យុទ្ធសាស្ត្រ​អាមេរិក​ទប់ស្កាត់​ចិន រាលដាល​ប៉ះ​កម្ពុជា

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន (ឆ្វេង) និងលោក Donald Trump ប្រធានាធិបតីអាមេរិក។

រដ្ឋាភិបាល​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​សំអាង​ច្បាប់ ​Global Magnitsky ​ដើម្បី​សម្រេច​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ក្រុម​ហ៊ុន​ Union Development Group ​(យូញៀន ឌីវេលឡូបមិន គ្រុប)​ ហៅ​កាត់​ថា​ UDG​ របស់​ចិន​ ដែល​កំពុង​អភិវឌ្ឍ​គម្រោងទេសចរណ៍​តារាសាគរ ​មាន​តម្លៃ​ជិត​៤​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ នៅ​ខេត្ត​កោះកុង។​

សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក ​បាន​ចោទ​ក្រុមហ៊ុន ​UDG ​ថា​ មាន​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​រដ្ឋចិន​ និង​ជាប់​ទាក់ទិន​នឹង​អំពើ​ពុក​រលួយ​ ការ​បណ្ដេញ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ ​ ហើយ​ថែម​ទាំង​អះអាង​ថា​ ខ្លួន​មាន​«របាយ​ការណ៍​គួរ​ជាទី​ទុក​ចិត្ត»​ ក្នុង​ការ​ទាញ​សេចក្ដី​សន្និដ្ឋាន​ថា​ គម្រោង​តារាសាគរ​ អាច​នឹង​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ប្រាស់​សម្រាប់​គោល​បំណង​យោធា​របស់​ចិន​ទៀត​ផង។​

លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេស​អាមេរិក ​Mike Pompeo ​បាន​លើក​ឡើង​ថា៖​ «យើង​នឹង​មិន​អត់​ឱន​ឱ្យ​សកម្ម​ភាព​របៀបៗ​នេះ​បាន​នោះ​ទេ​ ដ្បិត​វា​ជា​សកម្មភាព​ដែល​ប្រឆាំង​នឹង​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ស្លូតត្រង់។​ ជានិច្ចកាល​ ​យើង​នឹង​ឈរ​នៅ​ជាមួយ​ប្រជាជន​កម្ពុជា»។​

ការ​សម្រេច​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ UDG ​នេះ ​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ចំ​កណ្ដាល​នៃ​ដំណាក់​កាល​ដ៏​តានតឹង​នៃ​ទំនាក់​ទំនងអាមេរិក​និង​ចិន​ ដែល​មាន​ការ​ប្រឈម​មុខ​ដាក់​គ្នាកាន់​តែ​ខ្លាំង ​នៅ​ស្ទើរ​គ្រប់​សំណុំ​រឿង​ តាំង​ពី​សង្គ្រាម​បច្ចេក​វិទ្យា​ដល់​សង្គ្រាម​ពាណិជ្ជ​កម្ម​ពី​បញ្ហា​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ដល់​បញ្ហា​កោះ​តៃវ៉ាន់ ​និង​ពី​សំណុំ​រឿង​បណ្ដា​ជន​វីហ្គ័រ​នៅ​ខេត្ត​ស៊ីនជាំង​ដល់​សំណុំ​រឿង​ការ​រួតរឹត​របស់​ចិន​មក​លើ​ស្វយ័ត​ភាព​នៃ​ទី​ក្រុង​ហុងកុង។​

រដ្ឋការ​លោក​ប្រធានាធិបតី ​Donald Trump ​(ដូណាល់ ត្រាំ)​ និង​ក្រសួង​ការ​បរទេស​របស់​លោក ​Pompeo ​បាន​កៀរ​គរ​បណ្ដា​ប្រទេស​ដែល​នៅ​ក្បែរ​ខាង​ចិន​ដូច​យ៉ាង​សមាជិក​នៃ​សមាគម​ប្រជាជាតិ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ជា​ដើម​ ឱ្យ​ក្រោក​ត​ទល់​នឹង​ការ​ពន្លាត​ដែន​វិសាល​ភាព​សេដ្ឋកិច្ច​ និង​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​-​យោធា​របស់​ចិន​នៅ​ក្នុង​តំបន់។​

