ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

ប្រាក់​រាប់​លាន​ដុល្លារ​ បាន​បាត់បង់​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ​ដោយសារ​ការ​កាប់​ឈើ​ខុស ច្បាប់​


ការ​បាត់បង់​ភាគច្រើន​សំដៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កាប់​ឈើ​ហុប​សំខាន់ៗ​ក្នុង​តំបន់​អាហ្វ្រិក​កណ្តាល​ តំបន់​ដី​ទំនាប​ទន្លេ​ Amazon​ ហើយ​នឹង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍។​
ការ​បាត់បង់​ភាគច្រើន​សំដៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កាប់​ឈើ​ហុប​សំខាន់ៗ​ក្នុង​តំបន់​អាហ្វ្រិក​កណ្តាល​ តំបន់​ដី​ទំនាប​ទន្លេ​ Amazon​ ហើយ​នឹង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍។​

ប្រាក់​ពី​៣០​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ទៅ​១​រយ​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ បាន​បាត់​បង់​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ​ដោយសារ​ការ​លក់​ដូរ​ឈើ​ខុសច្បាប់។​

ដោយ​ William​ Eagle​
ប្រែ​សម្រួល​ដោយ​ ជឹង ប៉ូជីន​
រដ្ឋ​ធានី​វ៉ាស៊ីនតោន៖​ អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ ប្រាប់​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ដែល​គេ​រៀបចំ​ បាន​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ផលិតកម្ម​ឈើ​សកលលោក​ ចំនួន​៣០​ភាគរយ​ ហើយ​ជាង​ពាក់​កណ្តាល​មាន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​សំខាន់ៗ​ខ្លះ​ក្នុង​តំបន់​ត្រូពិក។ ​របាយការណ៍​ថ្មី​មួយ​ដោយ​អង្គការ​កម្មវិធី​បរិដ្ឋាន​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ (UNEP)​ ហើយ​នឹង​អង្គការ​ប៉ូលីស​អន្តរជាតិ​ INTERPOL​ ប្រាប់​ឲ្យ​ដឹង​ថា​សកម្មភាព​ខុសច្បាប់​ កំពុង​បង្វែរ​ប្រាក់​រាប់​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ ជាប្រាក់​ចំណូល​ដែល​អាច​ប្រើប្រាស់​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍន៍។​
របាយការណ៍​រួម​គ្នា​មួយ​ហៅ​ថា​ «កាបោន​ពណ៌​បៃតង​និង​ការ​ជួញដូរ​ខុស​ច្បាប់»​ ឬ​”Green​ Carbon/Black​ Trade” ​ប្រាប់​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ ប្រាក់​ពី​៣០​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ទៅ​១​រយ​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ បាន​បាត់​បង់​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ​ដោយសារ​ការ​លក់​ដូរ​ឈើ​ខុសច្បាប់។​ ការ​បាត់បង់​ភាគច្រើន​សំដៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កាប់​ឈើ​ហុប​សំខាន់ៗ​ក្នុង​តំបន់​អាហ្វ្រិក​កណ្តាល​ តំបន់​ដី​ទំនាប​ទន្លេ​ Amazon​ ហើយ​នឹង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍។​

ក្រៅ​ពី​ការ​បង្វែរ​ប្រាក់​ចំណូល​ចេញ​ពី​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​ពាណិជ្ជកម្ម​នោះ​ ស្ថានការណ៍​នេះ​ក៏​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​គ្រោះ​ថ្នាក់​ដល់​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង​ដើម្បី​សម្រាល​ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​អាកាសធាតុ​ ហើយ​ក៏​នាំ​ឲ្យ​មាន​អស្ថេរភាព​ខាង​នយោបាយ​ដែរ។​ អង្គការ​ UNEP​ប្រាប់​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ ការ​កាប់​ព្រៃ​ឈើ​ភាគច្រើន​មក​ពី​ការ​កាប់​ឈើ​ក្នុង​តំបន់​ព្រៃ​ឈើ​ដែល​ទាក់ទាញ​ទឹក​ភ្លៀង​ត្រូពិក​ មាន​ជិត​ប្រហែល​២០​ភាគ​រយ​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​ជាតិ​កាបោន​ ៥០​ភាគរយ​ច្រើន​ជាង​ចំនួន​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​ជាតិ​កាបោន​តាម​កប៉ាល់​ យន្តហោះ​និង​ការ​ដឹក​ជញ្ជូន​តាម​ផ្លូវ​គោក​រួមគ្នា។​

