វប្បធម៌នៃការផឹកស្រានៅប្រទេសកម្ពុជាឃើញថា ពួកបុរសធ្វើដំណើរសំដៅទៅហាង beer gardens ក្រោយពេលចេញពីធ្វើការ។ នៅពេលពួកបុរសទៅដល់ហាង beer gardens នោះហើយ នារីៗក្នុងឯកសណ្ឋានផ្សព្វផ្សាយម៉ាកស្រាប៊ៀរដែលគេស្គាល់ជាសកល ព្យាយាមបញ្ចុះបញ្ចូលពួកបុរសទាំងនោះឲ្យផឹកស្រាប៊ៀរ ម៉ាកដែលនាងៗផ្សព្វផ្សាយ ក៏ប៉ុន្តែមានមនុស្សជាច្រើនមានការព្រួយបារម្ភអំពីគ្រោះថ្នាក់សុខភាពរបស់នារីទាំងនោះ។
លោកRobert Carmichael រាយការណ៍ពិស្តារពីទីក្រុងភ្នំពេញ។ នាងលី ម៉ូរីវ៉ាន់សូមជូនសេចក្តីប្រែសម្រួលអត្ថបទនេះ៖
នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាមានស្រ្តីធ្វើការជាអ្នកផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរប្រមាណជា៤ពាន់នាក់នៅក្នុងហាង beer gardens រាប់រយកន្លែង។ ការងាររបស់ស្ត្រីទាំងនោះគឺបញ្ចុះបញ្ចូលពួកបុរសឲ្យផឹកស្រាប៊ៀរម៉ាកដែលនាងៗផ្សព្វផ្សាយ។
ក៏ប៉ុន្តែ របាយការថ្មីមួយសរសេរដោយសាស្រ្តាចារ្យ Ian Lubek នៃសកលវិទ្យាល័យ University of Guelphនៅប្រទេសកាណាដាឲ្យដឹងថា ការដែលនារីផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរទទួលប្រាក់ខែទាបនោះ បង្ខំឲ្យពួកនាងជាច្រើននាក់រកស៊ីផ្លូវភេទ។
នារីជាអ្នកផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរទាំងនោះ ទទួលប្រាក់ខែពី៨០ទៅ១១០ដុល្លារក្នុងមួយខែ ដោយក្រុមហ៊ុនចែកចាយស្រាប៊ៀរបន្តនៅក្នុងតំបន់។
នៅប្រទេសកម្ពុជាមួយគ្រួសារត្រូវការប្រាក់ប្រមាណជា២០០ដុល្លារក្នុងមួយខែដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ជីវភាព។
របាយការនោះឲ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមនារីផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរដែលត្រូវបានសំភាសន៍កាលពីឆ្នាំមុននៅក្នុងក្រុងសៀមរាប ៥៧ភាគរយមានការពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការរកស៊ីផ្លូវភេទ។
លោកសាស្រ្តាចារ្យLubek មានប្រសាសន៍ថា ការរកស៊ីផ្លូវភេទនាំឲ្យមានការប្រថុយនឹងការឆ្លងមេរោគហ៊ីវ (HIV) យ៉ាងខ្ពស់។ លោកជឿថា ការឆ្លងជំងឺដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងមេរោគហ៊ីវ (HIV) គឺជាមូលហេតុដែលនាំឲ្យមានអត្រាមរណៈជិត១០ភាគរយនៃនារីផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរចំនួន៩រយនាក់ នៅក្រុងសៀមរាបក្នុងរយៈពេល៧ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ។
នៅក្នុងការនិយាយតាមរយៈប្រព័ន្ធសន្ទនា Skype លោកសាស្រ្តាចារ្យ Lubek មានប្រសាសន៍ថា អាយុកាលមរណៈរបស់ស្រ្តីជាទូទៅ គឺត្រឹមតែអាយុ២៥ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។