យ៉ាងណា​ក៏​ដោយ​អ្នក​តាមដាន​បាន​មើល​ឃើញ​ថា ​ការ​ប្រើ​ធម៌​ក្ដៅ​ពី​សំណាក់​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ ដែល​ចាត់​ទុក​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ទាំង​រដ្ឋ​ទាំង​ឯកជន​ជា​មុខ​សញ្ញា​នេះ ​អាច​នឹង​រាល​ដាល​ប៉ះពាល់​ដល់​បណ្ដា​ប្រទេស​តូចៗ​ដូចជា​កម្ពុជា ​ដែល​ផ្តេកផ្តួល​លើ​ដង្ហើម​សេដ្ឋកិច្ច​ចិន។​

លោក​បណ្ឌិត ​រ៉ូ វណ្ណៈ ​អ្នក​ជំនាញ​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ ​និង​ជា​សហ​ស្ថាបនិក​វិទ្យាស្ថាន​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​កម្ពុជា​ (CID)​ បាន​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា​ ការ​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​អាមេរិក​លើ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​នៅ​កម្ពុជា​នេះ​ មាន​ការ​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​អាមេរិក​ក្នុង​ការ​ទប់ទល់​ការ​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​របស់​ចិន​ មិន​ឱ្យ​ក្លាយ​ជា​មហា​អនុត្តរ​រដ្ឋ​ ឬ ​រដ្ឋ​ដែល​កើន​ឡើង​អំណាច​ក្នុង​តំបន់​ជំនួស​ឲ្យ​អាមេរិក​ខ្លួន​ឯង។

«ការ​ដាក់​ទណ្ឌ​កម្ម​ទៅ​លើ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន ​ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​ទំនាក់​ទំនង​ជាមួយ​នឹង​កម្ពុជា​នេះ​ ជា​សញ្ញា​មួយ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​កម្ពុជា​មិន​ជា​ស្រួល​ខ្លួន​ដែរ​ ក្នុង​ន័យ​ថា​ នៅ​ពេល​ដែល​មហា​អំណាច​ចាប់​ផ្ដើម​ប្រជែង ​ចាប់​ផ្ដើម​រុញ ​ចាប់​ផ្ដើម​ជះទឹក​ដាក់​គ្នា ​អ៊ីចឹង ​ប្រទេស​តូចតាច​ដែល​ពឹង​អាស្រ័យ​ទៅ​លើ​ប្រទេស​ធំ​ជាពិសេស​ទៅលើ​ប្រទេស​ចិន​ពិសេស​ក្នុងន័យ​សេដ្ឋ​កិច្ច​វា​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​មុខមាត់​ផង​ វា​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ផង​បើ​សិន​មហា​យក្ស​ទាំង​ពីរ​នៅ​តែ​ប្រជែង​គ្នា»។​

ក្នុង​កំណត់​ផ្សាយ​ស្ដីពី​ទណ្ឌកម្ម​ប្រឆាំង​ក្រុមហ៊ុន ​UDG ​នេះ​ ​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ចង្អុល​ឈ្មោះ​ចំៗ​តែ​ម្ដង ​ថា​ ​លោក ​គន់ គីម ​នាយ​ឧត្ដម​សេនីយ៍​ជំនិត​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ​ហ៊ុន សែន​ បាន​ផ្ដល់​ជំនួយ​ជា​កង​កម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​ដល់​ក្រុមហ៊ុន​ UDG​ ក្នុង​ប្រតិបត្តិ​ការ​របស់​ខ្លួន​នៅ​កម្ពុជា។ ​ក្រុម​គ្រួសារ​លោក ​គន់ គីម​ ធ្លាប់​បាន​បដិសេធ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នេះ។​

លោក ​គន់ គីម​ ដែល​ជា​អតីត​នាយ​អគ្គ​សេនាធិការ​ចម្រុះ ​កង​យោធពល​ខេមរ​ភូមិន្ទ ​តែ​បាន​ចូល​និវត្តន៍​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៨​ ទៅ​ហើយ​នោះ​ ​កំពុង​បំពេញ​ការងារ​បច្ចុប្បន្ន​ជា ​អនុ​ប្រធាន​ទី១​នៃ​គណៈ​កម្មាធិការ​ជាតិ​គ្រប់គ្រង​គ្រោះ​មហន្តរាយ។​ លោក​ត្រូវ​បាន​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ក្រោម​ច្បាប់ ​Global Magnitsky ​នេះ​ដែរ​កាល​ពី​ខែ​ធ្នូ​ ឆ្នាំ​២០១៩ ​ក្នុង​សំណុំ​រឿង ​UDG​ ដដែល​នេះ។​

