ក្រុមប្រដាប់អាវុធ អម្បូរភាគតិច រស់នៅតំបន់ជនបទនៃប្រទេសភូមា ប្រឈមមុខ (នៅថ្ងៃពុធទី២៨នេះ) - តើចូលរួមជាមួយកងជីវពលរបស់រដ្ឋាភិបាល ឬមួយ នឹងបានត្រូវចាត់ទុកជាក្រុមខុសច្បាប់ ហើយប្រឈមមុខនឹងការវាយប្រហារ។
អ្នកយកព័ត៌មាន វីអូអេ អ្នកស្រីKate Woodsome រាយការណ៍ពិស្ដាពីរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនថា ការតទល់គ្នារវាងភាគីទាំងពីរ នឹងនាំឲ្យមានភាពភ័យខ្លាចថា នឹងមានអំពើឃោរឃៅនៅតាមព្រំដែនចិន-ភូមា។
លោក អ៊ូ ធូក សូមជូនសេចក្ដីប្រែសម្រួល៖
រដ្ឋាភិបាលយោធាភូមាបានរឹតបន្ដឹងត្រួតត្រាតំបន់ភាគច្រើននៅក្នុងប្រទេស។ តែ នៅតាមព្រំដែនជាមួយប្រទេសថៃនិងចិនក្រុមប្រដាប់អាវុធនៃអម្បូរភាគតិចជាអ្នកត្រួតត្រានៅទីនោះដែរ។ ក្រុមឧទ្ទាមដ៏ខ្លាំងពូកែ មិនព្រមលំឱនខ្លួនទៅតាមការកៀបសង្កត់
របស់រដ្ឋាភិបាលទេ ដែលបង្ខំខ្លួនឲ្យចូលរួមជាមួយកងកម្លាំងការពារព្រំដែនដែលរដ្ឋាភិបាលគ្រប់គ្រងនោះ នៅពេលមុនការបោះឆ្នោតជាតិ ដែលនឹងប្រព្រឹត្ដធ្វើនៅចុងឆ្នាំនេះ។
Aung Kyaw Zaw អតីតឧទ្ទាម មានមូលដ្ឋាននៅតាមបណ្ដោយព្រំដែនក្នុងដីចិន និយាយថា ក្រុមបះបោរធំជាងគេគឺក្រុមយោធារួមរបស់រដ្ឋវ៉ា ប្រុងប្រៀបខ្លួនដើម្បី ធ្វើសង្គ្រាមរយៈពេលយូរ។
គាត់និយាយថា មេដឹកនាំក្រុម វ៉ា មិនចង់ប្រយុទ្ធទេ តែគេយល់ថា រដ្ឋាភិបាលភូមាមិនទុកឲ្យគេមានជម្រើសទេ។
ក្រុមវ៉ានិងក្រុមអម្បូរភាគតិចដទៃបានចុះហត្ថលេខាលើបទឈប់បាញ់គ្នាជាមួយរដ្ឋាភិបាល កាលពីពីរទសវត្សរ៍មកហើយ។ ជនទាំងនោះរីករាយនឹងសេរីភាពធំធេង និង សេរីភាពក្នុងការគោរពសាសនារបស់គេ លើសច្រើនពីជនជាតិភូមាធម្មតា ដែលឋិតនៅក្រោមការរិតត្បិតរបស់រដ្ឋាភិបាល។ រួចប្រាក់ចំណូលបានមកពីការកាប់ព្រៃឈើ ការរត់ពន្ធគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់ និងពាណិជ្ជកម្មឆ្លងព្រំដែន គេចំណាយមកលើភ្លើងអគ្គិសនី មិនដូចប្រជាពលរដ្ឋភូមា ដទៃដែលភ្លើងអគ្គិសនីរបស់ខ្លួនបានត្រូវដាច់ជាញឹកញាប់។
ក្រុមវ៉ានិយាយថា ការចូលរួមជាមួយឆ្មាំយាមល្បាតរបស់រដ្ឋាភិបាល នៅតាមព្រំដែន អាចជាជំហានទីមួយ បោះបង់ចោលសិទ្ធិរបស់ខ្លួន។
ក្រុមនោះនិយាយទៀតថា ខ្លួនមានទាហានយ៉ាងតិច២ម៉ឺននាក់នៅក្នុងរដ្ឋសាន ភាគខាងជើងប្រទេស ដែលប្រុងជានិច្ចដើម្បីប្រយុទ្ធ។ សេចក្ដីរាយការណ៍ពីតំបន់បង្ហាញថា ទាហានភូមាយាងតិច៥ពាន់នាក់ បានប្រមូលផ្ដុំនៅតំបន់នោះ។
អូង គិយ៉ស និយាយថា រដ្ឋាភិបាលបានដាក់បង្ហាញយន្ដហោះប្រយុទ្ធនិងរថក្រោះ ដើម្បីបង្ហាញសាច់ដុំ។ តែគាត់និយាយថា នៅរដូវភ្លៀងធ្លាក់ មូសុងដែលនឹងមកដល់ក្នុងខែមិថុនា រដ្ឋាភិបាលមិនមានពេលគ្រប់គ្រាន់នឹងធ្វើសង្រ្គាមពេញទំហឹងបានទេ។
ការតម្លើងកម្លាំងយោធាបានធ្វើឲ្យមនុស្សជាច្រើនមានចិត្ដព្រួយបារម្ភ។
អូងគិយ៉ស និយាយថា អ្នកខ្លះបានយករថយន្ដនិងទ្រព្យសម្បតិ្ដចូលទៅក្នុងប្រទេសចិន ជិតខាង ហើយមនុស្សចាស់ជរា និងក្មេងក៏បានរត់ចេញពីទីនោះដែរ។
