ការសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយបានរកឃើញថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានការយល់ដឹងអំពីពាក្យលទ្ធកម្ម នីតិវិធីធ្វើលទ្ធកម្មមិនទាន់បានទូលំទូលាយនៅឡើយទេ។ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបានទទួលស្គាល់ថាការយល់ដឹងអំពីលទ្ធកម្មរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមានកម្រិត។
សម្ព័ន្ធដើម្បីសុចរិតភាពនិងគណនេយ្យភាពសង្គម បាននិយាយនៅថ្ងៃពុធនេះថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងខេត្តស្វាយរៀងមានកម្រិតយល់ដឹងអំពីលទ្ធកម្មក្នុងការកសាងផ្លូវនិងមណ្ឌលសុខភាពទាបជាងបណ្តាខេត្តមួយចំនួន។
ក្នុងការស្រាវជ្រាវប្រព័ន្ធលទ្ធកម្មសាធារណៈនៅកម្ពុជាលើវិស័យសុខាភិបាល និងវិស័យសាធារណៈការ និងដឹកជញ្ជូនដោយក្រុមអ្នកច្បាប់ការពារសិទ្ធិកម្ពុជាក្នុងនាមសម្ព័ន្ធដើម្បីសុចរិតភាព និងគណនេយ្យភាពសង្គម បានសម្ភាសមន្ត្រីក្រសួងម្នាក់ មន្ត្រីថ្នាក់ខេត្ត៨នាក់ មន្ត្រីឃុំសង្កាត់២២នាក់ និងប្រជាពលរដ្ឋ៣៩៦នាក់ នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ខេត្តកំពត ខេត្តកំពង់ចាម និងខេត្តស្វាយ រៀងចាប់ពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១០ ដល់ខែមិនា ឆ្នាំ២០១១។
សេចក្តីព្រាងរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវនេះ ឲ្យដឹងថាពាក់ព័ន្ធនឹងការកសាងផ្លូវ និងមណ្ឌលសុខភាព ប្រជាពលរដ្ឋទទួលបានព័ត៌មានពីការកសាងផ្លូវ៦៩ភាគរយ ច្រើនជាងការកសាងមណ្ឌលសុខភាព១៦ភាគរយ ហើយក្រសួងសុខាភិបាលមានការបិទបាំងច្រើនជាងក្រសួងសាធារណៈការ និងដឹកជញ្ចូន។
សេចក្តីព្រាងរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវនេះ បានរកឃើញថា ប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមឆ្លើយចំនួន២៨ភាគរយ ក្នុងចំណោម៣៩៦នាក់នៅខេត្តស្វាយរៀង បានយល់ដឹងការផ្សព្វផ្សាយពីលទ្ធកម្មក្នុងការកសាងផ្លូវ និងមណ្ឌលសុខភាព ខណៈដែល៩៧ភាគរយនៅខេត្តកំពត៩៥ភាគរយនៅខេត្តកំពង់ចាម៦៥ភាគរយ នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និង៦១ភាគរយនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។
លោក សុខ សំអឿន នាយកប្រតិបត្តិនៃក្រុមអ្នកច្បាប់ការពារសិទ្ឋិកម្ពុជា បានថ្លែងបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖
«ក្នុងចំណោមខេត្តទាំងអស់យើងឃើងថា ខេត្តកំពតយល់ដឹងអំពីលទ្ធកម្មច្រើនជាងគេហើយខេត្តស្វាយរៀងយល់ដឹងអំពីលទ្ធកម្មតិចជាងគេ។ បើយើងឱ្យតម្លៃទៅលើតម្លាភាពតាមការផ្សព្វផ្សាយពីបញ្ហាលទ្ធកម្ម យើងឃើញថា ខេត្តកំពតច្រើនជាងគេ និងបន្ទាប់មកខេត្តកំពង់ចាម»។
