វ៉ាស៊ីនតោន៖ សន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី១៩បានបញ្ចប់នៅកាលពីថ្ងៃសុក្រដោយមានសញ្ញាយ៉ាងច្បាស់ថាទីបញ្ចប់នៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍នឹងអាចកើតមានបានដោយសារតែមានការប្តេជ្ញាខាងផ្នែកនយោបាយ ជំនួយឧបត្ថម្ភជាប់ជាប្រចាំ និងការស្រាវជ្រាវពីក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្ត។
ជាការផ្តល់ក្តីសង្ឃឹមដល់សកម្មជនជាង២០.០០០នាក់ដែលបានមកពីជុំវិញពិភពលោកក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍សិក្សាមួយដោយអះអាងថាអ្នកជំងឺដែលទទួលបានការព្យាបាលក្នុងដំណាក់កាលដំបូងៗនៃការឆ្លងហើយបានបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំពន្យាអាយុគឺមិនមានសញ្ញានៃការកើតវីរុសនេះឡើងវិញទេ។
ក្នុងចំណោមវាគ្មិនល្បីៗដែលចូលរួមបិទសន្និសីទរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនរួមមានលោកអតីតប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកប៊ីល ក្លីនតុនដែលផ្តល់នូវសន្ទុះនៃក្តីសង្ឃឹមថែមទៀត។
«កាលពីមុនអ្នកជំងឺអេដស៍ប្រៀបដូចជាទទួលទោសប្រហារជីវិតហើយយើងនៅមានការចងចាំជាច្រើនអំពីមិត្តភក្តិរបស់យើងដែលបានស្លាប់ទៅ គឺយើងនៅមានការឈឺចាប់ថាមិនដឹងថានឹងបញ្ចប់នៅពេលណា ប៉ុន្តែឥឡូវនេះយើងនឹងមានមនុស្សជំនាន់ថ្មីមួយដែលនឹងមិនមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ទៀតទេ»។
ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តបានដាក់ចេញនូវអាទិភាពស្រាវជ្រាវចំនួន៧ដើម្បីឈានទៅរកវិធីព្យាបាលជំងឺអេដស៍ឱ្យបានជាដាច់ស្រឡះ។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានក្រុមសង្គមប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍អន្តរជាតិ។ ក្នុងចំណោមអាទិភាពនោះ រួមមាន៖
ការកំណត់នូវប្រភពជាលិការនិងកោសិការនៃអ្នកជំងឺដែលទទួលការព្យាបាលដោយសារថ្នាំពន្យាអាយុរយៈពេលយូរ និងធ្វើការសិក្សា ប្រៀបធៀបនិងធ្វើការវិភាគដើម្បីវាស់វែងការឆ្លងរយៈពេលយូរ។
ក្នុងខណៈពេលដែលអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តនៅបន្តការស្រាវជ្រាវដើម្បីរកវិធីព្យាបាល ការសិក្សាពីគ្នាដើម្បីចែករំលែកបទពិសោធន៍ជោគជ័យក្នុងការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលជំងឺអេដស៍នៅឯសន្និសីទអន្តរជាតិដ៏ធំដូចនេះជាការចាំបាច់។
ប្រទេសកម្ពុជាដែលមានប្រតិភូចូលរួមក្នុងការពិភាក្សានេះដែរបានចែករំលែកប្រកបដោយក្តីមោទនៈនូវជោគជ័យរបស់ខ្លួនក្នុងការទាញទម្លាក់អត្រាអ្នកឆ្លងមេរោគអេដស៍មកនៅ០,៨ភាគរយ។
លោក ភីធឺ ហ្កដវីន (Peter Godwin) ទីប្រឹក្សាខាងផ្នែកជំងឺអេដស៍ដែលធ្លាប់ធ្វើការនៅប្រទេសកម្ពុជាបានលើកសរសើរដល់ការប្តេជ្ញាចិត្តខាងផ្នែកនយោបាយរបស់កម្ពុជាក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ ការគ្រប់គ្រងល្អ ការរក្សាភាពជាដៃគូក្នុងការធ្វើការជាមួយម្ចាស់ជំនួយនិងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងវិធីសាស្រ្តដ៏មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការកំណត់កម្មវិធីត្រូវគោលដៅ។
