ទីក្រុងភ្នំពេញ៖ ជិត ២ ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចេញឲ្យប្រើច្បាប់ថ្មី ដើម្បីពង្រឹងសុវត្ថិភាពនៅលើផ្លូវថ្នល់។ ក៏ប៉ុន្តែ ចំនួនអ្នកស្លាប់ និងរបួសនៅលើផ្លូវថ្នល់នៃប្រទេសនេះ នៅតែមានការកើនឡើង។ ប្រទេសកម្ពុជា ក៏ដូចជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដទៃទៀតដែរ គឺកំពុងតែព្យាយាមធ្វើឲ្យការកើនឡើងនៃចរាចរណ៍ ដើរទន្ទឹមគ្នានឹងសុវត្ថិភាព។
រយៈពេល១០ឆ្នាំនៃការស្ថាបនាឡើងវិញ ដើម្បីជំនួសហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលបានបាត់បង់ទៅ នៅក្នុងសង្គ្រាមរាប់ទសវត្ស៍នោះ បានផ្តល់ឲ្យប្រទេសកម្ពុជា នូវផ្លូវថ្នល់រលោងស្អាត វែង ជាច្រើនខ្សែ។
ក៏ប៉ុន្តែ ផ្លូវថ្នល់រលោងស្អាតនេះ បានធ្វើឲ្យផ្នែកសុវត្ថិភាពមានភាពប្រសើរឡើង តិចតួចណាស់នៅក្នុងប្រទេសដែលមានអ្នកបើកបរថ្មី និងមិនបានទទួលការបណ្តុះបណ្តាលខាងការបើកបរបានល្អរាប់ពាន់នាក់នេះ។ រថយន្ត និងម៉ូតូ ដែលធ្លាប់តែត្រូវបានបើកដោយល្បឿនយឺតៗ លើផ្លូវដ៏រលាក់ និងមានគង្ហុកនោះ ឥឡូវនេះ ត្រូវបានបើកដោយល្បឿនយ៉ាងលឿន។
កាលពី ៦ ឆ្នាំមុន ក្រសួងគមនាគមន៍ បានចុះបញ្ជីរថយន្តថ្មីចំនួន ៣៨០០០គ្រឿង។ រហូតមកដល់ ឆ្នាំមុននេះ ចំនួននោះ បានកើនដល់ ៣០៧០០០គ្រឿង។
ចំនួនរថយន្តដែលបានកើនឡើងនេះ បូកផ្សំនឹងគ្រូបង្រៀនបើកបរដែលបានចុះឈ្មោះ មានចំនួនតែ ៥១នាក់នោះ លទ្ធផលគឺ ពលរដ្ឋកម្ពុជា ស្លាប់ដោយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ មានចំនួនច្រើនជាងពេលមុនៗ ។
កាលពីឆ្នាំមុន មនុស្សស្លាប់ដោយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ មានចំនួន ១៧០០នាក់ ដែលមានចំនួនជិតស្មើនឹងទ្វេដង នៃចំនួនមនុស្សស្លាប់ ក្នុងឆ្នាំ ២០០៥។
លោក ព្រាប ចាន់វិបុល ប្រធាននាយកដ្ឋានដឹកជញ្ជូនផ្លូវគោក ហើយលោកធ្វើការពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងកម្មវិធីអប់រំសុវត្ថិភាព នៅឯគណៈកម្មាការសុវត្ថិភាពផ្លូវថ្នល់ជាតិ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាមានអត្រាមនុស្សស្លាប់ ច្រើនបំផុត នៅក្នុងបណ្តាប្រទេសដែលជាសមាជិកសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហៅកាត់ថា អាស៊ាននោះ។
«បើយើងប្រៀបធៀប ទៅនឹងប្រទេសអាស៊ានដទៃទៀត អត្រាមរណៈនៅក្នុងចំណោមយានជំនិះ មួយម៉ឺនគ្រឿង ឃើញថា អត្រាមរណៈនៅប្រទេសកម្ពុជា ខ្ពស់ជាងបណ្តាប្រទេសអាស៊ានដទៃៗទៀត។ រហូតមកដល់ឆ្នាំ ២០០៩នេះ អត្រាមរណៈ គឺ១២នាក់ ក្នុងរថយន្ត ១០០០គ្រឿង» ។
លោក ព្រាប ចាន់វិបុល ថ្លែងថា ជាងពាក់កណ្តាល នៃអ្នកស្លាប់ទាំងនោះ គឺបណ្តាលមកពីការបើកបរហួសល្បឿនកំណត់ និងការបើកបរក្នុងពេលស្រវឹង។
