នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមគ្រោងនឹងសម្ពោធបង្គោលព្រំដែនគោកនៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៤ ខែមិថុនានេះ នៅក្នុងខេត្តកំពត ជាប់ព្រំដែនជាមួយខេត្តគៀងយ៉ាង ប្រទេសវៀតណាម ក្រុមមន្ត្រីគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលបានប្រតិកម្មប្រឆាំងនឹងគម្រោងដោះដូរភូមិកម្ពុជាចំនួនពីរជាមួយនឹងវៀតណាម។
ភូមិទាំងពីរ គឺភូមិថ្លុកត្រាច និងភូមិអន្លុងជ្រៃស្រុកពញាក្រែក ខេត្តកំពង់ចាម។ ភូមិអន្លុងជ្រៃ បច្ចុប្បន្ន គឺជាភូមិអភិវឌ្ឍរបស់លោកហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភាជាតិ។
លោកវ៉ា គឹមហុង ប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំដែនកម្ពុជាបានប្រាប់ក្រុមអ្នកកាសែតកាលពីចុងសប្តាហ៍មុនថា ភូមិទាំងពីរនោះឋិតនៅក្នុងដីរបស់វៀតណាម។
«ផែនទីដាក់មកថាភូមិថ្លុកត្រាច ភូមិអន្លុងជ្រៃរបស់សម្តេចប្រធានរដ្ឋសភានៅក្នុងដីវៀតណាមហើយ ឥឡូវយើងព្រមព្រៀងថា អ្នកឯងឲ្យភូមិទាំងពីររបស់សម្តេចមក...។ យើងដោះដូរដីមួយកំណាត់មក ព្រោះនេះមិនមានបាត់បង់អីទេ»។
លោកវ៉ា គឹមហុង មិនបានបញ្ជាក់ថាការដោះដូររវាងភូមិទាំងពីរនឹងអាចធ្វើឡើងនៅពេលណានោះទេ។
ព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមឫណរទ្ធិ ប្រធានគណបក្សនរោត្តឫណរទ្ធិ មានបន្ទូលនៅក្នុងសប្តាហ៍នេះថា ការដោះដូរភូមិរបៀបនេះ នឹងបង្កឲ្យមានអស្ថិរភាពនៅតាមតំបន់ព្រំដែន និងខុសទៅនឹងគោលការណ៍ច្បាប់។
«អ្នកច្បាប់ណាក៏ដោយ ការដោះដូរ ហើយបើយើងឈរនៅលើមូលដ្ឋានច្បាប់ ឥតត្រូវដោះដូរទេ។ ប៉ុន្តែបើសិនជាមូលដ្ឋានអីទៀត គឺខ្ញុំមិនលូកដៃចូលទេ។ នេះគឺជារឿងផ្សេងទៀត។ បើយើងដោះដូរ ដោយសារតែរឿងនេះ រឿងនោះ នៅថ្ងៃណាមួយ យើងបង្កើតនូវអស្ថិរភាពនៃព្រំដែន មិនមែនតែជាមួយនឹងវៀតណាមទេ ជាមួយឡាវ ក៏ដូចជាមួយនឹងថៃដែរ»។
កម្ពុជាត្រូវគេមើលឃើញថា កំពុងតែប្រឹងប្រែងដោះស្រាយអរិយភាពព្រំដែនជាមួយប្រទេសជិតខាង ដែលមានសាច់ដុំធំជាងខ្លួនគឺវៀតណាម និងថៃ។
ថៃមានខ្សែបន្ទាត់រួមព្រំដែនជាមួយនឹងកម្ពុជាប្រវែង៨០៥គីឡូម៉ែត និងវៀតណាមមានព្រំដែនរួមជាមួយនឹងកម្ពុជាជាង១,០០០គីឡូម៉ែត។
នៅថ្ងៃអាទិត្យសប្តាហ៍នេះ កម្ពុជា នឹងសម្ពោធបង្គោលព្រំដែនលេខ ៣១៤ នៅក្នុងខេត្តកំពត ដែលលោក វ៉ា គឹមហុង ហៅថាបង្គោលព្រំដែននេះ គឺជាបង្គោលព្រំដែនសំខាន់មួយសម្រាប់ជាតម្រុយដល់កម្ពុជា និងវៀតណាមនៅក្នុងការកំណត់ព្រំដែនសមុទ្រ។
លោកយឹម សុវណ្ណ តំណាងរាស្ត្រ និងជាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សជំទាស់សម រង្ស៊ី ចាត់ទុកថាការដោះដូរភូមិរវាងប្រទេសទាំងពីរ គឺជារឿងមិនអាចទទួលយកបាន។
«ខ្ញុំឥតគាំទ្រជាដាច់ខាត និងប្រឆាំងដាច់ខាតចំពោះការកាត់ដីខ្មែរទៅឲ្យយួន ឥតមានការដោះដូរអ្វីទេ។ ដីខ្មែរពីមុខឆ្នាំ១៩៤៩ ដោះដូរ១៨ខេត្ត ដែល២១ខេត្តក្រុង ដែលនៅទឹកដីវៀតណាមសព្វថ្ងៃហ្នឹង ដែលជាទឹកដីកម្ពុជាក្រោម។ ដូច្នេះកុំមកនិយាយថាដីនៅភូមិនេះ ដីនៅកន្លែងនេះជារបស់យួនឥតមានទេ គឺសុទ្ធតែរបស់ខ្មែរទេ»។
ដំណោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម ថ្វីត្បិតតែមិនមានរូបភាពបង្ហាញសាច់ដុំដូចទំនាស់ព្រំដែនជាមួយថៃក៏ដោយក៏ប៉ុន្តែបញ្ហាព្រំដែនជាមួយវៀតណាម បាននាំឲ្យមានភាពតានតឹងបញ្ហានយោបាយនៅក្នុងប្រទេសជាខ្លាំង។
ក្រុមតំណាងរាស្ត្រគណបក្សជំទាស់បានប្រឆាំង និងធ្វើពហិកានៅក្នុងការបោះឆ្នោតគាំទ្រសន្ធិសញ្ញាបន្ថែមឆ្នាំ១៩៨២ ១៩៨៣ និងឆ្នាំ១៩៨៥ ដោយជឿថាសន្ធិសញ្ញានេះ នឹងនាំឲ្យកម្ពុជាបាត់បង់ទឹកដីរបស់ខ្លួន។
កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ អនុញ្ញាតឲ្យកម្ពុជាលុបចោលសន្ធិសញ្ញាទាំងឡាយណា ជាមួយវៀតណាមដែលធ្វើនៅក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ទី៨០។
មានសកម្មជនប្រឆាំងនឹងបញ្ហាព្រំដែនចំនួនប្រាំនាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារ នៅក្នុងនោះមានលោកកឹម សុខា បច្ចុប្បន្នជាប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស លោកយ៉េង វីរៈ បច្ចុប្បន្នជានាយកមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំច្បាប់សម្រាប់សហគម លោកប៉ាង ងួនទៀង នាយកកម្មវិធីវិទ្យុសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ លោករ៉ុង ឈុន ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនឯករាជ្យ និងលោកម៉ម សុណង់ដូ នាយកវិទ្យុសំបុកឃ្មុំ។
លោកវ៉ា គឹមហុង រំលឹកថាភូមិថ្លុកត្រាច និងភូមិអន្លុងជ្រៃ ត្រូវបារាំងគូសឲ្យស្ថិតនៅក្នុងដីវៀតណាមជាយូរមកហើយ។
«ភូមិហ្នឹងសូមជម្រាបអ្នកតិចទៀន ជំនាន់បារាំងគឺវាគូសដាក់នៅក្នុងផែនទីបារាំងហ្នឹង គឺខ្នាតមួយលើមាត្រដ្ឋានមួយរយពាន់របស់ក្រុមប្រឹក្សាចិន គឺដាក់នៅក្នុងដីរៀតណាមរួចទៅហើយ។ គ្រាន់តែនៅពេលនោះសង្គ្រាមនៅវៀតណាម គេមិនបានរវីរវល់រកកន្លែងកាន់កាប់នៅតាមភូមិជាយព្រំដែន នៅតាមព្រំដែនទេ»។
លោកហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភាជាតិបានសង់ផ្ទះចំនួន ១០០ខ្នងដូចៗគ្នា ធ្វើពីស៊ីម៉ង់ត៍ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចំនួន១០០គ្រួសារនៅក្នុងភូមិអន្លុងជ្រៃនោះ។
លោកហេង សំរិន ដែលកំពុងតែបំពេញបេសកម្មនៅក្រៅប្រទេសមិនអាចធ្វើទំនាក់ទំនងបានទេ។
កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០៣ សម្តេចឪនរោត្តមសីហនុ កាលនោះនៅគង់ជាព្រះមហាក្សត្រនៅឡើយបានរិះគន់ជាសាធារណៈទៅលើលោកវ៉ា គឹមហុង ចំពោះអ្វីដែលលោកបានបង្ហាញផែនទី ដែលព្រះអង្គទ្រង់ព្រះតំរិះថាគឺជាផែនទីមិនច្បាស់លាល់ខុសពីផែនទី ដែលទទួលស្គាល់ដោយសគមអន្តរជាតិ។
«ឯកឧត្តម វ៉ា គឹមហុង គាត់ថែមពាក្យមួយដែលខ្ញុំ... និយាយតាមត្រង់មិនមែនខឹងគាត់ទេ កោតគាត់តែម្តងត្រង់កន្លែងបង្គោលៗ ជំនាន់សង្គមរាស្ត្រនិយម គឺត្រង់ណាដែលមិនច្បាស់ វៀតណាមដែលធ្វើសមប្បទា។ គឺមិនច្បាស់ត្រង់ណា គឺគេឲ្យខ្មែរចំណេញ មិនច្បាស់ត្រង់ណា គេឲ្យខ្មែរចំណេញ មិនមែនភូមិខ្មែរទៅជាយួនទេ គឺភូមិយួនទៅជាខ្មែរ។ ប៉ុន្តែសាវតារប្រយ័ត្ន ខ្ញុំមិនជឿថាសាវតារឲ្យលោកវ៉ា គឹមហុង គាត់នៅពីលើសីហនុទេ»។
លោកយឹម សុវណ្ណ បានប្រកាសថាគណបក្សជំទាស់របស់លោកនឹងពិចារណាទៅពិនិត្យភូមិដែលនឹងត្រូវធ្វើការដោះដូរ ជាមួយនឹងវៀតណាមទាំងពីរនោះ៕
