សិល្បករ​សិល្បការិនី​ស្វែងរក​ជម្រើស​ដើម្បី​បន្ត​ការ​សម្តែង ​ខណៈជំងឺ​កូវីដ១៩​អូស​បន្លាយ

អ្នកនាង នូវ ស្រីក្ខណ៍ សិល្បករសៀក នៃក្រុមហ្វារ ល្ខោនសៀកកម្ពុជា ខេត្តបាត់ដំបង ថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។ (ខាន់ សុគុំមនោ/វីអូអេ)

បាត់​ដំបង – ជារៀង​រាល់ថ្ងៃ​អ្នកនាង​ នូវ ស្រី​លក្ខណ៍ ​ហក់​លោត​ពត់​ខ្លួន​នៅ​លើ​ឆាក​សម្តែង​សៀក​របស់​នាង​ ដោយ​មាន​មនុស្ស​ម្នា​ជាច្រើន​ទស្សនា។

ក្រោយ​ពី​រៀន​ភាសា​អង់គ្លេស​នៅ​ពេល​ព្រឹក​ ស្រី​លក្ខណ៍ ​អាយុ​ ២៩ ​ឆ្នាំ ​មាន​ការងារ​ក្រៅ​ម៉ោង ​នៅ​រោង​ល្ខោន​សៀក​កម្ពុជា​ហ្វារ​ នៅ​ខេត្ត​សៀមរាប​ ដែល​ជា​តំបន់​ទេសចរណ៍។​ ពេល​រសៀល​នាង​ហាត់​សម​ការ​សម្តែង​រួច​រៀបចំ​ខ្លួន​ ដោយ​ស្លៀក​ពាក់​និង​ផាត់មុខ​ឲ្យ​ស្រប​តាម​ឈុត​ឆាក​សម្តែង​សៀក ​ដើម្បី​ទទួល​ស្វាគមន៍​ទស្សនិកជន​ប្រមាណ ​៤០០​នាក់ ​នៅ​ពេល​ល្ងាច។​

បន្ទាប់ពី​សម្តែង​ចប់​ ស្រី​លក្ខណ៍ ​តែង​ជួប​ជជែក​កម្សាន្ត​ និង​ថតរូប​ជាមួយ​អ្នក​គាំទ្រ​ខ្លួន​ រហូត​ដល់​ម៉ោង​ប្រហែល​ ១០​យប់។​ ក៏​ប៉ុន្តែ ​អ្វីៗ​ទាំង​នេះ​បាន​ផ្លាស់​ប្តូរ​ ក្នុង​ពេល​មាន​ការ​រាត​ត្បាត​ជំងឺ​កូវីដ១៩ ​ដែល​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​វិស័យ​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា។​

ចាប់​តាំង​ពី​ពាក់​កណ្តាល​ខែ​មីនា​មក​ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​ប្រកាស​ផ្អាក​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​ជួប​ជុំ ដែល​មាន​មនុស្ស​ច្រើន​ រឹតត្បិត​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​ និង​អនុវត្ត​គោល​ការណ៍​រក្សា​គម្លាត​ពី​គ្នា​ ដើម្បី​ការពារ​ការ​រីករាល​ដាល​នៃ​វីរុស​កូរ៉ូណា។​ ទស្សនីយភាព​សិល្បៈ​ការ​សម្តែង​ជា​សាធារណៈ​ និង​ការ​មក​ដល់​នៃ​ភ្ញៀវ ទេសចរ​អន្តរជាតិ​ក្នុង​ខេត្ត​សៀមរាប​ លែង​មាន​ដូច​មុន​ទៀត​ហើយ។​

សាលាសៀក នៃអង្គការហ្វាពន្លឺសិល្បៈ ខេត្តបាត់ដំបង ថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។ (ខាន់ សុគុំមនោ/វីអូអេ)

នេះ​មាន​ន័យថា​ក្រុម​សិល្បៈ​ ដូចជា​សៀក​ហ្វារ​ដ៏​ពេញ​និយម​សម្រាប់​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​បរទេស​ ទទួល​រង​ប៉ះពាល់​យ៉ាង​ខ្លាំង។​

ស្រី​លក្ខណ៍ ​គឺ​ជា​សិល្បការិនី​ម្នាក់​ក្នុង​ចំណោម​សិល្បករ​សិល្ប​ការិនី​រាប់​ពាន់​នាក់​ផ្សេង​ទៀត ​ដែល​បាត់បង់​ការងារ​ ក្រោយ​មាន​ការ​បិទ​ឆាក​សម្តែង ​ដោយសារ​ការ​រីក​រាលដាល​នៃ​វីរុស​កូរ៉ូណា។ ​ចំណូល​ពី​ការ​សម្តែង​សៀក​នេះ គឺ​ជា​ប្រភព​ចំណូល​សំខាន់​របស់​នាង​ និង​ស្វាមី ​ដែល​ជា​សិល្បករ​សៀក​ដូច​គ្នា។​

