ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

ការ​តាំង​ពិព័រណ៍​នៅ​អាមេរិក​ពង្រីក​ការ​យល់​ដឹង​អំពី​សាលាក្តី​ខ្មែរ​ក្រហម


លោក​ John​ Ciorciari,​ សាស្ត្រា​​ចារ្យ​សាលា​គោល​នយោ​បាយ​សាធារណៈ​នៃ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ University ​of​ Michigan។​
លោក​ John​ Ciorciari,​ សាស្ត្រា​​ចារ្យ​សាលា​គោល​នយោ​បាយ​សាធារណៈ​នៃ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ University ​of​ Michigan។​

តុលាការ​ខ្មែរ​ក្រហម​នឹង​អាច​ជា​មធ្យោ​បាយ​ផ្សះ​ផ្សារ​ និង​ការ​អប់រំ​ ដែល​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ទិស​ដៅ​របស់​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា​ ដែល​ជា​អង្គការ​ឯក​រាជ្យ​មួយ​ ប្រមូល​ចង​ក្រង​ឯកសារ​ទាក់​ទិន​នឹង​អំពើ​ឃោរ​ឃៅ​ក្នុង​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ នេះ​បើ​តាម​សម្តី​របស់​បណ្ឌិត​ចន​ ជីយ៉ជីយ៉ារី​ (John Ciorciari)​ ដែល​បាន​បញ្ចប់​ការ​សិក្សានៅ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ Harvard​ University ​និង​ Oxford​ University ​និង​ជា​សាស្ត្រា​ចារ្យសាលា​គោល​នយោ​បាយ​សាធារណៈ​នៃ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ University​ of​ Michigan​ ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​បាឋកថា​សាធារណៈ​មួយ​នៅ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ ​Ohio​ University ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៣០ ​ខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០១០។​ លោក​បាន​បន្ត​ថា៖

“ការ​ផ្សះ​ផ្សារ​ ដែល​ជា​ប្រភេទ​នៃ​ការ​ព្យាបាល​ផ្នែក​ស្មារតី ​សីលធម៌ ​អារម្មណ៍​ និង​ចិត្ត​សាស្ត្រ​ ប៉ុន្តែ​វា​ជា​ប្រភេទ​នៃ​ការ​ផ្សះ​ផ្សារ ​ដែល​អាច​កើត​មាន​ឡើង​នៅ​ក្នុងជម្រៅ​ចិត្ត​នៃ​បុគ្គល​ម្នាក់ៗ។​ អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ក្នុង​ស្រុក ​និង​ក្រុម​សាសនា​កំពុងធ្វើ​កិច្ច​ការ​អស់​ទាំង​នេះ​ ហើយ​យើង​នឹង​នៅ​តែ​បន្ត​ធ្វើ​ដូច្នេះ។​ សង្ឃឹម​ថា​ ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​តុលាការ​នេះ​គឺ​ជា​ចំណុច​អន្តរ​កាល​ដ៏​សំខាន់​សម្រាប់​សកម្ម​ភាព​អប់រំ​ និង​ផ្សះ​ផ្សារ។​ តាម​ទស្សនៈ​របស់​ខ្ញុំ ​មធ្យោ​បាយ​ដែល​ត្រូវ​ធ្វើ​នោះ​គឺ​ធ្វើ​សកម្ម​ភាព​បែប​នេះ​ តាម​រយៈ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដើម្បី​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​អំពី​ការ​ព្យាបាល ​ដែល​ខ្ញុំ​យល់​ថា ​ ទិស​ដៅ​នេះ​និង​ចំណង់​នេះ ​ត្រូវ​បាន​ស្តែង​ចេញ​យ៉ាង​ច្បាស់”។

