ឃុំស្រែគរ ខេត្តស្ទឹងត្រែង—ទឹកទន្លេនៅទីនេះបានចាប់ផ្តើមហក់ឡើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ។ ប្រជាពលរដ្ឋនៅភូមិស្រែគរដែលជាជនជាតិដើមភាគតិចបានជួបប្រទះបញ្ហាទឹកឡើងនេះជាបន្តបន្ទាប់ ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
អ្នកភូមិត្រូវបានអាជ្ញាធរនិងក្រុមហ៊ុនប្រាប់ឲ្យចាកចេញពីភូមិរបស់គេមុនពេលភូមិរបស់គេនៅមិនទាន់លិចនៅឡើយ ប៉ុន្តែពួកគេមិនព្រមចាកចេញទេ រហូតដល់ទំនប់វារីអគ្គិសនីដែលមានទំហំថាមពល៤០០មេហ្គាវ៉ាត់ក្នុងស្រុកសេសានដាក់ឲ្យដំណើរការ។ នៅពេលដែលទំនប់នេះមានសមត្ថភាពផ្តល់ថាមពល៤០០មេហ្គាវ៉ាត់ ទំនប់នេះក៏បាននាំមកជាមួយនូវទឹកជំនន់ផងដែរ។
លោក ហ្វុត ឃឿន អាយុ៤០ឆ្នាំ ជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់ស្រែគរនេះ។ លោកក៏មិនព្រមទទួលសំណងដែលផ្តល់ដោយក្រុមហ៊ុនដែរ។ ដីស្រែចម្ការរបស់លោកសរុបជិត៤ហិកតា និងផ្ទះរបស់លោកត្រូវបានទឹកលិច នៅសល់តែដំបូលទេ មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ។
លោកបានថ្លែងប្រាប់ VOA នៅផ្ទះថ្មីរបស់លោក ដែលសង់បានជិត៧០ភាគរយថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួន ក៏ដូចជាអ្នកភូមិចាស់នេះផ្ទាល់ មិនព្រមទទួលយកសំណង ដោយសារតែទីមួយ គាត់ចង់រស់នៅតំបន់ភូមិចាស់។ ទីពីរ ក៏គាត់មិនចង់ឃ្លាតឆ្ងាយពីផ្នូរជីដូនជីតារបស់គាត់ លិចទឹកនៅកណ្តាលបាតទឹក។ គាត់មិនចង់ទៅឆ្ងាយ បើទោះទឹកលិចផ្នូរនៅកន្លែងចាស់ក៏ដោយ»។
ពលរដ្ឋអះអាងថា ដោយសារការបិទទឹកនៅទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែងដែលធ្វើឲ្យទឹកទន្លេឡើង។ ទឹកបានលិចតំបន់របស់ពួកគេ តាំងពីឆ្នាំ២០១៧ ពេលក្រុមហ៊ុនចាប់ផ្តើមដំណើរការផលិតថាមពល ហើយពួកគេបានមករកទីទួលនៅក្បែរទឹក និងភូមិចាស់ដើម្បីរស់នៅ ដោយសារពួកគេមិនចង់ចាកចេញទៅឆ្ងាយពីតំបន់ចាស់ ហើយពួកគេចង់តាមដានថា ទឹកនឹងលិចដល់កម្រិតណា។
ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២នៅក្នុងស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែងត្រូវបានសាងសង់ដោយក្រុមហ៊ុនចិន។ ទំនប់នេះមានភាគហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍ដោយក្រុមហ៊ុនចំនួន៣ ក្នុងនោះមានភាគហ៊ុនពីក្រុមហ៊ុនចិន ខ្មែរ និងវៀតណាម។
គ្រួសាររបស់លោកហ្វុត ឃឿនគឺជាគ្រួសារមួយក្នុងចំណោមប្រជាជនរងគ្រោះសរុបចំនួន៨៤៦គ្រួសារ ដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារទំនប់នេះ។ ភាគច្រើនពួកគេបានសម្រេចទទួលសំណងរួចហើយគឺការតាំងទីលំនៅថ្មីនៅកន្លែងដែលរៀបចំដោយក្រុមហ៊ុន ការផ្តល់ជាផ្ទះ ដីភូមិ និងថវិកាមួយចំនួន។
