ប្រែសម្រួលដោយលី សុខឃាង
ប្រាក់អឺរ៉ូ ធ្លាប់ជារឿងជោគជ័យមួយ ចាប់តាំងពីប្រាក់នេះត្រូវបានប្រើប្រាស់ដំបូង កាលពីប្រហែល១០ឆ្នាំមុន។ ការប្រើប្រាស់នេះបានជំទាស់ក្រុមអ្នករិះគន់ ដែលថា ប្រាក់នេះនឹងមិនអាចដំណើរការជារូបិយប័ណ្ណមួយគត់បានទេ សូម្បីតែនៅក្នុងផ្នែកមួយនៃសហភាពអឺរ៉ុប។ ដោយត្រូវបានប្រើដោយផ្នែកមួយនៃសហភាពអឺរ៉ុប ដែលស្គាល់ថា ជាតំបន់អឺរ៉ូ ប្រាក់នេះមានសេ្ថរភាពឡើងថ្លៃ និងបានក្លាយជាជម្រើសរូបិយប័ណ្ណទីពីរផ្លូវការ បន្ទាប់ពីប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក។
អ្នកសេដ្ឋវិទូ Spyros Economides នៃសាលាសេដ្ឋកិច្ចទីក្រុងឡុង London School of Economics និយាយថា ប៉ុន្តែក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ មានរឿងជាច្រើនចាប់ផ្តើមលាតត្រដាង ហើយរឿងទាំងអស់ចាប់ផ្តើមពីប្រទេសក្រិច។ ហេតុផលភ្លាមៗមានភាពសាមញ្ញ ហើយចំណាយពេលអស់ប្រហែលពីរទសវត្សក្នុងការបង្កើតឡើង។ លោកEconomides ថ្លែងថា៖
«រដ្ឋាភិបាលក្រិច ប្រទេសទាំងមូល និងប្រជាពលរដ្ឋក្រិច ដែលមិនអាចចៀសផុតបានកំពុងចំណាយលុយច្រើនជាងពួកគេអាចរកបាន។ ដូច្នេះ វាដល់ចំណុចមួយ ដែលបំណុលឈានទៅដល់ដំណាក់កាលមួយ ដែលរដ្ឋាភិបាលក្រិចលែងអាចសងការប្រាក់ និងទុនលើប្រាក់កម្ចី ដែលមាននៅលើទីផ្សារប្រាក់អន្តរជាតិ ដើម្បីផ្តល់មូលនិធិដល់ការកើនឡើងផ្នែកឥណទានយ៉ាងធំសម្បើម ដែលជាសញ្ញាណសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសក្រិចកាលពីប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ»។
លោក Economides និយាយថា វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចសកលលោក ក៏បានដើរតួនាទីក្នុងរឿងនេះដែរ។ លោកបន្តទៀតថា៖
“វាជាការរួមផ្សំគ្នានៃកំណើនបំណុលក្នុងរយៈពេលយូរមួយ ដែលរួមជាមួយវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុសកលលោក ដែលបានប្រែក្លាយទីផ្សារឲ្យទៅជាកន្លែងអន្ទះសារយ៉ាងខ្លាំងចំពោះប្រាក់កម្ចី ដែលប្រហែលមិនល្អសម្រាប់ប្រទេសដែលកំពុងជាប់បំណុលយ៉ាងច្រើន»។
ដោយប្រទេសក្រិចស្ថិតនៅត្រង់ចំណុចមួយដែលមិនអាចមានលទ្ធភាពសងបំណុល តាមកាលកំណត់ ប្រទេសនេះបានបែរទៅរកប្រទេសអឺរ៉ុបផ្សេងៗទៀតឲ្យជួយ។ សហភាពអឺរ៉ុប និងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ បានផ្តល់ប្រាក់ជួយសង្រ្គោះចំនួន១៤០ពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីឲ្យប្រទេសក្រិចប្រើប្រាស់។ ប្រាក់រាប់ពាន់លានទៀតត្រូវបានដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ ដើម្បីព្យាយាមធ្វើឲ្យប្រាក់អឺរ៉ុបមានស្ថេរភាព។
លោកChristian Schweiger ជាអ្នកវិភាគនយោបាយនៃសាកលវិទ្យាល័យឌឺហាម (Durham University) នៅភាគឦសានប្រទេសអង់គ្លេស និយាយថា ប្រទេសក្រិច មិនមែនជាប្រទេសក្នុងតំបន់អឺរ៉ូតែមួយគត់ ដែលជាប់បំណុលយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់នោះទេ។ លោកSchweiger ឲ្យដឹងថា៖
