បេក្ខជន​គណបក្ស​ប្រឆាំង​បាន​ឈ្នះ​តំណែង​ ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​បាត់បង់​គ្រប់​យ៉ាង​

រូបឯកសារ៖ លោក កែវ សុមុនី មន្រ្តី​ផ្នែក​សុខាភិបាល​មក​ដាក់​លិខិត​ស្នើ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​បញ្ឈប់​រូប​លោក​ពី​ក្របខណ្ឌ នៅ​ក្រសួង​សុខាភិបាល​ ក្នុង​​រាជធានី​ភ្នំពេញ ថ្ងៃ​ពុធ ទី២២ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០២២។ (ណឹម សុភ័ក្រ្តបញ្ញា/វីអូអេ)

ភ្នំពេញ — ជីវិត​របស់លោក កែវ សុមុនី ​បាន​ចាប់​ផ្តើម​ប្រែប្រួល នៅ​ពេលដែលលោក​ជិត​បាន​ចូល​កាន់​តំណែង​ថ្មី​ជា​ចៅ​សង្កាត់​រង​ទី ២ នៅសង្កាត់​ច្បារអំពៅទី ១ រាជធានី​ភ្នំពេញ។​

ក្រោយ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ឃុំ​សង្កាត់​អាណត្តិ​នេះ​ លោក​ កែវ សុមុនី ដែល​ជា​មន្ត្រី​មួយ​រូប​បាន​ធ្វើ​ការ​នៅក្រសួង​សុខា​ភិបាល​ដ៏​យូរឆ្នាំ​ ​បាន​ក្លាយ​ជា​សមាជិក​ក្រុម​ប្រឹក្សា​តែ​មួយ​គត់​របស់​គណបក្សភ្លើងទៀន​នៅ​សង្កាត់ច្បារអំពៅ​ទី​ ១ នេះ។​

ប៉ុន្តែ​នៅរសៀល​ថ្ងៃ​ទី​ ២១​ ខែ​មិថុនា​ ប្រាំ​ថ្ងៃមុន​ពេល​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​ឃុំសង្កាត់ផ្លូវការបាន​ប្រកាស​ អនុប្រធាន​មួយ​រូបនៃ​នាយកដ្ឋាន​សុខភាព​ផ្លូវចិត្ត​ និងការ​បំពាន​គ្រឿងញៀន​នៃ​ក្រសួង​សុខាភិបាល​ បានប្រាប់ឲ្យ​លោក​ សុមុនី​ ទៅ​និយាយ​លា​លោក​ប្រធានរបស់​លោក។​

លោក ​សុមុនី​ ក៏ដើរ​ចូលទៅ​ការិយាល័យលោក​ប្រធាន​នាយកដ្ឋាន ឈិត សុផល ហើយ​បាន​ឃើញស្រោម​សំបុត្រ​ពណ៌​គគីរមួយនៅ​លើ​តុ​ទល់​មុខ​លោក។ ​លិខិត​នោះ​បាន​ប្រកាស​ថា លោក កែវ សុមុនី ត្រូវ​បាន​លុប​ឈ្មោះ​ចេញ​ពី​ក្របខណ្ឌ​ក្រសួងសុខាភិបាល ដោយ​យោង​លើ​ហេតុផល ​«វិធាន​ការខាងវិន័យ»។ ការ​លុប​នេះ​ត្រូវបាន​អនុម័ត​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី​ ១៤ ខែ​មិថុនាតទៅ​ ដោយ​មាន​ការ​ចុះ​ហត្ថលេខា​ដោយ​លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​សុខាភិបាល​ ម៉ម ​ប៊ុនហេង។

ក្រោយពី​ទទួល​ដំណឹង​ថា​លោក កែវ ​សុមុនី​ ត្រូវបាន​គេ​បណ្តេញ​ចេញពី​ក្របខណ្ឌមន្ត្រី​រាជការ ភរិយា​និងកូនៗ​របស់​លោក​ កែវ សុមុនី ​ក៏បាន​ចាកចេញ​ទៅរស់​នៅ​គេហដ្ឋាន​ផ្សេងប៉ុន្មាន​សប្តាហ៍​ក្រោយ​មក។ លោក សុមុនី បន្តស្នាក់​នៅ​ផ្ទះនៅ​ក្រុងតាខ្មៅ​តែ​ម្នាក់​ឯង។ ​លោកបាន​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា​ គ្រួសារ​របស់​លោក​ធ្លាប់​ទទូច​ឲ្យ​លោក​ឈប់ប្រឡូកសកម្មភាព​នយោបាយ។ ក៏ប៉ុន្តែ​ លោក​មិន​បាន​ស្តាប់​តាម​ពួកគេ។ ដូច្នេះ​លោក​ព្រម​ទទួល​យក​រឿង​ ដែល​បាន​កើត​ឡើង​ទាំង​អស់​នេះ។

