គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចាប់ផ្ដើមកំណត់មុខសញ្ញាប្រជាជននៅក្នុងភូមិដើម្បីស្រង់ស្ថិតិឲ្យបាន ច្បាស់លាស់សម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣។ ក៏ប៉ុន្តែក្រុមមន្រ្តីគណបក្សប្រឆាំង និងមន្រ្តីសង្គមស៊ីវិលនិយាយថា ការកំណត់មុខសញ្ញានេះ ជាការរើសអើងនិងបែងចែកប្រភេទប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន។
លោក ហេង រស្មី រាយការណ៍ជូនដូចតទៅ៖
យោងតាមសេចក្តីសម្រេចមួយរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅខ័ណ្ឌដង្កោ រាជធានីភ្នំពេញ កាលពីខែកញ្ញាឆ្នាំ២០០៩ ស្តីពីការចាត់តាំងមន្រ្តីខ័ណ្ឌឲ្យចុះពង្រឹងថ្នាក់ភូមិនិងសហគមន៍នៅតាមបណ្តា សង្កាត់ទាំង១៥ នៅក្នុងខ័ណ្ឌដង្កោ បានបង្ហាញពីប្រៀបខ្លាំងប្រៀបឈ្នះរបស់គណបក្សគ្រប់គ្រងអំណាចសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជាសកលអណត្តិទី៥ ដែលនឹងឈានមកដល់នៅឆ្នាំ២០១៣ខាងមុខនេះ។
នៅក្នុងសេចក្តីសម្រេចនេះបានជ្រើសរើសយកមន្រ្តីចំនួន១១០នាក់ ដើម្បីវាយតម្លៃ និងស្រង់ស្ថិតិឲ្យបានច្បាស់លាស់នូវមុខសញ្ញាផ្សេងៗ ដូចជាស្រង់ស្ថិតិគ្រួសាររបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គ្រួសារ គណបក្សផ្សេង មុខសញ្ញាសកម្មជនគណបក្សផ្សេងៗ និងប្រជាជននៅក្នុងភូមិ។ កំណត់មុខសញ្ញាស ប្រផេះ ខ្មៅ ដើម្បីឲ្យមានមូលដ្ឋានចលនាមហាជន និងចិញ្ចឹមចលនាឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាពខ្ពស់ ដោយធ្វើយ៉ាងណាឲ្យពណ៌ខ្មៅមកប្រផេះ និងប្រផេះមកស។
ការកំណត់មុខសញ្ញាប្រជាជននេះត្រូវបានលោកហូរ វ៉ាន់ អ្នកតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំង មណ្ឌលភ្នំពេញ បាននិយាយថា គោលនយោបាយរបស់គណបក្សប្រជាជននេះ ធ្វើឲ្យប្រជាជនមានការព្រួយបារម្ភអំពីការរើសអើង និងបែងចែកប្រជាជននៅតាមថ្នាក់មូលដ្ឋាន។
"ប្រជាពលរដ្ឋ បើដឹងថា គាត់នៅចំណុចខ្មៅ គឺគាត់ព្រួយបារម្ភ ដោយសារគណបក្សប្រជាជនជាគណបក្សកាន់អំណាចផង។ ហើយអ្នកដើរកំណត់ពណ៌ហ្នឹងគឺច្រើនតែអាជ្ញាធរខ័ណ្ឌ អាជ្ញាធរសង្កាត់ ដែលធ្វើការឲ្យគណបក្ស។ ដូច្នេះខ្ញុំថា ជាការមិនល្អទេ។ វានាំឲ្យតែមានការរើសអើង"។
លោកក្រូច ផាន អតីតអភិបាលខ័ណ្ឌដង្កោ និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាខ័ណ្ឌ បាននិយាយថា នេះគឺ ជាកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់គណបក្សប្រជាជនតែប៉ុណ្ណោះ។
"ការងារផ្ទៃក្នុងរបស់បក្ស ខ្ញុំឈប់ហើយ។ មិនបាច់និយាយបន្តទេ កុំឲ្យមានបញ្ហា"។
ចំណែកលោកខៀវ កាញារិទ្ធ អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បាននិយាយថា គណបក្សប្រជាជន កម្ពុជាពុំមែនកំណត់មុខសញ្ញាទៅលើមនុស្សទេ គឺយើងកំណត់មុខសញ្ញាទៅលើតំបន់ណា ដែលសកម្មការងារ និងអសកម្មការងារតែប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីកែតម្រូវសម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ ខាងមុខនេះ។