ពួក​គេ​ចាក​ចេញ​ពី​ទឹក​ដី​សៀមរាប​មួយ​រយៈ​វិល​ត្រឡប់​មក​ទឹក​ដី​កំណើត​ខ្លួន​វិញ​ នៅ​ខេត្ត​បាត់ដំបង។​

អ្នក​សម្តែង​សៀក​រូប​នេះ​ថ្លែង​ប្រាប់​ VOA​ នៅ​សាលា​ហ្វារ​ពន្លឺ​សិល្បៈ​ ក្នុង​ខេត្ត​បាត់ដំបង​ថា៖​ « [ខ្ញុំ]​ នឹក​ការ​គាំទ្រ។​ នឹក​ការ​និយាយ​ជាមួយ​ភ្ញៀវ​ នៅ​ពេល​ដែល​សម្តែង​ចប់»។

ទោះ​ជា​មិន​បាន​សម្តែង​ជា​ប្រចាំ​ដូច​មុន​ នាង​នៅ​តែ​បន្ត​ការ​ហាត់​សម​ពត់​ខ្លួន​ តាម​ចលនា​សិល្បៈ​សៀក​នៅ​ក្នុង​សាលា​សៀកហ្វារ​ ក្នុង​ខេត្ត​បាត់​ដំបង។​ ដោយ​ទទួល​បាន​ចំណូល​តិច​ជាង​មុន​ផង​ ពេលនេះ​នាង​ចាប់​ផ្តើម​របរ​ថ្មី។​ នាង​លក់​សម្លៀក​បំពាក់​អន​ឡាញ​ ដោយ​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក។​

ដូចជា​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ជាង​ ២​លាន​នាក់​ផ្សេង​ទៀត​ដែរ​ ស្រី​លក្ខណ៍​ មាន​បន្ទុក​បង់​ប្រាក់​សង​ធនាគារ​ស្ថាបនា។ ​ថ្មីៗ​នេះ ​ស្រី​លក្ខណ៍​ បាន​លក់​ដី​ឡូត៍​របស់​ខ្លួន​មួយ​កន្លែង ​ដើម្បី​យក​លុយ​បង់​ធនាគារ​ខ្លះ​ និង​សម្រាប់​ចំណាយ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​គ្រួសារ​នាង។​

ស្រី​លក្ខណ៍ ​ថ្លែង​ថា៖ ​«បើ​សិន​ជា​ខ្ញុំ​មិន​ជំពាក់​គេ ​ខ្ញុំ​រស់​បាន។ ​ប៉ុន្តែ​ដោយ​សារ​ខ្ញុំ​មាន​ជំពាក់​ [ធនាគារ]​ អ៊ីចឹង​ទៅ ​វា​រឿង​ពិបាក​បន្តិច។​ មុន​កូវីដ​ខ្ញុំ​សម្តែង​បាន​ច្រើន ​ខ្ញុំ​ឆ្លៀត​ទិញ​ដី។​ ដល់​ពេល​មាន​បញ្ហា​ ខ្ញុំ​លក់​ដី​ខ្ញុំ​មួយ​កន្លែង​បាន​លុយ​ហ្នឹង ​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ទប់»។

លោក ព្រាប ប៉ូច សិល្បករសៀក នៃក្រុមហ្វារ ល្ខោនសៀកកម្ពុជា ខេត្តបាត់ដំបង ថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។ (ខាន់ សុគុំមនោ/វីអូអេ)

លោក​ ព្រាប ប៉ូច ​វ័យ​៣៤​ឆ្នាំ ​គឺ​ជា​អ្នក​សម្តែង​សៀក​ហ្វារ​ម្នាក់​ទៀត ​ដែល​ហាត់​សម​ជុំគ្នា​ជាមួយ​ ស្រី​លក្ខណ៍។​ លោក​ក៏​ជួប​ការ​លំបាក​ដូច​គ្នា។​

ក្រោយ​ផ្អាក​ការ​សម្តែង​លោក​ ព្រាប ប៉ូច ​មាន​ពេល​ធ្វើ​កិច្ចការ​ផ្ទះ ​និង​មើល​ថែ​ទាំកូនៗ​ខ្លួន​ច្រើន​ជាង​មុន។ ​លោក ​ប៉ូច​ ថា​សិល្បករ​សិល្ប​ការិនី​នៅ​តែ​ទទួល​បាន​ការ​គាំទ្រ​ហិរញ្ញ​វត្ថុ​មួយ​ចំនួន​ពី​សមាគម​ប៉ុន្តែ​ ចំនួន​នោះ​មិន​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​ការ​ចំណាយ​ក្នុង​គ្រួសារ​នោះ​ទេ។​