លោក​ សម រង្ស៊ី​ គូ​ប្រជែង​ចាស់​វស្សា​នឹង​លោក​ហ៊ុន សែន​ ហើយ​ដែល​កំពុង​រស់​នៅ​ប្រទេស​បារាំង ​ខណៈ​មាន​ការ​តាម​ចាប់​ខ្លួន​ពី​សំណាក់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​នោះ​បាន​លើក​ឡើង​ថា​ ការ​សម្រេច​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​របស់​អាមេរិក​ទៅ​លើ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​នាំ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា។​លោក​បាន​សរសេរ​ក្នុង​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​លោក​កាល​ពី​ថ្ងៃ​អង្គារ​ថា៖​

«សកម្ម​ភាព​ នៅ​កម្ពុជា​ នៃ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ទាំង​ឡាយ ​នឹង​ចុះ​ថយ ​ដែល​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​របប ​ហ៊ុន សែន​ បាត់​បង់​បង្អែក​មួយ​ដ៏​សំខាន់​បំផុត​ ក្នុង​កាលៈ​ទេសៈ​បច្ចុប្បន្ន»។​

រូបឯកសារ៖ ការដ្ឋាន​សាងសង់​អាកាសយានដ្ឋាន​មួយ​នៅ​តំបន់​អភិវឌ្ឍន៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ចិន Union Development Group (UDG) នៅ​ឧទ្យានជាតិ បុទុមសាគរ ខេត្ត​កោះកុង ថ្ងៃ​ទី ៦ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ២០១៨។

សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​លើក​ឡើង​ថា ​ការ​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ប្រឆាំង​ក្រុមហ៊ុន ​UDG​ នេះ​ជា​ការ​ការពារ​«តំបន់​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក​ដែល​សេរី​និង​បើក​ចំហ​ផង​ និង​អធិប​តេយ្យ​ភាព​របស់​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ផង»។​

អ្នក​នាំពាក្យ​ស្ថានទូត​ចិន​នៅ​ភ្នំពេញ​បាន​ថ្លែង​ប្រាប់​កាសែត​ចិន​ The Cambodia China Times​ នា​ល្ងាច​ថ្ងៃ​ពុធ​នេះ​ថា​ គឺ​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ខ្លួន​ឯង​ទេ​តើ​ ដែល​មាន​ចរិត​«អនុត្តរភាព»​ហើយ​បាន​អនុវត្ត​ច្បាប់​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ឆ្លង​ព្រំដែន​«ជាន់​ឈ្លី​ដល់​អធិប​តេយ្យ​ភាព​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា»។​

ក្រៅតែ​ពីបាន​បដិសេធ​ពីការ​សង្ស័យ​ដែល​ថា​ គម្រោង​តារា​សាគរ​ អាច​ទទួល​វត្តមាន​យោធា​ចិន​នោះ​ ​ អ្នក​នាំពាក្យ​ស្ថានទូត​ចិន​ ដែល​មិន​បាន​បង្ហាញ​ឈ្មោះ​រូប​នេះ ​បាន​ត្រូវ​កាសែត ​The Cambodia China Times ​ដក​ស្រង់​សម្ដី​ថា៖​ «ស្ថានទូត​ចិន​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា​បាន​ប្រកាស​ជំទាស់​និង​ថ្កោលទោស​យ៉ាង​ដាច់​អហង្ការ​ចំពោះ​ទង្វើ​របស់​អាមេរិក។ ​ពួក​យើង​ទទូច​ឲ្យ​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​កែ​នូវ​កំហុស​ខុស​ឆ្គង​នេះ​ជា​បន្ទាន់ ​និង​សម្រេច​ដក​ទណ្ឌកម្ម​ទាំង​នោះ​ចេញ​វិញ»។​

សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ទើប​នឹង​បាន​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ក្រុមហ៊ុន ​China Communication Construction Company ​(CCCC) ​របស់​ចិន​ទាក់​ទង​តួនាទី​សាង​សង់​មូលដ្ឋាន​យោធា​របស់​ចិន​ នៅ​ដែន​ទឹក​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូង​ដ៏​ស្រួច​ស្រាល់។​ ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ចំនួន​២៤​ផ្សេង​ទៀត​ក៏​រង​ទណ្ឌកម្ម​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ដែរ។​

