វ៉ាស៊ីនតោន៖ សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍បានអនុម័តសេចក្តីព្រាងសេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សដ៏ចម្រូងចម្រាស់ហើយនៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ បើទោះបីជាមានការរិះគន់ថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះមិនស្របនឹងបទដ្ឋានអន្តរជាតិក្តី។
មេដឹកនាំប្រទេសអាស៊ាន១០ដែលកំពុងជួបប្រជុំគ្នាក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានអនុម័តនិងចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សដ៏ចម្រូងចម្រាស់ហើយនៅថ្ងៃនេះ ដោយនិយាយថា ជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដ៏សំខាន់សម្រាប់ការពារសិទ្ធិមនុស្ស ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៃប្រជាជន៦០០លាននាក់ក្នុងតំបន់។ នេះជាការអះអាងរបស់ក្រុមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អាស៊ាន។
ថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកយកព័ត៌មានបន្ទាប់ពីការអនុម័តសេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស អាស៊ាន លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូនេស៊ីម៉ាទី ណាតាលេហ្គាវ៉ា បានថ្លែងថា៖
«ខ្ញុំគិតថា យើងត្រូវតែទទួលស្គាល់ថានេះគឺជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដ៏សំខាន់ដែលស្របទៅនឹងសេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ក៏ដូចជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សក្រុងវីយែន។ នេះជាអ្វីដែលអាស៊ានមានលើអ្វីដែលមិនធ្លាប់មាន។ ដូច្នេះសេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនេះជាលក្ខខណ្ឌសំខាន់ណាស់សម្រាប់អាស៊ានក្នុងការរក្សាបាននូវសុចរិតភាពនៃកាតព្វកិច្ចសិទ្ធិមនុស្ស»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងតំបន់ផងនិងអន្តរជាតិផងបាននិយាយរួមគ្នាថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាននោះមានការរិតត្បិតសេរីភាពនិងអាចបង្កជាលេសសម្រាប់ការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្ស។
ការអះអាងទាំងនោះគឺយោងទៅដល់ការចែងមិនច្បាស់លាស់ ទាក់ទងនឹងបញ្ហាសមភាពរវាងការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្ស និងការទទួលខុសត្រូវ បញ្ហាទាក់ទងនឹងសន្តិសុខជាតិ បញ្ហាទាក់ទងនឹងសីលធម៌សាធារណៈ ការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្សទៅតាមលក្ខណខុសៗគ្នារបស់ប្រទេសនីមួយៗ ជាដើម។
លោក អ៊ូ វីរៈ នាយកមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានអះអាងថា ការអនុម័ត សេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាននេះជាឱកាសគោរពសិទ្ធិមនុស្សក្នុងតំបន់ផងនិងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សផង បើយោងទៅតាមខ្លឹមសារមួយចំនួន។
«ហើយបើសិនយើងមើលពីប្រវត្តិសាស្ត្រ ហើយនយោបាយខុសៗគ្នា បានន័យថាប្រទេសវៀតណាមនៅតែមិនការពារសិទ្ធិនយោបាយប្រជាពលរដ្ឋដដែល។ ហើយប្រទេសមួយចំនួននឹងមិនការពារសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិទេ។ អញ្ចឹងទៅ នេះជាលេសច្រើនមែនទែន។ អញ្ចឹងវាអាចជាឯកសារមួយជាលេស»។
លោកហ៊្វីល រ៉បប៊ឺតសុន នាយករងនៃអង្គការសិទ្ធិអាមេរិក Human Rights Watch ប្រចាំតំបន់អាស៊ី បានថ្លែងថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនេះមិនស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សទេ ហើយអាចឲ្យប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ានប្រើប្រាស់ដើម្បីរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋ។
«ការភ័យខ្លាចដ៏អាក្រក់បំផុតរបស់យើងនៅក្នុងដំណើរការនៃសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះត្រូវបានអនុម័តហើយ។ បន្ថែមលើការមិនស្របតាមបទដ្ឋានអន្តរជាតិផងនោះ សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះមានកម្រិតទាប ហើយបង្កើតចន្លោះប្រហោងថ្មីៗទៀតផង និងអាចបកស្រាយតាមលេសសមរម្យផង ដែលប្រទេសសមាជិកអាស៊ានអាចប្រើប្រាស់ដើម្បីរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋពួកគេ»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សត្រូវគេចាត់ទុកថា ពុំបានអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមអង្គការ សង្គមស៊ីវិលជាតិនិងអន្តរជាតិបានចូលរួមពិភាក្សាទូលំទូលាយទេ ទោះបីជាមានការទទូចជាច្រើនខែ ច្រើនឆ្នាំពីក្រុមអង្គការទាំងនោះ មុនពេលអនុម័តក្តី។
លោក ស៊ូរិន ពិតសុវណ្ណ អគ្គលេខាធិការអាស៊ានដែលត្រូវផុតអាណត្តិពេលនេះ បានអះអាងថា ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់មានការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់លើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សជាមួយនឹងការអនុម័ត និងចុះហត្ថលេខានៅថ្ងៃនេះលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាននេះ។
«សេចក្តីថ្លែងការណ៍សិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាននេះពិតជាអាចប្រើប្រាស់ដើម្បីឃ្លាំមើលការអនុវត្ត ការការពារ ការលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសអាស៊ាន»។
ប្រទេសអាស៊ានត្រូវក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សចាត់ទុកថា មានការរំលោភបំពាន សិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិពលរដ្ឋរបស់គេតាមទម្រង់ដូចគ្នាផង និងផ្សេងគ្នាផង។ ក្រុមមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សថ្លែងដូច្នេះ ដោយយោងលើបញ្ហារំលោភបំពានដីធ្លី ការបិទសិទ្ធិធ្វើបាតុកម្ម សេរីភាពបញ្ចេញមតិ សេរីភាពសាសនា ការសម្លាប់ក្រៅច្បាប់ ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការដើម្បីបំបិតសិទ្ធិសេរីភាពក្រុមជំទាស់ជាដើម៕