ពេល​នេះ លោក សុមុនី ​កំពុង​បន្តទទូច​ទាមទារ​ឲ្យ​ក្រសួងសុខាភិបាល ផ្តល់​ការ​ពន្យល់​បកស្រាយ​លើ​វិធានការ​លុប​ឈ្មោះ​របស់​លោក​ពី​ក្រមខណ្ឌ​រាជការ ពីព្រោះ​ថា​រូប​លោក​បាន​បម្រើ​ការងារ​នៅទីនោះ​អស់​រយៈពេល ២៧ ឆ្នាំមកហើយ។

លោក កែវ សុមុនី ប្រាប់​វីអូអេ​ថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា ​វាជា​ការ​រើសអើង​នយោបាយ ជា​ជាង​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់»។​

លោក​បានថ្លែង​ទៀត​ថា៖ «​បាទ...វាអាច​ថា​ឥលូវ​នរណា​ហ៊ាន​ចេញ(មុខ) ​នឹងអាច​មាន​វាសនា​ដូចខ្ញុំ»។​

យ៉ាងហោច​ណាស់​មាន​មន្ត្រីរាជការ​បី​នាក់ ដែល​ជា​សមាជិក​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ត្រូវ​បាន​បណ្តេញ​ចេញ​ពី​មុខ​តំណែង​ពី​ក្រមខណ្ឌ​រដ្ឋ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២២។ នេះបើ​យោងតាម​ការ​បញ្ជាក់​របស់​មន្ត្រី​នៃ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន។​

ច្បាប់​ស្ដី​ពី​សហលក្ខន្តិកៈ​មន្ត្រី​រាជការ​ស៊ីវិល​ តម្រូវ​ឲ្យ​ក្រសួង​នានា​ផ្តល់​លទ្ធភាព​ឲ្យ​មន្ត្រី​រាជការ​មាន​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ការ​ពន្យល់​ចំពោះ​ការ​លុប​ឈ្មោះ​ពី​ក្របខណ្ឌ​រដ្ឋ​ ជា​លាយ​លក្ខណ៍​អក្សរ​ ឬ​ផ្ទាល់មាត់។ ​ច្បាប់​នេះ​ក៏បញ្ជាក់​ដែរ​ថា​ ក្រុមប្រឹក្សា​វិន័យ​មាន​កាតព្វកិច្ច​ប្រាប់​ទៅ​អ្នក​រាជការ​ជាប់ចោទ​នូវ​សិទ្ធិ​របស់​អ្នករាជការ​ ដោយ​ពួកគេ​មាន​សិទ្ធិ និង​ឱកាស​ពិនិត្យ​មើល​ឯកសារ​សំណុំ​រឿង​ផ្ទាល់ខ្លួន សិទ្ធិសំអាង​សាក្សី សិទ្ធិ​ជ្រើសរើស​តំណាង​ការពារ​ខ្លួន​ សិទ្ធិ​ពន្យល់​ដោះសា​ជា​លាយ​លក្ខណ៍​អក្សរ​ ឬផ្ទាល់មាត់។​

លោក កែវ សុមុនី បាន​បញ្ជាក់​ថា​ លោក​មិន​ត្រូវ​បានអនុញ្ញាត​ឲ្យ​ប៉ះពាល់ ឬ​ប្រមូល​យក​ឯកសារ​នានា​របស់​លោក​ពីក្នុងការិយាល័យ​នោះទេ​ ភ្លាមៗ​បន្ទាប់​ពីទទួលបាន​លិខិត​ដែល​លុប​ឈ្មោះ​លោក​ចេញពីក្របខណ្ឌ​រាជការ​ ហើយ​ក្រសួងក៏មិនទាន់ផ្តល់​ការ​ពន្យល់​ដល់​លោក​ ឬ​ដល់​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​នៅ​ឡើយ​ទេ។

នៅពេល​វីអូអេ​បាន​ទាក់​ទង​តាម​ទូរស័ព្ទ​ទៅ​កាន់​ប្រធាន​នាយកដ្ឋានសុខភាព​ផ្លូវចិត្ត​ និងការ​បំពាន​គ្រឿង​ញៀន​ លោក ឈិត សុផល​ បាន​បដិសេធផ្តល់​ព័ត៌មាន​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ករណី​លោក​ ​កែវ សុមុនី។​ មុន​ចុចបិទ​ទូរស័ព្ទ លោកបាន​និយាយថា៖​ «ខ្ញុំអត់មាន​យោបល់​អីទេ។ ខ្ញុំអត់​មាន​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​វិន័យ​អីផង។ ខ្ញុំសុំទោស​ សុំ​អធ្យាស្រ័យ​ចុះ​ណា។ ខ្ញុំរវល់ការងារបន្តិច»។​

លោក​រដ្ឋមន្ត្រី ម៉ម ប៊ុនហេង បាន​លើកទូរស័ព្ទ រួចក៏​បាន​ចុច​បិទ​ទូរស័ព្ទវិញ បន្ទាប់​ពី​អ្ន​ក​សារព័ត៌មាន​វីអូអេ​បាន​ណែនាំខ្លួន​ ហើយ​ផ្តើម​សួរ​សំណួរ។​