ក្រុមហ៊ុន​ CCCC ​កំពុង​ជាប់​ម៉ៅការ​គម្រោង​ចំនួន​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​ ៩២៣ ​នៅ​១២៧​ប្រទេស​ទូទាំង​ពិភព​លោក​និង​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ ផែន​ការ​ផ្លូវ​ក្រវ៉ាត់​ពាណិជ្ជ​កម្ម ​(BRI) ​របស់​លោក​ប្រធានាធិបតី​ចិន ​Xi Jinping ​ផង​ដែរ។​

ក្រុមហ៊ុន ​China Road and Bridge Corporation ​ដែល​ជា​ក្រុមហ៊ុន​បុត្រសម្ព័ន្ធ​មួយ​របស់​ក្រុមហ៊ុន ​CCCC​ កំពុង​ដំណើរ​ការ​សាងសង់​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន​ភ្នំពេញ-ក្រុង​ព្រះសីហនុ ​ក្រោម​គម្រោង​វិនិយោគ​មាន​តម្លៃ​ជិត​២​ពាន់​លាន​ដុល្លារ។​

លោក ​ផៃ ស៊ីផាន​ អ្នក​នាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ ទឡ្ហីករណ៍​ដែល​បាន​រៀបរៀង​ក្នុង​កំណត់​ផ្សាយ​អំពី​ទណ្ឌកម្ម​របស់​អាមេរិក​មក​លើ​ក្រុមហ៊ុន​ UDG ​គ្រាន់​តែ​ជា​«វោហាស័ព្ទ​នយោបាយ»​ នៅ​ចំ​កណ្ដាល​នៃ​ជម្លោះ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​រវាង​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​និង​ចិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ»។​

«រឿង​ហ្នឹង​មួយ​វា​អត់​មាន​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ទេ ​ពីព្រោះ​ជា​គម្រោង​របស់​ឯកជន។ ​ចំណុច​ទីពីរ​ វា​ថ្មី​ពេក​សម្រាប់​ការ​ពិចារណា​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ ពី​ព្រោះ​ជា​គម្រោង​របស់​ឯកជន។ ​ វា​អត់​មាន​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​ករណី​យោធា​ ឬ​ក៏​ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ទេ។ ​នេះ​ជា​ការ​យក​មូលដ្ឋាន​មួយ​មិន​ពិត​ប្រាកដ ​មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​ទេ»។​

លោក ​ផៃ ស៊ីផាន ​ក៏​បាន​អះអាង​ថា​ការ​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​លើ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ដ៏​ធំ​ដែល​កំពុង​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​នេះ​ មិន​ប៉ះពាល់​អ្វី​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​នោះ​ដែរ​ ព្រោះ​ថា​«សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ខ្មែរ​មាន​វិស័យ​ជាច្រើន​មិនមែន​មាន​គម្រោង​បណ្ដាក់​ទុន​តែ​មួយ​នេះ​ទេ»។​

អ្នក​នាំពាក្យ​ស្ថានទូត​អាមេរិក​នៅ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​បាន​បដិសេធ ​មិន​ផ្ដល់​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​នេះ។ ​VOA​ ក៏​មិន​ទាន់​អាច​ទាក់ទង​ក្រុមហ៊ុន ​UDG ​ដើម្បី​សុំ​ការ​បំភ្លឺ​បាន​នៅ​ឡើយ។​

រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ​ហ៊ុន សែន​ បាន​ទទួល​ការ​គាំទ្រ​យ៉ាង​មុតមាំ​ពី​សំណាក់​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​ដី​គោក​ ទាំង​ផ្នែក​សេដ្ឋ​កិច្ច​ ទាំង​ផ្នែក​យោធា ​និង​ទាំង​ផ្នែក​នយោបាយ។​ ជាក់ស្ដែង​នៅ​អំឡុង​ការ​បង្ក្រាប​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​ចាប់ពី​ឆ្នាំ​២០១៧​មក​ ផ្ទុយ​ពី​បណ្ដា​ប្រទេស​បស្ចិមលោក​ដែល​រិះគន់​បរិហារ​រដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​នោះ រដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​បាន​ផ្ដល់​ការ​គាំទ្រ​ជានិច្ចកាល​ ក្នុង​អ្វី​ដែល​ខ្លួន​ហៅ​ថា​ជា​ការ​ព្យាយាម​រក្សា​សន្តិសុខ​ផ្ទៃ​ក្នុង​របស់​កម្ពុជា។​