“ប្រសិនបើយើងមើលទៅប្រទេសអ៊ីតាលី ដែលប្រាក់កម្ចីប្រចាំឆ្នាំមិនលើសពីប្រទេសក្រិចមែន ប៉ុន្តែកម្រិតបំណុលសាធារណៈសរុប វាមានចំនួនប្រហែល១០០ភាគរយ ជួនកាលលើសពី១០០ភាគរយ នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប។ វាគ្រាន់តែបង្ហាញថា នេះបង្ហាញថា គ្មានបញ្ញតិ្តថវិកាត្រឹមត្រូវ”។
ប្រទេសផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានជ្រើសរើសថា មានសារពើពន្ធហួសប្រមាណ និងបំណុលយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ គឺប្រទេសអេស្បាញ និងព័រទុយហ្គាល់។ ប្រទេសក្រិចបានប្រកាសពីវិធានការសម្រាប់ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរ ហើយប្រទេសអេស្បាញ និងព័រទុយហ្គាល់ក៏បានធ្វើតាមដែរ៕
អ្នកសេដ្ឋវិទូ Spyros Economides ថ្លែងថា៖
“បញ្ហាគន្លឹះគឺទប់ស្កាត់ការធ្លាក់ចុះដ៏ឆាប់រហ័ស តាមរយៈការចាត់វិធានការចាំបាច់ ដែលមានភាពងាយស្រួលជាងក្នុងការទប់ស្កាត់នាពេលឥឡូវនេះ ជាជាងទប់ស្កាត់នៅក្នុងនាទីចុងក្រោយ ដូចដែលបានកើតឡើងនៅប្រទេសក្រិច ខណៈពេលដែលការធ្លាក់ចុះមានភាពធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំង ហើយអាចនាំទៅដល់ភាពចលាចលក្នុងសង្គម ដែលយើងធ្លាប់បានឃើញនៅក្នុងប្រទេសក្រិច»។
លោក Economides និយាយថា លោកជឿថា ប្រទេសអេស្បាញ និងព័រទុយហ្កាល់ ប្រសើរជាងប្រទេសក្រិចក្នុងការចាប់ផ្តើមសងបំណុល។ លោកChristian Schweiger និយាយថា ប៉ុន្តែយើងត្រូវការវិធានការក្រៀមក្រំ ដែលមានន័យថា ត្រូវកាត់បន្ថយកម្មវិធីសង្គម។
ទាំងនៅខាងក្នុង ឬក្រៅតំបន់អឺរ៉ូ ប្រទេសអឺរ៉ុបមិនចូលចិត្តបោះបង់អំណាចច្រើនថែមទៀតទៅឲ្យទីចាត់ការធំនៅក្នុងទីក្រុងប្រ៊ុសែល (Brussels)ទេ។ ប៉ុន្តែលោក Schweiger យល់ថា ប្រការនេះនឹងមិនបង្កឲ្យមានហេតុការណ៍អាក្រក់ៗសម្រាប់ប្រាក់អឺរ៉ូនោះទេ ដោយសារតែគាត់និយាយថា មានសេចក្តីប៉ងប្រាថ្នាខាងនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចនៅពីក្រោយការរួបរួមគ្នាខាងរូបិយវត្ថុ។
លោក Spyros Economides ជឿថា វិបត្តិជាបន្ទាន់ អាចកែតម្រូវបាន ប៉ុន្តែត្រូវមានការព្រមានមួយ។ លោកEconomides បន្តថា៖
“ខ្ញុំគិតថា នេះជាវិបត្តិដ៏ធំ ដែលនឹងវិលត្រឡប់មកលងយើងទៀត នាពេលអនាគតដែលអាចព្យាករណ៍ទុកបាន”។
គាត់ឲ្យដឹងថា នោះគឺដោយសារតែភាពខុសឆ្គងខាងរចនាសម្ព័ន្ធនៅក្នុងតំបន់អឺរ៉ូ។ ហើយការព្រមានមួយទៀតពីសំណាក់អ្នកសេដ្ឋវិទូជាច្រើន ដែលថា ភាពខូចខាតដល់ប្រាក់អឺរ៉ូ ក៏ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសនានា នៅខាងក្រៅតំបន់អឺរ៉ូ ដែលបានធ្វើជំនួញយ៉ាងច្រើនជាមួយតំបន់អឺរ៉ូនេះ ហើយនៅក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចសកលភាវូបនីយកម្មសព្វថ្ងៃនេះ ប្រទេសជាច្រើនទំនងជាបរាជ័យដែរ៕