Jennifer Quigley នាយិកាគាំពារសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការ US Campaign for Burma ដែលមានការិយាល័យនៅក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោននិយាយថា ស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្សដុនដាប របស់រដ្ឋាភិបាលយោធាភូមាជាមូលហេតុបណ្ដាលឲ្យពលរដ្ឋស៊ីវិល មានការព្រួយបារម្ភ។
នេះនឹងនាំឲ្យមានមហន្ដរាយជាមិនខាន។ ក្នុងករណីមួយនៃរបបគ្រប់គ្រងភូមា។ គេមានទម្លាប់ ប្រពៃណី បើកការវាយប្រហារមកលើជនស៊ីវិល មិនគិតថា យោធា ឬមិនយោធាទេ។ ហេតុដូច្នេះហើយវាមានលទ្ធភាពច្រើន ដែលយោធាភូមានឹងដណ្ដើមយកដីធ្លីបង្ខំមនុស្សឲ្យធ្វើការជាទម្ងន់និងចាប់ក្មេងឲ្យធ្វើទាហាន។
ជនភៀសខ្លួនប្រមាណ៣ម៉ឺននាក់បានរត់ចូលទៅក្នុងប្រទេសចិន កាលពីឆ្នាំមុន នៅពេលដែលយោធាភូមាបានវាយប្រហារមកលើក្រុមកូកាង ដែលជាក្រុមអម្បូរភាគតិច ដើមកំណើតចិនរស់នៅក្នុងរដ្ឋ សាន ដែរ។ ក្រុមវ៉ា និងពលរដ្ឋស៊ីវិលរបស់ខ្លួនមានទំហំធំជាងក្រុមកូកង។
នាងQuigley និយាយទៀតថា សង្គ្រាមជាមួយក្រុមនោះអាចបង្ដើតបញ្ហាជាច្រើនដល់ប្រទេសចិន។
គេឃើញមានសក្ដានុពលធំធេងដែលលោកអ្នកអាចមើលឃើញថា មានជនភៀសខ្លួនជាង១ សែននាក់រត់ចូលទៅក្នុងប្រទេសចិន។
ទាហានចិនរាប់ពាន់នាក់ដាក់តាំងមូលដ្ឋាននៅក្នុងខេត្ដ យូណន់តាមបណ្ដោយព្រំដែនជាមួយភូមាដែលទីនោះការលក់ដូរតាមព្រំដែនបាននាំឲ្យមានប្រាក់ចំណូលច្រើនសន្ធឹក។ នៅក្នងឆ្នាំ២០០៨ ចិនរាយការណ៍ថា ទំនិញលក់ទៅឲ្យភូមាមានទឹកប្រាក់ជិត២ពាន់លានដុល្លារ។
មន្ដ្រីផ្លូវការចិនបានធ្វើដំណើរទៅកាន់ភូមា ជាទៀងទាត់ដើម្បីខិតខំរម្ងាប់ភាពរំជើបរំជួល រវាងក្រុមអម្បូរភាគតិចនៅតាមព្រំដែន។
មន្ដ្រីចិនទាំងនោះ នៅពេលថ្មីៗនេះក៏បានជូនដំណើរក្រុមឧទ្ទាម វ៉ា ទៅកាន់ទីកន្លែងជំនុំ ជាមួយមន្ដ្រីភូមាដើម្បីធានាសុវត្ថិភាព។
អ្នកវិភាគនយោបាយនិយាយថា ប្រទេសក្រីក្រណាមួយក៏ដោយក៏ ផ្តោតការយកចិត្ដទុកដាក់មកលើការព្រួយបារម្ភរបស់ប្រទេសអ្នកមាននិងមហាអំណាចនៅជិតខាង។ តែភូមា អាចជាប្រទេសចម្លែក ដោយសារតែមេដឹកនាំប្រទេសនោះ គឺឧត្ដមសេនីយ៍ ថាន ស្វេ។ គេមានចម្ងល់ខ្លាំង ដោយសារតែឧត្ដមសេនីយ៍ថានស្វេ មិនមែនជាបុគ្គលម្នាក់ គេយល់ដឹងច្រើន។
Jennifer Quigleyនៃអង្គការ Campaign for Burmaនិយាយថា មេបញ្ជាការយោធាតំបន់ ហាក់ដូចជាមិនចង់ធ្វើសង្រ្គាមជាមួយក្រុមអម្បូរភាគតិច។ តែអ្នកស្រីនិយាយថា ថានស្វេផ្ដោតទៅលើការពង្រឹងអំណាច។
យោធាតែមួយប្រទេសភូមាតែមួយ។ ឈប់ឲ្យមានបញ្ហាផ្ទៃក្នុងស្មុគស្មាញរវាងក្រុមអម្បូរភាគតិច។ ហេតុដូច្នេះហើយ តើថានស្វេចង់ធ្វើឲ្យខូចខាតដល់ទំនាក់ទំនងជាមួយចិន ដើម្បីធ្វើឲ្យសម្រេចបំណងរបស់ខ្លួន ឬគេធ្វើដូច្នោះនៅពេលមុនការបោះឆ្នោត?”
នៅតាមព្រំដែនចិនភូមា អតីតឧទ្ទាម អូងគិយ៉ស និយាយថា ក្រុមប្រយុទ្ធវ៉ារៀបចំខ្លួនហើយ ទោះជារដ្ឋាភិបាលយោធាភូមាសម្រេចដូចម្ចេចក៏ដោយ៕