សំណុំ​រឿង​ទាក់​ទង​នឹង​ការ​សង្ស័យ​អំពី​មូលដ្ឋាន​យោធា​របស់​ចិន​នេះ​កើត​មាន​ដំបូង​តាម​រយៈ​លិខិត​របស់​លោក​អនុ​ប្រធានាធិបតី​ Mike Pence ​ផ្ញើ​មក​កាន់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ​កាល​ពី​ខែ​វិច្ឆិកា​ ឆ្នាំ​២០១៨​ ដែល​លើក​ពី​ក្ដី​បារម្ភ​របស់​អាមេរិក​ដែល​ថា​ គម្រោង​វិនិយោគ​ តារាសាគរ​ នៅ​ខេត្ត​កោះកុង​អាច​ត្រូវ​បាន​បំប្លែង​ជា​មូលដ្ឋាន​យោធា​របស់​ចិន។​

កាសែត ​The Wall Street Journal​ របស់​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ថែម​ទាំង​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​របាយ​ការណ៍​មួយ​កាល​ពី​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ​២០១៩​កន្លង​ទៅ​ថា ​កម្ពុជា​បាន​សម្រេច​ «កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សម្ងាត់»​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​កងទ័ព​ជើងទឹក​ចិន​ អាច​ប្រើប្រាស់​មូលដ្ឋាន​សមុទ្រ​រាម​បាន។​

រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​បដិសេធ​យ៉ាង​ដាច់​អហង្កា​ជា​ច្រើន​លើក​ច្រើនសារ​ អំពី​ប្រការ​ទាំង​នេះ​ និង​តែង​បាន​សូត្រ​ទន្ទេញ​ខ្លឹមសារ​មាត្រា​៥៣​នៃ​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​របស់​ប្រទេស​ ដែល​ហាម​ប្រាម​វត្តមាន​មូលដ្ឋាន​យោធា​បរទេស​នៅ​លើ​ទឹកដី​កម្ពុជា។​

លោក ​ស៊ុន គីម​ គ្រូ​ឧទ្ទេស​ជំនាញ​ទំនាក់​ទំនង​អន្តរជាតិ​ នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ​បញ្ញា​សាស្ត្រ​កម្ពុជា ​បាន​លើក​ឡើង​ថា​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​មុខ​ជា​នឹង​រក្សា​ជំហរ​ «ប្រុងប្រយ័ត្ន»​ នៅ​ចំពោះ​មុខ​ការ​ប្រឈម​មុខ​គ្នា​តាំង​ពី​កម្រិត​រដ្ឋ​ដល់​កម្រិត​ឯកជន​រវាង​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​និង​ចិន​ខណៈ​កម្ពុជា​ខ្លួន​ឯង​កំពុង​ថ្នម​ទំនាក់​ទំនង​ជាមួយ​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក។​

លោក​ប្រធានាធិបតី ​Donald Trump ​និង​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ​ហ៊ុន សែន​ បាន​ឆ្លើយឆ្លង​តាម​លិខិត​កាល​ពី​ចុង​ឆ្នាំ​២០១៩​កន្លង​ទៅ ​ដោយ​មាន​ការ​សន្យា​ស្ដារ​ទំនាក់​ទំនង​ឡើង​វិញ។​

លោក ​ស៊ុន គីម​បាន​លើក​ឡើង​ថា៖​

«តាម​អ្វី​ដែល​ជា​គំនិត​របស់​ខ្ញុំ ​ ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​គាត់​នឹង​មិន​ធ្វើ​អ្វី​ទេ ​បាន​ន័យ​ថា​រឿង​រ៉ាវ​នេះ​ គាត់​ទុក​ឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ផ្ទាល់​តែ​ម្ដង​ជា​អ្នក​ឆ្លើយ​តប​ប្រតិកម្ម​ទៅ​លើ​អ្វី​អាមេរិក​គាត់​ធ្វើ​ ព្រោះ​កម្ពុជា​គាត់​មាន​ការ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​ក្នុងការ​បញ្ចេញ​នូវ​អ្វី​ដែល​ជា​សកម្មភាព​ណា​មួយ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​អាមេរិក​មិន​សូវ​សប្បាយ​ចិត្ត​ ឬ​ក៏​អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​ទំនាក់​ទំនង​ដែល​កម្ពុជា​ និង​អាមេរិក​មាន»។​

