ក្រុមអ្នកតាមមើលដំណើរការអាជីវកម្មឧស្សាហកម្មរ៉ែប្រេងកាតគ្រោងស្នើឱ្យក្រុមហ៊ុនប្រេងChevron របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបង្ហាញនូវតម្លាភាពក្នុងការធ្វើអាជីវកម្មរបស់ខ្លួននៅប្រទេសកម្ពុជានិងប្រទេសមួយចំនួនទៀត។
ការទាមទារនេះធ្វើឡើងស្របពេលដែលក្រុមហ៊ុនប្រេងដ៏ធំមួយនេះត្រូវរៀបចំកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំរបស់គ្រប់ភាគហ៊ុនទាំងអស់នៅថ្ងៃពុធទី២៦ ខែឧសភានេះក្នុងទីក្រុងHouston រដ្ឋតិចសាស សហរដ្ឋអាមេរិក។
កញ្ញា លឹម សូលីន អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីប្រចាំតំបន់ទទួលបន្ទុកឧស្សាហកម្មយករ៉ែនៃអង្គការOxfam អាមេរិកាំង បានប្រាប់វីអូអេក្នុងបទសម្ភាសមួយថា អង្គការOxfam អាមេរិកកាំងព្រមទាំងម្ចាស់ភាគហ៊ុនមួយចំនួននៃក្រុមហ៊ុនChevron បានដាក់សំណើឱ្យក្រុមប្រឹក្សាភិបាលក្រុមហ៊ុនអនុម័តយកសេចក្តីសម្រេចទាក់ទងនឹងគោលនយោបាយផ្សព្វផ្សាយការចំណាយប្រកបដោយតម្លាភាព និងការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់។
“អង្គការអុកស្វាមនិងម្ចាស់ភាគហ៊ុនមួយចំនួនទៀតបានធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តនិងដាក់សេចក្តីសម្រេចចិត្តនោះ ដើម្បីទាមទារឱ្យក្រុមប្រឹក្សាភិបាលរបស់ក្រុមហ៊ុន Chevron ហ្នឹងធ្វើការអនុម័តនូវគោលនយោបាយផ្សព្វផ្សាយពីការចំណាយដែលក្រុមហ៊ុន Chevron បានបង់ទៅដល់រដ្ឋាភិបាលនៅប្រទេសកម្ពុជាក៏ដូចជាដល់ប្រទេសដទៃទៀតដែលChevron កំពុងធ្វើការ”។
អង្គការអុកស្វាមអាមេរិកាំងបានឱ្យដឹងថា គ្រាន់តែក្នុងឆ្នាំ២០០៨ កន្លងទៅនេះក្រុមហ៊ុនChevron បានបង់ពន្ធជាប្រាក់ជាង៤០ពាន់លានដុល្លារដល់ទៅរដ្ឋាភិបាលនានានៅជុំវិញពិភពលោក។ តាមព្រឹត្តិការណ៍កន្លងមកឱ្យដឹងថា ប្រាក់ដែលក្រុមហ៊ុនប្រេងនានាបង់ជូនដល់រដ្ឋាភិបាលម្ចាស់ផ្ទះតែងតែត្រូវភាគីទាំងពីររក្សាទុកជាការសំងាត់ដែលជាហេតុនាំឱ្យមានការគេចពន្ធ អំពើពុករលួយ និងការប្រើប្រាស់ប្រាក់ចំណូលមិនត្រឹមត្រូវ។
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គការអុកស្វាមអាមេរិកាំងដែលបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ២៤ ខែឧសភាបញ្ជាក់ថា “ដោយឧស្សាហកម្មប្រេងកាតទើបតែចាប់ផ្តើមនៅប្រទេសកម្ពុជា ការអនុវត្តប្រកបដោយតម្លាភាពនិងគណនេយ្យភាពជាការចាំបាច់ដើម្បី ធានាថា ប្រាក់ចំណូលបានមកពីធនធានប្រេងចូលរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចិរភាព ហើយជួយប្រទេសកម្ពុជាចេញពីភាពក្រីក្រ"។
លោក ម៉ម សម្បតិ្ត ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃសម្ព័ន្ធភាពកម្ពុជាដើម្បីតម្លាភាពចំណូលធនធានដែលត្រូវចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ បានប្រាប់វីអូអេក្នុងបទសម្ភាសន៍ពិសេសមួយថា ការទទួលបានព័ត៌មានទាក់ទងនឹងអាជីវកម្មរ៉ែនៅប្រទេសកម្ពុជានៅមានកម្រិតតិចតួចនៅឡើយ ហើយលោកនឹងថ្លែងបញ្ជាក់ការគាំទ្រដល់សេចក្តីព្រាងសេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលបានស្នើឡើងដោយម្ចាស់ភាគហ៊ុនមួយចំនួន និងអង្គការOxfam America។
