ថ្លែងនៅក្នុងវេទិកាប្រេង និងឧស្ម័ន ដែលរៀបចំឡើងដោយកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ធនធានយុវជន លោក ជាម យៀម ប្រធានគណកម្មាធិការសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ធនាគារ និងសវនកម្មនៃរដ្ឋសភា បាននិយាយនៅថ្ងៃអាទិត្យនេះថា ប្រសិនបើពុំមានអ្វីប្រែប្រួលទេ កម្ពុជានឹងទទួលបានប្រេងជាលើកដំបូងពីធនធានធម្មជាតិនៅវេលាម៉ោង១២ ថ្ងៃទី១២ ខែ១២ ឆ្នាំ២០១២។
លោក ជាម យៀម បានបញ្ជាក់ថា នេះគឺជាឱកាសមាសសម្រាប់ធានាកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងជួយកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រឲ្យកាន់តែមានចំនួនច្រើនថែមទៀត បង្កើនសមធម៌ និងពង្រឹងសមត្ថភាពនៅកម្ពុជា។
«មិនទាន់ច្នៃទៅជាមាសប្រើប្រាស់លក់នៅលើទីផ្សារបាននៅឡើយទេ។ អ្នកណាដែលត្រូវច្នៃប្រឌិត ថ្មឲ្យក្លាយទៅជាមាស គឺក្មួយៗតួនាទីភារកិច្ចនេះ។ យើងត្រូវតែបញ្ចេញកាតព្វកិច្ចរបស់យើង តួនាទីរបស់យើងជូនដល់មាតុភូមិ ក្មួយៗទាំងអស់ដែលជាម្ចាស់អំណាចម្ចាស់ប្រទេស»។
កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍យុវជនបានរៀបចំវេទិកាប្រេង និងឧស្ម័នចំនួនមួយថ្ងៃ នៅវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំកម្ពុជា ដែលមាននិស្សិតភាគច្រើនជាយុវជន បានចូលរួមប្រមាណជាងប្រាំរយនាក់។
លោក ជាង សុខា នាយកប្រិតបត្តិនៃអង្គការកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍យុវជន បានមានប្រសាសន៍ថា វិស័យប្រេងកាត និងឧស្ម័នគឺវិស័យថ្មីមួយ។ ដូច្នេះ យុវជនមិនបានដឹងឲ្យបានស៊ីជម្រៅទេ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ការៀបចំវេទិកានេះគឺដើម្បីផ្តល់ព័ត៌មានឲ្យបានច្រើនដល់យុវជន ដើម្បីឲ្យយុវជនប្រើប្រាស់ព័ត៌មានទាំងនេះធ្វើការផ្សព្វផ្សាយដល់សាធារណជនឲ្យបានទូលំទូលាយ និងដើម្បីរៀបចំឲ្យមានឱកាសធ្វើការសាកសួរនឹងលើកឡើងនូវកង្វល់យុវជនឲ្យបានច្រើន។
«នៅក្នុងបរិបទកម្ពុជាយើងទាក់ទងនឹងការចូលរួមរបស់ការងារយុវជន។ យើងឃើញថា មានលក្ខណៈចង្អៀតបន្តិច ជាពិសេសទាក់ទងនឹងវិស័យនិស្សារណកម្មឧស្សាហកម្មនេះ។ មូលហេតុគឺវាទាក់ទងនឹងការខ្វះព័ត៌មាន។ ដូច្នេះហើយ ការចូលរួមរបស់ពួកគាត់ដ៏សំខាន់ណាស់។ ទី១គឺគាត់ចូលរួមក្នុងការប្រមូលព័ត៌មានដែលទាក់ទងនឹងរឿងហ្នឹង ហើយធ្វើការផ្សព្វផ្សាយ»។
យុវជន ថន សុភារ៉ា អាយុ២២ឆ្នាំ មកពីសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ បាននិយាយថា ដើម្បីឲ្យប្រទេសមានការរីកចម្រើនក្នុងនាមយុវជនត្រូវតែតាមដានអំពីបញ្ហាប្រេង និងឧស្ម័នឲ្យជាប់ជាប្រចាំ។
«គឺខ្ញុំចង់ដឹង អំពីតួនាទីរបស់យុវជន អំពីតម្លាភាព អំពីចំណូលធនធាននៅកម្ពុជាយើងហ្នឹង មានកម្រិតណា។ តើយើងដើរដល់កន្លែងណាហើយ? តើវាទាក់ទងនឹងចំណុចមួយទៀតនៅពេលដែលកម្ពុជាយើងជិតឈានដល់ ការទាញយកប្រេង ដែលចេញពីដីមកវិញ? តើវាបានដំណើរការដល់ណាហើយ? តើការគ្រប់គ្រងចំណូលធនធានហ្នឹងដើរដល់កម្រិតណាដែរ?»។
កញ្ញា ស៊ឹង វាចា អាយុ២១ឆ្នាំ និស្សិតមកពីសាកលវិទ្យាល័យភ្នំពេញ បាននិយាយថា បញ្ហាវិស័យប្រេងនិងឧស្ម័ន យុវជនកម្ពុជាមិនសូវជាយល់ដឹងប៉ុន្មានទេ។ កញ្ញាបានបញ្ជាក់ទៀតថា យើងចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលគ្រប់គ្រងលើវិស័យចំណូលប្រេង និងឧស្ម័នឲ្យបានល្អប្រសើរដើម្បីកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រជូនប្រជាពលរដ្ឋ។
«ព្រោះអី ជារឿងរបស់ប្រទេសជាតិយើង ហើយក្នុងនាមយើងជាយុវជន ជាម្ចាស់អំណាចរបស់ប្រទេសជាតិដែរបង យ៉ាងហោចណាស់ យើងដឹងព័ត៌មានហ្នឹងដើម្បីត្រៀមខ្លួនយើង ដើម្បីរៀបចំខ្លួនយើងទទួលអ្វីទាំងអស់ហ្នឹង ហើយជៀសវាងបណ្តាសាធនធានដែរបង»។
អាជ្ញាធរជាតិប្រេងកាតកម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា កម្ពុជាមានតំបន់ប្រេងកាតនៅបាតសមុទ្រចំនួនប្រាំមួយកន្លែងពីតំបន់ A រហូតដល់តំបន់ F និងតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នាជាមួយថៃ។ ក្រៅពីនោះ កម្ពុជា មានប្រេងកាត និងឧស្ម័នដែលកំពុងសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅឡើយនៅតំបន់បឹងទន្លេសាប។
ដើម្បីកសាងទំនុកចិត្តវិនិយោគគិនលើផ្នែកអភិបាលកិច្ច និងផ្នៃកគតិយុត្តិ កម្ពុជាបានធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ចំនួនពីរគឺសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងប្រេងកាត និងឧស្ម័ន និងសេចក្តីព្រាងច្បាប់លើការយកពន្ធប្រាក់ចំណូលប្រេងកាត និងឧស្ម័នដែលកំពុងឋិតនៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៅឡើយ៕