ប្រាក់​ចំណូល​មក​ពី​ការ​កាប់​ឈើ​ខុសច្បាប់​បាន​ត្រូវ​ប្រើ​ប្រាស់​ដោយ​ក្រុម​ឧទ្ទាម​និង​ក្រុម​ភេរវជន​ជាច្រើន​ មាន​ចាប់​តាំង​ពី​ពួក​ខ្មែរ​ក្រហម​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទៅ​ដល់​កងយោ​ធា​តស៊ូ​ស្តេច​សង្គ្រាម​ “Lord’s​ Resistance​ Army”​ ក្នុង​ប្រទេស​ Uganda។​ ក្រុម​ខ្លះ​ ដូចជា​ពួក​ជីវពល​ក្នុង​តំបន់​ Kivu​ ភាគ​ខាង​ជើង​នៃ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាធិបតេយ្យ​កុងហ្គោ​ បាន​ទាក់​ទិន​ក្នុង​សកម្មភាព​ខុស​ច្បាប់​មួយ​ចំនួន​ដែល​នាំ​មាន​ផលវិបាក​អន្តរជាតិ។​ ការ​ទាក់ទិន​ទាំង​នោះ​រួម​មាន​ការ​បរបាញ់​សត្វ​រមាស​ ដំរី​ និង​សត្វព្រៃ​ផ្សេងៗ​ទៀត​ និង​ការ​កាប់​ឈើ​ខុស​ច្បាប់។​

លោក​ Christian​ Nellemann​ ជា​មន្រ្តី​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​អង្គភាព​ឆ្លើយតប​រហ័ស​របស់​អង្គការ​ UNEP​ ហើយ​នឹង​ជា​បណ្ណាធិការ​នៃ​របាយ​ការ​ណ៍​នេះ។​

លោក​ មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ ក្នុង​តំបន់​ភាគ​ឦសាន្ត​នៃ​ប្រទេស​កុងហ្គោ​ កងជីវពល​ជា​រឿយៗ​ បាន​ធ្វើ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​ ដែល​រួម​មាន​ការ​ដក​ចំណុច​ឆែកឆេរ​រថយន្ត​ ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ភាព​កាន់​តែ​ងាយ​ស្រួល​ឡើង​ដល់​ការ​ដឹក​ជញ្ជូន​ឈើ​ហុប។​ ពួកគេ​ក៏​កាប់​ឆ្ការ​ព្រៃ​សម្រាប់​ពាណិជ្ជកម្ម​ធ្យូង​ដ៏​រីកដុះ​ដាល​ដែល​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ប៉ាន់​ស្មាន​ថា​មាន​តម្លៃ​ជាង​២៨​លាន​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ​ដែរ។​

«ក្នុង​ពេល​នៃ​ការ​វាយ​ប្រហារ​ ពួក​កងជីវពល​ បាន​បង្ខំ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រាប់​សែន​នាក់​ចូល​ក្នុង​ជំរំ​នោះ។​ ដើម្បី​ចំអិន​ម្ហូប​អាហារ​ ជន​ភៀស​ខ្លួន​ទាំង​នោះ​ត្រូវ​ការ​ធ្យូង។​ ដូច្នេះ​ បន្ទាប់​ពី​បាន​បង្ខំ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចូល​ក្នុង​ជំរំ​ទាំង​នោះ​ ពួក​ជន​សកម្មប្រយុទ្ធ​ បាន​កាប់​ឈើ​ ធ្វើ​ឡរ​ដើម្បី​ដុត​ធ្យូង​ដែល​បន្ទាប់​មក​ ពួក​គេលក់​ទៅ​ឲ្យ​ជន​ភៀស​ខ្លួន»។​