ហើយនៅក្នុងប្រទេសមួយដែល ៩០ភាគរយ នៃយានជំនិះដែលបានចុះបញ្ជីថ្មី ជាទោចក្រយានយន្តនោះ ការរងរបួសក្បាលក៏ជាមូលហេតុដ៏ធំមួយ ដែលបណ្តាលឲ្យស្លាប់ផងដែរ។
វិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាល គឺដោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់ៗទាំងនោះ។
«យើងផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ ទៅលើករណីទាំងបីនោះ គឺការបើកលឿនហួសល្បឿនកំណត់ ការបើកបរពេលស្រវឹង ការមិនពាក់មួកសុវត្ថិភាព ដោយសារ ៧០ភាគរយនៃការស្លាប់របស់អ្នកបើកបរម៉ូតូ គឺរងរបួសក្បាល។ ដូច្នេះ យើងផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើ ការពាក់មួកសុវត្ថិភាពនេះ»។
ដូចក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដទៃទៀតដែរ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាភាគច្រើនមិនមានលទ្ធភាពទិញរថយន្តបានទេ ដូច្នេះពួកគេបើកបរម៉ូតូជាជំនួសវិញ។
ក៏ប៉ុន្តែ រហូតមកដល់២ ឆ្នាំមុននេះ មានប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរតិចតួចណាស់ ដែលមានមួកសុវត្ថិភាព ហើយមានចំនួនមិនដល់១០ភាគរយផងដែលពាក់មួកសុវត្ថិភាពនេះ។
សាន សុជាតា មន្រ្តីផ្នែកសុវត្ថិភាពលើផ្លូវថ្នល់ក្នុងតំបន់ នៃអង្គការជនពិកាបែលហ្សីកអន្តរជាតិហៅកាត់ថា HI-B ដែលជាអង្គការជំនួយមួយ ដែលបានធ្វើការផ្សព្វផ្សាយអំពីសុវត្ថិភាពលើផ្លូវថ្នល់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា តាំងពីឆ្នាំ ២០០៤។
អង្កការ HI-B គាំទ្រដល់ប៉ូលិសចរាចរណ៍ ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ ដោយសារការអនុវត្តច្បាប់នេះ មានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់។ ហើយអង្គការនេះ ធ្វើការជាមួយក្រសួងអប់រំ ក្នុងការបង្រៀនអំពីសុវត្ថិភាពលើផ្លូវថ្នល់ដល់កុមារ។ នាង សុជាតាថ្លែងថា៖
«យើងបានចាប់ផ្តើមការបង្រៀននោះតាំងពីឆ្នាំ ២០០៤។ រហូតមកដល់ពេលនេះ មានការណែនាំកម្មវិធីសិក្សាអំពីសុវត្ថិភាពលើផ្លូវថ្នល់ដល់គ្រប់សាលាបថមសិក្សាទាំងអស់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ហើយយើងមានផែនការ បន្តទៅកម្មវិធីសិក្សាថ្នាក់វិទ្យាល័យទៀត ដែលមាននៅក្នុងគណៈកម្មាការសុវត្ថិភាពលើផ្លូវថ្នល់ជាតិ និងក្រសួងអប់រំ»។
នាង សុជាតា ថ្លែងថា ជំហានដែលសំខាន់បំផុត ក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ គឺច្បាប់ដែលបានអនុម័តនៅឆ្នាំ ២០០៩ ដែលច្បាប់នោះតម្រូវឲ្យអ្នកបើកបរម៉ូតូទាំងអស់ ពាក់មួកសុវត្ថិភាព បើមិនអញ្ចឹងទេ នឹងត្រូវប្រឈមនឹងការផាកពិន័យ។ ឥឡូវនេះ ក្នុងពេលថ្ងៃ យ៉ាងហោចណាស់ក៏មានអ្នកបើកម៉ូតូ ប្រមាណជាង៨០ភាគរយ ដែលពាក់មួកសុវត្ថិភាព។