មន្ត្រី​ក្រសួង​សុខាភិបាល​ម្នាក់​ ដែល​បានស្នើ​សុំ​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​ ដោយ​ខ្លាច​ប៉ះពាល់​ដល់​ការងារខ្លួន​ បាន​និយាយថា​ លោក ​«សោកស្ដាយ​យ៉ាង​ខ្លាំង»​ ចំពោះ​ការ​សម្រេច​របស់​ក្រសួង ហើយ​លោក​យល់​ថា ក្រសួងគួរ​បកស្រាយ​អំពីទោសកំហុស​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ លោក ​កែវ សុមុនី ត្រូវបានបណ្តេញ​ចេញ​ពី​ការងារ។​

មន្ត្រី​រូប​នេះ​បាន​ថ្លែង​បន្ថែម​ថា៖ «អត់ដឹង​ធ្វើម៉េចទេ​ ព្រោះ​អី​យើង​មិនមែន​ជា​ថា្នក់​ដឹកនាំ​ ហើយ​យើង​ក៏​មិន​ដឹង​ផ្ទៃ​ក្នុង​យ៉ាងម៉េចៗ​ ​រឿងរ៉ាវ​គាត់​ពី​ក្រោយ​យ៉ាងម៉េច​ យើង​អត់​ដឹង»។​

ព័ត៌មាន​ទាក់ទង៖ មន្ត្រី​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​ម្នាក់​បន្ត​ទាមទារ​​​​ក្រសួង​សុខាភិបាល ឱ្យ​​បញ្ជាក់​មូល​ហេតុ​​នៃ​ការ​​លុប​ឈ្មោះ​ខ្លួន​​​ចេញ​ពី​ក្រប​ខណ្ឌ​រដ្ឋ

«អត់មានអ្នក​ហ៊ាន​»

ជិត ៣០ ឆ្នាំហើយ​ដែល លោក​ កែវ សុមុនី បាន​សាង​អាជីព​នៅ​ក្នុង​វិស័យ​សុខាភិបាលនៅ​កម្ពុជា។​ កើត​នៅ​ឆ្នាំ ​១៩៧០​ នៅ​ស្រុក​កោះ​ធំ ​ខេត្ត​កណ្តាល លោក​ចង់​ធ្វើ​ជា​គ្រូ​បង្រៀន។​ ក៏​ប៉ុន្តែ​លោក​បាន​ខកខានក្នុង​ការ​ដាក់​ពាក្យ​ចូលរៀន​នៅ​សាលា​គរុកោសល្យ។​ ដូច្នេះ​ នៅ​ឆ្នាំ ១៩៩១​ លោក​ក៏បង្វែរ​មក​ដាក់​ពាក្យ​ចូលរៀន​នៅ​សាលា​កម្មាភិបាល​សុខាភិបាល​មជ្ឈឹម​ជំនួស​វិញ​ ដែល​ក្រោយ​មក​សាលានេះ​បាន​ប្តូរ​ឈ្មោះ​មក​ជា​សាលា​បច្ចេកទេស​ថែទាំ​វេជ្ជសាស្រ្ត​ ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​សាកលវិទ្យាល័យ​វិទ្យាសាស្ត្រ​សុខាភិបាល​សព្វថ្ងៃ​នេះ។

ភ្លាមៗ​បន្ទាប់ពី​បញ្ចប់​ការសិក្សា នៅ​ឆ្នាំ​ ១៩៩៥​ លោក​ត្រូវបាន​ជ្រើសរើស​ឲ្យ​បម្រើ​ការងារ​នៅក្នុង​ក្របខណ្ឌ​នៃ​ក្រសួងសុខាភិបាល។ លោក​បាន​បណ្តុះបណ្តាលបុគ្គលិក​សុខាភិបាល​ជាច្រើន​នៅ​តាម​ប​ណ្តា​ខេត្តនានា ហើយ​បានបន្ត​ការសិក្សាដោយ​ទទួល​បានជំនាញបន្ថែមផ្នែក​សុខភាព​ផ្លូវចិត្ត។ នា​ឆ្នាំ ២០០០ លោក​បាន​ចុះ​កម្មសិក្សានៅ​នៅ​មន្ទីរ​ពេទ្យ​រដ្ឋ​ហ្វីលីពីន​ឈ្មោះ Philippines General Hospital នៅ​ឯទីក្រុង​ម៉ានីឡា។ នៅ​ទីនោះ លោក​បាន​បំពេញ​ការងារ​ផ្នែក​ព្យាបាល​សុខភាព​ផ្លូវចិត្ត។ ពេល​ត្រឡប់​មក​កម្ពុជា​វិញ លោក​ កែវ សុមុនី ​បាន​បន្ត​បម្រើការងារ​នៅ​ក្រសួង​សុខាភិបាល ហើយ​បាន​ចូល​សិក្សា​ថ្នាក់​អនុបណ្ឌិត​ជំនាញ​ចិត្តវិទ្យា​ នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យភូមិន្ទ​ភ្នំពេញ​ ដោយ​ផ្តោត​ការសិក្សាលើ​ការ​ប៉ះ​ទង្គិច​ផ្លូវចិត្ត។​

