ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី(ADB) នាថ្ងៃពុធនេះ បានព្យាករថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានឹងធ្លាក់ចុះក្នុងអត្រា -៤% សម្រាប់ឆ្នាំ២០២០នេះ ដែលកំពុងរួតរឹតដោយវិបត្តិសាកលបង្កឡើងដោយជំងឺកូវីដ១៩។
ការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនៃព្យាករណ៍ពីការធ្លាក់ចុះនេះមានសភាពធូរស្រាលពីព្យាករណ៍ដំបូងរបស់ស្ថាប័ន ADB ដដែល ដែលកាលពីខែមិថុនា បានទស្សន៍ទាយថាសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជា អាចធ្លាក់ចុះរហូតដល់ទៅអត្រា-៥,៥%។
ក្នុងកំណត់ផ្សាយអំពីការប្រមើមើលការអភិវឌ្ឍអាស៊ី(ADO)ឆ្នាំ២០២០ ADB បានលើកឡើងថាការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមានសភាពធូរស្រាល ដោយសារតែដំណើរប្រព្រឹត្តវិជ្ជមានក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងកំណើនការនាំចេញផលិតផលមិនមែនវាយនភណ្ឌ រួមមានទោចក្រយាន និងគ្រឿងបង្គុំអេឡិចត្រូនិក។
ផែនសេដ្ឋកិច្ចដែលរងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរគឺកម្មន្តសាល វាយនភណ្ឌ ផលិតផលធ្វើដំណើរ និងទ្រនាប់ជើង ដែលមានការធ្លាក់ចុះការកុម្ម៉ង់ទិញយ៉ាងគំហុកពីទីផ្សារនៅទ្វីបអាមេរិកខាងជើង និងទ្វីបអឺរ៉ុប ដែលនាំឱ្យរោងចក្រមួយភាគបីត្រូវបិទទ្វារ។ នេះបើយោងតាម ADB។
រូបឯកសារ៖ កម្មករកំពុងដេរស្បែកជើងក្នុងរោងចក្រស្បែកជើងមួយរបស់ក្រុមហ៊ុនតៃវ៉ាន់ ក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ ថ្ងៃទី៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨។
ADB បន្ថែមថា ឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ដែលអ្នកធ្វើដំណើរមកកម្ពុជាធ្លាក់ចុះ -៩៨,១% នៅត្រីមាសទីពីរឆ្នាំ២០២០នេះ បណ្ដាលឱ្យអាជីវកម្មទេសចរណ៍ប្រមាណ៣ពាន់កន្លែងត្រូវបិទទ្វារ ហើយអ្នកបម្រើការក្នុងវិស័យនេះប្រមាណ៤៥.០០០នាក់ បាត់បង់ការងារ។ ការចូលរួមចំណែកដល់សេដ្ឋកិច្ចនៃវិស័យសេវាកម្មទាំងមូល នឹងថយចុះ-១៥,១%សម្រាប់ឆ្នាំ២០២០នេះ។
ADB បញ្ជាក់ថា៖ «ក្ដីបារម្ភដែលបន្តមាននោះគឺថាវិបត្តិកូវីដ១៩នឹងបង្កអស្ថិរភាពដល់ទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុឬក៏បង្កើនយ៉ាងគំហុកការប្រើប្រាស់ទុនបម្រុងអន្តរជាតិ»។
ទុនបម្រុងអន្តរជាតិ (Foreign Exchange Reserve) ជាធនធានក្នុងទម្រង់ជាមាស ឬរូបិយបណ្ណបរទេស ដែលជាទ្រព្យរបស់ជាតិ គ្រប់គ្រងដោយធនាគារជាតិ ទុកធ្វើអន្តរាគមន៍ពេលចាំបាច់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។
ធនាគារពិភពលោក(WB) បានព្យាករកាលពីខែមិថុនាថា ទុនបម្រុងអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជា នឹងថយចុះ -១០% សម្រាប់ឆ្នាំ២០២០នេះ។ ត្រឹមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ ទុនបម្រុងអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជា ស្ថិតក្នុងកម្រិត ១៨,៧ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។
