ស្រុកភ្នំស្រុក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ— សត្វកុកសមួយហ្វូងកំពុងចិកចំណីនៅក្នុងអាងទឹកត្រពាំងថ្មដែលស្ថិតក្នុងឃុំប៉ោយចារ ស្រុកភ្នំស្រុកនៃខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ជាប់ព្រំដែនថៃ ខណៈដែលប្រជាជនមួយចំនួនកំពុងរកត្រីនៅក្នុងអាងទឹកដ៏ធំល្វឹងល្វើយនេះ ហើយខ្លះទៀតកំពុងបូមទឹកដែលនៅសល់តិចតួចដាក់ស្រែរបស់ពួកគេ។
ទោះបីជាអាងទឹកត្រពាំងថ្មនេះគឺជាទំនប់ដែលធំជាងគេនៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមក៏ដោយ ក៏បឹងអភិរក្សទំហំជាង១២០០០ហិកតាដែលបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការផ្ដល់ទឹកធ្វើស្រែចម្ការ និងប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅទីនេះ កំពុងប្រឈមនឹងកង្វះទឹក ដោយសារតែភាពរាំងស្ងួត។
ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងស្រុកភ្នំស្រុក បានត្អូញត្អែរថាមេឃមិនមានភ្លៀង តាំងពីរដូវវស្សាឆ្នាំមុន រហូតដល់រដូវប្រាំងឆ្នាំនេះ។ ការណ៍នេះបានធ្វើឲ្យពួកគេមិនអាចធ្វើស្រែទទួលបានផលច្រើនដូចការរំពឹងទុកនោះទេ។
អ្នកស្រី ពីង ចន្រ្ទា អាយុ៣០ឆ្នាំ ជាកសិករម្នាក់ក្នុងភូមិពោធិរាំបុណ្យ ដែលនៅមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីបឹងត្រពាំងថ្ម បានថ្លែងប្រាប់ VOA ថា អ្នកស្រីបានធ្វើស្រែវស្សា កាលពីឆ្នាំមុនចំនួន៤ហិកតា ដោយជួលដីគេ២ហិកតាក្នុងតម្លៃជាង៣០០ដុល្លារ តែមិនបានទិន្នផលស្រូវច្រើននោះទេ។
អ្នកស្រីបានថ្លែងប្រាប់ VOA នៅផ្ទះរបស់អ្នកស្រីថា៖
«តាមពិតទៅមួយឆ្នាំ ធ្វើស្រែវស្សាតែម្ដង។ តែឆ្នាំនេះធ្វើស្រូវប្រាំងដែរ ស្រែវស្សាយើងខូច។ អញ្ចឹងយើងធ្វើស្រូវប្រាំងទុកហូប ពេលនោះស្រូវប្រាំងខូចដែរ។ ស្រូវវស្សា ទឹកភ្លៀងក៏វាអត់មាន វាស្កកអស់។ ពេលយើងធ្វើស្រូវប្រាំងទៅ ខូចទៀត អត់ទាំងអស់»។
អ្នកស្រីក៏បានបង្ហាញក្តីបារម្ភថា ប្រសិនបើស្ថានភាពកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ នោះការធ្វើស្រែនៅរដូវកាល និងឆ្នាំបន្តបន្ទាប់ទៀត នឹងមិនអាចទទួលផលនោះទេ។
អ្នកស្រីមានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្លែកខ្លាំង។ ឆ្នាំនេះរឹតតែប្លែកទៀត។ មិនដឹងឆ្នាំក្រោយ ធ្វើស្រែបានហូបអត់។ កាលពីឆ្នាំកន្លងទៅ ខែចែត្រមានភ្លៀងខ្លះ ដល់ពេលឆ្នាំនេះ អត់មានសុទ្ធ»។
