វិចិត្រករ​ឥណ្ឌា​ដ៏​ល្បីល្បាញ​បាន​ទទួល​មរណភាព​ក្នុង​ជន្មាយុ​៩៥​ឆ្នាំ

  • Anjana វីអូអេ

លោក​ Maqbool​ Fida​ Husain​ ​វិចិត្រករ​ឥណ្ឌា​ដ៏​ល្បីល្បាញ​បំផុត​​ឈរ​នៅមុខ​ផ្ទាំង​គំនូរ​របស់​លោក​មាន​ចំណង​ជើង​ថា​'Last Supper' នៅ​កន្លែង​តាំង​ពិរណ៍​របស់​លោក​នៅ​សារមន្ទីរ​​ជាតិ​នៃ​ទី​ក្រុង​ម៉ុមបៃ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៨៨។

លោក​ Maqbool​ Fida​ Husain​ ជា​វិចិត្រករ​ឥណ្ឌា​ដ៏​ល្បីល្បាញ​បំផុត​បាន​ស្លាប់នៅទីក្រុង​ឡុងដ៍​ក្នុង​អាយុ​៩៥​ឆ្នាំ។ លោក​បាន​រស់​នៅ​និរទេស​ខ្លួន​ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​២០០៦​ បន្ទាប់​ពី​ត្រូវ​ក្លាយ​ជា​មុខ​សញ្ញា​របស់​អ្នក​កាន់​ព្រាហ្មណ៍​សាសនា​ដ៏​តឹងរឹង​ ដែល​ពួក​គេ​ខឹង​សម្បារ​ដោយ​ស្នាដៃ​គំនូរ​របស់​លោក​បាន​បង្ហាញ​ពី​ទេ​ពី​ក្នុង​ភាព​អាក្រាត។ នាង Anjana​ Pasricha​ រាយការណ៍​ពី​ទីក្រុង​ញូដេលី​ ថា​ ការ​សម្រេច​ចិត្ត​ចាក​ចេញ​ពី​ទឹក​ដី​កំណើត​បាន​នាំ​ឲ្យ​មាន​ការ​ជជែក​ពិភាក្សា​ដេញ​ដោល​ពី​សេរីភាព​សិល្បៈ​ និង​ ការ​អ្នក​អត់​អាធ្យាស្រ័យ។

នៅ​ពេល​ដែល​បាន​ទទួល​ព័ត៌មាន​ថា​ លោក​ Maqbool​ Fida​ Husain​ ទទួល​មរណភាព​នៅ​ទី​ក្រុង​ឡុងដ៍​ លោក​ប្រធានាធិបតី​ ឥណ្ឌា​ Pratibha​ Patil​ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ Manmohan​ Singh​ វិចិត្រករ​ និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​សមញ្ញ​ ជា​ច្រើន​ បាន​បញ្ចូន​មក​គ្រឿង​សក្ការៈ​សំដែង​ការ​ដឹង​គុណ​ទៅ​កាន់​ទី​ក្រុង​ឡុងដ៍។

លោក M.F.​Husain​ ត្រូវ​បាន​ស្គាល់​ថា​ជា «Picasso​ នៃ​ប្រទេស​ឥណ្ឌា» ហើយស្នាដៃ​របស់​លោក​លក់​បាន​រាប់​សិន​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក។

លោក​ស្រី​ Neha​ Kirpal​ គឺ​ជា​អ្នក​បង្កើត​ពិពរណ័​សិល្បៈ​ឥណ្ឌា​ Indian​ Art​ Fair​ ដែល​រៀប​ចំ​តាំង​ពិពរណ័​សិល្បៈ​សហ​សម័យ​ឥណ្ឌា។

«អស់​រយៈ​ពេល​ជា​ច្រើន​ទសវត្សរ៍​មក​ហើយ​លោក​គឺ​ជា​វិចិត្រ​ករ​ល្បីល្បាញ​បំផុត​ម្នាក់​ក្នុង​ចំណោម​វិចិត្រករ​ល្បីល្បាញ​នានា​ ហើយ​ក៏​ជា​វិចិត្រករ​ដែល​បាន​លើក​យកសិល្បៈ​ឥណ្ឌា​ឲ្យ​ពិភព​លោក​ស្គាល់​ផង​ដែរ»។