សូ ហ្វារីណា​ ដែល​ជា​បុគ្គលិក​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា​ម្នាក់​ និង​ជា​និស្សិត​ក្រោយឧត្តម​សិក្សា​ផ្នែក​កិច្ច​ការ​អន្តរ​ជាតិ​នៃ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ Ohio​ University​ គឺ​ជា​អ្នក​សម្រប​សម្រួល​ម្នាក់​នៃ​ការ​តាំង​ពិព័រណ៍​ និង​បាឋកថា​សាធារណៈ​នេះ។ ​សូ ហ្វារីណា​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ ការ​តាំង​ពិព័រណ៍​ និង​បាឋកថា​នេះ​ អាច​ជួយ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​សំឡេង​របស់​ជន​រង​គ្រោះ​ខ្មែរ​ក្រហម​ ទៅ​ក្នុង​សហ​គមន៍​អន្តរ​ជាតិ ​ហើយ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ ​Ohio​ University​ គឺ​ជា​កន្លែង​ល្អ​មួយ​ដើម្បី​ការ​រៀប​ចំ​ពិព័រណ៍ ​និង​បាឋកថា​នេះ។​ និស្សិត​ ហ្វារីណា​ថ្លែង​ថា៖

“យើង​រៀប​ចំ​កម្ម​វិធី​នេះ ​គឺ​ជា​វិធី​មួយ​ក្នុង​ការ​ទប់​ស្កាត់ ​ពីព្រោះ​យើង​បាន​និយាយ​ យើង​បាន​ពិភាក្សា​ យើង​បាន​ចូល​រួម​ទាំង​អស់​គ្នា។​ ការ​ដែល​យើង​ជ្រើស​រើស​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​អូហៃយ៉ូ​នេះ​គឺ ​ដោយ​សារ​ថា ​មាន​និស្សិត​មក​ពី​គ្រប់​ផ្នែក​នៅ​ក្នុង​ពិភព​លោក​ មាន​និស្សិត​អន្តរ​ជាតិ​ជា​ច្រើន។​ ហើយ​ក្នុង​នោះ​ក៏​មាន​កម្ម​វិធី​សិក្សា​អំពី​កិច្ច​ការ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​នេះ​ដែរ”។

ឌ្រូ ​ម៉ាក់ឌែនីអ៊ែល​ (Drew McDaniel)​ គឺ​ជា​សាស្ត្រា​ចារ្យ​សាលា​សិក្សា​ និង​សិល្បៈ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​នៃ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ ​Ohio ​University។​ លោក​ឌ្រូ ​ម៉ាក់​ឌែ​នី​អ៊ែល ​ដែល​មាន​ចំណេះ​ដឹង និង​បទ​ពិសោធន៍​យ៉ាង​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ ​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ សាលាក្តី​ខ្មែរ​ក្រហម​មិន​ត្រូវ​បាន​យល់​យ៉ាង​ទូលំ​ទូលាយ​ទេ ​ពីព្រោះ​វា​មាន​លក្ខណៈ​ស្មុគ្រ​ស្មាញ ​ដែល​ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​វេលា​ច្រើន​ក្នុង​ការ​ចរចា​ឈាន​ទៅ​បង្កើត​សាលាក្តី​នេះ។​ លោក​សាស្រ្តា​ចារ្យ​បន្ត​ទៀត​ថា ​ដោយ​សារ​តែ​មាន​ការ​យល់​ដឹង​តិច​តួច​អំពី​សោក​នាដ​កម្ម​ដ៏​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ ដែល​ប្រជា​ពល​រដ្ឋជួប​ប្រទះ​ក្នុង​របប​ខ្មែរ​ក្រហម ​ការ​តាំង​ពិព័រណ៍ ​និង​បាឋកថា​សាធារណៈ​នេះ​ មាន​ប្រយោជន៍​ណាស់​ដែល​ជា​ទិន្ន​ន័យ​បន្ថែម​ទៅ​លើ​កម្ម​វិធី​សិក្សា​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​របស់​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ Ohio ​University។ ​សាស្ត្រ​ចារ្យ​ ម៉ាក់​ឌែនីអ៊ែល​ មាន​ប្រសាសន៍​ថា៖