"យើងមានអារម្មណ៍ថា សកម្មភាពរកស៊ីផ្លូវភេទនេះ គឺបង្កឡើងដោយសារតែបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចក្នុងគ្រួសារ។ ការធ្វើដូចនោះ គឺជារឿងមួយគួរឲ្យអាម៉ាស់ចំពោះពួកនាង អ្នកនៅក្នុងភូមិជាមួយពួកនាង លែងមានការគោរពចំពោះពួកនាងទៀតហើយ។ ពួកនាងមិនអាចរៀបការបាន ពីព្រោះពួកនាងបានយល់ព្រមរកស៊ីផ្លូវភេទ។ ក៏ប៉ុន្តែ ពួកនាងគ្មានមធ្យោបាយផ្សេងពីនេះទេ" ។
អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍នៃរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឲ្យដឹងថា បញ្ហាដែលមានជាបន្តនេះ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការរកស៊ីផ្លូវភេទ ដែលឥឡូវនេះកើតមានឡើងនៅក្រៅផ្ទះបន ក្រោយពីមានច្បាប់មួយនៅឆ្នាំ២០០៨ ដែលបានដាក់របរពេស្យាចារ្យជារបរខុសច្បាប់នោះ។ អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍ឲ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមនារីផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរ៥នាក់ មានម្នាក់ត្រូវបានរាយការណ៍ថា មិនបានប្រើស្រោមអនាម័យទេ ក្នុងការធ្វើស្ថិតិរយៈពេល៣ខែ។
អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍ឲ្យដឹងថា អត្រាអ្នកផ្ទុកមេរោគហ៊ីវ (HIV) នៅក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋទូទៅគឺ០,៩ភាគរយ។ គ្មាននរណាម្នាក់ដឹងអំពីអត្រាអ្នកផ្ទុកមេរោគហ៊ីវ (HIV) ពិតប្រាកដ នៅក្នុងចំណោមនារីផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរទេ។ ក៏ប៉ុន្តែមានការអះអាងថា មានតួលេខខ្ពស់រហូតដល់២០ភាគរយ។
នាយិកាអង្គការជំនួយក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយ ដែលមានឈ្មោះថា អង្គការCARE អន្តរជាតិ (CARE International) អ្នកស្រី Sharon Wilkinson មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមរបស់អ្នកស្រីបានរកឃើញថា ចំនួននារីផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរមានតិចជាងមួយភាគបីដែលត្រូវបានសំភាសន៍នៅទីក្រុងភ្នំពេញ បានរកស៊ីផ្លូវភេទ គឺមានចំនួនប្រមាណជាពាក់កណ្តាលនៃអត្រាដែលរាយការណ៍ដោយលោកសាស្រ្តាចារ្យLubek។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកស្រីមានប្រសាសន៍ថា ហាង beer gardens ជាទីកន្លែងធ្វើការដ៏លំបាកមួយ។
“ហាង beer gardens មានបរិយាកាសមួយ ដែលការបំពានខាងផ្លូវភេទ រូមទាំងការធ្វើបាបលើរាងកាយកើតមានឡើងច្រើន” ។
អ្នកស្រីWilkinson មានប្រសាសន៍ថា មធ្យោបាយដ៏ល្អបំផុតដើម្បីធ្វើឲ្យតួនាទីរបស់ស្រ្តីមានភាពប្រសើរឡើង គឺបុរសខ្មែរត្រូវផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈដែលធ្លាប់មានចំពោះស្ត្រី។
“ជាទូទៅ គឺស្រ្តីដែលជាអ្នកធ្វើការនៅក្នុងវិស័យកម្សាន្ត មិនថា ជាការ៉ាអូខេ អ្នកម៉ាស្សា ការងារជាអ្នកផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរនោះទេ ពួកគេត្រូវបានសង្គមផ្តល់ឈ្មោះដ៏អាក្រក់។ ស្ត្រីទាំងនោះត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាស្រីអាក្រក់” ។
ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការរិះគន់នេះ នៅឆ្នាំ២០០៦ក្រុមហ៊ុនផលិតស្រាប៊ៀរធំៗបានបង្កើតឧស្សាហកម្មលក់ស្រាប៊ៀរនៃប្រទេសកម្ពុជា។ សមាគមនេះបានចេញសេចក្តីថ្លែងការអំពីគោលដៅ ដើម្បីធ្វើឲ្យស្ថានភាព ការងារនារីផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរមានភាពប្រសើរឡើង។
នៅក្នុងចំណោមបញ្ហាដទៃទៀត គោលដៅនេះមានរួមទាំងការធានាថា ស្រ្តីទាំងនោះនឹងមានកិច្ចសន្យាការងារច្បាស់លាស់ មានផ្តល់មធ្យោបាយធ្វើដំណើរទាំងការទៅកន្លែងធ្វើការ ទាំងការត្រឡប់មកទីលំនៅវិញ មានមធ្យោបាយតវ៉ាច្បាស់លាស់ ទទួលបាននូវការបណ្តុះបណ្តាលដ៏សមរម្យ និងត្រូវបានផ្តល់ឲ្យនូវឯកសណ្ឋានដែលមានភាពសមរម្យទៅតាមវប្បធម៌ខ្មែរ។
សមាគមនេះក៏បានដាក់បម្រាមដល់នារីផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀរផងដែរថា មិនឲ្យផឹកស្រាក្នុងពេលធ្វើការទេ ក៏ប៉ុន្តែលោកសាស្រ្តាចារ្យ Lubek បានរកឃើញថា ស្រ្តី៩៩ភាគរយនៃស្រ្តីនៅក្នុងការសិក្សាក្នុងខេត្តសៀមរាប មិនបានអើពើនឹងបម្រាមនោះទេ។ ស្រ្តីទាំងនោះភាគច្រើនបាននិយាយថា ពួកគេត្រូវបានភ្ញៀវដាក់គំនាបឲ្យផឹកស្រា។
លោក Lubekមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនផលិតស្រាប៊ៀរធំៗទាំង៤ គឺក្រុមហ៊ុនស្រាប៊ៀរ ហិនណឺគេនរបស់ប្រទេសហូឡង់ ស្រាប៊ៀរកាស៊្បែររបស់ប្រទេសដាណឺម៉ាក ស្រាប៊ៀរ AB-In Bevរបស់ប្រទេសបែលហ្សីក និងស្រាប៊ៀរ SAB-Millerដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងឡុងដ៍ ដែលនារីទាំងនោះតំណាងឲ្យ ត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះនារីផ្សព្វផ្សាយទាំងនោះឲ្យបានច្រើនជាងមុន ដោយចាប់ផ្តើមផ្តល់ប្រាក់ខែដល់ពួកនាងទ្វេរជាពីរដង។
លោក Lubek ក៏ចង់ឲ្យក្រុមហ៊ុនផលិតស្រាប៊ៀរទាំងនោះពង្រឹងការបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីបញ្ហាសុខភាពផ្លូវភេទឲ្យបានប្រសើរឡើង និងផ្តល់ថ្នាំពន្យារជីវិត ដល់នារីផ្សព្វផ្សាយទាំងឡាយណា ដែលត្រូវការថ្នាំនោះផងដែរ។
ក៏ប៉ុន្តែ ខាងក្រុមហ៊ុនផលិតស្រាប៊ៀរទាំងនោះ ឲ្យដឹងថា ស្រ្តីទាំងនោះមិនមែនធ្វើការឲ្យក្រុមហ៊ុនពួកគេទេ ស្រ្តីទាំងនោះត្រូវបានជួលដោយក្រុមហ៊ុនចែកចាយស្រាប៊ៀរបន្តក្នុងតំបន់។ ក្រុមហ៊ុនផលិតស្រាប៊ៀរទាំង៤ ដែលត្រូវបានទាក់ទងឲ្យបំភ្លឺសម្រាប់សេក្តីរាយការណ៍នេះ អះអាងថា នារីដែលផ្សព្វផ្សាយស្រាប៊ៀររបស់ពួកគេ ទទួលប្រាក់ខែនិងការបណ្តុះបណ្តាលល្អសមរម្យហើយ។
ក្រុមហ៊ុនផលិតស្រាប៊ៀរទាំងនោះឲ្យដឹងថា ថ្នាំពន្យារជីវិតគួរតែត្រូវបានផ្តល់ឲ្យដោយគ្លីនីកសុខភាព។ នេះជាជំហរមួយដែលអ្នកស្រី Wilkinson នៃអង្គការ CARE ក៏យល់ស្របជាមួយដែរ៕