អ្នកនេសាទខុសច្បាប់កម្ពុជាចំនួនប្រាំពីរនាក់ត្រូវបានបញ្ជូនត្រឡប់ពីប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីវិញនៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារនេះ ដែលជាផ្នែកមួយនៃការជួយសង្រ្គោះពលករកម្ពុជារងគ្រោះដោយឧក្រិដ្ឋកម្មជួញដូរមនុស្សឆ្លងដែន។
មន្ដ្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងមន្ដ្រីរដ្ឋាភិបាលអះអាងថា ពួកគេត្រូវបានយកទៅលក់ឲ្យថៅកែថៃសម្រាប់ធ្វើការងារដោយខុសច្បាប់។
ចុះពីលើយន្ដហោះ ពួកគេគ្មានបង្វិចខោអាវ និងប្រាក់ទេ។ ពួកគេគ្មានប្រាក់ខែនៅពេលដែលពួកគេបានស្ថិតនៅលើទូកនេសាទរបស់ថៃអស់រយៈពេលពីរឆ្នាំកន្លះ មុនពេលដែលពួកគេមានឱកាសលួចរត់បន្ទាប់ពីទូកនេសាទរបស់ពួកគេចូលចតក្នុងផែមួយនៅឥណ្ឌូណេស៊ី។
ឈុត ឌឿម អាយុ ៣៣ ឆ្នាំ មកពីស្រុកជីក្រែង ខេត្តសៀមរាប បានប្រាប់ក្រុមអ្នកយកព័ត៌មាននៅក្នុងព្រលានយន្ដហោះអន្ដរជាតិភ្នំពេញថា ពួកគាត់ត្រូវបានបង្ខំឲ្យធ្វើការដោយគ្មានពេលសម្រាក។
«យ៉ាប់ពេកក៏សម្រេចមកវិញ។ មករកស្រែចម្ការវិញទៅ។ បើនៅគឺត្រូវធ្វើការទាំងយប់ទាំងថ្ងៃគ្មានបានដេកពួនទេ»។ វន ភក្រ្ដ័ កម្មករនេសាទម្នាក់ទៀត អាយុ២០ឆ្នាំ និយាយដូចគ្នានេះដែរ។ «លំបាក។ ធ្វើការទាំងយប់ ទាំងថ្ងៃ។ មួយថ្ងៃដេកបានតែពីរម៉ោងយ៉ាងច្រើន»។
អតីតកម្មករនេសាទខ្មែរទាំងនេះមកពីខេត្តកំពង់ចាម សៀមរាប កំពត និងបាត់ដំបង។ ពួកគេត្រូវមេខ្យល់ទាក់ទងតាមភូមិដែលពួកគេរស់នៅដោយសន្យាជួយរកការងារដែលមានប្រាក់ខែខ្ពស់នៅប្រទេសថៃ។ ក៏ប៉ុន្ដែពួកគេស្ថិតក្នុងប្រព័ន្ធការងារខុសច្បាប់។
យោងតាមលោក អំ សំអាត ប្រធានការិយាល័យគ្រប់គ្រងបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេតរបស់អង្កការការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូបានឲ្យដឹងថា មេខ្យល់សន្យាផ្ដល់ប្រាក់ខែដល់ពលករដែលគេប្រមូលបានពី៤,០០០ ទៅ ៦,០០០ បាត ឬស្មើនឹងប្រមាណ ១៣០ ទៅ១៩០ ដុល្លារក្នុងមួយខែ។
អង្គការអន្ដរជាតិសម្រាប់ទេសន្ដន៍ប្រវេស (IOM) សហការជាមួយអង្គការជំនួយផ្លូវច្បាប់សម្រាប់កុមារនិងស្ដី្រ រួមជាមួយនឹងស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំឥណ្ឌូណេស៊ីបានជ្រោមជ្រែងក្នុងការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍កម្មករនេសាទកម្ពុជាទាំងប្រាំពីរនាក់នេះ។
