វ៉ាស៊ីនតោន៖ ក្រុមមេដឹកនាំសហជីពក្នុងប្រទេសកម្ពុជាអបអរសាទរចំពោះការប្រកាសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន ទាក់ទងនឹងការកែទម្រង់លក្ខខណ្ឌការងាររបស់ កម្មកររោងចក្រនិងការទាក់ទាញកម្លាំងពលកម្មមិនឲ្យចំណាកស្រុក។ លោកនិយាយថា ប្រសិទ្ធិភាពនៃការអនុវត្តគឺជារឿងចាំបាច់ ហើយប្រាក់កម្រៃខ្ពស់ និងលក្ខខណ្ឌការងារល្អប្រសើរគឺជាការលើកទឹកចិត្តដ៏ចម្បងដល់កម្មករនិងពលករទាំងក្នុងស្រុកនិងចំណាកស្រុក។
ក្រុមមេដឹកនាំសហជីពនៅប្រទេសកម្ពុជាបានអះអាងថា ចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលដ៏ពិតប្រាកដដើម្បីផ្តល់ប្រាក់ខែខ្ពស់ដល់កម្មកររោងចក្រ លក្ខខណ្ឌការងារប្រសើរនិងការទាក់ទាញពលករចំណាកស្រុកទៅធ្វើការនៅប្រទេសក្រៅ ជារឿងសំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនិងជីវភាពពលរដ្ឋកម្ពុជា។
ក្រុមមន្ត្រីខាងពលកម្មនិងសហជីពអះអាងថា កម្ពុជាមានកម្មកររោងចក្រជាង ៥០.០០០នាក់ ដែលកំពុងធ្វើការក្នុងរោងចក្រជាង ៦០០ នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ េនះជាកំណើនបើប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០០៩ ដែលមានតែជិត៣០០រោងចក្រ តែពួកគេទទួលប្រាក់ បៀវត្សរ៍អប្បរមាប្រមាណ ៦១ ដុល្លារ ក្នុងមួយខែៗ ហើយមានបញ្ហាសម្ពាធជាច្រើនរួមទាំងកិច្ចសន្យាខ្លីៗ សិទ្ធិសេរីភាពដែលកំពុងប្រឈមមុខជាដើម។ ពួកគេបាន់ប្រមាណដែរថា ពលករចំណាកស្រុកទៅធ្វើការនៅប្រទេសក្រៅមានប្រមាណ៥០.០០០ នាក់ដែរដែលកំពុងធ្វើការក្នុងប្រទេសមួយចំនួនដូច ជាកូរ៉េខាងត្បូង ម៉ាឡេស៊ី ជប៉ុន និងថៃជាដើម ដោយសារតែបានកម្រៃខ្ពស់ជាងបើប្រៀបធៀបនឹងតម្លៃពលកម្មក្នុងប្រទេស។ ចំណាកស្រុកដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ទាប់ និងកំណើនរោងចក្រក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលបង្កើតការងារច្រើននេះហើយ បានធ្វើឲ្យកម្ពុជាមានការខ្វះខាតកម្លាំងពលកម្មយ៉ាងខ្លាំង។
ថ្លែងជាសាធារណៈកាលពីថ្ងៃពុធក្នុងពិធីសម្ភោធអគារមួយកន្លែងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៃប្រទេសកម្ពុជាបានជំរុញដល់ក្រសួងការងារនិងរោងចក្រឲ្យធ្វើការសើរើលក្ខខណ្ឌការងារជាច្រើនចំពោះកម្មករ។ ក្នុងនោះរាប់បញ្ចូលទាំងការលុបចោលកិច្ចសន្យាខ្លីៗ ការផ្តល់ប្រាក់ខែកម្មករឲ្យសមរម្យ ត្រួតពិនិត្យលក្ខខណ្ឌ បរិស្ថានការងារផ្សេងៗទៀត។