លោក​ថ្លែង​ថា៖ ​«តែ​បច្ចុប្បន្ន​ចាយ​មិនគ្រប់​ យើង​ដក​អាលុយ​សល់​ពី​មុន ​យក​មក​ចាយ​បង្គ្រប់​វិញ។​ ពិបាក​រក​ការងារ​ធ្វើ​ទៀត។​ សូម្បី​តែ​សំណង់​ក៏​គ្នា​ពិបាក​រក​ដែរ។​ ខ្លះ​ទៅ​ក៏​រក​តាម​អនឡាញ​បាន​តិចតួច​អី​ទៅ»។

សម្រាប់​លោក ​ប៉ូច​ អាជីព​ជា​អ្នក​សម្តែង​សៀក​នេះ​ និង​ការ​សម្តែង​បាន​ព្យាបាល​ភាព​តាន​តឹង​អារម្មណ៍​ដល់​ទាំង​ទស្សនិក​ជន​ និង​រូប​លោក​ជា​អ្នក​សម្តែង​ផង​ដែរ។​

លោក​ថ្លែង​ថា៖​ «ប៉ុន្តែ​ពេល​ដល់​លើ​ឆាក​ យើង​ឃើញ​គេ​សើច​សប្បាយ​ ទះដៃ​ ហ៊ោ​អ៊ីចឹង​ទៅ​ ធ្វើឲ្យ​យើង​ភ្លេច​អស់​រឿង​ស្ត្រេស។ ​ពេលខ្លះ​ សិល្បៈ​អាច​ជួយ​ព្យាបាល​ផ្លូវ​ចិត្ត​យើង អារម្មណ៍​យើង ​វិបត្តិ​ផ្លូវ​ចិត្ត។​ យើង​បាន​សិល្បៈ​លេង​អ៊ីចឹង ​វា​បាន​ជួយ​ព្យាបាល​ផ្លូវ​ចិត្ត​បាន​បញ្ចេញ​អារម្មណ៍​របស់​យើង»។​

កាល​ពី​ពាក់​កណ្តាល​ខែ​មិថុនា​ សាលា​ហ្វារ​ពន្លឺ​សិល្បៈ ​ក្នុង​ខេត្ត​បាត់ដំបង​ ដែល​ធ្លាប់​តែ​មាន​សភាព​អ៊ូអរ​ប្រែ​ជា​មាន​សភាព​ស្ងាត់​ជ្រងំ​ ដោយសារ​ការ​រាត​ត្បាត​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ១៩​ ហើយ​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​សិល្បៈ​នានា​ត្រូវ​បាន​ផ្អាក។

លោក តោ វុដ្ឋា សហស្ថាបនិក នៃអង្គការហ្វាពន្លឺសិល្បៈ ខេត្តបាត់ដំបង ថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។ (ខាន់ សុគុំមនោ/វីអូអេ)

លោក ​តោ វុដ្ឋា​ សហ​ស្ថាបនិក​នៃ​អង្គការ​ហ្វារ​ពន្លឺ​សិល្បៈ​ លើក​ឡើង​ថា ​ការ​អូស​បន្លាយ​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ១៩​ ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​សហគមន៍​សិល្បៈ ​និង​សិល្បករ​សិល្បការិនី​ ដោយ​សារ​ចំណូល​មួយ​ភាគ​ធំ​ទទួល​បាន​ពី​ការ​លក់​សំបុត្រ​សម្តែង​ដល់​ភ្ញៀវ​បរទេស។​

លោក​បន្ត​ថា ​បញ្ហា​ប្រឈម​មួយ​ទៀត​សម្រាប់​សហគមន៍​សិល្បៈ​នា​ពេល​នេះ ​គឺ​ដោយ​សារ​ម្ចាស់​ជំនួយ​បាន​បង្វិល​មូលនិធិ​គាំទ្រ​សិល្បៈ​ទៅ​ជួយ​អ្នក​រង​គ្រោះ ​ដោយសារ​ជំងឺ​កូវីដ១៩​ នៅ​ប្រទេស​របស់​ពួក​គេ​វិញ។​