ក៏​ប៉ុន្តែ​វិចិត្រករ​កាន់​សាសនា​ឥស្លាម​រូប​នេះ​បាន​នាំ​ឲ្យ​មាន​ភាព​ចម្រូង​ចម្រាស់​ បន្ទាប់​ពី​លោក​គូរ​រូប​ទេពី​របស់​ព្រាហ្មណ៍​សាសនា​ជា​ច្រើន​ក្នុង​សភាព​អាក្រាត និង​បា​នបង្ហាញ​ថា​ ប្រទេស​ឥណ្ឌា​ជា​រូប​ស្រ្តី​អាក្រាត​មួយ។

ក្រុម​កាន់​ព្រាហ្មណ៍​សាសនា​តឹងរឹង​នានា​មាន​ការ​ខឹង​សម្បារ​ និង​ ចាត់​ទុក​រូប​គំនូរ​ជា​ច្រើន​របស់​លោក​ថា ​ជា​ការ​ប្រមាថ​ដល់​សាសនារ​បស់​ពួក​គេ។ ពួក​គេ​បាន​សន្យា​ជូន​ជា​រង្វាន់​ដល់​ជន​ណា​ដែល​អាច​សម្លាប់​លោក​បាន​ បំផ្លាញ​នូវ​ស្នាដៃ​របស់​មួយ​ចំនួន​របស់​លោក​ដែល​ដាក់​តាំង​នៅ​កន្លែង​តាំង​ពិពរ័ណ​ស្នាដៃ​សិល្បៈ​នានា​ ហើយ​និង​ដាក់​ពាក្យ​បណ្តឹង​រាប់​រយ​នានា​ជា​ច្រើន​ប្រឆាំង​នឹង​លោក។

ក្នុង​ឆ្នាំ​២០០៦​ វិចិត្រករ​រូប​នេះ​ នៅ​ទី​បំផុត​បាន​ចាក​ចេញ​ពី​ផ្ទះ​របស់​គាត់​ ទៅ​រស់​នៅ​ទីក្រុង​ដុយបៃ​ (Dubai)។ បួន​ឆ្នាំ​ក្រោយ​មក​គាត់​បាន​ចូល​ជា​សញ្ជាតិ កាតា​(Qatari)។

វិចិត្រករ​រូប​នេះ​បាន​បដិសេធ​មិន​ព្រម​បកស្រាយ​ពី​ភាព​ចម្រូង​ចម្រះ​នេះ​ទេ​ ដោយ​និយាយ​ថា​ លោក​នៅ​តែ​ភ្ជាប់​ខ្លួន​លោក​ទៅ​នឹង​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​ លោក​គ្រាន់​តែ​កំពុង​រស់​នៅ​បរទេស​មួយ​រយៈ​ពេល​សិន​ដើម្បី​ធ្វើ​ការងារ​របស់​គាត់។

លោក​បាន​ធ្វើ​ការ​សុំ​អភ័យ​ទោស​សម្រាប់​គំ​នូរ​របស់​លោក​ ហើយ​បាន​ប្រាប់​នៅ​អ្នក​សម្ភាស​ក្នុង​ទូរទស្សន៍​ឥណ្ឌា​មួយ​ថា​ ប្រហែល​ជា​គេ​មិន​យល់ពី​ស្នាដៃ​សិល្បៈ​របស់​លោក។

«ខ្ញុំ​កំពុង​តែ​បង្ហាញ​ពី​សិល្បៈ​ទំនើប​ សហ​សម័យ​ដែល​ពិបាក​នឹង​យល់​»។ មាន​រូបភាព​មួយ​ ឬ​ក៍​ស្រ្តី​ម្នាក់​ដែល​ខ្ញុំ​គូរ​ ទោះ​ជា​នាង​ឋិត​ក្នុង​រូបភាព​អាក្រាត​ ប៉ុន្តែ​រូប​នោះ​មិន​មែន​ជា​រូបភាព​ជា​ពិត​ទេ​»។

ការ​សម្រេច​ចិត្ត​បោះបង់​ចោល​សញ្ជាតិ​ឥណ្ឌា​របស់​ លោក​ Husain​ នាំ​ឲ្យ​មាន​ការ​ជជែក​ដេញ​ដោល​យ៉ាង​ធំ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌា។ វិចិត្រករ​ និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជា​ច្រើន​បាន​និយាយ​ថា​អាជ្ញាធរ​គួរ​តែ​ចាត់​វិធានការណ៍​ឲ្យ​បាន​ច្រើន​ជាង​នេះ​ដើម្បី​ធានា​ថា​ វិចិត្រករ​ដ៏​ល្បីល្បាញ​រូប​នេះ​អាច​ធ្វើ​ការងារ​របស់​ខ្លួន​ដោយ​គ្មាន​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុកម្នេញ​ក្នុង​ប្រទេស​កំណើត​របស់​ខ្លួន។

រដ្ឋាភិបាល​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ រដ្ឋាភិបាល​មាន​បំណង​ផ្តល់​ការ​ការពារ​ដល់​លោក។ លោក​ស្រី​ នាហា​ គឺរផល​(Naha​ Kirpal)​ និយាយ​ថា​ ស្នាដៃ​របស់​គាត់​អាច​ដាក់​តាំង​នៅ​ដើម​ឆ្នាំ​នេះ​នៅ​ទីក្រុង​ញូដេលី​ នៅ​ក្នុង​ពិពរណ័​សិល្បៈ​អន្តរជាតិ​ (International​ Art​ Fair​) បន្ទាប់​ពី​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ផ្តល់​ការ​ការពារ។

«កាល​ពី​២​ឆ្នាំ​មុន​នេះ យើង​មិន​អាច​ដាក់​តាំង​បង្ហាញ​ស្នាដៃ​នានា​របស់​លោក​បាន​ទេ។ ពី​មុន​មក​ ខ្ញុំ​ដឹង​ថា​មាន​បញ្ហា​នានា​បាន​កើត​ឡើង​ ហើយ​មាន​ការ​ប៉ុនប៉ង​ បំផ្លាញ​ស្នាដៃ​នានារបស់​គាត់​ ដូច្នេះ​ហើយ​ទើប​កន្លែង​តាំង​ពិព័រណ​នេះ​មាន​ការ​ស្ទាក់ស្ទើរ​នឹង​បង្ហាញ​ស្នាដៃ​របស់​លោក»។

សំណួរ​ពី​សេរីភាព​សិល្បៈ​ និង​តម្រូវ​ការ​ដើម្បី​លើក​ស្ទួយ​ការ​អាធ្យាស្រ័យ​នឹង ​នៅ​តែ​មាន​ជា​បន្ត​ ទោះ​ជា​លោក​ Husain​ បាន​ស្លាប់​ទៅ​ហើយ​ក៏​ដោយ។ គំនិត​របស់​លោក​ស្រី​ Kirpal​ ពី​ប្រធានបទ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​ដោយ​សិល្បៈករ​និង​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ជា​ច្រើន។

«ក្នុង​ករណី​ Husain ​Sahib​ ឬ​ អ្នក​ដទៃ​ផ្សេង​ទៀត​ក៏​ដោយ​ ក្នុង​នាម​ជា​ប្រទេស​មួយ​យើង​ត្រូវ​តែ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ក្នុង​ការ​ការពារ​សេរីភាព​នៃ​ការបញេ្ចញមតិ។ នេះ​គឺ​ជា​សិទ្ធិ​ជា​មូលដ្ឋាន​ ហើយ​ប្រសិន​បើ​ដោយសារ​តែ​ហេតុ​ផល​នេះ​ មនុស្ស​ម្នាក់​ត្រូវ​ចេញ​ពី​ប្រទេសនោះ​ នោះ​ជា​ការ​មិន​អាច​ទទួល​យក​បាន​ទេ»។

តុលាការ​កំពូល​បាន​លើក​ឡើង​ការពារ​ស្នាដៃ​របស់​លោក​ Husain ​ថា​ ភាព​អក្រាត​មិន​គួរ​ត្រូវ​បាន​គិត​ថា​ ជា​ការ​ប្រមាថ​ទេ​ ហើយ​ នេះ​ជា​លក្ខណៈ​ទូទៅ​ក្នុង​សិល្បៈ​ឥណ្ឌា។

ប្រែសម្រួល​ដោយ ហ៊ុយ​ សម្ផស្ស