«ចំណុចនេះយើងត្រូវមើលឃើញឲ្យច្បាស់។ ឥឡូវនេះយើងកំពុងខ្វះពលកម្ម ពិតប្រាកដហើយ។ ពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយសុទ្ធតែខ្វះពលកម្ម ប៉ុន្តែក៏មានពលកររបស់យើងមួយចំនួនបែរជាធ្វើចំណាកស្រុកដោយប្រថុយប្រថាន ហើយខុសច្បាប់ទៅទៀតដែលធ្វើឲ្យជួបការលំបាកទៅដល់ប្រទេសនានាដែលទទួលពលករនេះ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បញ្ជាក់បន្ថែមថា រោងចក្រមួយចំនួនកំពុងប្រកួតប្រជែងរឿងជួលកម្មករ ហើយក្នុងប្រទេសកម្ពុជាពេលនេះដែលលោកបានរំលឹកឲ្យរោងចក្រសហគ្រាសគិតពិចារណាអំពីថ្លៃឈ្នួលនិងលក្ខខណ្ឌការងារផងដែរ។
«បើមិនអញ្ចឹងទេគេស្រូបអស់ហើយ។ កន្លែងដែលគេមានផ្តល់លទ្ធភាពជាង គេទៅអស់ហើយៗខ្លួនឯងកុំបន្ទោសគេថា រដ្ឋាភិបាលមិនគិតគូរ ដួលរលំរោងចក្រ។ ទេ!អាហ្នឹងយើងធ្វើម៉េច យើងបង្ខំកម្មករឲ្យមកធ្វើការឲ្យអ្នកឯងដោយតម្លៃថោកអញ្ចឹងហើយទាបជាងអ្នកដទៃធ្វើទៅវាមិនរួច»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយលោកហ៊ុន សែន បង្ហាញពីជំនឿថា ការកែប្រែស្ថានភាពការងារ អាចទាក់ទាញពលករធ្វើចំណាកស្រុកមកធ្វើការក្នុងប្រទេសវិញ។
លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា បានអះអាងថា លោកស្វាគមន៍អត្ថាធិប្បាយរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ប៉ុន្តែប្រទេសកម្ពុជាត្រូវការ ចំណាត់ការដ៏មានប្រសិទ្ធិភាពជារឿងសំខាន់ចាំបាច់។
«យើងចង់ឃើញការលើកឡើងរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីក្លាយជាការពិត ជៀសវាងគ្រាន់តែ និយាយប្រជាភិថុតហើយថ្នាក់ក្រោមមិនបានអនុវត្តន៍ទៅតាមការប្រកាសរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី។ យើងចង់ឲ្យឃើញមន្ត្រីនៅថ្នាក់ក្រោមបង្គាប់ហ្នឹងត្រូវតែអនុវត្ត ត្រូវតែគោរពទៅតាមអ្វីដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានប្រកាស»។
លោក មឿន តុលា ប្រធានកម្មវិធីសិទិ្ធការងារ នៃមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំច្បាប់សម្រាប់សហគមន៍បានអះអាងថា ជាការណ៍ភ្នាក់ផ្អើលដែលបញ្ហាកម្មករនិងពលករ ដែល សង្គមស៊ីវិលបានធ្វើការទាមទារជាច្រើនឆ្នាំមកហើយត្រូវលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រកាសធ្វើការកែលម្អលក្ខខណ្ឌផ្សេងៗ។
«អ្វីដែលគាត់បានលើកឡើងហ្នឹងគឺសុទ្ធតែជាដំណោះស្រាយ។ បើសិនជាយើងធ្វើតាមប្រសាសន៍របស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីពិតប្រាកដមែន ហើយយើងកុំយកអាចំណុចហ្នឹងទៅជាការឃោសនារឿងនយោបាយ តែឲ្យទៅជាឆន្ទៈពិតប្រាកដវិញ ខ្ញុំថាអាចដោះស្រាយបាន ហើយយើងអាចទាក់ទាញកម្មករខ្មែរយើងហើយក៏ប្រហែលជាអាចមានកម្មករពីភូមាអីមកធ្វើការនៅស្រុកយើងដែរ»។
