សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមនឹងជួយនាំមកនូវយុត្តិធម៌ ការផ្សះផ្សារបួសផ្លូវចិត្តសម្រាប់ជនរងគ្រោះដោយរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ នេះគឺជាលទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិមួយ ដែលធ្វើឡើងដោយមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សនៃសកលវិទ្យាល័យកាលីហ្វ័រនីញ៉ា ប៊ើគលី របស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ របាយការណ៍ដែលត្រូវបាន បង្ហាញជាសាធារណៈក្នុងសិក្ខាសិលាមួយនៅព្រឹកថ្ងៃពុធនេះ ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។
ការស្ទង់មតិដែលមានចំណងជើងថា «ក្រោយពីការជំនុំជម្រះសំណុំរឿងទី១» គឺសវនាការកាំង ហ្គិចអ៊ាវ ហៅ ឌុច អតីតប្រធានគុកទួលស្លែងដែលបានបញ្ចប់កាលពីខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០១០ បង្ហាញថា ប្រជាពលរដ្ឋ ជាងបីភាគបួនក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋសរុបចំនួន ១០០០ នាក់ ដែលត្រូវបានចោទសួរក្នុងខេត្តក្រុងទាំង ២៤របស់ប្រទេសកម្ពុជាមានជំនឿថា សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមបានជះផលវិជ្ជមានដល់ជនរងគ្រោះ ឬដល់ក្រុម គ្រួសាររបស់ពួកគេ។ តួលេខនេះបង្ហាញអំពីសន្ទុះកើនឡើងបើធៀបនឹងលទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិរបស់ មជ្ឈមណ្ឌលដដែលនេះ កាលពីឆ្នាំ២០០៨ ដែលកាលនោះប្រជាពលរដ្ឋដែលគិតពីផលវិជ្ជមាន របស់សាលាក្ដីនោះមានត្រឹមតែ ៦៨ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ។
ការស្ទង់មតិដែលបានបញ្ចប់កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំកន្លងទៅបង្ហាញបន្ថែមថា ៣៧ ភាគរយនៃអ្នកដែលត្រូវបានសម្ភាសន៍យល់ថា សាលាក្ដីនឹងនាំមកនូវយុត្តិធម៌។ រីឯ២៥ភាគរយទៀត យល់ថាដំណើរការក្ដីបានជួយ ជនរងគ្រោះឲ្យមានអារម្មណ៍ប្រសើរជាងមុន កាត់បន្ថយកំហឹង ឬក៏ជួយពួកគេឲ្យបញ្ចេញនូវការឈឺចាប់ទាំងផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត ដែលពួកគេទទួលរងនៅក្នុងអំឡុងរបបខ្មែរក្រហម។
ថ្វីបើអ្នកដែលត្រូវបានសម្ភាសន៍ភាគច្រើនប្រកបទៅដោយផលវិជ្ជមាន ក៏ប៉ុន្ដែនៅក្នុងចំណោមអ្នកដែលត្រូវបានសម្ភាសន៍ចំនួន៩ភាគរយ បាននិយាយថា សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមបានជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ ដូចជាការរំលឹកឡើងវិញនូវអតីតកាលច្រើនពេកដល់ជនរងគ្រោះ ឬក៏ការផ្ដន្ទាទោសមិនត្រូវបានគេដឹងទូលំទូលាយនោះទេ។
ការអង្កេតដដែលបានបានបង្ហាញថា វិទ្យុ និងទូរទស្សន៍ ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ដូចគ្នានៅក្នុងការជួយផ្ដល់ពត៌មានទៅដល់ជនរងគ្រោះអំពីសាលាក្ដីខ្មែរក្រហម និងការកាត់ទោសអតីតពួកមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ និង អ្នកទទួលខុសត្រូវត្រូវខ្ពស់បំផុតក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមគឺ៧៣ភាគរយនៃប្រជាជនដឹងអំពីដំណើការកាត់ ទោសខ្មែរក្រហមតាមវិទ្យុ និង៧២ ភាគរយដឹងតាមរយៈទូរទស្សន៍។
