អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាលើកឡើងថា ការសម្រេចឈប់ឲ្យគណបក្សប្រឆាំងចូលសួរសុខទុក្ខសកម្មជនរបស់ពួកគេដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារ គឺជាការរំលោភសិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំ។
កាលពីថ្ងៃសុក្រនេះ ក្រសួងមហាផ្ទៃបានសម្រេចមិនឲ្យក្រុមមន្រ្តី និងតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលសួរសុខទុក្ខសកម្មជនរបស់ពួកគេទាំង១៦នាក់ ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារព្រៃស តទៅទៀត ដោយលើកឡើងថា ការចូលជួបរបស់គណបក្សប្រឆាំងមិនមែនជាការចូលជួបសុខទុក្ខ។
ការសម្រេចនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីក្រុមតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានបន្ទាប់ពីបានចូលជួបសកម្មជនរបស់ពួកគេនៅពន្ធនាគារព្រៃស កាលពីថ្ងៃពុធថា សកម្មជនដែលកំពុងជាប់ឃុំទាំងនោះផ្តាំផ្ញើរកុំឲ្យគណបក្សប្រឆាំងភ័យខ្លាចដោយសារតែពួកគេត្រូវឃុំខ្លួន ហើយយកការភ័យខ្លាចនេះដើម្បីដោះដូរជាថ្នូរនយោបាយណាមួយជាមួយបក្សកាន់អំណាច ដែលនាំឲ្យពលរដ្ឋបាត់បង់ជំនឿ។
លោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ ប្រាប់ VOA កាលពីថ្ងៃសុក្រនេះថា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង សម្រេចបញ្ឈប់លែងឲ្យគណបក្សប្រឆាំងចូលសួរសុខទុក្ខសកម្មជនរបស់ពួកគេដូចមុន។ លោកបន្តថា មូលហេតុដែលក្រសួងឈប់ឲ្យមានការចូលសួរសុខទុក្ខនេះ គឺដោយសារក្រោយចេញពីការសួរសុខទុក្ខ ក្រុមតំណាងរាស្រ្ត ឬមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រឆាំង តែងនាំយកសារនយោបាយពីអ្នកជាប់ឃុំទាំងនោះមកផ្សព្វផ្សាយ។
«ពេលដែលចប់មកវិញគឺតែងតែមានសារនយោបាយជានយោបាយ ប្រើប្រាស់ថា អ្នកជាប់ឃុំគេមិនអីទេ សូមឲ្យតែគណបក្សសង្គ្រោះជាតិខិតខំប្រឹងប្រែងទៅ គេស្ម័គ្រស្មោះដើម្បីជាប់ឃុំគេហ្នឹង។ វាជារឿងនយោបាយ មិនមែនជាការសួរសុខទុក្ខដូចគេធម្មតាឯណា។ បើគាត់មកវិញគាត់និយាយថា អ្នកជាប់ឃុំទាំងអស់ហ្នឹងមានសុខភាពបរិបូរណ៌ទេ គ្រាន់តែសម្រាន្តវាមិនបាន វាស្រកសាច់បន្តិច ក្នុងពន្ធនាគារគេអត់ធ្វើបាបអី អាហ្នឹងជាការសួរសុខទុក្ខ។ ដល់ទៅសួរសុខទុក្ខកន្លងមកហ្នឹងវាមានតែសារនយោបាយចេញមកវិញ»។
ជារឿយៗគេតែងឃើញក្រុមមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ និងតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងចូលសួរសុខទុក្ខសកម្មជនរបស់ខ្លួនដែលកំពុងជាប់ឃុំ ដោយបាននាំយកសម្តី និងការផ្តាំផ្ញើរផ្សេងៗរបស់សកម្មជនទាំងនោះប្រាប់ដល់អ្នកសារព័ត៌មាន។ ទោះជាយ៉ាងណា ប្រតិកម្មពីក្រសួងមហាផ្ទៃរហូតមានការប្រកាសឲ្យមន្រ្តីបក្សប្រឆាំងឈប់បន្តចូលសួរសុខទុក្ខសកម្មជនរបស់ពួកគេ កើតឡើងបន្ទាប់ពីគេឃើញ វត្តមានរបស់លោក ជុន ច័ន្ទបុត្រ ដែលគេស្គាល់ថាជាអនុប្រធានវិទ្យុអាស៊ីសេរីជាភាសាខ្មែរ ដែលជាវិទ្យុតែងផ្សព្វផ្សាយពីភាពអវិជ្ជមាននៃការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល ចូលក្នុងពន្ធនាគារជាមួយតំណាងរាស្រ្តបក្សប្រឆាំងទាំងនោះ។
លោកស្រី មូរ សុខហួរ តំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រាប់ VOA រសៀលថ្ងៃអាទិត្យនេះថា ប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាន និងការបញ្ចេញមតិ។ លោកស្រីបន្ថែមថា តំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងគ្រាន់តែនាំយកសាររបស់សកម្មជនទាំង១៦រូប ដែលបានផ្តាំផ្ញើរពីក្នុងពន្ធនាគារ ប្រាប់ទៅអ្នកសារព័ត៌មានប៉ុណ្ណោះ។