គុណវុឌ្ឍិ​បាន​ពីជំនាញ​សុខភាព​ផ្លូវចិត្តនេះ​ហើយ​ដែល​អាច​ឲ្យលោក​ស្នើ​ផ្លាស់​ការងារ​ទៅនាយក​ដ្ឋាន​សុខភាព​ផ្លូវចិត្ត​និង​ការ​បំពានគ្រឿងញៀន​នៃ​ក្រសួង​សុខាភិបាល​នៅ​ឆ្នាំ ២០១៤​ ហើយ​បន្ត​ធ្វើការងារ​ផ្នែក​នេះ​បាន​ ៨ ឆ្នាំ​ មក​ទល់ថ្ងៃ​គេ​បណ្តេញ​លោក​ចេញ​ពី​ចេញពីក្របខណ្ឌ​រាជការ។​ នៅ​ទីនោះ​ លោក​ កែវ សុមុនី ថា​ លោក​ទទួល​បាន​ប្រាក់​បៀវត្សរ៍​ប្រចាំ​ខែ​ជាង​ ១ លាន ៦ សែនរៀល ឬជាង​ ៤០០ ដុល្លារ​អាមេរិក។

ខណៈ​ដែល​លោក​ សុមុនី​ ជា​មន្ត្រី​នៅ​ក្រសួងសុខាភិបាល​ នៅ​ឆ្នាំ​ ២០១២ ​ភរិយា​របស់​លោកបាន​ជាប់ឆ្នោត​កាន់តំណែង​ជា​ចៅ​សង្កាត់រង​ទី​ ២ មកពី​គណបក្ស​ សម​ រង្ស៊ី ប្រចាំ​សង្កាត់​ច្បារអំពៅទី​ ១។ ហើយ​បន្ទាប់មក​ នៅឆ្នាំ ២០១៧​ អ្នកស្រីបាន​ឈ្នះ​តំណែង​ដដែល​ម្តងទៀត​ សម្រាប់​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់​ឆ្នាំ ២០១៧ ដែល​ពេល​នោះ​អ្នកស្រី​ជា​បេក្ខជន​មកពី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។ ​អ្នកស្រីបាន​បម្រើការងារ​នេះ​រហូត​ដល់​ថ្ងៃ​ដែលតុលាការ​កំពូល​កម្ពុជា​ បាន​រំលាយគណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិនៅខែវិច្ឆិកា ​ឆ្នាំ​ ២០១៧ ដដែល​។ ​អ្នកស្រី​ក៏​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​ឈប់​ពី​សកម្មភាព​នយោបាយ​ដោយសារ​តែ​លំហ​សេរីភាព​នយោបាយ​សម្រាប់​សមាជិក​គណបក្ស​ប្រឆាំង​នៅ​កម្ពុជា​កាន់​តែរួមតូច​ ហើយ​កូនប្រុសនិង​កូន​ស្រី​របស់អ្នកស្រី​ យល់​ស្របថា​ ពួកគេ​មិនចង់​ឲ្យ​ឪពុក​ម្តាយ​របស់​ពួកគេ​ប្រឡូកក្នុងវិស័យនយោបាយ​ដែរ ដោយសារ​កត្តា​សុវត្ថិភាព។ ​

ចាប់តាំង​ពី​ឆ្នាំ ២០១៧ មក សកម្មជន​គណបក្សប្រឆាំង​រាប់សិប​នាក់​ត្រូវបាន​កាត់ទោស​ជា​បន្តបន្ទាប់​ ក្រោយ​គណបក្ស​ពួកគេ​ត្រូវបាន​រំលាយ​ ហើយ​អ្នករិះ​គន់​រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវបាន​ចាប់ខ្លួន​ និង​ឃុំ​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ក្រោម​បទល្មើស​នានា ​ដោយសារ​តែ​សកម្មភាព​របស់​ពួកគេ រាប់ចាប់​ពីការ​រៀបចំ​ការ​តវ៉ា ​រហូត​ដល់​ការ​បង្ហោះ​សារ «ប្រមាថ»​ ឬ «ញុះញង់​» នៅលើ​បណ្តាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​ជាដើម។

រូបឯកសារ៖ ទិដ្ឋភាពការដង្ហែក្បួនឃោសនាបោះឆ្នោតថ្ងៃចុងក្រោយរបស់គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី ២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៧ ។ (ខាន់ សុគុំមនោ/VOA)

រូបឯកសារ៖ សមាជិកនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការកំពូលរំលាយ ត្រូវបាននាំខ្លួនតាមរថយន្តដឹកអ្នកទោសទៅកាន់សាលាឧទ្ធរណ៍ នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៨។