គ្រូ​ឧទ្ទេស​ជំនាញ​ទំនាក់​ទំនង​អន្តរជាតិ​រូប​នេះ​បាន​បន្ថែម​ថា៖ ​

«កម្ពុជា​កំពុង​មាន​ការ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​ខ្ពស់​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​គោល​នយោបាយ​ការ​បរទេស​របស់​គាត់​អ៊ីចឹង​គាត់​នឹង​សម្រេច​ចិត្ត​នៅ​ស្ងៀម ​ប្រសើរ​ជាង​ការណ៍​ដែល​គាត់​បង្ហាញ​នូវ​អ្វីៗ​ផ្សេងៗ»។ ​

លោក​ ស៊ុន គីម​ បាន​ផ្តល់​ការ​កត់​សម្គាល់​ថា​ពេល​វេលា​ទៅ​មុខ​ ដែល​អាមេរិក​និង​ចិន​ប្រឈម​មុខ​គ្នា​កាន់​តែ​ខ្លាំង​នោះ​ ទាម​ទារ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​បន្ថែម​ទៀត​ ហើយ​កម្ពុជា​ត្រូវ​ប្រឹង​ឱ្យ​អស់​លទ្ធភាព​ក្នុង​ការ​រក្សា​មិត្តភាព​ឱ្យ​បាន​គង់វង្ស ជាមួយ​ចិន​ផង​ និង​ជាមួយ​អាមេរិក​ផង ​នៅ​ក្នុង​បរិបទ​ប្រកួត​ប្រជែង​នេះ។​

«កម្ពុជា​ដែល​ជា​ប្រទេស​តូច​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​តូច​ទាំងអស់​នៅ​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​នេះ​គឺ​ពិបាក​ខ្លាំង​តែ​ម្ដង​ គឺ​យើង​ពិបាក។​ កម្ពុជា​ត្រូវតែ​រក​ដៃគូ​ដូច​ជា​អាស៊ាន​ដែល​កម្ពុជា​ត្រូវ​ធ្វើ​ម៉េច​ទុក​អាស៊ាន​ជា​ស្នូល​នៃ​នយោបាយ​ការ​បរទេស​ដែល​សំខាន់ ​ហើយ​បើ​កម្ពុជា​នៅ​រួបរួម​ជាមួយ​អាស៊ាន​កាន់​តែ​ខ្លាំង​កាត់​បន្ថយ​ការ​ទទួល​សម្ពាធ​ពី​អាមេរិក»។​

លោក​បណ្ឌិត​ រ៉ូ វណ្ណៈ​ បាន​លើក​ឡើង​ថា​ រដ្ឋតូច​ដូច​ជា​កម្ពុជា​ ត្រូវ​ការ​ធ្វើ​រឿង​មួយ​ចំនួន​ដើម្បី​បង្កើន​ទំនុក​ចិត្ត​ពី​ប្រទេស​ធំៗ។​

«ប្រទេស​តូច​ត្រូវ​បង្ហាញ​ពី​តម្លាភាព​ឱ្យ​បាន​គ្រប់​ជ្រុង​ជ្រោយ ​ក្នុង​គោល​ដៅ​ដើម្បី​កុំ​ឱ្យ​មហា​អំណាច ​មាន​មូលហេតុ​ ឬ​ក៏​យក​លេស​ ទឡ្ហីករណ៍​ណា​មួយ​ មក​ចោទ​ប្រកាន់​ប្រទេស​តូច»។​

លោក​បណ្ឌិត​ រ៉ូ វណ្ណៈ​ បាន​លើក​ឡើង​ថា ​រដ្ឋ​តូចៗ​នៅ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ដូច​ជា​កម្ពុជា​ ពិបាក​នឹង​កាត់​ផ្ដាច់​ផ្នែក​ភូមិ​សាស្ត្រ​និង​សេដ្ឋកិច្ច​ពី​ប្រទេស​ចិន​ណាស់ ​ព្រោះ​វា​តម្រូវ​ឱ្យ​អាមេរិក​ និង​បណ្ដា​សម្ព័ន្ធ​មិត្ត​ផ្ដល់​នូវ​ជម្រើស​សេដ្ឋកិច្ច​សមស្រប​ អាច​ជំនួស​ចិន​បាន ​បើ​សិន​ជា​ខ្លួន​ចង់​ទប់ទល់​ចិន​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធ​ភាព​នោះ៕​