ភ្នំពេញ៖ រយៈពេលមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីបានទទួលញត្តិរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានបដិសេធថានឹងមិនធ្វើតាមសំណើរបស់គណបក្សប្រឆាំងទេដោយបានអះអាងថាខ្លួនបានធ្វើតាមនីតិវិធីរួចរាល់ហើយក្នុងការចុះបញ្ជីច្បាប់បោះឆ្នោត។
កាលពីថ្ងៃពុធម្សិលម៉ិញនេះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានដឹកនាំធ្វើបាតុកម្មនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីទាមទារឱ្យធ្វើការកែទម្រង់គជបនិងបានដាក់ញត្តិជូនគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតចំនួនបួនចំណុចធំៗ។
នៅក្នុងញត្តិមួយច្បាប់ដែលដាក់ចំណងជើងថា «សុឆន្ទៈមហាជនចំពោះគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត»បានទាមទារឱ្យសើរើឡើងវិញនូវបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតដែលគជបបានធ្វើហើយត្រូវបានអង្គការNDI និង Comfrelរកឃើញថាមានកំហុសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ការបំប៉ោងនិងការលុបឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតអណត្តិទី៥នេះ។
ញត្តិដដែលក៏បានគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងនូវអនុសាសន៍របស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ២០១២ជុំវិញការបោះឆ្នោតអណត្តិទី៥ដែលទាមទារឱ្យកែទម្រង់គជប ដើម្បីឱ្យការបោះឆ្នោតមួយប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរីនិងយុត្តិធម៌។
លោកទេព នីថាអគ្គលេខាធិការនៃគជបបាននិយាយថាចំណុចដែលទាមទារឱ្យគជបយកអនុសាសន៍របស់លោកសុរិយា ប្រាសាទស៊ូប៊ែឌី គឺគជបបានឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាទាំងអស់នេះហើយចំណែកឯការទាមទារឱ្យសើរើចុះបញ្ជីបោះឆ្នោតឡើងវិញគ្មានច្បាប់ណាដែលតម្រូវឱ្យ គជបសើរើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតដែលផ្តល់សុពលភាពហើយនោះទេ។
លោកបានបន្ថែមថា៖
«គជបនឹងខិតខំបន្តអនុវត្តការងាររបស់ខ្លួនទៅតាមច្បាប់ទៅតាមបទបញ្ជានីតិវិធីដើម្បីជំរុញឱ្យការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ប្រព្រឹត្តទៅកាន់តែល្អប្រសើរនិងតាមប្រតិទិនដែលបានគ្រោងទុក»។
លោកកឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលបានដឹកនាំអ្នកគាំទ្រជាង១០០០នាក់មកតវ៉ាបានប្រកាសថាលោកទុករយៈពេលមួយសប្តាហ៍ដើម្បីឱ្យគជបដោះស្រាយ។
លោកកឹម សុខាបានប្រាប់VOAតាមទូរស័ព្ទនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះក្នុងពេលដែលលោកកំពុងធ្វើដំណើរទៅខេត្តបាត់ដំបងថាបើគជបមិនដោះស្រាយក្នុងរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ទេនោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងដឹកនាំធ្វើមហាបាតុកម្មរហូតដល់មានដំណោះស្រាយ។
«សុំឱ្យគាំទ្រនូវអនុសាសន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិនិងការកឃើញរបស់NDI ហើយនឹងComfrelហើយប្រសិនណាបើគជបមិនធ្វើគឺយើងនៅបន្តធ្វើបាតុកម្មតទៅទៀតហើយនឹងឈានរហូតដល់មហាបាតុកម្មដ៏ធំរហូតដល់មុនបោះឆ្នោតហើយបើបោះឆ្នោតនៅតែរបៀបអញ្ចឹងក៏បោះឆ្នោតយើងនឹងធ្វើចលនាធំ»។
អង្គការឃ្លាំមើលដំណើរការបោះឆ្នោតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺអង្គការ និកហ្វិក វិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យដែលហៅកាត់ថា NDI កាលពីខែមេសាបានបង្ហាញពីលទ្ធផលនៃការធ្វើសវនកម្មបញ្ជីឈ្មោះ អ្នកបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១២នេះថា បានធ្លាក់ចុះនៃគុណភាព មិនពេញលេញ ភាពត្រឹមត្រូវ និងសុពលភាពចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៨មក។
នៅក្នុងរបាយការណ៍សង្ខេបដែលបានចេញផ្សាយ អង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះបានរកឃើញថា ការធ្លាក់ចុះនូវអត្រាចុះឈ្មោះចាប់ពីឆ្នាំ២០០៨ គឺមានចំនួនអ្នកដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត មានត្រឹមតែ៨២,៩%ដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជី ហើយកាលពីឆ្នាំ២០០៨មានរហូតដល់៨៧,៩%។
ការរកឃើញនេះបានបង្ហាញនូវភាពខុសគ្នាជាមួយនឹងស្ថិតិដែលបានផ្តល់ ដោយគ.ជ.ប.ដែលថា មានចំនួនអ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតរហូតដល់ទៅ១០១,៧%នៃចំនួនអ្នកដែល មានសិទ្ធិបោះឆ្នោតសរុប៕