ទាំងលោក រ៉ុង ឈុន និងលោក មឿន តុលាបានអះអាងថា ការកែលម្អ លក្ខខណ្ឌការងារតាមច្បាប់ដែលមានស្រាប់នឹងលើកទឹកចិត្តដល់កម្មករ ពលករ ធ្វើការក្នុងប្រទេសជាជាងទៅក្រៅប្រទេស ដែលប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាលំបាកក្នុងការរស់នៅ ការចំណាយយ៉ាងច្រើន ការបែកឆ្ងាយពីក្រុមគ្រួសារនិងរងគ្រោះថ្នាក់ជាយថាហេតុនានា។
លោក ព្រហ្ម វណ្ណៈអានន្ទ អាយុ៣៤ឆ្នាំមកពីខេត្តពោសាត់ ជាជនរងគ្រោះម្នាក់ដែលត្រូវគេបោកបញ្ឆោតយកទៅលក់កម្លាំងពលកម្មខុសច្បាប់ក្នុងទូកនេសាទប្រទេសថៃ។ លោកបានគេចរួចខ្លួន ហើយបានគូរគំនូរអំពីសកម្មភាពជួញដូរមនុស្សនិងការលំបាករបស់លោកដើម្បីផ្សព្វផ្សាយដល់ពលរដ្ឋផ្សេងៗទៀត។ លោកត្រូវលោកស្រីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន (Hillary Clinton) ប្រគល់រង្វាន់កិត្តិយសហៅថា TIP Hero ឬពានរង្វាន់វីរបុរសផ្នែកប្រឆាំងនឹងការជួញដូរមនុស្សកាលពីខែមិថុនាក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន ក្រោយពេលដែលលោកមកដល់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ។
ថ្លែងប្រាប់វីអូអេតាមទូរស័ព្ទពីប្រទេសកម្ពុជា លោកវណ្ណៈអានន្ទបង្ហាញពីការរៀងចាលអំពីរឿងចេញទៅធ្វើការនៅក្រៅប្រទេសទាំងប្រថុយប្រថាន។
«រាល់ថ្ងៃមិនបាច់១០០ ឬ២០០ មួយខែទេ ឲ្យតែបានតែដោះស្រាយដូចថាជីវភាព ក្រុមគ្រួសារ អាចដោះទាល់ អញ្ចឹងខ្ញុំធ្វើការនៅក្នុងដីខ្មែរ ពីព្រោះខ្ញុំនឹកឃើញថា វាមិនល្អជាងធ្វើការនៅដីយើងប៉ុន្មានទេ ទោះបីយើងទៅប្រទេសគេៗចាប់ចងធ្វើបាបយើងជាដើម»។
លោកបន្តថាការលួចចូលដីថៃខុសច្បាប់អាចត្រូវទាហានថៃបាញ់សម្លាប់ចាប់ដាក់គុក ហើយពេលខ្លះត្រូវចាញ់បោកមេខ្យល់យកទៅលក់ បើបុរសត្រូវគេលក់ដូចជារូបលោកជាដើម ដើម្បីទៅកន្លែងធ្វើការដោយកម្លាំង ជាទាសករ បើស្រ្តីត្រូវគេយកទៅលក់ទៅផ្ទះបនធ្វើជាស្ត្រីពេស្យាជាដើម។ លោកអានន្ទបានអះអាងថា លោកចាកចេញដំណើរទៅធ្វើការនៅប្រទេសថៃកាលពីឆ្នាំ២០០៦ ដោយខុសច្បាប់ ពេលនោះ គឺដោយសារថាលោកចង់បានលុយកាក់ដើម្បីការចំណាយដល់ការសម្រាលកូនរបស់ភរិយាលោក។
លោក ព្រហ្ម វណ្ណៈអានន្ទ លើកទឹកចិត្តដល់ពលករ កម្មករធ្វើកិច្ចការក្នុងប្រទេស ប្រសិនបើមានកិច្ចការធ្វើល្មមចញ្ចឹមជីវិតបាន ហើយគេចផុតពីគ្រោះថ្នាក់។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយលោក ជា មុន្នី ប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានអះអាងថា កម្ពុជាពុំមានឧស្សហកម្មធនធ្ងន់ដែលអាចទាក់ទាញពលករចំណាកស្រុកឲ្យមានការទុកចិត្តបានទេ ក្រៅពីបញ្ជាក់ថា អត្ថាធិប្បាយរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែននឹងមិនត្រូវថ្នាក់ក្រោមអនុវត្ត ហើយនឹងស្ងាត់ទៅវិញក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរបីខែដូចជាបញ្ហាបង្ក្រាបរឿងសង្គមមួយចំនួនដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានប្រកាសដូចគ្នានេះ។
«យើងមើលឃើញថា ការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីដើម្បីទាក់ទាញឲ្យ មានការចាប់អារម្មណ៍ចំពោះពលករចំណាកស្រុកឲ្យវិលមកកម្ពុជា។ ខ្ញុំមើលឃើញថាវាអត់មានន័យខ្លឹមសារដោយសារតែកម្ពុជាយើងអត់មានឧស្សហកម្មធនធ្ងន់ដែលជាទំនុកចិត្តទេ។ វិស័យឧស្សាហកម្មកាត់ដេរស្រូបយកតែកម្លាំងស្រីៗទេ គឺ៨៥ភាគរយ ហើយសម្រាប់បុរសគេអត់យក»។
លោកព្រមានថា ការចាប់អារម្មណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលពេលនេះជារឿងយឺតពេលបន្តិចទៅហើយ។ ប្រទេសកម្ពុជានឹងដើរក្រោយប្រទេសភូមាដែលបង្ហាញពីការកែទម្រង់ប្រទេសពិតប្រាកដតាមសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ដើម្បីអភិវឌ្ឃប្រទេសភូមា។ លោកមុន្នី ជឿថា ភូមានឹងទាក់ទាញបានការអនុគ្រោះយ៉ាងច្រើនពីសហគមន៍អន្តរជាតិនិងស.រ.អា.ផ្នែកនាំចេញផលិតផលភូមានោះ។
«អញ្ចឹងស្រុកខ្មែរយើងហ្នឹង ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលអត់បានចាប់អារម្មណ៍ពី កម្លាំងពលកម្មរបស់កម្មករ ការអប់រំរបស់កម្មករទាប សាលាបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ អត់មានទាល់តែសោះ អត់មានបណ្តុះបណ្តាលធនធានកម្មករកម្មការីទេ។ ហើយបើបណ្តុះបណ្តាលក៏កម្មករកម្មាការិនីហ្នឹងមិនអាចចាប់យកចំណេះដឹង បច្ចេកទេសហ្នឹងបានទៀត។ អញ្ចឹងបញ្ហាទាំងអស់ហ្នឹងវាធ្ងន់ធ្ងរណាស់ទៅហើយដល់ដំណាក់កាលនេះ»។
លោក ជា មុន្នីចង់ឃើញកម្ពុជាមានតុលាការការងារ ក្រសួងពាក់ព័ន្ធនានាដែល ចុះត្រួតពិនិត្យតាមរោងចក្រសហគ្រាសធ្វើកិច្ចការច្បាស់លាស់មិនទទួលសំណូកពីរោងចក្រហើយបំបិតរឿងក្នុងរោងចក្រ គិតគូរពីសុខភាព អនាម័យក្នុងរោងចក្រនិងក្រៅរោងចក្រ សម្រាប់កម្មករ ហើយនឹងផ្តល់សរីភាពសមរម្យនិងដំណោះស្រាយសមស្របដល់កម្មករនិងថៅកែរោងចក្រពេលមានវិវាទ។
មន្ត្រីសហជីពបានអះអាងថា កម្ពុជាបច្ចុប្បន្នមិនមែនខ្វះតែកម្មករនិងពលករទេ ផ្នែកកាត់ដេរទេ តែខ្វះទាំងវិស័យសំណង់ កសិកម្មដែលជាវិស័យទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចសំខាន់សម្រាប់ប្រទេសជាមួយវិស័យទេសចរណ៍និងវិស័យកាត់ដេរ៕