លោកជុំ ម៉ី និងលោកប៊ូ ម៉េង អ្នករស់រានមានជីវិតពីមន្ទីរឃុំឃាំងគុកទួលស្លែង ឬស-២១ មានទឹកមុខញញឹមញញែម បន្ទាប់ពីការស្តាប់សាលដីកាជាស្ថាពរប្រឆាំងជំទាស់ទៅនឹងលោកកាំង ហ្កេកអ៊ាវ ហៅឌុច អតីតប្រធានមន្ទីរឃុំឃាំងគុកទួលស្លែង។
លោកគង់ ស៊ីម ប្រធានតុលាការកំពូលនៃអង្គជំនុំជម្រះរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមបានប្រកាសសាលដីកាជាស្ថាពរឲ្យលោកកាំង ហ្កេកអ៊ាវ ហៅឌុចជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ អំពើមនុស្សឃាត និងការធ្វើទារុណកម្ម ដែលមានមនុស្សជាង១២០០០នាក់បានស្លាប់នៅក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំងគុកទួលស្លែង។
លោកកាំង ហ្កេកអ៊ាវ ហៅឌុច អាយុ៦៩ឆ្នាំ មានទឹកមុខស្ងួតនៅពីមុខរង្វង់ក្រចកសេះ រួចហើយលោកបានលើកដៃសំពះ បន្ទាប់ពីការអានសាលដីកាចប់ជាស្ថាពរ។
សម្រាប់លោកជុំ ម៉ី អ្នករស់រានមានជីវិតមួយរូបពីមន្ទីរឃុំឃាំងគុកទួលស្លែង ត្រូវបានចោមរោមសាកសួរពីក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាន បន្ទាប់ពីលោកបានដើរចេញពីបន្ទប់សវនាការ។ លោកជុំ ម៉ីបាននិយាយថា លោកអបអរសាទរចំពោះការប្រកាសសាលដីកានេះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ការសម្រេចនេះបានធ្វើឲ្យអារម្មណ៍របស់លោកបានស្ងប់ចិត្ត។
«អារម្មណ៍ខ្ញុំស្ងប់ចិត្តហើយ! ខ្ញុំសប្បាយចិត្ត សប្បាយចិត្តមែនទែនចំពោះសំណុំរឿង០០១។ មូលហេតុគឺដោយសារសាលាក្តីគឺថា មានយុត្តិធម៌ត្រឹមត្រូវមែន។ គេកាត់ត្រឹមត្រូវណាស់»។
ចំណែកលោកប៊ូ ម៉េង អ្នករស់រានមានជីវិតមួយរូបផ្សេងទៀត ពីមន្ទីរឃុំឃាំងគុកទួលស្លែង បាននិយាយថា ឌុចសមតែទទួលទោសបែបនេះ។
«ដំណឹងនេះ គឺជាដំណឹងដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំអាចអុជធូប ដើម្បីបួងសួងជូនដំណឹងនេះទៅឲ្យប្រពន្ធខ្ញុំដឹងផង និងប្រជាជននៅក្នុងពិភពលោក និងប្រទេសកម្ពុជាដែលបានបាត់បង់ជីវិតជាងមួយម៉ឺននាក់នៅក្នុងគុកទួលស្លែង»។
មិនមែនតែអ្នកដែលរស់រានមានជីវិតពីមន្ទីរឃុំឃាំងគុកទួលស្លែងទេ ដែលបានស្វាគមន៍ការប្រកាសសាលដីការបស់កាំង ហ្កេកអ៊ាវ ហៅឌុចនេះ ជនរងគ្រោះនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម និងអតីតអ្នកសួរចម្លើយអ្នកទោសនៅក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង ស-២១នេះ ក៏គាំទ្រសេចក្តីសម្រេចនេះដែរ។
លោកប្រាក់ ខន អាយុ៥៨ឆ្នាំ មកពីខេត្តតាកែវ អតីតអ្នកសួរចម្លើយមួយរូបនៅមន្ទីរឃុំឃាំងគុកទួលស្លែង បាននិយាយថា ឌុចបានបញ្ជាឲ្យលោកសម្លាប់មនុស្សច្រើនណាស់ នៅក្នុងរបបគ្រប់គ្រងដោយពួកខ្មែរក្រហម។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា នៅពេលដែលមានអ្នកទោសសារភាពថា ជាខ្មាំងបង្កប់ និងភ្នាក់ងាររបស់វៀតណាម ភ្នាក់ងារកាស្ស៉េប៉េ និងសេអ៊ីអា លោកត្រូវបានឌុច បញ្ជាឲ្យសម្លាប់ចោល។
«ព្រោះកំហឹងការឈឺចាប់របស់ខ្ញុំ ដែលខ្ញុំបានរស់នៅផ្ទាល់ ធ្វើការនៅក្នុងបេះដូងស-២១។ ខ្ញុំដឹងរឿងរ៉ាវច្រើនណាស់។ បើរឿងដាក់អស់មួយជីវិត គឺជារឿងត្រឹមត្រូវហើយ។ ហើយបើមិនបានដាក់ដល់ប៉ុណ្ណឹងទេ គឺជារឿងមិនត្រឹមត្រូវទេ»។
អ្នកស្រីគឹម ហួយ អាយុ៦០ឆ្នាំ មកពីខេត្តពោធិសាត់ ដែលមានបងប្អូនចំនួន១៩នាក់ស្លាប់បាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម បាននិយាយថា លោកស្រីអរគុណតុលាការ ដែលបានរកយុត្តិធម៌ចំពោះសាច់ញាតិរបស់លោកស្រី ដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។