កាលពីខែមិថុនា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានព្យាករការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចក្នុងអត្រា -១,៩% ក្នុងឆ្នាំ២០២០ ហើយរដ្ឋបានបញ្ចេញសាច់ប្រាក់ ១.១៧៦ លានដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីស្ដារសេដ្ឋកិច្ចដែលរងផលប៉ះពាល់ពីវិបត្តិកូវីដ១៩ផង និងពីការបាត់បង់ដោយផ្នែកនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ«គ្រប់មុខទំនិញលើកលែងសព្វាវុធឬEBA»ក្នុងការនាំទំនិញដោយរួចពន្ធគយទៅទីផ្សារអឺរ៉ុបផង។ តួលេខរដ្ឋាភិបាលបង្ហាញថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០១៩ មានកំណើន៧,១%។
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី(ADB)បន្តថា តុល្យការគណនីចរន្ត (Current Account Balance) ដែលជាការទូទាត់ចំណូលពីការផលិត និងការចំណាយរបស់ជាតិ មានអត្រាអវិជ្ជមានកាន់តែធំធេងដល់អត្រា -២២,៣% នៃផលិតផលសរុបក្នុងស្រុករបស់កម្ពុជា នាត្រីមាសទីមួយ។ ឱនភាពនេះកើតមានដោយសារតែការថយចុះចំណូលពីការផលិត និងការធ្លាក់ចុះប្រាក់បញ្ញើពីបរទេស។
លោកស្រី Sunniya Durrani-Jamal នាយកធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា បានលើកឡើងថា កម្ពុជា«មានភ័ព្វ»បានគេចផុតពីវិបត្តិសុខភាពសាធារណៈធ្ងន់ធ្ងរបង្កឡើងដោយជំងឺកូវីដ១៩។ អ្នកឆ្លងកូវីដ១៩នៅកម្ពុជាមាន២៧៥គិតត្រឹមថ្ងៃពុធនេះ។
«យើងរំពឹងថាកំណើននឹងកើនផ្លាតត្រឡប់មកវិញក្នុងអត្រា ៥,៩%ក្នុងឆ្នាំ២០២១ ជួយទ្រទ្រង់ដោយសារតែគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងជំនួយសង្គមដល់អ្នកក្រីក្រ និងហិរញ្ញប្បទានសម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម»។ មន្ត្រីADBរូបនេះបានបន្តថា កម្ពុជាត្រូវបន្តធ្វើ«កំណែទម្រង់ជារូបវ័ន្ត» ដើម្បីជួយដល់ការស្ដារសេដ្ឋកិច្ច ក្រោយវិបត្តិកូវីដ១៩នេះ ខណៈដែលតម្រូវការអំណាចចាយវាយរបស់ប្រជាជននិងគ្រួសារ បន្តទន់ខ្សោយ។
ADBក៏បានព្រមានផងដែរថា «ហានិភ័យនៅបន្តមាន ដូចជាការបន្តថយល្បឿននៃឧស្សាហកម្មកាត់ដេរនិងសំណង់ និងទិន្នផលទាបក្នុងវិស័យកសិកម្មបណ្ដាលពីការធ្លាក់ភ្លៀងតិចតួចក្នុងខែមិថុនា និងកក្កដា»។
លោក មាស សុខសេនសាន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ បានប្រាប់VOAថាឱនភាពគណនីចរន្តបណ្ដាលពីការថយចំណូលជាតិ មិនបង្កអ្វីប៉ះពាល់ដល់ការគ្រប់គ្រងទុនបម្រុងអន្តរជាតិរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ តែលោកថារដ្ឋាភិបាល ត្រូវការផ្ទៀងផ្ទាត់ស្ថិតិនៃឱនភាពគណនីចរន្តជាមួយADB។
«បញ្ហានេះកើតមាននៅគ្រប់ទិសទីជុំវិញពិភពលោក។ ជាងនេះទៅទៀត យើង(កម្ពុជា)កំពុងតែប្រើប្រាស់កញ្ចប់សាច់ប្រាក់សង្គ្រោះក្នុងវិបត្តិកូវីដ១៩ និងគោលនយោបាយសារពើពន្ធ (ទាក់ទងនឹងចំណាយចំណូលរបស់រដ្ឋ) ដើម្បីកែតម្រូវស្ថានការណ៍»៕