អ្នកស្រី ពីង ចន្រ្ទា បានបញ្ជាក់ថា អ្នកស្រីសម្រេចធ្វើស្រែរដូវប្រាំងនេះ ដោយសារសង្ឃឹមលើទឹកពីអាងត្រពាំងថ្ម ប៉ុន្តែ ទឹកនោះមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ប្រជាជនទេ ខណៈប្រជាកសិករបានសម្រុកនាំគ្នាធ្វើស្រែប្រាំងដូចៗគ្នា ដោយសារពួកគេមិនអាចធ្វើស្រែរដូវវស្សាបាន ដោយសារតែខ្វះទឹកភ្លៀង។
អ្នកភូមិមួយចំនួនទៀតក៏បានត្អូញត្អែរចំពោះភាពរាំងស្ងួតនេះផងដែរ។
លោក ឡាំង ធំ អាយុ៤៦ឆ្នាំ ដែលជាកសិករម្នាក់នៅក្នុងភូមិជាមួយអ្នកស្រីចន្ទ្រាដែរ បានថ្លែងប្រាប់ VOA ថា អាកាសធាតុមានការប្រែប្រួលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ដោយក្ដៅខ្លាំងមិនមានភ្លៀង និងមិនមានខ្យល់ដូចឆ្នាំកន្លងទៅ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្លែកព្រឹកឡើងអត់មានខ្យល់ទេ។ ព្រឹកចាប់ពីម៉ោង៨ ដើរបើកភ្នែកមិនរួចទេ ក្តៅ។ ខ្ញុំទៅវាល[ស្រែ] ក្តៅ ពាក់មួយហើយ បែកញើសស្រាក់ៗ»។
ដូចអ្នកស្រីចន្ទ្រាដែរ លោក ឡាំង ធំ និយាយថា លោកក៏បានខាតបង់ប្រាក់ទៅលើការធ្វើស្រែប្រាំងលើដីជិត៣ហិកតារបស់លោក ដោយសារភាពរាំងស្ងួតនេះ។
កម្ពុជាជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានជាច្រើនទៀត ដែលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំង ដោយសារការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
នៅប៉ុន្មានខែខាងមុខ ប្រទេសកម្ពុជានឹងប្រឈមបាតុភូត«អែលនីណូ»ដែលបណ្ដាលឲ្យអាកាសធាតុក្ដៅហួតហែង ហើយសីតុណ្ហភាពអាចនឹងហក់ឡើងដល់៤០ទៅ៤២អង្សាសេ និងមានភ្លៀងកក់ខែ លាយឡំនឹងផ្គររន្ទះ និងខ្យល់កន្ត្រាក់ច្រើន។ នេះបើយោងតាមក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម។ បាតុភូតនេះនឹងចាប់ផ្ដើមពីខែមេសា ដល់ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩។
បើតាមការព្យាករណ៍របស់ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ឥទ្ធិពល«អែលនីណូ» អាចឲ្យការបង្កបង្កើនផលស្រូវប្រាំង បានតែមួយដងប៉ុណ្ណោះ បើទោះជាទឹកនៅតាមអាងដែលបានរក្សាទុក ឬទីកន្លែងដែលមានបឹង ព្រែកក្តី ក៏មិនអាចផ្គត់ផ្គង់ដំណាំស្រូវគ្រប់គ្រាន់ឡើយ។
មេភូមិពោធិរាំបុណ្យ លោក មៀន សឿម មានប្រសាសន៍ថា ទិន្នផលស្រូវដែលប្រជាពលរដ្ឋប្រមូលបានក្នុងភូមិរបស់លោក មានតិចជាង១០ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ។ លោក សឿម ដែលស្រែរបស់លោក ក៏រងផលប៉ះពាល់ដោយសារកង្វះទឹកដែរនោះ បានបញ្ជាក់ថា ឆ្នាំនេះ មេឃមិនមានភ្លៀង និងខ្វះខាតទឹក មានលក្ខណៈអាក្រក់ជាងគេ បើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំមុនៗ។