ផ្ទះ វត្តអារាម សាលារៀន ទីសក្ការៈដូនតា ដើមឈើ និងរុក្ខជាតិរបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅតំបន់ស្រែគរត្រូវបានលិចលង់នៅសល់តែដំបូល និងចុងឈើតិចៗតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក ឃឿនបានធ្វើដំណើរតាមទូកម៉ាស៊ីនទៅមើលភូមិចាស់របស់លោកដែលត្រូវទឹកលិច។ នៅពេលសាកសួរអំពីអារម្មណ៍របស់លោក ពេលឃើញភូមិចាស់ លោក ហ្វុត ឃឿន ដែលមិនព្រមទទួលសំណងមានប្រសាសន៍ថា៖ «តំបន់យើងធ្លាប់រស់នៅពីដូនតាមក រហូតមកដល់តកូនតចៅ។ ដូចខ្ញុំរាល់ថ្ងៃនេះ ក៏មើលឃើញទិដ្ឋភាព វាស្រណោះ អាឡោះអាល័យ។ កន្លែងយើងធ្លាប់នៅក្លាយជាផ្ទៃទឹក។ ពេលខ្លះយល់សប្តិ សុបិនអីក៏នៅតែដិតជាប់នឹងបេះដូង មិនថា តែអ្នកនៅភូមិចាស់ អ្នកនៅភូមិថ្មី។ និយាយដូចៗគ្នា»។
កំពុងចាក់ជើងតាងសសរដើម្បីលក់ឲ្យអ្នកភូមិជនជាតិដើមភាគតិចធ្វើផ្ទះ លោក ឃឿនឲ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋជាង៦០គ្រួសារទៀតនៅតំបន់ស្រែគរ នៅបន្តទាមទារសំណងឲ្យបានប្រសើរជាងនេះគឺការផ្តល់ជាថវិកាសម្រាប់ផ្ទះ ដីភូមិ ដីចម្ការ ស្រែ និងផលដំណាំដែលលិចលង់។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «គិតទៅថា វាពីរបីឆ្នាំហើយ រហូតមកដល់ថ្ងៃនេះ ក៏ទឹកនៅឋិរត្រឹមប៉ុណ្ណឹង។ មិនថា តែរដូវវស្សា មិនថា តែរដូវប្រាំង។ ជួនកាល ចុះទៅមួយម៉ែត្រទៅមួយម៉ែត្រជាង មួយម៉ែត្រពីរតឹកអីអ៊ីចឹងទៅ។ រហូតមកដល់ពេលនេះ ក៏ទឹកនៅបន្តចុះ បន្តឡើង អត់មានភាពទៀងទាត់ទេ»។
លោក ឃឿន ដែលមានកូន៣នាក់ បន្តថា បញ្ហាប្រឈមនៅដីថ្មីគឺមិនទាន់មានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ត្រឹមត្រូវ សាលាមិនមានគ្រូបង្រៀន ក្មេងៗមិនបានចូលរៀន ហើយមិនមានទឹកស្អាតប្រើប្រាស់។
រហូតមកដល់ពេលនេះ ប្រជាជនបានចាប់ផ្តើមកសាងផ្ទះនៅតំបន់ថ្មីនេះ កសាងវត្តអារាម និងកន្លែងបន់ស្រន់ផ្សេងៗ។
ក្នុងការជួបជុំមួយកាលពីថ្ងៃអង្គារ ដែលមានអ្នកភូមិជនជាតិដើមភាគតិចរាប់សិបនាក់ចូលរួម លោក ហ្វុត ឃឿនបានអំពាវនាវឲ្យអ្នកភូមិផ្សេងៗទៀតមកសង់ផ្ទះនៅក្បែរគ្នា ហើយចាប់ផ្តើមកសាងភូមិថ្មីមួយនេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងទាំងអស់គ្នានឹងធ្វើឲ្យតំបន់នេះដូចតំបន់ចាស់។ ទោះជាមិនដូចតំបន់ចាស់ក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែយើងធ្វើវាឲ្យរបៀបប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ ផ្ទះក៏ធ្វើតាមបណ្តោយទឹក។ ចង់ឲ្យនៅជុំគ្នា ឲ្យវាស្រួលក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាទៅវិញទៅមក។ មានការឈឺថ្កាត់ពេលយប់ ក៏ដូចជាមានមរណភាពផ្សេងៗបានជួបជុំគ្នា ដោយសុខស្រួល ដូចថា យើងប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាងាយស្រួល»។
ចំណែកលោក ខង អន អាយុ៤៩ឆ្នាំ ជនរងគ្រោះម្នាក់ទៀត មានប្រសាសន៍ថា លោកបាត់ដីសរុបប្រមាណ៥ហិកតា ហើយឥឡូវលោកកំពុងសាងសង់ផ្ទះថ្មី ដើម្បីរស់នៅ។ លោកបន្តថា ជីវិតរបស់ពលរដ្ឋបច្ចុប្បន្នមានការលំបាក ដោយសារមិនមានដីធំដូចមុន ដើម្បីធ្វើស្រែ និងដាំដំណាំផ្សេងៗ។