“គម្រោងសំណើនេះវាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសគឺតម្រូវឱ្យមានការលាតត្រដាងនូវព័ត៌មាន ជាពិសេសទៅហ្នឹងចំណាយទាំងអម្បាលម៉ាន ដែលផ្ញើពីក្រុមហ៊ុនទៅឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហើយនៅពេលណាមានព័ត៌មាននេះហើយ គឺវាអនុញ្ញាតឱ្យប្រជាជនខ្មែរ រួមទាំងសម្ព័ន្ធភាព តម្លាភាពចំណូលមកពីឧស្ម័ន និងរ៉ែនេះអាចធ្វើការងារកាន់តែប្រសើរជាពិសេសតម្រូវឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលយើងគាត់ទទួលខុសត្រូវ ឬគណនេយ្យភាពទៅលើការប្រើប្រាស់ធនធានទៅលើវិស័យសំខាន់ៗ ដូចជាវិស័យអប់រំ វិស័យសុខាភិបាល ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ជាពិសេសទៅទៀត វាធ្វើឱ្យកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍លើវិស័យសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែរីកចម្រើន”។
លោក ម៉ម សម្បត្តិបានបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា បើកាលណាក្រុមហ៊ុន Chevron អាចធ្វើដូច្នេះបាន នឹងនាំឱ្យក្រុមហ៊ុនដទៃទៀត ដែលកំពុងបោះទុនវិនិយោគនៅប្រទេសកម្ពុជាក្នុងវិស័យរ៉ែប្រេងកាតនេះនឹងយកគម្រូតាម។
“Chevron គឺជាក្រុមហ៊ុនមួយដែលគាត់គាំទ្រលើគំនិតផ្តួចផ្តើមឧស្សាហកម្មនិស្សារណកម្ម។ ម៉្យាងទៀតក្រុមហ៊ុន Chevron គឺជាក្រុមហ៊ុនមួយដែលកំពុងមានសកម្មភាពសកម្មជាងគេ ក្នុងការរុករកប្រេង ឧស្ម័ននៅក្នុងប្លុកA បើយើងប្រៀបធៀបទៅហ្នឹងក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗនៅក្នុងប្លុកផ្សេងៗគឺថា វាមិនទាន់សកម្មនៅឡើយទេ ហើយក្នុងខណៈមួយដែលក្រុមហ៊ុន Chevron ដែលគាត់ជាអ្នកគាំទ្រ EITI ហើយព្រមទាំងបានពិចារណាក្នុងការអនុម័តគោលនយោបាយទៅលើការលាតត្រដាងចំណាយនេះវារិតតែមានសារៈប្រយោជន៍សំខាន់ថែមទៀត ហើយនឹងមានឥទ្ធិពលវិជ្ជមានទៅលើប្រតិបត្តិនៃការរុករក ឬធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែនៅប្រទេសកម្ពុជា”។
អង្គការ Oxfam Americaនិងក្រុមម្ចាស់ភាគហ៊ុនមួយក្រុមបានដាក់ពាក្យស្នើសុំសេចក្តីសម្រេចចិត្តនេះកាលពីខែធ្នូឆ្នាំមុន ហើយអាចនឹងរង់ចាំការបោះឆ្នោតសម្រេចក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ។
ក្រុមហ៊ុនChevron ក៏កំពុងស្ថិតក្រោមសម្ពាធពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឱ្យពន្លឿនល្បឿនផលិតកម្មប្រេងផងដែរ។ កាលពីខែមុន លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុន សែនបានដាក់ឱសានវាទឱ្យក្រុមហ៊ុននេះធ្វើអាជីវកម្មប្រេងនៅត្រឹមឆ្នាំ២០១២ បើមិនដូច្នោះទេអាចប្រឈមមុខនឹងការបាត់បង់សិទ្ធិធ្វើអាជីវកម្ម៕