លោកបានថ្លែងប្រាប់ VOA ថា៖
«បូមចែកថ្ងៃគ្នា។ ក្នុងពីរថ្ងៃហ្នឹង យើងត្រូវចែកនៅភូមិយើង។ ចែកទៅតាមកន្លែងយើងដែលធ្វើ តំបន់នេះ តំបន់នោះទៅ។ បានតែម្នាក់២ម៉ោងទេ ក្នុងមួយវាលៗនេះ។ អ្នកដែលជិតបាន អ្នកដែលឆ្ងាយតិច អត់»។
មេភូមិរូបនោះបានបញ្ជាក់ថា៖
«អាក្រក់ជាងគេ។ បើសិនមិនមានទឹកអាងនេះ យើងមិនបានស៊ីមួយគ្រាប់ទេ ទាំងវស្សា ទាំងប្រាំង។ បើសិនមិនមានទឹកអាង អត់សោះបណ្ដោយ»។
លោកមានប្រសាសន៍ថា ការមិនទទួលបានផលស្រូវនេះបានប៉ះពាល់ជីវភាពប្រជាកសិករនៅក្នុងភូមិដែលភាគច្រើនពឹងផ្អែកលើការធ្វើស្រែ និងអាចធ្វើឲ្យពលរដ្ឋចំណាកស្រុកកាន់តែច្រើន ឬឪពុកម្ដាយបង្ខំកូនឲ្យធ្វើការ ដើម្បីរកប្រាក់ចំណូល។
លោកមេភូមិ ក៏បានបង្ហាញក្ដីបារម្ភថា ពលរដ្ឋនឹងបន្តធ្លាក់ក្នុងការជំពាក់បំណុលកាន់តែច្រើនឡើងៗ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បំណុលកាន់តែកើន កើនហើយម្នាក់ៗ។ ឆ្នាំនេះ អ្នកខ្លះ ចូល២០ម៉ឺន(បាត)។ អ្នកដែលមិនជំពាក់លុយគេដូចមិនមានទេ សម័យនេះ សព្វថ្ងៃនេះ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងគិតថាឆ្នាំនេះចេះ តែឆ្នាំក្រោយ ស្មើប៉ុននេះទៀត អ្នកស្រុកយ៉ាប់ហើយ រឹតតែយ៉ាប់ទៅ។ ហើយធ្វើស្រែនេះ មិនមែនយកលុយខ្លួនឯងទៅទិញណា»។
ប្រជាកសិករខ្មែរនៅក្នុងខេត្តមួយចំនួនធ្វើស្រែពីររដូវ គឺរដូវវស្សាដែលចាប់ផ្ដើមពីខែឧសភា ដល់ខែតុលា និងរដូវប្រាំង ដែលចាប់ផ្ដើមពីខែវិច្ឆិកា រហូតដល់ខែមេសា។
សម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមួយចំនួនធំក្នុងចំណោមប្រជាជនប្រមាណ១៦លាននាក់ នៅពឹងផ្អែកលើការធ្វើស្រែចម្ការ ជាពិសេសដំណាំស្រូវនេះ បញ្ហាទឹកគឺជារឿងសំខាន់មួយសម្រាប់ពួកគេ ក្នុងការធានាស្ថិរភាពគ្រួសារ។
លោក ឌឿ យ៉ុច អាយុ៤៦ឆ្នាំ កសិករម្នាក់ទៀតនៅក្នុងស្រុកភ្នំស្រុកនេះ មានប្រសាសន៍ថា លោកមានដី១ហិកតាកន្លះ ហើយលោកបានជួលដីគេចំនួន៦ហិកតា ដើម្បីធ្វើស្រែវស្សា តែលោកបានខាតបង់ប្រាក់ ដោយសារតែកង្វះទឹក។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «គ្មានបានទេ អត់ហ្មង។ ផលមិនបានទេ អត់ទទេសុទ្ធៗ»។
លោកបានឲ្យដឹងទៀតថា ដោយសាររដូវវស្សាមិនអាចធ្វើស្រែបាន លោកក៏សម្រេចធ្វើស្រែរដូវប្រាំងតែ២ហិកតាកន្លះប៉ុណ្ណោះ ហើយទទួលបានផលស្រូវតិចតួចលើដីតែ១ហិកតា។
លោក យ៉ុច បានបញ្ជាក់ថា៖