លោក អន ដែលពឹងផ្អែកជីវិតលើការនេសាទត្រីផងនោះ មានប្រសាសន៍ថា ប្រជាជននៅទីនេះកំពុងចាប់ផ្តើមជីវិតថ្មីរបស់ពួកគេ។
លោក អន ដែលកំពុងសង់ផ្ទះរបស់លោកផងដែរនោះ មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនមានដីធំ និងល្អសម្រាប់ធ្វើស្រែ និងដាំដំណាំទេ។
លោកអន ដែលមានកូន៤នាក់ មានប្រសាសន៍ថា៖ «មិនមានស្រែអី ស្រែលិចអស់ហើយ។ ដាំស្រូវប្រឡោះៗចន្ទី។ វេទនាកន្លែងហ្នឹងហើយ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «កសាងជីវិតថ្មី បើ[សង់]ផ្ទះហើយ។ ហើយកសាងជីវិតថ្មី បានសុខ បានសប្បាយហើយ ក៏អស្ចារ្យហើយ ប៉ុណ្ណឹង»។
VOA មិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីលោក ម៉ុម សារឿន អភិបាលខេត្តស្ទឹងត្រែងបានទេ។
លោក វិចទ័រ ហ្សូនា អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានថាមពល និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលមានគោលនយោបាយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានសុវត្ថិភាព ដូច្នេះលោកថា ពលរដ្ឋត្រូវតែទៅនៅទីន្លែងសុវត្ថិភាព ដែលលោកថា រដ្ឋាភិបាលបានសាងសង់លំនៅដ្ឋានឲ្យពួកគេនៅក្បែរផ្លូវជាតិលេខ៧៨។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងត្រូវតែរើចេញ ព្រោះវាលិច។ បើគាត់អត់រើចេញ ចុះនៅពេលបញ្ហាមក គេទប់ទំនប់ ទប់ទឹកទៅ ហើយមានផលប៉ះពាល់ យើងត្រូវទទួលខុសត្រូវ...ប៉ុន្តែគាត់ត្រូវតែស្តាប់យើងដើម្បីសុវត្ថិភាព»។
លោកបន្តថា ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនទទួលយកសំណង ដូច្នេះលោកថា ការមិនទទួលយកសំណងរបស់ពលរដ្ឋដែលនៅសេសសល់មិនមែនជាបញ្ហានោះទេ។
លោក ហ្សូនាឲ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមតួប៊ីនទាំង៨នៃទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២នេះ ភាគច្រើនក្រុមហ៊ុនបានដំណើរការត្រឹមតែ៤ទៅ៦តួប៊ីនតែប៉ុណ្ណោះ។
សម្រាប់លោកហ្វុត ឃឿន លោកចង់រក្សាតំបន់ទឹកលិចនេះឲ្យនៅជាភស្តុតាង និងធ្វើជាកន្លែងទេសចរណ៍ បើទោះជាលោកមានភាពសោកសៅ ពេលឃើញតំបន់លិចទឹកនោះម្តងៗ។ លោកសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលនឹងមិនបណ្តេញប្រជាពលរដ្ឋចេញពីភូមិថ្មីដែលពួកគេកំពុងចាប់ផ្តើមជីវិតថ្មីនោះទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំនឹងទុកតំបន់ហ្នឹងជាភស្តុតាង ទីពីរទុកគ្រាន់មើល គ្រាន់កម្សាន្តលេង ក៏ដូចជាជនជាតិបរទេស។ គាត់មក គ្រាន់ចែករំលែក ក៏ដូចជាចង់បានព័ត៌មានផ្សេងៗទាក់ទងនឹងការអភិវឌ្ឍហ្នឹង។ វាធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹងត្រូវលិចលង់ ត្រូវបាត់បង់ទ្រព្យសម្បត្តិ»៕