ជាលទ្ធផល មនុស្សដែលស្លាប់ដោយសារររងរបួសក្បាលក្នុងគ្រោះថ្នាក់បុកម៉ូតូ មានចំនួនតិចជាងមុន។
ក៏ប៉ុន្តែ មានឧបសគ្គច្រើន គួរឲ្យកត់សម្គាល់។
លោក ព្រាប ចាន់វិបុល ដែលជាប្រធាននាយកដ្ឋានដឹកជញ្ជូនផ្លូវគោក មានប្រសាសន៍ថា មានអ្នកបើកបរម៉ូតូតិចតួចណាស់ដែលពាក់មួកសុវត្ថិភាព នៅពេលយប់ ពីព្រោះប៉ូលិសចរាចរណ៍ ធ្វើការតែពេលថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។
តែចំនួននោះនឹងផ្លាស់ប្តូរនៅឆ្នាំក្រោយនេះ នៅពេលដែលប៉ូលិសចរាចរណ៍ចាប់ផ្តើមធ្វើការនៅពេលយប់ ហើយនេះ ក៏នឹងអាចកាត់បន្ថយ ចំនួនអ្នកបើកបរស្រវឹងនោះ ផងដែរ។
រដ្ឋាភិបាល ក៏មានផែនការធ្វើការកែសម្រួលច្បាប់ ដែលតម្រូវឲ្យមិនត្រឹមតែអ្នកបើកប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីតែអ្នកជិះពីក្រោយក៏ត្រូវពាក់មួកសុវត្ថិភាពដែរ។
ប៉ូលិស ក៏បានទទួលឧបករណ៍ថ្មីមួយចំនួន ដើម្បីចាប់អ្នកដែលបើកបរហួសល្បឿនកំណត់ ឧបករណ៍នោះឈ្មោះថា Speed Gun ដែលជាឧបករណ៍វាស់ល្បឿន និងប្រដាប់វាស់ជាតិអាកុលក្នុងខ្លួន។
បើទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ សាន សុជាតានៃអង្គការ HI-B ថ្លែងថា ចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ នឹងបន្តកើនឡើងទៀត នៅក្នុងទសវត្សរ៍ក្រោយនេះ ដោយសារផ្លូវថ្នល់នានាកាន់តែមានភាពមមាញឹក និងរលោងស្អាតជាងមុន។
អ្វីដែល រដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសុវត្ថិភាពផ្លូវថ្នល់សង្ឃឹមនោះគឺផែនការសកម្មភាពសុវត្ថិភាពផ្លូវថ្នល់ជាតិ នឹងអាចកាត់បន្ថយអត្រាមណៈដោយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នេះ។ នាង សុជាតាបន្តថា៖
«ក៏ប៉ុន្តែ តាមរយៈការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពជាតិ រួមជាមួយនឹងធនធានគ្រប់គ្រាន់នោះ យើងរំពឹងថា ចំនួនមនុស្សស្លាប់ នឹងធ្លាក់ចុះ៣០ភាគរយ។ ដូច្នេះមានន័យថា តាមរយៈការអនុវត្តបានត្រឹមត្រូវ និងធនធានមានគ្រប់គ្រាន់នោះ កម្ពុជាអាចសង្រ្គោះជីវិតបាន ៤៧០០នាក់ ក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំ»។
បើសិនជា ផែនការនោះ បានទទួលការឧបត្ថម្ភ និងអនុវត្តបានត្រឹមត្រូវនោះ អង្គការ HI-B រំពឹងថា នឹងមានមនុស្សស្លាប់ដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅប្រទេសកម្ពុជា មានចំនួន ២២៤០ នាក់ត្រឹមឆ្នាំ២០២០។ ចំនួននោះ ច្រើនជាងចំនួនមនុស្សស្លាប់កាលពីឆ្នាំមុន ៥០០នាក់ ក៏ប៉ុន្តែ បើសិនជា គ្មានផែនការនេះទេ ចំនួនមនុស្សស្លាប់ នឹងមានច្រើនលើសនេះទៀត ដោយសារការកើនឡើងនៃចរាចរណ៍៕
ប្រែសម្រួលដោយ លី ម៉ូរីវ៉ាន់