«ស្រែវស្សាយើងមិនបានហើយ ខ្ញុំខំធ្វើអាប្រាំងនេះ ក្រែងវាបាន។ ចុះឡើងទៅ វាមិនបានដដែល។ វាមិនមានទឹក ខាស់ទឹកអាងអស់។ មើលអាងទៅ រំពឹងថាមានទឹក អាចធ្វើបានគ្រប់គ្នា។ ដល់ពេលទឹកវាតិចទៅ ធ្វើច្រើន វាមិនបាន»។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកមានប្រសាសន៍ថា លោកប្រមូលបានស្រូវមួយចំនួនទុកសម្រាប់ហូបប្រចាំឆ្នាំ តែលោកបារម្ភអំពីការជំពាក់បំណុលគេ ដែលបានកើនឡើងរហូតដល់ជិត៣ពាន់ដុល្លាររួចទៅហើយ។
លោកបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖ «អារឿងហូប វាបានដែររឿងហូប។ វាយ៉ាប់ អារឿងជំពាក់គេ។ មួយហិកតាហូបដែរអស់។ វាយ៉ាប់អារឿងជំពាក់គេ»។
លោក មៀ ស៊ីស អាយុ៥៨ឆ្នាំ ជាអ្នករកត្រីម្នាក់នៅបឹងត្រពាំងថ្ម បានបង្ហាញក្តីបារម្ភថា បើអាកាសធាតុរឹតតែក្តៅ មិនមានភ្លៀង លោកនឹងមិនអាចរកត្រីបានដូចមុននោះទេ។ លោកកត់សម្គាល់ថា ឆ្នាំនេះ មានភាពរាំងស្ងួតជាងឆ្នាំមុនៗ។
លោកបានថ្លែងពេលកំពុងរើសត្រីពីសំណាញ់ថា៖ «២ឆ្នាំហើយ ឆ្នាំមុនអត់មានខាស់ដូចឆ្នាំនេះទេ។ អាឆ្នាំនេះ ខាស់ជាងឆ្នាំមុនទៀត»។
ប្រសិនបើស្ថានភាពអាកាសធាតុកាន់តែអាក្រក់ ប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់គ្រួសារនៅក្នុងឃុំប៉ោយចារ ក្នុងស្រុកភ្នំស្រុក នឹងរងផលប៉ះពាល់កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។ នេះបើយោងតាមមេឃុំ។
មេឃុំប៉ោយចារ លោក ឃុត ឃួន មានប្រសាសន៍ថាប្រជាពលរដ្ឋយ៉ាងតិច៤០ភាគរយនៅក្នុងឃុំរបស់លោកបានពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើទឹកអាងត្រពាំងថ្មនេះជាប្រចាំ ក្នុងនោះមានការប្រើប្រាស់សម្រាប់ងូត ការបោកគក់ និងការនេសាទផងដែរ។
លោកបន្តថា អាជ្ញាធរបានជីកផ្លូវជាង៦គីឡូម៉ែត្រ ដើម្បីទាញទឹកពីខេត្តសៀមរាប និងឧត្តរមានជ័យ តាមប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដែលត្រូវបានស្ថាបនាដោយក្រុមហ៊ុនចិន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ដំណោះស្រាយរបស់យើង គឺយើងបានអូសប្រឡាយចេញពីស្ទឹងចូលក្នុងអាង។ ប៉ុន្តែការព្រួយបារម្ភខ្លាចវារាំងស្ងួតខ្លាំងវាជួបបញ្ហាផ្សេងៗ ជាពិសេសសម្រាប់មនុស្សប្រើប្រាស់ សត្វគោក្របី គ្រប់ប្រភេទ ជីវចម្រុះក្នុងអាងហ្នឹង វាអាចបាត់បង់»។
លោក ឯម ដារ៉ា មន្ត្រីជំនួយបច្ចេកទេសនៃក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម និងជាអ្នកពិនិត្យមើលអាងទឹកត្រពាំងថ្ម មានប្រសាសន៍ថា ភាពរាំងស្ងួតនេះកំពុងប៉ះពាល់ដល់សត្វដែលពឹងផ្អែកលើអាងទឹកមួយនេះ។