លោក​ កែវ​ សុមុនី ​បាន​ចូលរួម​សកម្មភាព​ជាមួយ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយដែរ។ លោក​ក៏​ជា​អ្នក​គាំទ្រ​និង​ដើរ​តាម​លោក​ សម​ រង្ស៊ី​ តាំង​ពីពេល​ដែល លោក​ រង្ស៊ី កាន់​តំណែង​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ហិរញ្ញវត្ថុនៅ​ដើម​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ ១៩៩០។​ នៅ​ឆ្នាំ​ ១៩៩៥ លោក សុមុនី​ បាន​ចូលរួម​នឹង​គណបក្ស​ជាតិខ្មែរ​ ដែល​លោក សម​ រង្ស៊ី ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ ហើយ​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំក្រោយមក លោក សុមុនី​ ត្រូវបាន​តែងតាំង​ជា ថ្នាក់ដឹកនាំ​បណ្តាញ​របស់​គណបក្សនេះ​តាម​មូលដ្ឋាន​សម្រាប់សង្កាត់​ច្បារ​អំពៅ​ទី ១។​ ប៉ុន្តែ​ លោក សុមុនី មិន​សូវចេញ​មុខ​ប៉ុន្មានទេ។​ លោកថា ​លោកគ្រាន់​តែអនុវត្ត​សកម្មភាព​នយោបាយ​របស់​លោក​ «ដោយ​ប្រយោល»​ តែប៉ុណ្ណោះ ។

ទោះ​ជាយ៉ាងនេះ​ក្តី​ ភក្តី​ភាព​ស្មោះស្ម័គ្រ​របស់លោក​ទៅ​នឹង​គណបក្ស​ប្រឆាំង ​មិន​អាច​បិទ​បាំង​ជិត​ពីកែវភ្នែក​ថ្នាក់លើ​នៅ​ឯក្រសួង​នោះ​ទេ។​ ភ្លាមៗ​ក្រោយ​ការរំលាយ​គណបក្សសង្គ្រោះ​ជាតិ​លោក សុមុនី ត្រូវ​បាន​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​ក្រសួង​សុខាភិបាល​ លើក​ទឹកចិត្ត​ឲ្យ​ចុះចូល​ជាមួយ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច។ លោក សុមុនី បាន​បដិសេធ។

ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ លោក​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​ឈរឈ្មោះ​ជា​បេក្ខជន​ចៅសង្កាត់​តាមរយៈ​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​ ជំនួសភរិយារបស់លោក។​ គណបក្ស​ភ្លើងទៀន ​បានចាប់​ផ្តើម​សកម្មភាព​នយោបាយ​សាជា​ថ្មី​កាលពី​ឆ្នាំ ២០២១ ដោយ​មាន​ការ​ចូលរួមពី​អតីត​មន្ត្រី​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ត្រលប់​មក​ធ្វើ​នយោបាយ​វិញ។
លោក​ កែវ សុមុនី​ បាន​ប្រាប់​វីអូអេថា៖ «ខ្ញុំចង់ឲ្យ​នៅ​សង្កាត់​ច្បារអំពៅទី ១ ហ្នឹង មាន​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ដោយ​មាន​គណបក្ស​ចម្រុះ​ ពិសេស​ការងារ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ ដើម្បី​អាច​បំពេញ​ការងារ​[ជូន]​ប្រជាជន​បាន​ដោយ​រលូន។​ បើសិន​មានតែ​គណបក្ស​តែមួយ​ អ៊ីចឹង​ការ​បម្រើ​សេវា​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​វា​អាច​មិន​សូវ​បាន​រលូន​ប៉ុន្មាន​ទេ ដោយសារអត់មាន​មតិផ្ទុយ។​ ដើម្បី​ឲ្យ​មាន​សេវាចម្រុះ ឬ​មតិ​ចម្រុះ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ ខ្ញុំ​ក៏​មកឈរ​[ឈ្មោះ]​ទៅ»។​

លោក​បាន​ថ្លែង​បន្ថែម​ថា៖ «នៅ​សង្កាត់​ច្បារអំពៅ​ទី ១ នេះ បើខ្ញុំ​អត់ឈរ​ជា​បេក្ខជន​ចៅសង្កាត់​ទេ​ អត់​មាន​នរណា​ហ៊ាន​ឈរ​ទេ»។

លោក លី ណេ ចៅ​សង្កាត់​រងទី ២ ​នៃ​សង្កាត់​និរោធ​ ជា​សង្កាត់​ក្បែរខាង​នឹង​សង្កាត់​ច្បារអំពៅ​ទី ១​ បាន​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា លោក កែវ សុមុនី បានធ្វើ​តាម​លំណែ​នាំ​ផ្លូវការ​ដែល​តម្រូវឲ្យ​មន្ត្រី​រាជការ​ដែល​ចង់​ប្រកួត​ប្រជែង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ឃុំសង្កាត់​នេះ ដាក់​ពាក្យ​សុំច្បាប់​ពិសេស ហើយ​នៅ​លិខិត​សុំច្បាប់​ពិសេស​នោះ​មាន​ការ​យល់​ព្រម​ពីប្រធាន​នាយកដ្ឋាន​សុខភាព​ផ្លូវចិត្ត​របស់លោក គឺ​លោក​ ឈិត សុផល។ លោក លី ណេ​ យល់​ថា ការ​បណ្តេញចេញ​ពី​ក្របខណ្ឌ​មន្ត្រី​រាជការ​ដោយ​ពុំមាន​ការពន្យល់​លម្អិត​អំពី​កំហុស​បែប​នេះ ជា​រឿង​អយុត្តិធម៌ បើ​ទោះ​បី​មាន​ការ​បំពេញ​បែបបទ​ត្រឹមត្រូវ​ក្តី។​

