាំងពីថ្ងៃទី១៣ រហូតដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា។ ដោយឡែកនៅថ្ងៃអង្គារទី២៧ ខែកញ្ញានេះ គឺជាថ្ងៃភ្ជុំបិណ្ឌ និងគឺជាថ្ងៃចុងក្រោយនៃពិធីសាសនានេះ។
ជាទូទៅប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានជំនឿថា ក្នុងអំឡុងពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌ ក្រុមគ្រួសារ ឬបុគ្គលគ្រប់រូបត្រូវតែព្យាយាមធ្វើចង្ហាន់ទៅវត្ត ដើម្បីឧទ្ទិសផលបុណ្យជូនជីដូនជីតា ដែលបានចែកឋានទៅ។ អ្នកខ្លះព្យាយាមទៅវត្តឲ្យបានយ៉ាងហោចណាស់ម្តងក្នុងរយៈពេលនៃពិធីបុណ្យពីរសប្ដាហ៍នេះ ដោយពួកគេមានជំនឿថា ជីដូនជីតា បុព្វការីជននឹងដាក់ទណ្ឌកម្ម ឬដាក់បណ្ដាសារ ប្រសិនបើព្រលឹងខ្មោចទាំងនោះរកសាច់ញ្ញាតិ ឬកូនចៅមិនឃើញក្នុងអំឡុងពេលនេះ។
ក៏ប៉ុន្ដែអ្នកចំណាកស្រុកដែលស្វែងរកការងារធ្វើក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលវីអីអូខ្មែរបានសម្ភាសមួយចំនួនមិនបានទៅវត្តនោះទេ ដោយសារតែពួកគាត់ខ្វល់ខ្វាយពីការរកប្រាក់ចំណូល ត្បិតឱកាសនេះគឺជាពេលវេលាដែលគាត់អាចតំឡើងថ្លៃបានមួយកម្រិតផងដែរ។
ទាំងលោក កាវ ចយ ទាំង លោក ជា តូច បានពោលដូចគ្នាថា គាត់បានយល់សប្ដិឃើញឪពុកម្ដាយ និងសាច់ញ្ញាត្តិដែលបានស្លាប់ទៅក្នុងសប្ដាហ៍កន្លងទៅបន្ទាប់ពីពួកគាត់មិនបានទៅស្រុកកំណើត និងមិនបានទៅវត្ត។
ព្រះតេជគុណ កង ណម៉ានី ចៅអធិការវត្តសំពៅមាស ក្រុងភ្នំពេញ មានថេរដីការថា ពុទ្ធបរិស័ទ្ធកម្ពុជាមិនចាំបាច់ទៅកាន់ស្រុកកំណើតសម្រាប់ធ្វើពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌនេះទេ ពោលគឺអាចធ្វើបុណ្យនៅទីណាក៏បានដែរ។ រីឯវិញ្ញាណក្ខន្ធនៃអ្នកដែលបានចែកឋានទៅនោះក៏មិនអាចដាក់បណ្តាសាលើសាច់ញ្ញាតិនោះទេ។
«នៅក្នុងគម្ពីរដែលព្រះសមាសមពុទ្ធទ្រង់សម្ដែងទុកមកមិនមានពាក្យណាដែលថា បងប្អូន ឬមាតាបិតាដែលស្លាប់ទៅដាក់បណ្ដាសាកូនចៅដែលនៅរស់មិនបានធ្វើបុណ្យទេ។ ការដើររក (កូនចៅ)មានមែន ដូចជាសម័យពុទ្ធកាលអញ្ចឹង។ ពាក្យចចាមអារាមដែលថាតៗគ្នា ថា ញ្ញាតិ ឬជីដូនជីតាដែលទៅកើតជាប្រេតដើររកគ្រប់ប្រាំពីរវត្តដាក់បណ្ដាសា តាមពិតគ្រាន់តែជាពាក្យបុរាណខ្មែរយើងចង់ពញ្ញាក់ឲ្យកូនចៅចេះធ្វើបុណ្យ»។
ក្រៅពីប្រជាពលរដ្ឋចំណាកស្រុកមកក្រុងភ្នំពេញ ក្រុមកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរមួយចំនួនតូចមិនមានឱកាសទៅលេងស្រុកកំណើតរបស់ខ្លួនផងដែរក្នុងអំឡុងពេលសម្រាកស្របច្បាប់នៃពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌនិងភ្ជុំបិណ្ឌនេះ។ មូលហេតុដោយសារតែពួកគេមិនមានសោហ៊ុយគ្រប់គ្រាន់ និងដោយសារសិប្បកម្មដែលទទួលសម្លៀកបំពាក់ពីរោងចក្រធំមកដេរបន្ដ មិនអនុញ្ញាត្តិឲ្យពួកគេឈប់សម្រាក។ នេះបើយោងតាមសេចក្ដីអះអាងរបស់លោក ជា មុន្នី ប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា៕