«រឿងសារនយោបាយ ឬមិនសារនយោបាយ មិនជាខ្ញុំលើកមកឯណា គឺជាការផ្តាំផ្ញើររបស់សមាជិកអ្នកដែលជាប់ពន្ធនាគារ។ ហើយគាត់ផ្តាំផ្ញើរឲ្យទៅដល់ទាំងអស់គ្នា ដូច្នេះយើងចេញមកយើងតែងតែផ្តល់ព័ត៌មានទៅអ្នកសារព័ត៌មាន ដែលឈរចាំព័ត៌មាន។ យើងអត់មានធ្វើសារនយោបាយរបស់គណបក្សទេ»។
លោកស្រី មូរ សុខហួរ បន្ថែមថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងស្វែងរកដំណោះស្រាយពាក់ព័ន្ធដើម្បីបន្តចូលសួរសុខទុក្ខសកម្មជនរបស់បក្ស។
ការសម្រេចឈប់ឲ្យគណបក្សប្រឆាំងចូលសួរសុខទុក្ខសកម្មជនរបស់ពួកគេ ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារនេះ ត្រូវក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនិយាយថា ជាទង្វើផ្ទុយពីច្បាប់និងជាការរំលោភសិទ្ធិរបស់អ្នកដែលកំពុងជាប់ឃុំ។
លោក អំ សំអាត ប្រធានការិយាល័យបច្ចេកទេសស៊ើបនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ប្រាប់ VOA ថា ការបញ្ឈប់លែងឲ្យមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ ឬតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងចូលសួរសុខទុក្ខសកម្មជនរបស់ពួកគេ គឺជាការធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិរបស់អ្នកដែលជាប់ឃុំ។ លោកបន្ថែមថា មិនមានច្បាប់ណាមួយហាមឃាត់តំណាងរាស្រ្តដែលចូលសួរសុខទុក្ខសកម្មជនដែលកំពុងជាប់ឃុំ ហើយនាំយកសារពីសកម្មជនទាំងនោះមកផ្សព្វផ្សាយនោះទេ។
«ក្នុងផ្លូវច្បាប់វាអត់មានច្បាប់ណាហាមឃាត់ទេ ហើយណាមួយទៀតគាត់ជាតំណាងរាស្រ្តផង បើសិនជាមានអីមិនប្រក្រតី គាត់អាចជម្រាបជូនឬក៏គាត់អាចដាក់ទៅក្នុងរដ្ឋសភាដើម្បីធ្វើការជជែក»។
លោកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) លើកឡើងថា អ្នកជាប់ឃុំទាំងអស់មានសិទ្ធិទទួលបានការចូលសួរសុខទុក្ខពីក្រុមគ្រួសារ មិត្តភក្តិ និងសហការីជាដើម។ លើសពីនោះ អ្នកជាប់ឃុំមានសិទ្ធិផ្តាំផ្ញើរ ឬបញ្ចេញមតិផ្សេងៗដើម្បីឲ្យអ្នកខាងក្រៅបានដឹង។ លោកស្រីបន្ថែមថា ការហាមឃាត់មិនឲ្យគណបក្សប្រឆាំងចូលសួរសុខទុក្ខសកម្មជនរបស់ពួកគេដែលកំពុងជាប់ឃុំ នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ផ្លូវចិត្តអ្នកជាប់ឃុំ និងជាការរឹតត្បិតការទទួលបានព័ត៌មានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកស្រី ចក់ សុភាព បន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលគួរសម្រួលដល់ការបញ្ចេញមតិ និងការទទួលបានព័ត៌មានឲ្យកាន់តែទូលំទូលាយ ក្នុងនាមជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ។
«ការដែលបើកចំហរ សម្រាប់ឲ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិល ឲ្យតំណាងរាស្រ្តនិងអ្នកកាសែត អាចចូលបានដឹងពីស្ថានភាពអ្នកនៅក្នុងពន្ធនាគារ ជារឿងមួយចាំបាច់ដើម្បីបង្កនូវតម្លាភាព និងទំនួលខុសត្រូវសម្រាប់អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងម៉េចយើងដោះស្រាយនិងសម្រួលដល់ស្ថានភាពរបស់ពួកគាត់។ ការដែលរាំងខ្ទប់ឬមិនអនុញ្ញាតឲ្យមានលទ្ធភាពអ្នកពាក់ព័ន្ធអាចចូលនោះ នឹងបង្កនូវស្ថានភាពមួយដែលយើងបង្កើតឲ្យមានការសង្ស័យរវាងគ្នា ហើយអាចបង្កឲ្យមានការរំលោភដល់សិទ្ធិ អ្នកដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារនោះទៀត»។
សកម្មជន មន្ត្រីនិងតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងយ៉ាងហោចណាស់១៦រូប កំពុងជាប់ក្នុងពន្ធនាគារព្រៃស។ ពួកគេត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួននិងកាត់ទោសជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងសំណុំរឿងផ្សេងៗគ្នាចាប់ពីឆ្នាំ២០១៥មក ដែលករណីទាំងនោះរួមមានការបង្កអំពើហិង្សា ការកកូរកកាយរឿងផែនទី និងបញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ជាដើម៕