លោក លី ណេ ប្រាប់វីអូអេ​ថា​ លោក​ សុមុនី​ បាន​សម្រេច​ចិត្ត​ឈរ​ឈ្មោះ​ក្នុង​ការ​បោះ​ឆ្នោតក្នុង​គោលបំណង​ដើម្បី​ឲ្យ​ការបោះ​ឆ្នោត​នេះ​មាន​លក្ខណៈ​ប្រជាធិបតេយ្យ។​

លោក​ថ្លែង​ថា៖​ «នៅក្នុង​សង្កាត់ច្បារ​អំពៅទី ១ ​និយាយ​ឲ្យ​ចំ​ បើ​សិន​គ្រួសារ [ភរិយា] ​គាត់​ គុយ ឃីម ​ហ្នឹង​ សម្រាក​អ៊ីចឹង​ទៅ ​អ្នកផ្សេង​ៗ​ គឺ​គាត់​អត់​ធ្វើ​ការ​ចូលរួម​អ៊ីចឹង​ទៅ។ ហើយក៏​ កែវ សុមុនី​ ហ្នឹង​ ចូល​ជំនួស​គ្រួសារ​គាត់​ ដើម្បី​លើកស្ទួយ​សង្កាត់​ច្បារ​អំពៅទី​ ១​ ដើម្បី​កុំ​ឲ្យអត់​មាន​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​ចូលរួម​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​បោះឆ្នោត។ គាត់​មិន​ចង់​ឲ្យ​ថា​ មិន​មាន​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង។ [ដូច្នេះ] ដើម្បី​ឲ្យ​មាន​ការ​ប្រកួតប្រជែង គឺគា​ត់​ឈ្មុសឈ្មុល​ ស្ទុះស្ទា ដើម្បី​រក​បេក្ខភាព​ផ្សេងៗ​ទៀត​ ដើម្បី​ចូលរួម​ឈរ​នៅ​ក្នុង​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​ហ្នឹង»។​

ការតស៊ូ និងទាមទារនៅតែបន្ត

អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​កម្ពុជា​មួយរូប​គឺ ​លោក ​មាស នី​ បានប្រាប់​វីអូអេ​ថា​ ករណីបណ្តេញ​លោក កែវ សុមុនី ពី​ក្របខណ្ឌ​នេះ ​ហាក់​ដូចជា​ករណី​ជាក់ស្តែង​មួយ​នៃ​ការ​រើសអើង​នយោបាយ។

លោក​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា៖​ «ឲ្យ​តែអ្នក​ហ្នឹង​ឯង​ត្រូវ​បាន​គេ​សង្ស័យ​ថា​ជា​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ជាមួយ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ ឬ​មួយគ្រាន់​តែ​មិន​ច្បាស់លាស់​អីទេ ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​អ្នក​ហ្នឹង​ឯង​មាត់ធំ​ពេក​ ចេះ​តែ​រិះគន់​គេ​ ក៏អាច​គេ​ចាត់ទុកជា​អ្នក​ក្នុង​គណបក្ស​ អ្នក​ប្រឆាំង​ដែរ​ នោះ​ច្រើន​តែមិន​សូវ​មាន​សំណាង​ក្នុងការ​ឲ្យ​ងារ​ ឲ្យ​បុណ្យសក្តិ ឬ​ទទួល​តួនាទី​អ្វី​សំខាន់​ទេ​ នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​គ្រប់គ្រង​របស់​រដ្ឋ។​ ដោយ​ឡែក​យើង​សង្កេត​ឃើញ​មាន​អ្នកខ្លះ​គ្រាន់​តែបង្ហាញ​ពី​រឿង​ចាក់ចេក​ ចាក់ស្ករ​ឲ្យ​គណបក្ស​អី​តិចតួច​ក៏​បាន​ឡើង​បុណ្យសក្តិ​ ឡើង​លាភ​សំណាង»។​