លោកបន្ថែមថាអាងទឹកនេះអាចផ្ទុកទឹកបានទៅដល់១៨០លានម៉ែត្រគីប តែនៅឆ្នាំនេះ ទឹកនៅក្នុងអាងសល់មិនដល់១លានម៉ែត្រគីបផង។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ទាល់តែទឹកវាបាន បានអំណោយ។ តែទឹកមិនបានអស់ហើយ។ អស់ទាំងសត្វ អត់ទាំងត្រី»។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម លោក លឹម គានហោ ដែលបានចុះពិនិត្យអាងទឹកត្រពាំងថ្ម កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែកុម្ភៈ បានថ្លែងយ៉ាងខ្លីប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មាន VOA នៅកន្លែងហូបបាយថ្ងៃត្រង់មួយក្នុងក្រុងបន្ទាយមានជ័យថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅស្រុកភ្នំស្រុក បានសម្រុកធ្វើស្រែប្រាំងលើសការកំណត់ដែលទឹកមាន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖«យើងខ្វះទឹក ហើយគាត់ធ្វើស្រែលើសកំណត់។ គេហាមមិនឲ្យធ្វើលើស៥ពាន់ហិកតា»។
លោករដ្ឋមន្ត្រីបានឲ្យដឹងទៀតថាកម្ពុជាអាចនឹងមានភ្លៀងឡើងវិញនៅពាក់កណ្ដាលខែឧសភាខាងមុខ។
ភាពរាំងស្ងួតបានប៉ះពាល់ដីជាង២ម៉ឺនហិកតានៅក្នុងខេត្តចំនួន១៣នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។ នេះបើយោងតាមគណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ។
ក្នុងពិធីជួបសំណេះសំណាលជាមួយកម្មកររោងចក្រនៅខេត្តកណ្ដាលកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវកុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋធ្វើស្រែប្រាំងជាលើកទី២ ដោយសារបញ្ហាភាពរាំងស្ងួត និងខ្វះទឹកនេះ។
កាលពីឆ្នាំ២០១៥ កម្ពុជាបានរងផលប៉ះពាល់ភាពរាំងស្ងួតខ្លាំងបំផុតនៅក្នុងរយៈពេល៥០ឆ្នាំ ដែលប៉ះពាល់ទូទាំងប្រទេស ហើយប្រជាជនប្រមាណ២,៥លាននាក់ បានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
មេឃុំប៉ោយចារ លោក ឃុត ឃួន បានឲ្យដឹងថានៅរដូវចូលឆ្នាំក្នុងខែមេសាខាងមុខនេះ ប្រជាពលរដ្ឋនឹងធ្វើពិធីសុំទឹកភ្លៀងពីទេវតាផងដែរ។
លោក ឌឿ យ៉ុច កសិករក្នុងស្រុកភ្នំស្រុក មានប្រសាសន៍ថា លោកនៅតែបន្តធ្វើស្រែនៅប៉ុន្មានខែខាងមុខ ដើម្បីដោះបំណុលរបស់លោកប្រមាណ៣ពាន់ដុល្លារ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ធ្វើផ្សងសំណាងចុះហើយ។ ធ្វើរាល់តែឆ្នាំ អត់ម៉េចបាន បើជំពាក់គេ។ មានប្រាក់ណានឹងទៅដោះគេ។ ផ្សងសំណាង ខ្លាចទេវតាវាមក មានទឹកភ្លៀង។ ក្រែងបាន បើវាមិនមាន អត់ទៀតទៅ»។
សម្រាប់ពេលនេះ ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងស្រុកភ្នំស្រុកនេះ ហាក់មិនមានជម្រើសអ្វីក្រៅពីការធ្វើស្រែ ដោយពឹងផ្អែកលើទឹកភ្លៀងនោះទេ៕