លោក​ថ្លែង​ថា៖​ «បើ​សិន​ជា​មាន​ការ​ពន្យារ​ពេល​យូរ​ ​ស្ថាប័ន​យើង​នឹង​ប្រឈម​មុខ​ជួនកាល​និយាយ​ដោយ​ស្មោះ​ត្រង់​ វា​អាច​ឈាន​ដល់​ការ​បិទទ្វារ​ក៏​ថា​បាន។ ប៉ុន្តែ​ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ​ ហ្វារ​នៅតែ​ខិត​ខំ​ប្រឹង​ប្រែង​កុំឲ្យ​ហ្វារ​បិទ​ទ្វារ។​ អង្គការ​ហ្វារ​នៅ​បន្ត​ព្យាយាម​បម្រើ​សិល្បៈ​កម្ពុជា។ ​យើង​នឹង​ផ្លាស់​ប្តូរ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ឲ្យ​ស្រប​តាម​ស្ថាន​ភាព»។​

លោក​ តោ ​វុដ្ឋា ​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ស្ថាប័ន​លោក​កំពុង​ត្រៀម​ការ​សម្តែង​ខ្នាត​តូច​ ដោយ​អនុវត្ត​ការ​រក្សា​គម្លាត​ពី​គ្នា​សម្រាប់​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​ក្នុង​ស្រុក ​និង​កំពុង​រៀបចំ​ឲ្យ​មាន​ការ​សម្តែង​តាម​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីនធឺណិត​ផង​ដែរ។​

យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ ​សហគមន៍​សិល្បករ​សិល្បការិនី​បង្ហាញ​ក្តី​បារម្ភ​ថា ​ការ​សម្តែង​លើ​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីនធឺណិត ​មិន​អាច​ឲ្យ​សិល្បករ​ផ្តោត​អារម្មណ៍ ​ឬ​ទាក់​ទាញ​ចំណាប់​អារម្មណ៍​ពី​ទស្សនិក​ជន​ដូច​ការ​សម្តែង​ផ្ទាល់​នោះ​ទេ។​

លោក ​ម៉ាន់ កុសល ​ប្រធាន​សមាគម​សិល្បៈ​សុវណ្ណភូមិ​ មាន​ប្រសាសន៍​ថា ​វិបត្តិ​ជំងឺ​កូវីដ១៩​ កាន់​តែ​ធ្វើ​ឲ្យ​ការ​សម្តែង​ល្ខោន​ស្រមោល​របស់​សមាគម​ ជួប​បញ្ហា​ហិរញ្ញ​វត្ថុ​កាន់​តែ​ខ្លាំង។​

លោក​ថ្លែង​ថា៖ ​«ឆ្នាំ​២០២០ ​បាត់​ភ្ញៀវ​ច្រើន​ណាស់។​ បាត់ៗ​ ធ្លាក់​ដល់​កូវីដ​ទៀត​ យើង​មាន​បញ្ហា​ធំ។​ កូវីដ​ចូល​មក​ទៀត ​[យើង] ​ចប់»។​

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៨ ​ខែ​មិថុនា ​ក្រសួង​វប្បធម៌​បាន​រៀបចំ​ឲ្យ​សមាគម​សិល្បៈ​សុវណ្ណភូមិ​របស់​លោក​ សម្តែង​ល្ខោន​ស្រមោល​ស្បែក​តូច​រឿង ​«ចៅ​គីង្គក់»​ ដែល​ការ​សម្តែង​នេះ​ត្រូវ​បាន​ផ្សាយ​បន្ត​ផ្ទាល់​នៅ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ក្រសួង​វប្បធម៌​ជា​លើក​ដំបូង។​

នេះ​ជា​ការ​ផ្សាយ​មួយ​ដើម្បី​ចូលរួម​អបអរសាទរ​ព្រះរាជ​ពិធី​បុណ្យ​ចម្រើន​ព្រះជន្ម​សម្តេច​ ព្រះ​មហា​ក្សត្រីយានី ​នរោត្តម ​មុនីនាថ ​សីហនុ។​ ការ​សម្តែង​នេះ​ទទួល​បាន​ចំនួន​អ្នក​ចូល​ទស្សនា​ប្រមាណ ​១០​ម៉ឺន​នាក់។​

លោក ​ម៉ាន់ កុសល ​ដែល​ជា​អ្នក​សម្តែង​នៅ​លើ​ឆាក​មួយ​រូប​ដែរ​ អស់​រយៈ​ពេល​ជាង​ ២០​ឆ្នាំ​ មក​ហើយ​ មាន​ការ​លំបាក​ក្នុង​ការ​សម្រប​ខ្លួន​ ទៅ​នឹង​ការ​សម្តែង​ដោយ​គ្មាន​ទស្សនិកជន​មើល​ផ្ទាល់។​