អ្វី​ដែល​យើង​ ឃើញ​ក្នុង​តំបន់​ទាំង​នោះ​ដែរ​គឺ​ថា​ ជន​សកម្មប្រយុទ្ធ​ផ្សេងៗ​ រួមមាន​ពួក​យោធា​ក្នុង​តំបន់​ យក​ពន្ធដារ​ពី​ធ្យូង​នៅ​តាម​ផ្លូវ​ឆ្ពោះ​ទៅ​កាន់​ជំរំ​ជន​ភៀស​ខ្លួន។​

លោក​ Nellemann​ មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ទៀត​ថា​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ដែលគេ​រៀបចំ​ បាន​ក្លាយ​កាន់​តែ​មាន​ស្នៀត​ទំនើបៗ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ជាង​មួយ​ទសវត្សរ៍​នេះ។​

ពួក​ឧក្រិដ្ឋជន​ ជា​រឿយ​ៗ​បាន​លួច​ចូល​ក្នុង​ គេហទំព័រ​ (Website)​ របស់​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ទាញ​យក​លិខិត​អនុញ្ញាតិ​កាប់​ឈើ​ ហើយ​បាន​បង្កើត​អាជ្ញាប័ណ​ក្លែងក្លាយ​ដោយ​ប្រកាស​ថា​ឈើ​ហុប​ដែល​ពួកគេ​ កំពុង​លក់​ជា​ផលិតផល​ស្រប​ច្បាប់។​ លោក​ និយាយ​ទៀត​ថា​ នៅ​ទីកន្លែង​ខ្លះ​ ដូចជា​ប្រទេស​ប្រេស៊ីល​ ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ Cartels​ បាន​ដឹង​ពី​ខ្លឹមសារ​នៃ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទ្វេភាគី​រវាង​រដ្ឋាភិបាល​ មុន​ពេល​ឯកសារ​នោះ​ត្រូវ​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា។​

«សកម្មភាព​ទុច្ចរិត​ដ៏​ធំ​មួយ​ក្នុង​សកម្មភាព​ទុច្ចរិត​ដ៏​ធំ​នានា​ដែល​យើង​ឃើញ​នៅ​ពេល​ឥឡូវ​នេះ​ ជា​កិច្ច​ប្រតិបត្តិការ​លាង​លុយ​កខ្វក់​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ​បំផុត​ ដែល​អង្គការ​ Cartels​ ទុច្ចរិត​កាប់​ឈើ​ខុសច្បាប់​ បង្វិល​ប្រាក់​បាន​មក​ពី​ការ​លក់​ឈើ​តាម​រយៈ​ចំការ​ឈើ​ធំៗ​ ទុក​ជា​របាំងមុខ​ ដែល​តាម​ការ​ពិត​ មាន​នៅ​លើ​ក្រដាស​តែ​ប៉ុណ្ណោះ»។​

នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ប្រេស៊ីល​ ហើយ​នឹង​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ មាន​លិខិត​អនុញ្ញាតិ​រាប់​រយ​ពាន់​សម្រាប់​ចំការ​ដូង​ប្រេង​ កសិកម្ម​និង​ចំការ​ព្រៃឈើ​ដែល​មាន​តែ​នៅ​លើ​តែ​ក្រដាស​ ប៉ុន្តែ​ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ​ កំពុង​ផលិត​ឈើ​ក្នុង​ចំនួន​យ៉ាង​ច្រើន​ដែល​តាម​ការ​ពិត​ ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​កិច្ច​ប្រតិបត្តិការ​លាង​លុយ​កខ្វក់។​

របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​ UNEP​ និង​ប៉ូលីស​អន្តរជាតិ​ INTERPOL​ ប្រាប់​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ ចំនួន​ឈើ​ដែល​គេ​គិត​ថា​បាន​ត្រូវ​ផលិត​តាម​រយៈ​ចំការ​ធំៗ​ទាំង​នោះ​ បាន​កើន​ឡើង​ពី​ជិត​ ៤​លាន​ម៉ែត្រ​គីប​ ទៅ​ជាង​ ២២​លាន​ម៉ែត្រ​គីប​ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០០៨។​

លោក​ Nellemann​ មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ទៀត​ថា​ គេ​ត្រូវការ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការណ៍​អន្តរជាតិ​កាន់​ខ្លាំង​ឡើង​ ដើម្បី​ប្រយុទ្ធ​ការ​កាប់​ឈើ​ខុស​ច្បាប់​ហើយ​នឹង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ឆ្លងកាត់​ប្រទេសជាតិ​ផ្សេងៗ​ទៀត។​ លោក​មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ទៀត​ថា​អង្គការ​ UNEP​ កំពុង​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​អង្គការ​ប៉ូលីស​អន្តរជាតិ​ INTERPOL ​លើ​គម្រោង​មគ្គុទ្ទេសន៍​មួយ​ដែល​ហៅ​ថា​ LEAF​ ឬ​ ជំនួយ​អនុវត្តន៍​ច្បាប់​ដើម្បី​ការពារ​ព្រៃឈើ។​ កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង​នេះ​ បាន​ទទួល​ថវិកា​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ ន័រវែ​ (Norway)​ ហើយ​និង​ទី​ភ្នាក់ងារ​សម្រាប់​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​អភិវឌ្ឍ​ន៍​របស់​ប្រទេស​ន័រវែ។​

កម្មវិធី​នេះ​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​កងកម្លាំង​ប៉ូលីស​ជាតិ​ដើម្បី​បង្ក្រាប​ក្រុម​នានា​ ហើយ​ដើម្បី​ប្រមូល​ព័ត៌មាន​លើ​អង្គការ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ហើយ​នឹង​ដៃគូ​ពាណិជ្ជកម្ម​របស់​ពួកគេ​ ដែល​ភាគ​ច្រើន​មាន​ទីតាំង​ក្នុង​តំបន់​អាមេរិក​ខាង​ជើង​ អឺរ៉ុបនិង​ប្រទេស​ចិន។​

លោក​មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ទៀត​ថា​ក្នុងករណី​ខ្លះ​ គេ​ត្រូវ​ការ​កង​កម្លាំង​យោធា។​
«យើង​បាន​ឃើញ​ក្នុង​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ កងនាវា​និង​កងទ័ព​ធ្វើ​អន្តរាគមន៍​ដោយ​ផ្ទាល់​ដែល​បណ្តាល​មក​ពី​ទំហំ​និង​ការ​មាន​អាវុធ្ធ​របស់​ក្រុម​ខុសច្បាប់​ Cartels​ ទាំង​នោះ​ ខ្លះ។​ ក្នុង​ប្រទេស​ប្រេស៊ីល​ ប៉ូលីស​សហព័ន្ធ​ មាន​ប្រសិទ្ធិភាព​ក្នុង​កិច្ច​ប្រតិបត្តិការ​ផ្ទាល់​របស់​កង​ពិសេស​ SWAT។​ យើង​ដឹង​ហើយ​ថា​ ដើម្បី​ប្រយុទ្ធ​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ដែល​គេ​រៀប​ចំ​ឆ្លងកាត់​ប្រទេស​ជាតិ​ យើង​ត្រូវ​ការ​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ប្រតិបត្តិ​ច្បាប់​យ៉ាង​ពេញ​ទំហឹង»។​

លោក​ Nellemann​ មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ទៀត​ថា​ នៅ​ក្រោម​កម្មវិធី​ LEAF​ ពួក​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ អាច​កម្រិត​ការ​នាំចេញ​ឈើហុប​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ដែល​មាន​សកម្ម​ភាព​ខុស​ច្បាប់​យ៉ាង​ច្រើន។​