ដោយឡែកមន្ដ្រីប៉ូលីសក្រសួងមហាផ្ទៃនិងមន្ដ្រីក្រសួងការងារដែលមានវត្តមានក្នុងពេលទទួលកម្មករនេសាទទាំងប្រាំពីនាក់បដិសេធផ្ដល់សេចក្ដីអត្ថាធិប្បាយណាមួយពីបញ្ហានេះ។
លោក ប្រ៊ុណូ ម៉ាលទីនី (Bruno Maltini) មន្ដ្រីកម្មវិធីរបស់អង្គការ IOM មិនអាចទក់ទងដើម្បីស្នើសុំសេចក្ដីអត្ថាធិប្បាយនោះទេ។
លោក មុំ សុខចា មន្ដ្រីកម្មវិធីនៃអង្គការជំនួយផ្លូវច្បាប់សម្រាប់កុមារនិងស្ដី្រ អះអាងថានៅមានកម្មករនេសាទខ្មែរជាច្រើនទៀតកំពុងធ្វើការខុសច្បាប់លើទូកនេសាទថៃ។ពួកគេចាកចេញពីកម្ពុជាដោយសម្ពាធនៃភាពក្រីក្រ។
«ដោយសារតែភាពក្រីក្រ និងការអត់ការងារធ្វើជាកត្តាជម្រុញមួយដែលធ្វើឲ្យពួកគាត់ធ្វើចំណាកស្រុក»។
លោក មុំ សុខចា បញ្ជាក់ថា កម្មករនេសាទខុសច្បាប់លើទូកនេសាទថៃចំនួនប្រាំពីរនាក់ផ្សេងទៀតនឹងត្រូវបញ្ជូនមកកាន់កម្ពុជានៅសប្ដាហ៍ក្រោយ។ ពួកគេមានស្ថានភាពដូចអ្នកទាំងប្រាំពីរនាក់នេះដែរ។
អ្នកស្រី ជា មួន មកពីស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានបាត់ដំណឹងកូនរបស់គាត់ជាងដប់ឆ្នាំហើយបន្ទាប់ពីកូនរបស់គាត់ត្រូវមេខ្យល់អូសទាញឲ្យទៅធ្វើជាកម្មករនេសាទនៅថៃ។ ហើយបន្ទាប់មកកូនរបស់គាត់បានរត់គេចទៅកាន់ឥណ្ឌូណេស៊ីដែរ មុននឹងបាត់ដំណឹង។ គាត់បានធ្វើដំណើរមកភ្នំពេញដើម្បីស្វែងរកកូនរបស់គាត់បន្ទាប់ពីឮដំណឹងថា មានការបញ្ជូនអតីតកម្មករនេសាទកម្ពុជាមកស្រុកកំណើតវិញ។ ប៉ុន្ដែគាត់មិនបានឃើញកូនគាត់នោះទេ។
អ្នកស្រី ជា មួន ពោលដោយអស់សង្ឃឹម។
«កាលពីទៅនៅឥណ្ឌូណេស៊ី ខ្ញុំបានទូរសព្ទ័ជួប។ វានិយាយជាមួយខ្ញុំថា វាស្ទូចត្រី។ បន្ទាប់មកដាច់ការទាក់ទងគ្នារហូតមិនអាចទូរស័ព្ទចូលអស់រយៈពេល១១ឆ្នាំហើយ»។
ពលករខុសច្បាប់កម្ពុជាទៅក្រៅប្រទេសមួយចំនួនត្រូវគេរាយការណ៍ថា បានស្លាប់ក្នុងពេលកំពុងការងារយ៉ាងលំបាកធ្ងន់ធ្ងរ។ មួយចំនួនបានរត់គេចខ្លួនស្វែងរកការជួយសង្រ្គោះ។
លោក កុយ គួង ដែលជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលបានជួយសង្គ្រោះជនចំណាកស្រុកខុសច្បាប់កម្ពុជាជិត២០០នាក់ក្នុងឆ្នាំ២០១១ក្នុងនោះភាគច្រើនមកពីឥណ្ឌូណេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី ម៉ូរីស និងឥណ្ឌា៕