“យើង​មាន​សហ​គមន៍​អ្នក​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​ដ៏​ធំ​ស្តី​អំពី​កិច្ច​ការ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​នៅ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ ​Ohio ​University​នេះ​ ហើយ​វា​មាន​តម្លៃ​ណាស់​ការ​ដែល​មាន​ការ​ចូល​រួម​ពី​អ្នក​ជំនាញ​ខាង​កិច្ច​ការ​ក្នុង​តំបន់ ​ដូច​ជា​សាលាក្តី​នៅ​កម្ពុជា​នេះ។​ ដូច្នេះ​វា​មាន​តម្លៃ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​សហ​គមន៍​បញ្ញវន្ត ​និង​អ្នក​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​នៅ​ក្នុងសាកល​វិទ្យា​ល័យ​នេះ​យល់​ដឹង​កាន់​តែ​ច្បាស់​អំពី​អ្វី​ដែល​កំពុង​កើត​ឡើង​នៅ​ទី​នោះ។​ ខ្ញុំ​យល់​ថា​ នេះ​គឺ​ជា​វិធី​មួយ​ក្នុង​ការ​ទាក់​ទាញ​ជន​ជាតិ​អាមេរិក​ឲ្យ​ចាប់អារម្មណ៍​ចំពោះ​រយៈ​ពេល​ដ៏​សំខាន់​ក្នុង​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​នេះ​ ហើយ​ធ្វើ​ឲ្យ​សាធារណៈ​ជន​យល់​អំពី ​ថា​តើ​សហ​គមន៍​អន្តរ​ជាតិ​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​ដ៏​សំខាន់​នេះ​ដោយ​របៀប​ណា។​ ទោះ​បី​ជា​វា​បាន​កន្លង​ផុត​ទៅ​យ៉ាង​យូរ​រាប់​ឆ្នាំ​ហើយ​ក្តី​ តែ​វា​នៅ​តែ​មាន​សារៈ​សំខាន់​ណាស់”។

លោក​ចេហ្វ៊ី្រ​ ស្សេន​ (Jeffery​ Shane)​ បណ្ណ​រក្ស​ផ្នែក​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​នៃ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​Ohio​ University ​បាន​ប្រាប់​វីអូអេ​សំឡេង​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ផ្នែក​ខេមរ​ភាសា​នៅ​ឯ​ការ​តាំង​ពិព័រណ៍​ និង​បាឋកថា​សាធារណៈ​នេះ​ថា ​វា​ជា​ការ​ប្រសើរ​ណាស់​ដែល​យើង​ត្រូវ​ចង​ចាំ​ក្នុង​ចិត្ត​ថា​ ដំណើរ​ការ​នៅ​តែ​បន្ត​ ហើយ​រឿង​រ៉ាវ​ទាំង​នោះ​មិន​ត្រូវ​បាន​បំភ្លេច​ទេ។​ ទាំងប្រជា​ពល​រដ្ឋ​កម្ពុជា​ ទាំង​អ្នក​សង្កេត​ការណ៍​អន្តរ​ជាតិ ​និង​អ្នក​ចូល​រួម​ដទៃ​ទៀត​នៅ​ក្នុង​ដំណើរ​ការ​នេះ​ មិន​បាន​បោះ​បង់​ចោល​គំនិត​ព្យាយាម​ស្វែង​រក​វិធី​ផ្សះ​ផ្សារ​ផង ​និង​យុត្តិ​ធម៌​ផង ​ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​អំពើ​ព្រៃ​ផ្សៃ​បែបនេះ​កើត​ឡើង​ម្តង​ទៀត។​ លោក​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ​ការ​តាំង​ពិព័រណ៍ ​និង​បាឋកថា​សាធារណៈ​នេះ​ ផ្តល់​ប្រយោជន៍​យ៉ាង​សម្បើម​ដល់​សហ​គមន៍​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ Ohio​ University។​ លោក​ស្សេន​ថ្លែង​ថា៖