«ខ្ញុំគិតថាគឺកត្តាទាំងបួននោះហើយដែលនាំមកជោគជ័យបូករួមនឹងការប្តេជ្ញាចិត្តព្រមទាំងសមត្ថភាពរបស់អ្នកដឹកនាំក្មេងៗនៅកម្ពុជាដែលអាចគ្រប់គ្រងកម្មវិធីប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍បាន»។
ជាងពេលណាៗទាំងអស់ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តមើលឃើញពីភាពបន្ទាន់ក្នុងការស្រាវជ្រាវរកវិធីព្យាបាលឱ្យបានជាដាច់ស្រឡះ។ ហើយស្របពេលជាមួយគ្នានេះដែរនៅតែប៉ុន្មានថ្ងៃមុនការបើកកិច្ចប្រជុំនេះ អាជ្ញាធរម្ហូបអាហារនិងឱសថរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានអនុញ្ញាតឱ្យប្រើថ្នាំប្រភេទថ្មីឈ្មោះ Truvada ដើម្បីជាវិធីព្យាបាលអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិតស៊ឹម គឹមសែន អនុប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍បានបានបញ្ជាក់ថា៖
«ថ្នាំនេះប្រសិទ្ធភាពរបស់វាគឺទីមួយកុំឱ្យអ្នកផ្ទុកមានសុខភាពទ្រុឌទ្រោម។ ទីពីរទប់ស្កាត់មិនឱ្យអ្នកដែលផ្ទុកចម្លងទៅ អ្នកដទៃបាន។ ថ្នាំនេះប្រសិនបើជាវាចុះថោកបន្តិចយើងអាចយកទៅ ប្រើប្រាស់នៅប្រទេសក្រី ក្របានគឺប្រទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដូចជាប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះអាចយកទៅប្រើទៅ យើងនឹងមានលទ្ធភាពសង្ឃឹមថាការចម្លងថ្មីវាថយចុះ»។
វាគ្មិននិងសកម្មជនប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍ដទៃទៀតបានស្នើសុំឱ្យក្រុមហ៊ុនឱសថបន្ធូរបន្ថយនូវសិទ្ធិប៉ាតង់ដែលអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍នៅប្រទេសក្រីក្រមានឱកាសប្រើប្រាស់ឱសថល្អៗបាន។
សម្រាប់សន្និសីទលើកទី២០ដែលត្រូវរៀបចំក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំខាងមុខទៀតនឹងធ្វើនៅទីក្រុងម៉ែលប៊ន ប្រទេសអូស្រ្តាលី៕
ជាការផ្តល់ក្តីសង្ឃឹមដល់សកម្មជនជាង២០.០០០នាក់ដែលបានមកពីជុំវិញពិភពលោកក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍សិក្សាមួយដោយអះអាងថាអ្នកជំងឺដែលទទួលបានការព្យាបាលក្នុងដំណាក់កាលដំបូងៗនៃការឆ្លងហើយបានបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំពន្យាអាយុគឺមិនមានសញ្ញានៃការកើតវីរុសនេះឡើងវិញទេ។
ក្នុងចំណោមវាគ្មិនល្បីៗដែលចូលរួមបិទសន្និសីទរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនរួមមានលោកអតីតប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកប៊ីល ក្លីនតុនដែលផ្តល់នូវសន្ទុះនៃក្តីសង្ឃឹមថែមទៀត។
«កាលពីមុនអ្នកជំងឺអេដស៍ប្រៀបដូចជាទទួលទោសប្រហារជីវិតហើយយើងនៅមានការចងចាំជាច្រើនអំពីមិត្តភក្តិរបស់យើងដែលបានស្លាប់ទៅ គឺយើងនៅមានការឈឺចាប់ថាមិនដឹងថានឹងបញ្ចប់នៅពេលណា ប៉ុន្តែឥឡូវនេះយើងនឹងមានមនុស្សជំនាន់ថ្មីមួយដែលនឹងមិនមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ទៀតទេ»។
ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តបានដាក់ចេញនូវអាទិភាពស្រាវជ្រាវចំនួន៧ដើម្បីឈានទៅរកវិធីព្យាបាលជំងឺអេដស៍ឱ្យបានជាដាច់ស្រឡះ។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានក្រុមសង្គមប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍អន្តរជាតិ។ ក្នុងចំណោមអាទិភាពនោះ រួមមាន៖
