ប្រទេសកម្ពុជានឹងមានមណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌សម្រាប់ផ្តល់សេវាយុត្តិធម៌ដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមតំបន់ជនបទនៅទូទាំងប្រទេសដែលប្រឈមនឹងកង្វះសេវាកម្មយុត្តិធម៌។ យន្តការដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការបានផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋច្រើនជាងការដោះស្រាយនៅតុលាការ។
លោកអង្គ វង្សវឌ្ឍនា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ បានថ្លែងនៅថ្ងៃពុធនេះថា ប្រទេសកម្ពុជាគ្រោងនឹងបង្កើតមណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌នៅតាមស្រុកទូទាំងប្រទេសនៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ខាងមុខនេះ ដែលជាវិធីមួយកុំឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចំណាយប្រាក់ទៅរកតុលាការ និងអាចដោះស្រាយជម្លោះជាមួយអ្នកជិតខាង ប្រកបដោយមិត្តភាព។
លោកអង្គ វង្សវឌ្ឍនា បានថ្លែងនៅក្នុងសិក្ខាសាលាស្តីពីមាគ៌ាឆ្ពោះទៅរក យុត្តិធម៌នៅសណ្ឋាគារ Imperial Garden ថា ក្រសួងយុត្តិធម៌នឹងបង្កើតមណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌ឱ្យបានគ្រប់ស្រុក ក្រុងខណ្ឌនៅទូទាំងប្រទេសនៅឆ្នាំ២០១២ខាងមុខនេះ។
លោកអង្គ វង្សវឌ្ឍនា បានបញ្ជាក់ថា រហូតមកដល់ឆ្នាំ២០១០នេះ ប្រទេសកម្ពុជាបង្កើតបានមណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌ចំនួន៣០និងបន្តបង្កើតគម្រោងសេវាកម្មយុត្តិធម៌នៅក្នុងឆ្នាំ២០១១ទៀត។ មណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌នេះសំដៅជួយដល់ជនក្រីក្រ ជនជាតិភាគតិច និងស្ត្រីដែលពួកគេបានប្រឈមនឹងកង្វះការទទួលបានសេវាយុត្តិធម៌។
«ដល់ឆ្នាំ២០១០នេះ មានការដោះស្រាយករណីវិវាទដីធ្លី ទំនាស់គ្រួសារអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ បរិហារកេរ្តិ៍ ការផ្តាច់ពាក្យរៀបការ ការបិទច្រកផ្លូវ ទំនាស់ព្រំដី ការបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ ជំពាក់ប្រាក់ ការទាមទារអាហារកិច្ច និងការទាមទារមរក និងវិវាទតូចតាចមួយចំនួនទៀត»។
របាយការកម្មវិធីសិទ្ធិទទួលបានយុត្តិធម៌របស់ UNDP បាននិយាយថា ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ដោះស្រាយបាន២០៤៨រឿង ក្នុងចំណោម២៦៥២រឿង។ មណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌នៅសាលាស្រុកដោះស្រាយបាន៣៨១រឿង ក្នុងចំណោម៦៧៦រឿង។
លោក Aparna Basnyat អ្នកជំនាញការសម្រាប់មជ្ឈមណ្ឌលតំបន់អាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិកប្រចាំនៅទីក្រុងបាងកក បានពន្យល់ថា យន្តការដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការបានផ្តល់ផលប្រយោជន៍លឿនជាងការដោះស្រាយនៅតុលាការ ចំណាយទាប បើប្រៀបធៀបនឹងបណ្តឹងនៅក្នុងតុលាការ។ គូវិវាទគ្មានអារម្មណ៍ភ័យខ្លាច ហើយជឿជាក់គ្នាទៅវិញទៅមក និងជួយកាត់បន្ថយសំណុំរឿងនៅតុលាការ។
ក្រសួងយុត្តិធម៌និងក្រសួងមហាផ្ទៃបានចាប់ផ្តើមផ្តល់សេវាសម្រុះសម្រួលនេះដល់អ្នកភូមិនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៦ដែលសង្ឃឹមថា អ្នកភូមិនឹងមិនទៅរកតុលាការដែលជាដំណើរការចំណាយប្រាក់ច្រើននោះទេ។
មណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌នេះគឺជាគម្រោងសាកល្បងមួយនៅក្រោមកម្មវិធីកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធច្បាប់ និងតុលាការ។
លោកអ៊ី សាហាក់ អភិបាលស្រុកក្រូចឆ្មា ខេត្តកំពង់ចាម បានបញ្ជាក់ថា មណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌នេះជាការចាំបាច់ណាស់សម្រាប់ផ្តល់សេវាយុត្តិធម៌ជូនប្រជាពលរដ្ឋ ប៉ុន្តែមណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌នេះមិនទាន់ត្រូវបានបង្កើតនៅក្នុងស្រុករបស់លោកទេ។
លោកអ៊ី សាហាក់ បានបន្ថែមថា លោកចង់បានមណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌នៅក្នុងស្រុក ដើម្បីជួយសម្រួលដោះស្រាយបញ្ហាវិវាទជូនប្រជាពលរដ្ឋ ដោយមិនចាំបាច់ចំណាយប្រាក់ និងពេលវេលា។
«ប្រជាពលរដ្ឋមិនចង់ចំណាយប្រាក់ និងពេលវេលាច្រើនដើម្បីប្តឹងទៅតុលាការទេ។ ប្រជាពលរដ្ឋចង់តែដោះស្រាយជម្លោះនៅក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ដើម្បីឱ្យបានឆាប់ចប់។ បើមានមណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌ ខ្ញុំយល់ថា វាជាការងាយស្រួលដើម្បីបញ្ចប់វិវាទនៅមូលដ្ឋាន ដោយមិនចាំបាច់ចំណាយពេលវេលាធ្វើដំណើរឆ្ងាយ និងចំណាយអស់ប្រាក់ច្រើន»។
លោកហង្ស ស៊ីធីម អភិបាលស្រុកស្ទោង ខេត្តកំពង់ធំ បានថ្លែងថា មណ្ឌលសេវាកម្មយុត្តិធម៌នេះបានទទួលពាក្យបណ្តឹងបួនករណី និងដោះស្រាយបានពីរករណីដែលទាក់ទងនឹងជម្លោះដីធ្លី។ អាជ្ញាធរស្រុកបានពង្រាយប្រអប់សំបុត្រនៅគ្រប់ឃុំ ដើម្បីទទួលពាក្យបណ្តឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមកដោះស្រាយតាមការសម្របសម្រួលក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ៕