លោក​បាន​លើកឡើង​បន្ថែម​ថា ​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន ​មិន​អាច​ធ្វើអ្វី​បាន​ច្រើន​ទេអំពី​រឿង​នេះ។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ «បើ​យើង​និយាយ​ឲ្យ​ស្រួលទៅ ថា​គណបក្ស​នយោបាយ​ហ្នឹង​គួរតែ​មាន​ស្អី​ទៅ​ជួយ​គាត់ ក៏​ប៉ុន្តែ​រឿងហ្នឹង​វា​មិនមែន​ជា​ដំណោះស្រាយ​មួយ​សម្រាប់​រយៈពេល​យូរ​អង្វែង​ទេ ​ព្រោះ​យើង​ដឹង​ហើយ​ថា ​គណបក្ស​ដែល​ក្រៅពី​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ គ្នា​មិនមាន​មធ្យោបាយ​អី​ធំធេង​សម្រាប់​ចិញ្ចឹម​មនុស្ស​ទេ។ បើ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ គាត់​មាន។ ​ប៉ុន្តែ​រឿង​សំខាន់​បំផុត​ គឺយុត្តិធម៌ យុត្តិធម៌​សង្គម​សម្រាប់​គ្នា​ដែល​ចូលធ្វើនយោបាយ»។​

នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ លោក កែវ សុមុនី បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា លោក​កំពុង​ធ្វើការ​តស៊ូ​បន្ត​ទៀត​តាម​ផ្លូវ​តុលាការ។​ លោក​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា ពេល​នេះ​លោក​បានដាក់​ពាក្យ​បណ្តឹង​ ស្នើឲ្យ​មាន​ការ​លុប​ចោល​ប្រកាស​ស្តី​អំពី​ការ​លុប​ឈ្មោះ​លោក​ជា​មន្ត្រី​រាជការ​ចេញ​ពី​ក្របខណ្ឌ។​

ទោះ​ជាយ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ​ មន្ត្រី​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​បាន​បញ្ជាក់ថា គណបក្ស​មិន​ទាន់មាន​ការ​ពិភាក្សា ឬ​កិច្ចអន្តរាគមន៍​ណា​មួយ​នៅ​ឡើយ​ជាមួយ​នឹង​ក្រសួង​សុខាភិបាល ​ក្នុង​ករណី​នេះ​ទេ។ ប៉ុន្តែ​គណបក្ស​នេះ​នឹង​ព្យាយាម​ជួយ​លោក ​កែវ សុមុនី ​ដោយផ្តល់​ការ​គាំពារ​ជា​មេធាវី​ ឬ​ការ​ប្រឹក្សា​ផ្នែក​នីតិវិធី ប្រសិន​បើ​លោក​ត្រូវការ។​

រូបឯកសារ៖ ទិដ្ឋភាព​ទូទៅ​នៃ​យុទ្ធនាការ​ឃោសនា​បោះឆ្នោត​ឃុំសង្កាត់របស់​គណបក្ស​ភ្លើងទៀន​ ដែលមាន​អ្នក​គាំទ្រ​ស្រែក​ជ័យឃោស​ នៅ​ក្នុងក្បួនដង្ហែនៅរាជធានី​ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី​២១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២។ (ខាន់​ សុគុំមនោ/វីអូអេ)។

លោក​មេធាវី​ សេក សោភ័ណ្ឌ​ បាន​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា ​លោក​មិនអាច​ពន្យល់​ដោយឡែក​បាន​ទេ​ទៅ​លើ​ករណី​លោក កែវ សុមុនី។ ប៉ុន្តែ ​លោក​បាន​និយាយ​ជា​រួម​ថា បើ​តាមច្បាប់​ស្តី​ពី​សហលក្ខន្តិកៈ​មន្ត្រី​រាជការស៊ីវិល​ ការ​លុប​ឈ្មោះ​ចេញ​ក្របខណ្ឌ​នេះ​ចាំបាច់ណាស់​ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​នូវ​ការ​ព្រមាន​ជា​ផ្លូវការ​ ដោយ​លាយលក្ខណ៍ ឬ​ដោយ​ផ្ទាល់មាត់​ ​អំ​ពី​ទោស​កំហុស ​ឬ​បទល្មើសដែល​បុគ្គល​រាជការ​ត្រូវ​ចោទ​នោះ​បាន​ប្រព្រឹត្ត ។

លោក សេក សោភ័ណ្ឌ បាន​ថ្លែង​បន្ថែម​ថា៖ «ប្រសិន​បើជា​គាត់​អត់មាន​កំហុស​ទេ ការ​លុប​ហ្នឹង​អាច​មាន​កំហុស»។​

លោក​ កែវ សុមុនី កំពុងបន្ត​ការងារក្នុង​តំណែង​ជា​ចៅសង្កាត់រង​ ឬជំទប់​ទី​ ២ នៃ​សង្កាត់​ច្បារ​អំពៅទី​ ១ ដែល​ជា​អតីត​តំណែង​របស់​ភរិយា​លោក បើ​ទោះ​បី​ភរិយា​លោក​ពេញ​ចិត្ត ឬ​មិន​ពេញ​ចិត្ត​ក៏ដោយ។​ នៅក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​ឃុំ​សង្កាត់​អាណត្តិ​មុន​នា​ឆ្នាំ ២០១៧ អតីត​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​បាន​ទទួល​អាសនៈ​សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សា​ចំនួន ៤ អាសនៈ ក្នុងចំណោម ៩ អាសនៈ។ ប៉ុន្តែ​ឥឡូវ​នេះ ​គឺ​មាន​តែ​អាសនៈរបស់​លោក ​កែវ សុមុនី​ តែ​មួួយគត់ដែល​បាន​ពី​សំឡេង​ឆ្នោត​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​សម្រាប់​ការ​បោះឆ្នោត​ឃុំសង្កាត់​ឆ្នាំ ២០២២។​ ក្រៅ​ពីនោះ ៨ អាសនៈ​ ទៀត​ជា​ក្រុមប្រឹក្សា​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា។​