ប៉ូលីស​ INTERLPOL​ នឹង​កំណត់​អត្តសញ្ញាណ​ក្រុម​ហ៊ុន​នានា​ដែល​ប្រតិបត្តិការ​ឬ​ទិញ​ឈើ​ខុសច្បាប់​មក​ពី​តំបន់​នានា​ហើយ​នឹង​បន្ទុច​បង្អាក់​មិន​ឲ្យ​វិនិយោគ​ទុន​តទៅ​ទៀត។​

គំនិត​ផ្សេងៗ​ទៀត​ដែល​បាន​ស្នើ​ដោយ​កម្មវិធី​ថ្មី​ រួមមាន​ការ​ធ្វើ​វិមជ្ឈការ​អនុញ្ញាតិ​ឲ្យ​កាប់​ត្រួសត្រាយ​យក​ដី​ដោយ​មាន​ការ​ចុះ​បញ្ជី​ថ្នាក់​ជាតិ​តែ​មួយ​កន្លែង។​
ប៉ូលីស​ INTERPOL​ ហើយ​នឹង​ដៃគូ​របស់​ខ្លួន​ ក៏​នឹង​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ឲ្យ​មាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​រោងចក្រ​និង​ចំការ​ធំៗ​ដែរ។​

«យើង​ដឹង​ថា​ក្រៅ​ពី​ឃាតកម្ម​និង​អំពើ​ហឹង្សា​ អ្វី​ដែល​មនុស្ស​ទាំង​នោះ​កំពុង​ធ្វើ​គឺ​ការ​លួច​បន្លំ​ពន្ធដារ​ក្នុង​ទំហំ​ធំ។​ យើង​ដឹង​ថា​ចំនួន​ឈើ​ដែល​ឆ្លងកាត់​តាម​រយៈ​ចំការ​ធំៗ​ទាំង​នោះ​ មាន​ចំនួន​ច្រើន​ដង​ជាង​អ្វី​ដែល​គេ​បាន​រាយការណ៍​ទៅ​ឲ្យ​ពួក​អាជ្ញាធរ។​ ហើយ​ដោយ​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​អាជ្ញាធរ​ពន្ធដារ​ក្នុង​ប្រទេស​ទាំង​នោះ​ នៅ​ទី​បញ្ចប់​យើង​អាច​ទទួល​បាន​ភស្តុតាង​ហើយ​នឹង​នាំ​យក​ពួក​ឧក្រិដ្ឋជន​ទាំង​នោះ​ទៅ​កាត់​ទោស​ក្នុង​តុលាការ»។​

លោក​ Nellemann​ មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ទៀត​ថា​ បទពិសោធន៍​កាល​ពី​អតីតកាល​ជាមួយ​អង្គការ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ជួញ​ដូរ​ថ្នាំ​ញៀន​ Cartels​ បាន​ធ្វើ​ជា​គ្រឿង​ចង្អុល​បង្ហាញ​អំពី​អ្វី​ដែល​អាច​កើត​មាន​ឡើង​ ប្រសិនបើ​ ការ​ជួញ​ដូរ​ឈើ​ខុសច្បាប់​ មិន​ត្រូវ​បាន​បញ្ឈប់​ទេ​គឺ​ អង្គការ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ Cartels​ អាច​ពង្រីក​ខ្លួន​ចូល​ក្នុង​ប្រភេទ​នៃ​សកម្មភាព​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ផ្សេង​ទៀត​ រួមមាន​ការ​ជួញ​ដូរ​មនុស្ស​ ការ​ជួញ​ដូរ​ថ្នាំ​ញៀន​អន្តរជាតិ​ ហើយ​នឹង​ជីក​រ៉ែ​ខុសច្បាប់​ដោយ​ប្រាក់​ចំណូល​ ត្រូវ​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​បញ្ឆេះ​ឲ្យ​មាន​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល៕​
XS
SM
MD
LG