«យើង​សម្តែង​អត់​មាន​ទស្សនិកជន​ ដូច​នំ​បញ្ចុក ​អត់​មាន​ល្បោយ។​ យើង​សម្តែង​ទៅ​ដូច​ខុយៗ។​ តាម​អនឡាញ​ ទោះបី​ជា​មាន​ការ​ទស្សនា​ច្រើន​យ៉ាង​ណា​ ក៏​មិន​ស្មើ​នឹង​យើង​សម្តែង​ផ្ទាល់។​ វា​ពិបាក​រក​អារម្មណ៍​យក​ទៅ​ដាក់»។​

លោក ឡុង ប៉ុណ្ណាស៊ីរីវត្ថ រដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។ (ខាន់ សុគុំមនោ/វីអូអេ)

លោក​ ឡុង ប៉ុណ្ណាស៊ីរីវត្ថ​ រដ្ឋ​លេខាធិការ​ក្រសួង​វប្បធម៌​និង​វិចិត្រ​សិល្បៈ​ មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ ការ​រីករាល​ដាល​នៃ​វីរុស​កូរ៉ូណា​ បាន​បង្ក​ឲ្យ​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​វិស័យ​នានា​នៅ​កម្ពុជា ​ក្នុង​នោះវិស័យ​វប្បធម៌​ និង​ទេសចរណ៍​ជា​ដើម ​ក៏​រង​គ្រោះ​ផង​ដែរ។​ លោក​ថា​ ការណ៍​នេះ​ធ្វើ​ឲ្យ​ជីវភាព​សិល្បករ​សិល្បការិនី​ ដែល​ពឹង​ផ្អែក​លើ​ការ​សម្តែង​នៅ​លើ​ឆាក ​ឬ​នៅ​តាម​កម្មវិធី​ប្រពៃណី​ទំនៀម​ទម្លាប់​ផ្សេង ជួប​ការ​លំបាក។​

លោក​ឲ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា ​កង្វះ​ការ​ចូលរួម​ពី​ពលរដ្ឋ​ក្នុង​ស្រុក​ចំពោះ​ការ​គាំទ្រ​ការ​សម្តែង​សិល្បៈ ​និង​វប្បធម៌ ​ក៏​ជា​បញ្ហា​ប្រឈម​សំខាន់​មួយ​ ជា​ពិសេស​ក្នុង​ស្ថានភាព​បច្ចុប្បន្ន​ដែល​ស្ទើរ​តែ​គ្មាន​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​បរទេស​នៅ​កម្ពុជា។

«ដោយ​សារ​អត់​មាន​បរទេស​មក​មើល​ចុះ​បើ​មាន​ខ្មែរ​មើល?​ តាម​ពិត​អា​រឿង​អ៊ីចឹងៗ​ បើ​សម្តែង​ហើយ​ខ្មែរ​យើង​មើល​រស់​អីតើ!»

លោក​ ឡុង ប៉ុណ្ណាស៊ីរីវត្ថ​ មន្រ្តី​ក្រសួង​វប្បធម៌​បន្ថែម​ថា​ក្រសួង​កំពុង​ស្វែង​រក​ជម្រើស​ផ្សេង​ទៀត​ដើម្បី​ជួយ​ដល់​សិល្បករ​សិល្ប​ការិនី​ ក្នុង​ការ​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ចំណូល​តាម​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីនធឺណិត។​

«បើ​ស្ថានភាព​នៅតែ​បែប​ហ្នឹង​ យើង​ចៀស​មិន​ផុត​ពី​ឌីជីថល​ទេ។​ ទីមួយ​យើង​រក្សា​វត្តមាន​វប្បធម៌​យើង។​ទីពីរ​ពេល​នេះ​បច្ចេកវិទ្យា​ទំនើប​អ្នក​ណា​ក៏​មាន​ស្មាតហ្វូន​ដែរ។ ​គាត់​អាច​មើល​តាម​ហ្នឹង​ដែរ។​ ទីបី​អ្នក​សម្តែង​តាម​រយៈ​ប្រព័ន្ធ​យូធូប​ ហ្វេសប៊ុក​ បើ​គាត់​ទទួល​បាន​ការ​គាំទ្រ​ច្រើន​ គាត់​អាច​រក​ប្រាក់​ចំណូល​ពី​ហ្នឹង​បាន»។​

រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ​ រដ្ឋាភិបាល​មិនទាន់​បាន​កំណត់​ថា​នឹង​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​មាន​ការ​សម្តែង​ផ្ទាល់​ឡើង​វិញ​ នៅ​ពេល​ណា​នោះ​ទេ៕