សេចក្តីព្រាងរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវនេះ បានបញ្ជាក់ថា មន្ត្រីឃុំសង្កាត់ចំនួន៥៥ភាគរយ ស្មើនឹង១២នាក់ ក្នុងចំណោម២២នាក់បានយល់ដឹងពីប្រភពច្បាប់លទ្ធកម្ម ហើយក្នុងចំណោមអ្នកចូលរួមឆ្លើយចំនួន៣៩៦នាក់ មាន១៦នាក់ ស្មើនឹង៤ភាគរយយល់ដឹងច្បាស់ពីលទ្ធកម្ម ២៥៨នាក់ ស្មើនឹង៦៥ភាគរយ មិនដែលឮពាក្យលទ្ធកម្មនេះទាល់តែសោះ និង១២២នាក់ស្មើនឹង៣១ភាគរយធ្លាប់ឮ ឬ ធ្លាប់ស្តាប់ការពន្យល់តែនៅតែមិនយល់ពាក្យនេះ។
សេចក្តីព្រាងរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវនេះ បានបន្តថាអ្នកចូលរួមឆ្លើយ៩៣ភាគរយយល់ថា រដ្ឋត្រូវតែផ្សព្វផ្សាយគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យដឹងជាមុន ហើយមន្ត្រីរាជការចូលរួមឆ្លើយ៣២នាក់ បានគាំទ្រគំនិតនេះ។
សេចក្តីព្រាងរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវនេះបានបន្ថែមថា អ្នកចូលរួមឆ្លើយ៩៥ភាគរយយល់ថា មានសារៈសំខាន់ណាស់ដែលប្រជាពលរដ្ឋគួរតែដឹងពីព័ត៌មានគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ ហើយ៩២ភាគរយយល់ថា ការចូលរួមសង្កេតការណ៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ពេលដែលរដ្ឋធ្វើលទ្ធកម្មមានសារៈសំខាន់ណាស់។ អ្នកឆ្លើយតបចំនួន៨៩ភាគរយយល់ថា រដ្ឋគួរតែបើកឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមតាមអង្កេតពិនិត្យ នៅពេលស្ថាប័នអនុវត្តគម្រោងថវិការបស់ខ្លួន ហើយ៩០ភាគរយឆ្លើយថា រដ្ឋគួរតែបើកចំហរឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមប្តឹងពីភាពមិនប្រក្រតីនៃលទ្ធកម្ម។ បើមានការបើកចំហរឱ្យប្តឹង មានតែ៤១ភាគរយ ក្នុងចំណោម៣៩៦នាក់ឆ្លើយថា ហ៊ានប្តឹង ហើយក្នុងចំណោមអ្នកចូលរួមឆ្លើយ២៣៣នាក់ ស្មើនឹង៥៩ភាគរយឆ្លើយថា មិនហ៊ានប្តឹង រួមមាន៤៧នាក់ ស្មើនឹង២០ភាគរយមិនហ៊ានប្តឹង ដោយសារខ្លាចគេប្តឹងបកវិញ នាំឱ្យខ្លួនឯងក្លាយទៅជាជនមានទោសវិញ។ មនុស្ស៣៩នាក់ស្មើនឹង១៧ភាគរយមិនហ៊ានប្តឹង ដោយសារមិនជឿជាក់លើតុលាការ និង១០៨នាក់ស្មើនឹង៤៦ភាគរយ មិនហ៊ានប្តឹង ដោយសារព្រួយបារម្ភពីសន្តិ សុខផ្ទាល់ខ្លួន។
លោក ឈុំ ប៊ុនហេង ប្រធានអង្គភាពលទ្ធកម្មនៃក្រសួងសាធារណៈការ និងដឹកជញ្ជូន បានថ្លែងនៅក្នុង សិក្ខាសាលាស្តីពីសេចក្តីព្រាងរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវលទ្ធកម្មសាធារណៈនៅកម្ពុជាថា ការផ្សព្វផ្សាយ ព័ត៌មានពីលទ្ធកម្មនេះមិនបានទូលំទូលាយទេ ដោយសារវាមិនមានថិវកាគ្រប់គ្រាន់។ លោកបានយល់ព្រមថា ខ្លឹមសារនៃការយល់ដឹងអំពីលទ្ធកម្មរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលនៅមានកម្រិត។
លោកអ៊ូ ប៊ុនឡុង រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានបញ្ជាក់នៅក្នុងសិក្ខាសាលាថា លោកនឹងទទួលយកអនុសាសន៍ទៅកាន់ក្រសួងដើម្បីពិភាក្សាថា តើអនុសាសន៍ណាមួយអាចត្រូវបានសម្រេចដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីលទ្ធកម្មសាធារណៈនេះ៕