សូមបញ្ជាក់ថា ការស្ទង់មតិមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សនៃសកលវិទ្យាល័យកាលីហ្វ័រនីញ៉ា ប៊ើគលី ធ្វើលើប្រជាពលរដ្ឋចាប់ពីអាយុ ១៨ ឆ្នាំឡើង ហើយបានប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងឃុំចំនួន១២៥ នៃខេត្ត ក្រុងទាំង២៤។
លោក Patrick Vinck នាយកគំនិតផ្ដួចផ្ដើមសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋងាយរងគ្រោះនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្ស របស់សកលវិទ្យាល័យកាលីហ្វ័រនីញ៉ា ប៊ើគលី បានថ្លែងក្នុងពិធីបង្ហាញរបាយការណ៍នៃការអង្កេត កាលពីព្រឹកមិញថា ឆ្លងតាមរបាយការណ៍នេះបង្ហាញថា ទំនុកចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋលើសាលាក្ដីខ្មែរមានការ កើនឡើង។
«ខ្ញុំគិតថា សំណួរទាំងនោះបានបង្ហាញនោះ គឺការជឿទុកចិត្តលើតុលាការហាក់ដូចជាមានការកើនឡើង ប៉ុន្ដែវានៅតែមានការរួញរា ដោយមានការគិតដល់អំពើពុករលួយក្នុងសាលាក្ដី។ ប៉ុន្ដែបើនិយាយពីនិន្នាការ នោះ គឺមាននិន្នាការជាវិជ្ជមាន។ សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមគ្រោងនឹងបើកសវនាការកបឋមទៅលើសំណុំរឿង ០០២ ដែលមានជនជាប់សង្ស័យ សរុបចំនួនបួននាក់ នៅថ្ងៃទី ២៧ រហូតទៅដល់ថ្ងៃទី ៣០ ខែមិថុនានេះ។ ជនជាប់ចោទទាំងនេះ ត្រូវស្ដី បន្ទោសចំពោះការទទួលខុសត្រូវចំពោះការស្លាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាយ៉ាងតិចចំនួន១,៧លាននាក់។
ក្រុមមន្ដ្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល កត់សម្គាល់ក្នុងពិធីបង្ហាញរបាយការណ៍ថា ការយល់ដឹងកើនឡើងក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋទូទៅដូចដែលរបាយការណ៍បានលើកឡើង ក៏ប៉ុន្ដែជនរងគ្រោះ ដែលជាជនជាតិភាគតិចអាចមានចរន្ដខុសពីនេះ។ ដោយឡែកក៏មានការលើកឡើងផងដែរអំពីកង្វះផ្នែកជែនឌើ ក្នុងការស្រាវជ្រាវនេះដែរ។
លោក ឌឹម សុវណ្ណារុំ ប្រធានស្ដីទីផ្នែកកិច្ចការសាធារណៈរបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមមាន ប្រសាសន៍ថានេះ ជារបាយការណ៍គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍។
«យើងមិនអាចវាស់វែងថា តើរបាយការណ៍នេះសុក្រិតប៉ុណ្ណានោះទេ។ ប៉ុន្ដែវាជាការចង្អុលបង្ហាញមួយហើយអាចរកជាគន្លឺះធ្វើការកែលំអរក្នុងការខិតខំទៅតាមផ្នែកការងាររបស់ក្រុមនីមួយៗ»។
មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សរបស់សកលវិទ្យាល័យកាលីហ្វ័រនីញ៉ា ប៊ើគលី គ្រោងនឹងធ្វើការស្ទង់មតិជាថ្មីនៅ ក្នុងឃុំទាំង១២៥ នៅឆ្នាំក្រោយនេះទៀត៕