លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានអះអាងថាលោកមិនចង់ឃើញសហភាពអឺរ៉ុបដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មពីកម្ពុជាទេ ក្នុងពេលមេដឹកនាំកម្ពុជារូបនេះជួបក្រុមធុរកិច្ចអាស៊ានអឺរ៉ុបនៅមុនពេលកិច្ចប្រជុំអាស៊ីអឺរ៉ុបក្នុងក្រុងប្រ៊ុចសែល ប្រទេសប៊ែលហ្ស៊ិក។
សហភាពអឺរ៉ុបកំពុងពិចារណាព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្ម Everything But Armsឬរាល់មុខទំនិញលើកលែងតែសព្វាវុធ ហៅកាត់ថា EBA ដែលសហភាពអឺរ៉ុបផ្ដល់ការអនុគ្រោះពន្ធសម្រាប់នាំទំនិញចូលទីផ្សារអឺរ៉ុប ដែលជាទីផ្សារដ៏ធំជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក ក្រោយពេលមានការចោទប្រកាន់ អំពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ រួមនឹងការរំលាយគណបក្សជំទាស់ជាដើម។
ប៉ុន្តែលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន វិញ នៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក បានស្នើសុំដល់សហភាពអឺរ៉ុបគិតពិចារណាឡើងវិញចំពោះអ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកថាជាការគំរាមដោយឈរលើហេតុផលមួយចំនួននោះ។
«ប្រសិនជាសហភាពអឺរ៉ុប (EU) សម្រេចដកចេញ EBA គឺហាក់បីដូចជា EU បោះបង់ចោលនូវអ្វីៗដែលខ្លួនបានខិតខំធ្វើកន្លងមកនៅកម្ពុជា។ ដូច្នេះសូមអោយសហភាពអឺរ៉ុបមិន(មុន)សម្រេចអ្វី គឺត្រូវពិនិត្យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ហើយស្ដាប់ចំពោះមតិយោបល់ក្រុមអ្នកធុរកិច្ចនៅអឺរ៉ុបផងដែរ»។
ក្នុងជំនួបជាមួយក្រុមធុរកិច្ចអាស៊ានសហភាពអឺរ៉ុប ដែលរួមមានពាណិជ្ជករនិង វិនិយោគិននោះ លោក ហ៊ុន សែន ប្រកាសធានាថាទោះបីជាសហភាពអឺរ៉ុបមានបំណងដាក់ទណ្ឌកម្មដោយដក EBA ពីកម្ពុជាយ៉ាងណាក្ដី ក៏កម្ពុជាមិនសងសឹកទៅលើក្រុមហ៊ុនមកពីសហគមន៍អឺរ៉ុប ឬមកពីបណ្ដាប្រទេសដទៃទៀតអោយមានការពិបាក ឬទទួលការខាតបង់ដោយសារការសម្រេចចិត្តមិនត្រឹមត្រូវរបស់សហភាពអឺរ៉ុបដែរ។
«គឺមិនត្រូវដាក់ការគាបសង្កត់ណាមួយ ដែលប្រាសចាកការពិតប្រឆាំងនឹងបំណងប្រាថ្នារបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជា និងអ្នកវិនិយោគិនអឺរ៉ុបឡើយ ព្រោះលក្ខខ័ណ្ឌការងារ ប្រាក់ខែ និងផលប្រយោជន៍បុគ្គលិកកម្មករ ជាពិសេសកម្មការិនីក៏កាន់តែប្រសើរឡើង»។
ក្រុមធុរកិច្ចអាស៊ានអឺរ៉ុប ត្រូវបានដកស្រង់សំដីមកបញ្ជាក់ថា ប្រសិនជាមានការដកចេញនូវពន្ធអនុគ្រោះ EBA ពីកម្ពុជាមែននោះ វានឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់បណ្ដាក្រុមហ៊ុនធុរកិច្ចមកពី EU។ តាមរយៈរបាយការណ៍នេះ តំណាងធុរកិច្ច EU-Asean នឹងជួបពិភាក្សាដោយផ្ទាល់ជាមួយតំណាងក្រុមប្រឹក្សាអឺរ៉ុបលើបញ្ហានេះ ព្រោះវានឹងធ្វើអោយប៉ះពាល់ខាតបង់នូវផលប្រយោជន៍ក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុបជាច្រើនដែលកំពុងវិនិយោគនៅកម្ពុជា។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងជំនួបជាមួយតំណាងធុរកិច្ចអាស៊ាន~សហភាពអឺរ៉ុប ដែលមានក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុបប្រមាណ៤០០ក្រុមហ៊ុននោះ បានអញ្ជើញក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចអាស៊ាន~សហភាពអឺរ៉ុបទៅចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ីអឺរ៉ុប (ASEM) ក្នុងឆ្នាំ២០២០ ដែលកម្ពុជាគ្រោងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូមកចូលរួមកិច្ចប្រជុំអាស៊ីអឺរ៉ុបនៅថ្ងៃទី ១៨ ដល់ថ្ងៃទី១៩ ខែតុលា នៅក្នុងទីក្រុងប្រ៊ុចសែល ប្រទេស ប៊ែលស្ស៊ិក តាមការអញ្ជើញរបស់ លោក ដូណាល់ ថាស ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាអឺរ៉ុប ដែលជាប្លុកមានភាពតានតឹងផ្នែកការទូតសម្រាប់កម្ពុជា ទាក់ទងនឹងរឿងព្រមានព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជដល់កម្ពុជា។
ក្រុមតំណាងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួននៅសហភាពអឺរ៉ុបនេះ ហើយដែលគាំទ្រលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានមកប្រមូលផ្តុំគ្នានៅជិតកន្លែងប្រជុំកំពូលអាស៊ីអឺរ៉ុប ហើយបានអំពាវនាវដល់សហភាព កុំឲ្យសហភាពអឺរ៉ុប ព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្ម EBA ពីកម្ពុជា ។