ចៅសង្កាត់​ច្បារអំពៅ​ទី​ ១ លោក ហួត ពៅ ​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការ​ងារក្រុម​ប្រឹក្សាឃុំ​សង្កាត់​មិន​មាន​អ្វី​ខុស​គ្នា​ពី​អាណត្តិ​មុនៗ​ទេ​ ទោះ​មាន ​ឬ​គ្មាន​គណបក្ស​ប្រឆាំង។ លោក ហួត ពៅ ជា​សមាជិក​គណបក្ស​កាន់​អំណាច បាន​ប្រាប់​វីអូអេថា​ លោក​គ្មាន​យោបល់​អ្វី​ទាក់ទិននឹង​ការសម្រេចចិត្ត​របស់​ក្រសួង​សុខាភិបាល​លើ​ការ​លុបក្របខណ្ឌ​រាជការ​របស់​សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់របស់​លោក​នោះ​ទេ។

លោក​បាន​ថ្លែង​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖ «គ្រាន់​តែ​ពូ​យល់​អ៊ីចឹង គឺ​យល់ថា ​បុគ្គល​ម្នាក់​មិន​អាច​ទទួល​ប្រាក់​ខែ ឬ​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភពី​រដ្ឋ​ពីរ​កន្លែង​ទេ។ ដោយសារ​គាត់​មានតួនាទី​ពីរ អ៊ីចឹង​មិន​អាច​នេះ​បាន​ទេ ត្រូវ​តែ​ចោល [តួនាទី] មួយ»។​

បច្ចុប្បន្ន​នេះ​លោក​ កែវ សុមុនី ​ព្យាយាម​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ឲ្យ​រូបលោក​រវល់​នឹង​ការងារ និង​កំពុង​រង់ចាំ​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​ប្រមាណ​ ៨០ ម៉ឺនរៀល ឬ​ ២០០​ ដុល្លារ​អាមេរិក ជា​ប្រាក់បៀវត្ស​រ៍​ប្រចាំ​ដែ​ដំបូង​ពីការងារ​ថ្មី​ជា​ចៅសង្កាត់​រង​ទី ២​ ដែល​រៀប​នឹង​បើក​បាន​នៅចុង​ខែ​ សីហានេះ។​

ថ្មីៗនេះ លោក​ត្រូវបាន​ចាត់ឲ្យ​ដោះស្រាយ​ជម្លោះ​រវាង​អ្នក​ជិតខាង​ពីរ​នាក់។​ នៅក្នុង​ជម្លោះ​នេះ ប្រជាពលរដ្ឋ​ម្នាក់​ជួសជុល​ផ្ទះ​របស់ខ្លួន ​ហើយ​ចង់​ដាក់​កុងទ័រ​ភ្លើង​នៅជាប់​ផ្ទះ​អ្នកជិ​តខាង ដោយ​បង្ក​ឲ្យ​មាន​ការ​ខឹង​សម្បារ​ពីម្ចាស់​ផ្ទះ​ជា​អ្នកជិត​ខាងនោះ។​

លោក​ កែវ សុមុនី​ បាន​លើក​ឡើងថា​ លោក​បាន​ដោះស្រាយ​ជម្លោះ​នេះ​រួចរាល់ និង​បាន​ជោគជ័យ​ដោយប្រើ​យុទ្ធសាស្ត្រ ដែល​លោក​បាន​រៀន​ពី​ផ្នែក​ចិត្តវិទ្យា​ ហើយ​ជា​អ្វី​ដែល​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំសង្កាត់​មុនៗ​ មិនអាច​ធ្វើ​បាន​ដោយ​រហ័ស​ បើទោះ​បីជា​ពួក​គេបាន​ព្យាយាម​ដោះស្រាយ​រឿងនេះ​អស់​រយៈពេល​ជាង​ ៦​ ខែហើយ​ក៏ដោយ។

លោក​បាន​ថ្លែង​ថា​៖ «ការងារ​ហ្នឹង វា​ថ្មីដែរ​សម្រាប់​ខ្ញុំ ព្រោះ​កន្លង​មក​ ខ្ញុំអត់​ដែល​ធ្វើ​ការងារ​ហ្នឹង​ដែរ។​ ប៉ុន្តែ​ទាក់​ទង​នឹង​ការសម្រប​សម្រួល ដោះស្រាយ​ទំនាស់​អ្វី​ទាំងអស់​នេះ វា​ទាក់ទង​នឹង​រឿង​ផ្លូវចិត្ត​ដែរ ​ប្រើ​កត្តា​ចិត្ត​សាស្ត្រ​ដែរ»៕