“ព្រឹត្តិ​ការណ៍​បែប​នេះ​មិន​មែន​សម្រាប់​តែ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ ​តែ​វា​បាន​នាំ​មក​នូវ​គ្រប់​ធាតុទាំង​អស់​ ដូច​ជា​ទំនាក់​ទំនង​អន្តរ​ជាតិ ​ច្បាប់​ មនុស្ស​ធម៌ ​និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស។​ ដូច្នេះ​ នេះ​គឺ​ជា​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​ដ៏​ល្អ​មួយ​ ក្នុង​ការ​ប្រមូល​មនុស្ស​ឲ្យ​ចូល​រួម។​ ខ្ញុំ​យល់​ថា​ វា​មាន​ប្រយោជន៍​ច្រើន​ណាស់។​ ជា​បឋម​ ទី​ក្រុង​អាថិនស៍ ​(Athens)​នៃរដ្ឋ​Ohio​ នេះ​ គឺ​ជា​ទី​ក្រុង​តូច​នៅ​ដាច់​តែ​ឯង​ ហើយ​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​បែប​នេះ​ធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្ស​ដឹង​ពី​បញ្ហា​ផ្សេងៗ​នៅ​ឆ្ងាយ​ពី​ទី​ក្រុង​អាថិនស៍​នេះ​ ដោយ​ធ្វើ​ឲ្យ​គេ​យល់​ដឹង​អំពី​ពិភព​ខាង​ក្រៅ​កាន់​តែ​ច្រើន​ជាង​មុន។​ តាម​ពិត​យើង​មាន​កម្ម​វិធី​សិក្សា​អំពី​កិច្ច​ការ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​នៅ​ទី​នេះ។​ ខ្ញុំ​យល់​ថា ​ការ​តាំង​ពិព័រណ៍ ​និង​បាឋកថា​សាធារណៈ​នេះ​ ផ្តល់​លទ្ធ​ភាព​ច្រើន​ដល់​និស្សិត​ដែល​មិន​បាន​រៀន​អំពី​បញ្ហា​នេះ​ឲ្យ​បាន​ស៊ី​ជម្រៅនៅ​ថ្នាក់​រៀន​ ទទួល​បាន​គំនិត​ទូលំ​ទូលាយ​បន្ថែម​ទៀត​ស្តី​អំពី​កិច្ច​ការ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ ​ជា​ពិសេស​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​ និង​នយោ​បាយ​សម័យ​ទំនើប”។

លោក​ស្រី​ចូនី ​ក្រាយ​ណាន់​ស្គី ​(Joanie ​Kraynanski)​នៃ​មជ្ឈ​មណ្ឌល​សិក្សា​កិច្ច​ការអន្តរ​ជាតិ​ របស់​សាកល​វិទ្យា​ល័យ ​Ohio​ University​បាន​ប្រាប់​វីអូអេ​សំឡេងសហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ផ្នែក​ខេមរ​ភាសា​ថា ​លោក​ស្រី​មិន​ចាត់​ទុក​អំពើ​ឃោរ​ឃៅ​ដែលត្រូវបាន​ប្រព្រឹត្ត​នៅ​ក្នុង​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ថា ​ជា​អំពើ​ប្រល័យ​ពូជ​សាសន៍​ទេ ​តែវាជា​អំពើ​ព្រៃ​ផ្សៃ​ហួស​ប្រមាណ​ដែល​បាន​ចែង​ក្នុង​ធម្មនុញ្ញ​របស់​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ។​ លោក​ស្រី​បន្ត​ថា ​ការ​បាឋកថា​នេះ​ពិត​ជា​ជួយ​អ្នក​ចូល​រួម​ ឲ្យ​យល់​អំពីអ្វី​ដែល​បាន​កើត​ឡើង​ក្នុង​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ និង​អំពី​សាលាក្តី​ខ្មែរ​ក្រហម។ ​លោក​ស្រី ​ក្រាយ​ណាន់​ស្គី​ថ្លែង​ថា៖

“ខ្ញុំ​យល់​ថា ​បទ​បង្ហាញ​ថ្ងៃ​នេះ​ផ្តល់​ចំណេះ​ដឹង​បន្ថែម​ដល់​អ្នក​ដែល​មិន​សូវ​ដឹង​អំពី​ប្រវត្តិ​សាស្រ្ត​កម្ពុជា​ អ្វី​ដែល​នាំ​ឲ្យ​មាន​ការ​បង្កើត​សាលា​ក្តី ​តួនាទី​របស់​សាលាក្តី​ និង​លទ្ធ​ផល​របស់​វា។​ ការ​បង្ហាញ​ប្រធាន​បទ​ទាំង​នេះ​ដល់​អ្នក​ចូល​រួម​ដែល​មិន​សូវ​ដឹង​អំពី​កម្ពុជា​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ វា​ជា​បទ​បង្ហាញ​ដ៏​ប្រសើរ”។