លោក ចាន់ ប៊ុនគង់ ជិះនៅលើរទេះរុញដោយពិការជើង គឺជាពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅក្នុងប្រទេសប៊ែលហ្ស៊ិកតាំងពីឆ្នាំ១៩៨០ ហើយជាអតីតសាស្ត្រាចារ្យចិត្តសាស្ត្រគរុកោសល្យ បានមកគាំទ្រលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងគោលនយោបាយដឹកនាំប្រទេសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលលោកអះអាងថាបានធ្វើឲ្យប្រទេសមានការអភិវឌ្ឍន៍រីកចម្រើន ដោយស្នើសុំឲ្យសហភាពអឺរ៉ុបបន្តប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មដល់កម្ពុជា។
«ខ្ញុំអំពាវនាវទៅសហគមន៍អឺរ៉ុបហ្នឹង ឲ្យគិតមើលមែនទែន ខាតឬចំណេញ? តើចំណេញនរណា? ចំណេញនរណាខាងនយោបាយហ្នឹង?»។
លោកថាលោកមិនជឿថាសហភាពអឺរ៉ុបដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មសម្រាប់កម្ពុជាទេ ដោយសារអឺរ៉ុបមានការពិចារណាដិតដល់ ហើយមិនចេះតែជឿក្រុមជំទាស់ទេ។
អ្នកស្រី តូ បូរី រស់នៅតំបន់មួយក្នុងប្រទេសបារាំង ជាប់ព្រំដែនប៊ែលហ្ស៊ិក បានបន្ទរអំពីរឿងសន្តិភាព និងការរំដោះជាតិ ថ្ងៃ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ដោយហៅថ្ងៃនេះថាជាការបញ្ចប់សង្គ្រាម និងការបង្រួបបង្រួមជាតិរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
អ្នកស្រីមានប្រសាសន៍ថាបើអឺរ៉ុបដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្ម EBA នេះមែន នោះគឺជាការដែលសោកស្ដាយ។
«ការសោកស្ដាយចេះតែមានហើយ។ តែខ្ញុំសង្ឃឹមថាអឺរ៉ុបគាត់មានខួរក្បាលរបស់គាត់ដែរ គាត់មិនអាចមើលឃើញថាសម្ដេចធ្វើការអត់ល្អទេ។ គាត់មានកន្លែងល្អរបស់គាត់»។
អ្នកស្រី ក៏បានអះអាងដែរថាការមកចូលរួមគាំទ្រលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជានេះគ្មានការបង្ខិតបង្ខំទេ តែវាគឺជាការស្ម័គ្រចិត្ត ដោយអ្នកស្រីបានចំណាយថ្លៃសំបុត្រយន្តហោះដោយខ្លួនឯង មិនដូចការចោទប្រកាន់មួយចំនួនទេ។
លោក តុប សេដ្ឋា តំណាងពលរដ្ឋខ្មែរមកពីតំបន់មួយក្នុងប្រទេស អាល្លឺម៉ង់ បានអះអាងថា លោកជិះយន្តហោះមកគាំទ្រគណៈប្រតិភូកម្ពុជាដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលអញ្ជើញមកចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីអឺរ៉ុបនេះគឺដើម្បីគាំទ្រ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
លោកបន្ថែមថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីមកប្រជុំក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលថ្មីផង និងមកធ្វើទំនាក់ទំនងជាមួយរដ្ឋាភិបាលអឺរ៉ុបដើម្បីនាំយកអ្នកវិនិយោគទៅកម្ពុជាដើម្បីវិនិយោគ និងអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសផង។
លោក សេដ្ឋា ក៏សុំឲ្យសហភាពអឺរ៉ុបគាំទ្ររាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថ្មី ដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ និងស្នើសុំកុំឲ្យព្យួរប្រពន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មផងដែរ។
«បើអឺរ៉ុបដាក់គំនាបលើកម្ពុជា មិនមែនជាគំនាបមកលើថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជាទាំងស្រុងទេ គឺជាគំនាបលើប្រជាជនកម្ពុជា»។
ពលករជិត ១លាននាក់ ពឹងផ្អែកលើវិស័យវាយនភណ្ឌ និងផលិតផលផ្សេងទៀត ដែលរកចំណូលជាង៥ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំ ដោយសារតែការនាំចេញផលិតផលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប។ វិស័យឧស្សាហកម្មនេះ គឺជាវិស័យសំខាន់មួយក្នុងចំណោមវិស័យចំនួន៤ ដែលទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា បន្ទាប់ពីវិស័យកសិកម្ម សំណង់ និង ទេសចរណ៍។
មេដឹកនាំកម្ពុជា បានបន្ថែមថាលោកមិនចង់ឃើញប្រទេសប្រកាន់ប្រជាធិបតេយ្យប្រព្រឹត្តកំហុសលើកទី៣ទេ ដោយសារថាពលរដ្ឋកម្ពុជានឹងទទួលរងគ្រោះ។
លោកថា ប្រទេសលោកខាងលិចមួយចំនួនបានប្រព្រឹត្តកំហុសចំនួន២លើកហើយ គឺគាំទ្ររដ្ឋប្រហារយោធាកាលពីឆ្នាំ១៩៧០ ដែលបង្កឲ្យមានវិនាសកម្មនៅកម្ពុជា ហើយនឹងគាំទ្ររបបខ្មែរក្រហមជាង១ទសវត្សរ៍ ដែលរបបនេះបានកាប់សម្លាប់ពលរដ្ឋខ្មែរយ៉ាងច្រើន៕