«វាល្អហើយ ខ្ញុំចង់បានដែរ ព្រោះដឹងថា យុត្តិធម៌ វាសម្រាប់ខ្ញុំ អ្នករងគ្រោះ។ ខ្ញុំសប្បាយចិត្តដែរពេលដែលឃើញតុលាការបានជួយកាត់ទោសរកយុត្តិធម៌ដល់ឪពុកម្តាយខ្ញុំ ដែលបានស្លាប់ទៅ។ ខ្ញុំនៅរស់មានសេចក្តីស្ងប់ដែរ ហើយគាត់អ្នកស្លាប់ ក៏មានសេចក្តីស្ងប់ដែរ»។
សម្រាប់លោកឡុង បញ្ញាវុធ មន្ត្រីគម្រោងនៃអង្គការគម្រោងយុត្តិធម៌សេរីនៅកម្ពុជាដែលហៅកាត់ថា OSJI បានចាត់ទុកថា វាគឺជាការសម្រេចដ៏ខុសឆ្គងមួយរបស់តុលាការកំពូល។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ឌុចបានប្រព្រឹត្តការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ ក៏ប៉ុន្តែតុលាការបានរំលោភទៅលើសិទ្ធិជនជាប់ចោទ នៅពេលដែលគេឃុំឃាំងឌុចរហូតដល់១២ឆ្នាំ គឺមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការការពារសិទ្ធិជនជាប់ចោទ។
«នេះគ្រាន់តែជាការរុញដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក ពីព្រោះអី ឥឡូវនេះយើងសួរថា តើឌុចអាចប្តឹងទៅតុលាការជាតិដែរឬក៏អត់? ហើយបើសិនជាតុលាការជាតិ សម្រេចទូទាត់សងសំណងឌុចនៅពេលដែលឌុចឃុំខ្លួននៅតុលាការយោធា និងឃុំខ្លួនដោយខុសច្បាប់នោះ សួរថាតើទូទាត់គ្នាដូចម្តេច? តើសាលក្រមមួយណា មានសុពលភាពលើសាលក្រមមួយណា? នេះគឺជាការមួយគួរឲ្យអស់សំណើចណាស់ ដែលតុលាការកំពូលឥតបានគោរពទៅដល់សិទ្ធិរបស់ជនរងគ្រោះ និងជនជាប់ចោទ»។
លោកនេត្រ ភត្រា អ្នកនាំពាក្យសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានមានប្រសាសន៍ថាតុលាការបានពិចារណាទៅតាមអង្គហេតុច្បាស់លាស់ មុននឹងសម្រេចឲ្យឌុចជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត។ លោកនេត្រ ភត្រា បានមានប្រសាសន៍ទៀតថាជនរងគ្រោះនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ដែលបានទន្ទឹងរង់ចាំជាយូរមកហើយនោះ នឹងទទួលបានយុត្តិធម៌ ហើយក៏ជាជោគជ័យមួយសម្រាប់ជនរងគ្រោះ នឹងអ្នករស់រានមានជីវិតពីមន្ទីរឃុំឃាំងគុកទួលស្លែងផងដែរ។
«មុននឹងឈានទៅដល់ការសម្រេចលើការផ្តន្ទាទោសដាក់គុកអស់មួយជីវិតនេះ គឺចៅក្រមនៃអង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល បានពិនិត្យយ៉ាងច្បាស់លើបញ្ហាទាំងឡាយ ដែលមាននៅក្នុងអង្គហេតុ ហើយឌុចគឺត្រូវបានចោទប្រកាន់នូវឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ហើយនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ជាឧក្រិដ្ឋកម្មដ៏ធំ ដែលទទួលខុសត្រូវលើការស្លាប់មនុស្សចំនួន១២៣៨០នាក់ នៅគុកទួលស្លែង និងនៅបឹងជើងឯក»។
អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិបានស្វាគមន៍ការសម្រេចផ្តន្ទាទោសលើបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍នេះ ថាជាការបិទសំណុំរឿង០០១។ អង្គការដដែលបានចាត់ទុកថា នេះគឺជាថ្ងៃដ៏មានសារៈសំខាន់មួយ ដែលយើងអាចឃើញថា តុលាការនេះកំពុងចាប់ផ្តើមជួយប្រកាសអាសន្នអំពីយុគសោដនាកម្មនៃប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា ហើយយើងក៏ស្វាគមន៍ដែរថា ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីត្រូវបានទទួលស្គាល់បន្ថែមទៀត។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិបានសម្តែងការខកចិត្តដែរ ដោយហេតុថា អង្គជំនុំជម្រះនៃតុលាការកំពូលមិនបានសម្រេចលើសំណងផ្លូវចិត្ត និងសំណងសមោហភាពបន្ថែមទៀត។ តុលាការសាលាដំបូងរបស់អង្គជំនុំជម្រះនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហមបានសម្រេចផ្តន្ទាទោសឲ្យឌុចជាប់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេល៣៥ឆ្នាំ ក៏ប៉ុន្តែទោសកំហុសនេះត្រូវបានសម្រេចបន្ធូរបន្ថយមកនៅត្រឹម១៩ឆ្នាំវិញ៕