ប៊្រូស ​ឌហ្ក្លាស ​(Bruce​ Douglas) ​និស្សិត​ក្រោយ​ឧត្តម​សិក្សា​កិច្ច​ការ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ នៃ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ ​Ohio ​University​ឲ្យ​ដឹង​ថា ​បាឋកថា​នេះ​ គួរ​ឲ្យ​ចាប់អារម្មណ៍​ និង​មាន​ប្រយោជន៍​ណាស់។​ ការ​តាំង​ពិព័រណ៍ ​និង​បាឋកថា​នេះ​ជួយដល់​ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ​របស់​លោក​ច្រើន។​ និស្សិត​ ឌហ្ក្លាស​ថ្លែង​ថា ​រឿង​ក្តី​ខ្មែរ​ក្រហមនៅកម្ពុជា​គឺ​ជា​គម្រូ​នៃ​យុត្តិ​ធម៌​អន្តរ​កាល​ និង​ជួយ​ដល់​ការ​កំណត់​ច្បាប់​អន្តរ​ជាតិ​នៅ​ពេល​អនាគត។​ និស្សិត​ ឌហ្ក្លាស​បន្ត​ថា៖

“ជា​បឋម ​វា​ត្រូវ​នឹង​ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ​របស់​ខ្ញុំ​ស្តី​អំពី​ប្រវត្តិ​សាស្រ្ត​កម្ពុជា​ក្រោយ​របប​ខ្មែរ​ក្រហម។​ បទ​បង្ហាញ​នេះ​ធ្វើ​ឲ្យ​ខ្ញុំ​ទទួល​បាន​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​មិន​ធ្លាប់​បាន​ដឹង​ដោយ​ការ​អានសៀវភៅ​ ហើយ​ធ្វើ​ឲ្យ​ខ្ញុំ​ដឹង​អំពី​ ​ថា​តើ​សាលាក្តី​ខ្មែរ​ក្រហម​កើត​ឡើង​ដោយ​របៀប​ណា ​អំពី​នយោ​បាយ​នៃ​ការ​បង្កើត​វា ​និង​សមាសភាព​នៃ​តុលាការ​នេះ ​និង​បញ្ហា​ដែល​ត្រូវ​ធ្វើ​ផ្សេងៗ​ទៀត”។

យុទ្ធនាការ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​ជា​អន្តរ​ជាតិ​របស់​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា​ស្តី​អំពី​សាលា​ក្តី​ខ្មែរ​ក្រហម​ត្រូវ​បាន​រៀប​ចំ​ឡើង​នៅ​តាម​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​នានា​ក្នុង​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ ជាទី​ដែល​បុគ្គលិក​របស់​ខ្លួន​កំពុង​សិក្សា។ ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ Ohio​ University​ គឺ​ជា​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​សាកល​វិទ្យា​ល័​យ​ជា​ច្រើន​ទៀត​ដែល​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ឯក​សារ​សហ​ការ​រៀប​ចំ​ការ​តាំង​ពិព័រណ៍ ​និង​បាឋកថា​សាធារណៈ។​ ការ​តាំង​ពិព័រណ៍​រូប​ថតស្តី​អំពី​សាលាក្តី​ខ្មែរ​ក្រហម​ និង​អំពើ​ដ៏​ព្រៃ​ផ្សៃ​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​ដោយ​ខ្មែរ​ក្រហម​នឹង​ត្រូវ​ដាក់​តាំង​ជា​អចិន្ត្រៃយ៍​នៅ​ផ្នែក​កិច្ច​ការ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​នៃ​បណ្ណា​ល័យ​របស់​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ Ohio​ University។

XS
SM
MD
LG