ភ្នំពេញ៖ សិក្ខាសាលាចំនួនពីរថ្ងៃស្តីពីការប្រតិបត្តិរបស់ភាគីនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងបានបិទបញ្ចប់កាលពីថ្ងៃសុក្រនេះហើយបណ្តាប្រទេសដែលជាសមាជិកប្រជាជាតិអាស៊ាននិងចិនបានព្រមព្រៀងគ្នាថានឹងបង្កើនការពង្រឹងទំនាក់ទំនងឲ្យកាន់តែជិតស្និទ្ឋថែមទៀតដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះអំពីបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងដោយសន្តិវិធី និងជៀសវាងអំពើហិង្សា។
បណ្តាប្រទេសអាស៊ានទាំង១០ និងប្រទេសចិនបានធ្វើសិក្ខាសាលាមួយចំនួនពីរថ្ងៃនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដោយមានការចូលរួមពីតំណាងមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសនៃភាគគីពាក់ព័ន្ឋទាំងអស់។ នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានដែលបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃសុក្រនេះបានឲ្យដឹងថា អង្គសិក្ខាសាលាបានកត់សម្គាល់ពីភាពរីកចម្រើននៃការអនុវត្តសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលហៅកាត់ថាDOC ក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំកន្លងមកនេះហើយបានសម្រេចថាតើសហគមន៍អាស៊ាននិងចិនអាចធ្វើការរួមគ្នាដោយរបៀបណាដើម្បីអនុវត្តឲ្យមានប្រសិទ្ឋភាពនិងពេញលេញនៃDOCក្នុងវិភាគទានដើម្បីការពារសន្តិភាពនិងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់។
សិក្ខាសាលាបានកត់សម្គាល់ធ្ងន់អំពីសារៈសំខាន់ដែលបានលើកឡើងក្នុងDOCទាក់ទិននឹងសកម្មភាពផ្សេងៗដើម្បីលើកកម្ពស់ទំនុកចិត្តបន្ថែមទៀតនិងការជឿជាក់ដែលជាគ្រឹះនៃកិច្ចសហប្រត្តិបត្តិការរវៀងសមាគមអាស៊ាននិងចិនជាពិសេសទាក់ទិននឹងបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
លោកស្រីសឿ រដ្ឋចាវី អនុរដ្ឋលេខាធិការការបរទេសបានប្រាប់ក្រុមអ្នកយកព័ត៌មានបន្ទាប់ពីបិទបញ្ចប់សិក្ខាសាលាថា អ្នកស្រីមានការពេញចិត្តយ៉ាងខ្លាំងដោយសារតែការពិភាក្សារយៈពេលពីរថ្ងៃនេះបានប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងផុលផុសបំផុតទាំងភាគីអាស៊ាននិងភាគីចិនដែលបានឈានទៅដល់ចំណុចមួយដែលហ៊ានពិភាក្សាគ្នាអស់ពីដួងចិត្តដើម្បីព្យាយាមបញ្ចៀសជម្លោះអំពីបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
«សារៈសំខាន់របស់យើងគឺធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីបន្តរក្សានៅសន្តិភាព សន្តិសុខនិងស្ថិរភាពព្រមទាំង វិបុលភាពរបស់តំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង។ទីពីរទៀតគឺថាដើម្បីបន្តរក្សានៅសន្តិភាព ស្ថិរភាពនិងវិបុលភាពរបស់តំបន់គឺត្រូវធ្វើយ៉ាងណាសំខាន់បំផុតគឺត្រូវគ្រប់ភាគីទាំងអស់ត្រូវខិតខំអនុវត្តទៅតាមគោលការណ៍ទាំងឡាយដែលមានចែងនៅក្នុងDOC»។
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបានយល់ឃើញផងដែរអំពីសារៈសំខាន់ត្រូវបន្តពង្រឹងដែគូជាយុទ្ខសាស្ត្ររវាងអាស៊ាននិងចិនដែលបានក្លាយជាចាស់ទុំជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។
សិកា្ខសាលាស្តីពីការប្រតិបត្តិរបស់ភាគីនៅដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូងបានធ្វើឡើងនៅមុនពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលរវាងបណ្តាប្រទេសអាស៊ាននិងចិនដែលគ្រោងធ្វើនៅក្នុងអំឡុងខែវិច្ឆការខាងមុខនេះ។
ជម្លោះដែនដីដ៏សំខាន់ក្នុងសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូងទាក់ទិននឹងប្រជុំកោះ ស្ព្រាតលី (Spratlys) ដែលជាផ្លូវដឹកជញ្ជូនដ៏សំខាន់មួយហើយត្រូវគេជឿជាក់ថាមាន អណ្តូងប្រេងនិងឧស្ម័នដ៏ធំសម្បើម។
ប្រទេសប៊្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វ៊ីលីពីន កោះតៃវ៉ាន់និងប្រទេសវៀតណាមក៏បានធ្វើការទាមទារប្រជុំកោះទាំងនោះដែរ។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែកន្លងទៅនេះ ប្រទេសចិនបានផ្តាស់ប្តូរពាក្យសម្តីដ៏ក្តៅគគុកអំពីជម្លោះដែនទឹកជាមួយ ប្រទេសហ្វ៊ីលីពីន និងវៀតណាម។ រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងហាណូយធ្លាប់បានធ្វើសមយុទ្ធដោយមាននាវាចម្បាំងបាញ់គ្រាប់កាំភ្លើងពិតៗ។ បណ្តាញផ្សាយព័ត៌មានចិនរាយការណ៍អំពីនាវាយាមល្បាតនោះដោយមិនបញ្ជាក់ ឲ្យចំៗពីជម្លោះដែនដីទេ។ ក៏ប៉ុន្តែពួកគេបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការធ្វើដំណើរនោះមានគោលបំណងបង្ហាញការតាំងចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងដើម្បីការពារ និងការទាមទារដែនដីរបស់ខ្លួន៕
សិក្ខាសាលាស្តីពីជម្លោះដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូងត្រូវបានបញ្ចប់
ប្រទេសប៊្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វ៊ីលីពីន កោះតៃវ៉ាន់និងប្រទេសវៀតណាមក៏បានធ្វើការទាមទារប្រជុំកោះទាំងនោះដែរ។