ការកំណត់នូវប្រភពជាលិការនិងកោសិការនៃអ្នកជំងឺដែលទទួលការព្យាបាលដោយសារថ្នាំពន្យាអាយុរយៈពេលយូរ និងធ្វើការសិក្សា ប្រៀបធៀបនិងធ្វើការវិភាគដើម្បីវាស់វែងការឆ្លងរយៈពេលយូរ។
ក្នុងខណៈពេលដែលអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តនៅបន្តការស្រាវជ្រាវដើម្បីរកវិធីព្យាបាល ការសិក្សាពីគ្នាដើម្បីចែករំលែកបទពិសោធន៍ជោគជ័យក្នុងការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលជំងឺអេដស៍នៅឯសន្និសីទអន្តរជាតិដ៏ធំដូចនេះជាការចាំបាច់។
ប្រទេសកម្ពុជាដែលមានប្រតិភូចូលរួមក្នុងការពិភាក្សានេះដែរបានចែករំលែកប្រកបដោយក្តីមោទនៈនូវជោគជ័យរបស់ខ្លួនក្នុងការទាញទម្លាក់អត្រាអ្នកឆ្លងមេរោគអេដស៍មកនៅ០,៨ភាគរយ។
លោក ភីធឺ ហ្កដវីន (Peter Godwin) ទីប្រឹក្សាខាងផ្នែកជំងឺអេដស៍ដែលធ្លាប់ធ្វើការនៅប្រទេសកម្ពុជាបានលើកសរសើរដល់ការប្តេជ្ញាចិត្តខាងផ្នែកនយោបាយរបស់កម្ពុជាក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ ការគ្រប់គ្រងល្អ ការរក្សាភាពជាដៃគូក្នុងការធ្វើការជាមួយម្ចាស់ជំនួយនិងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងវិធីសាស្រ្តដ៏មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការកំណត់កម្មវិធីត្រូវគោលដៅ។
«ខ្ញុំគិតថាគឺកត្តាទាំងបួននោះហើយដែលនាំមកជោគជ័យបូករួមនឹងការប្តេជ្ញាចិត្តព្រមទាំងសមត្ថភាពរបស់អ្នកដឹកនាំក្មេងៗនៅកម្ពុជាដែលអាចគ្រប់គ្រងកម្មវិធីប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍បាន»។
ជាងពេលណាៗទាំងអស់ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តមើលឃើញពីភាពបន្ទាន់ក្នុងការស្រាវជ្រាវរកវិធីព្យាបាលឱ្យបានជាដាច់ស្រឡះ។ ហើយស្របពេលជាមួយគ្នានេះដែរនៅតែប៉ុន្មានថ្ងៃមុនការបើកកិច្ចប្រជុំនេះ អាជ្ញាធរម្ហូបអាហារនិងឱសថរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានអនុញ្ញាតឱ្យប្រើថ្នាំប្រភេទថ្មីឈ្មោះ Truvada ដើម្បីជាវិធីព្យាបាលអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិតស៊ឹម គឹមសែន អនុប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍បានបានបញ្ជាក់ថា៖
«ថ្នាំនេះប្រសិទ្ធភាពរបស់វាគឺទីមួយកុំឱ្យអ្នកផ្ទុកមានសុខភាពទ្រុឌទ្រោម។ ទីពីរទប់ស្កាត់មិនឱ្យអ្នកដែលផ្ទុកចម្លងទៅ អ្នកដទៃបាន។ ថ្នាំនេះប្រសិនបើជាវាចុះថោកបន្តិចយើងអាចយកទៅ ប្រើប្រាស់នៅប្រទេសក្រី ក្របានគឺប្រទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដូចជាប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះអាចយកទៅប្រើទៅ យើងនឹងមានលទ្ធភាពសង្ឃឹមថាការចម្លងថ្មីវាថយចុះ»។
វាគ្មិននិងសកម្មជនប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍ដទៃទៀតបានស្នើសុំឱ្យក្រុមហ៊ុនឱសថបន្ធូរបន្ថយនូវសិទ្ធិប៉ាតង់ដែលអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍នៅប្រទេសក្រីក្រមានឱកាសប្រើប្រាស់ឱសថល្អៗបាន។
សម្រាប់សន្និសីទលើកទី២០ដែលត្រូវរៀបចំក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំខាងមុខទៀតនឹងធ្វើនៅទីក្រុងម៉ែលប៊ន ប្រទេសអូស្រ្តាលី៕