លោកខៀវ កាញារិទ្ធបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា សេចក្តីសម្រេចនេះ មិនមែនយើងទើបតែធ្វើទេ គឺយើងបានធ្វើឡើងតាំងពី១០ឆ្នាំមុនមកម្ល៉េះ ដើម្បីពង្រឹងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់គណបក្សគ្រប់គ្រង អំណាចតែប៉ុណ្ណោះ។
"យើងគ្រាន់តែដាក់ប្រផេះ ហើយនិងស។ ប្រផេះហ្នឹងបានន័យថា វាមានការងារខ្សោយ ដែលត្រូវពង្រឹងការងារបក្ស។ អញ្ចឹងគេនិយាយទៅតំបន់ គេអត់និយាយទៅមនុស្សទេ។ បានន័យថា តំបន់ណាដែលចាញ់ឆ្នោត តំបន់ណាដែលមានការប្រទាញប្រទង់ ហើយតំបន់ណាដែលឈ្នះដាច់"។
ប្រទេសកម្ពុជាគ្រោងនឹងរៀបចំការបោះឆ្នោតជាសកលអណត្តិទី៥ ដែលនឹងប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅ ខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៣ខាងមុខនេះ បើពុំមានអ្វីប្រែប្រួលនោះទេ។ ហើយការរៀបចំយុទ្ធសាស្រ្តរបស់គណបក្សនយោបាយនីមួយៗបានធ្វើឡើងជារបៀបផ្សេងៗគ្នា។
លោកគល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតមួយ ដែលមានឈ្មោះថា Comfrel បាននិយាយថា គណបក្សនយោបាយមានសិទ្ធិក្នុងការរៀបចំបណ្តាញ និង ពិនិត្យមើលសមាជិកភាពរបស់គណបក្សនីមួយៗ ដើម្បីឲ្យសមាជិកមានគុណភាពការងារ។ ក៏ប៉ុន្តែធ្វើយ៉ាងណាកុំមានការដាក់សម្ពាធដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។
"គណបក្សប្រជាជន ខ្ញុំគិតថា ធ្វើម៉េចកិច្ចការហ្នឹងធ្វើដោយធានាថា អ្នកដែលចូលរួមដោយស្ម័គ្រចិត្ត កុំមានការដាក់សម្ពាធដាក់អីណា៎។ អាហ្នឹងបានធ្វើឲ្យមានព័ត៌មានពិតអំពីគុណភាពនៃសមាជិក គណបក្សហ្នឹង"។
លោកហង្ស ពុទ្ធា នាយកប្រតិបត្តិអង្គការនិចហ្វិច បានមានប្រសាសន៍ថា ការធ្វើស្ថិតិណាមួយសម្រាប់បែងចែកប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីគ្រប់គ្រងតាមតួនាទីអព្យាក្រិត្យរបស់អាជ្ញាធរ គឺជារឿងត្រឹមត្រូវ ក៏ប៉ុន្តែបើលិខិតនេះប្រគល់ការងារជាចរិតបក្ស គឺធ្វើឲ្យមានភាពលម្អៀងទៅរកគណបក្សនីមួយៗ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា៖
"គណបក្សទាំងអស់ដែលលោកមានគម្រោងនឹងប្រឈមគ្នាចំពោះការដណ្តើមកៅអីនៅក្នុងសភាក្តី ក្នុងបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ នាពេលខាងមុខក្តី គឺសុំកុំឲ្យយកប្រជាពលរដ្ឋធ្វើជាល្បែង នយោបាយរបស់ខ្លួន ពិសេសគឺកុំឲ្យមានអំពើហិង្សានៅក្នុងឆាកនយោបាយ គឺជារឿងប្រសើរសម្រាប់ដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា"។
ដោយឡែក នៅឯខេត្តកំពង់ធំឯណោះវិញ គណបក្សគ្រប់គ្រងអំណាចបានរៀបចំប្រឡងជ្រើស រើសយុវជនប្រតិកម្មរហ័សដើម្បីការពារឥទ្ធិពល និងប្រជាប្រិយភាពរបស់គណបក្សគ្រប់គ្រងអំណាច នេះបើយោងតាមឯកសារផ្ទៃក្នុងរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលVOA សំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកទទួលបាន។
លោកណាំ ទុំ អតីតអភិបាលខេត្តកំពង់ធំ និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាប្រចាំ ខេត្តកំពង់ធំ បាននិយាយថា ការជ្រើសរើសយុវជនក្នុងប្រតិកម្មរហ័សនេះ គឺដើម្បីអប់រំយុវជនឲ្យស្គាល់ពីសីលធម៌ និងស្គាល់ពីនយោបាយរបស់គណបក្សគ្រប់គ្រងអំណាច។
ពីទីក្រុងភ្នំពេញ ខ្ញុំ ហេង រស្មី វីអូអេ សំឡេង សរអ៕